2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozuklukları
MAKALE #3925 © Yazan S.Melek ÇAVUŞ KILIÇ | Yayın Kasım 2009 | 7,853 Okuyucu
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu

Günlük yaşamımızda sıkça karşımıza çıkan bir kavram olan '' Hiperaktivite'' ve ''Hiperaktif Çocuk'' aslında kulaktan dolma bilgiler ve kaba değerlendirmelerle, alanın uzmanlarından bağımsız bir biçimde ortaya atılmış ''aşırı hareketli, yerinde duramayan, yaramaz, orayı burayı karıştıran, haylazlık yapan, etrafındaki kişi ve nesnelere zarar veren çocuk'' olarak ifade edilmeye başlanmıştır. Daha doğrusu yukarıda saydığımız türde davranışlar sergileyen çocuklarımız DEHB yani Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu kavramı ile etiketlenmektedirler.

''Etiketlenmektedir'' dedik çünkü, her çocuk gelişim dönemi dolayısıyla hareketli, keşfe yatkın, etrafını tanımaya çalışan, kimi zaman kurcalayan, akranları ile iletişim kurarken zaman zaman istenmeyen davranışları da gösterebilen, değişime ve gelişime açık sosyal bir varlıktır. Buna rağmen özellikle toplumumuzun aklak sistemi ve örf, gelenek ve alışkanlıklarımız sebebi ile, çocuklarımızın, ''dur'' denildiğinde duran, ''sus'' denildiğinde susan, '' otur yerine'' dendiğinde boyun eğip emre itaat eden, ''SAYGILI'' varlıklar haline dönüştürmeye çalışıyoruz. Ve önceki ifadelerimizde de değindiğimiz üzre, bio-psiko-sosyal bir varlık olan çocuklarımız elbetteki zaman zaman bu kalıpların dışına çıkabiliyorlar. Işte bu kalıpların kırıldığı ve standardın dışına çıkıldığı zamanlarda çocuklarımız, komşunun, öğretmeninin, akrabanın, kimi zaman anne babanın, ''DEHB yani Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu'' etiketi ile yaftalanıyor.

Oysaki DEHB yani Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu toplumda sıkça kullanılan ve kulaktan kulağa yayılanın aksine çok özel ve farklı özellikler taşıyan bir tanı grubudur. DSM-IV-TR Tanı Ölçütleri Kitabında yer alan ''DEHB yani Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu'' tanı ölçütlerinden yararlanılarak aşağıda ''DEHB yani Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu'' ayrıntılı olarak sınıflandırılmıştır. Eğer çocuklarınızda bu belirtilerden yedi ve/veya daha fazlasını gözlemliyorsanız bir uzmana başvurmanızda yarar var. Çocuklarımızı, uzman olmayan kişilerin yaptıkları yorumlarla yaftalamamaya özen gösterelim.

Herkese sağlıklı günler =)

Bozukluğun temel belirtileri 3 ana alanda yer alır:
  • Dikkat eksikliği,
  • Hiperaktivite,
  • Dürtüsellik.

DSM-IV-TR Tanı Ölçütleri Kitabında yer alan DEHB Belirtileri:




1. Dikkatsizlik belirtileri:
  • Detaylara dikkatini vermez ya da dikkatsizce hatalar yapar.
  • Oyun ya da görevlerde dikkatini sürdürmekte zorlanır.
  • Yönergeleri takip etmez ve okul ödevlerini, görevlerini bitiremez.
  • Doğrudan onunla konuşulduğunda dinlemiyormuş gibi görünür.
  • Görev ve aktiviteleri organize etmekte zorlanır.
  • Zihinsel gayret sarf edilmesi gereken görevlerden sıklıkla kaçınır, bunları sevmez ya da bunları yapmaya isteksizdir
  • Görevler ve aktiviteler için gerekli olan araçları sıklıkla kaybeder
  • Dış uyaranlar tarafından dikkati kolay dağılır.
  • Günlük aktivitelerinde unutkandır
  1. Hiperaktivite/dürtüsellik :
  1. A- Hiperaktivite
  • Kıpır kıpırdır.
  • Oturmasının beklendiği ortamlarda oturduğu yerden kalkar.
  • Uygun olmayan ortamlarda aşırı şekilde koşar ya da tırmanır (ergenlerde özel bir rahatsızlık hissiyle sınırlı olabilir)
  • Sessizce oyun oynamakta zorlanır
  • Hareket halindedir ve “motor takmış gibi”dir.
  • Çok konuşur.
  1. B- Dürtüsellik
  • Sorular tamamlanmadan yanıtını verir.
  • Sırasını beklemekte güçlük çeker.
  • Diğerlerini keser ya da araya girer (konuşmalar, oyunlar gibi)
  • Belirtiler okul başarılarını ve arkadaş ilişkilerini olumsuz yönde etkilemektedir.
  • Ergenlerde huzursuzluk ve sessiz etkinliklere yoğunlaşmada zorlanma, riskli davranışlar (araba, motosiklet kazaları)
  • Dürtüsellik
    a- Tehlikeli aktivitelere girişme,
    b- Sınıfta konuşma,
    c- Sırasını bekleyememe, diğerlerinin oyun ya da konuşmalarının arasına girme
    d- Akran ya da yetişkinlerle sık tartışmalara ve reddedilmeye
  • “Ödül” gecikmesine dayanamazlar.
  • Muhakeme becerisinde sorunlar.
  • Sık duygusal dalgalanmalar, ani öfke patlamaları görülebilir.
  • Öz güvenleri düşük, hem içe hem de dışa yönelim sorunlarına yatkın çocuklardır.
  • DEHB’nda biyolojik etkenler rol oynar, olumsuz psikososyal etkenler yalnızca klinik tablonun ağırlığı ve prognozda önemlidir.
  • DEHB’na eşlik eden diğer psikiyatrik tanıların oranı %46-68 (KOKGB, DB, duygudurum bzk, anksiyete bozukluğu, öğrenme güçlüğü,mental retardasyon, tik bzk, borderline kişilik bzk…).
  • Tedavi edilmeyen olgularda eşhastalanım riski artmaktadır.
  • Olguların yaklaşık %60’ında bozukluğun yetişkinlik döneminde de devam ettiği, %25’inin ise antisosyal kişilik bozukluğu geliştirdiği gösterilmiştir.
  • Bozukluğu tanıyabilmek için gelişimsel özelliklerin yanı sıra okul, aile ve akran çevresi içinde çocuğun sergilediği performans ve davranışların irdelenmesi bilgi vericidir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozuklukları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı S.Melek ÇAVUŞ KILIÇ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak S.Melek ÇAVUŞ KILIÇ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler S.Melek ÇAVUŞ KILIÇ'ın Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozuklukları' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


07:23
Top