Vajinismusun Psikodinamik Nedenleri
VAJİNİSMUSUN PSİKODİNAMİK NEDENLERİ
GİRİŞ
Psikodinamik yaklaşım bir ruhsal sorun karşısında öncelikle bu sorunun anlamını kavramayı hedefler. Dolayısıyla da vajinismusu anlamak için sormamız gereken soru cinsel birleşme girişimlerine vajinal kasların neden spazmla yanıt verdikleridir.
Fenichel, vajinismusu katıksız bir ketlenme olmaktan çok, pozitif bir konversiyon olarak tanımlamaktadır. Bu nedenle bilinçdışı bir arzuyu belirttiğini söyler. Fenichel’e göre bu arzu penisten vazgeçmeme veya onu koruma arzusudur Başka bir deyişle vajinismus, kadınsı kastrasyon karmaşasının öç alma tipinin bir anlatımı olabilir veya anal bir penis özlemini belirtebilir.
Abraham ise bilinçdışı arzunun erkeğin cinsel arzusunu enegellemek veya kendi kastrasyonunu veya penisinin olmamasını inkar etme ve erkeği kastre etmek olduğunu belirtmiştir.
Ancak başka dinamik nedenler de söz konusu olabilir. Bizim klinik deneyimlerimiz vajinismus daha çok vücudun içine ve dolayısıyla benliğin sınırlarına girilmesine karşı bir savunma olarak ortaya çıktığını düşündürtmektedir.
SALDIRGANA KARŞI SINIRLARIN KORUNMASI
Bilinçdışı savunma saldırgan ve tehditkar olarak algılanan erkeğin vücuduyla birleşmeyi reddetmektir. Erkeğin saldırgan olarak algılanışına ek olarak cinselliğin kirli ve kötü bir şey olarak algılanması da birleşmeye karşı bir direnç gelişmesine zemin hazırlamaktadır.
Vajinismuslu kadınlar çocukluk ve gençlik yıllarında ailelerinin iyi kızları olarak uyum göstermiş kişilerdir. Kuralara uyan, kızgınlığı dışa vurmayan sürekli bir kabul ihtiyacı içinde olan kadınlardır. Bu kadınlar agresif, otoriter ve baskıcı olan babalarının tersi özellikleri öolan eş/sevgili seçme eğilimindedirler.
Eşleri nazik, kibar ve pasif görünürler. Vajinismuslu kadın ve eşi karşılıklı olarak birbirinin agresyonundan korkarlar. Vajinismusu olan kadınların kocalarında sıklıkla görülen özellikler, sakin, nazik, edilgen, duyarlı, çekingen, girişken olamyan ve aşırı saygılı olmalarıdır. Evlilik öncesinde eşleriyle olduğu gibi başka kadınlarla da cinsel deneyimleri sınırlıdır. Çoğunlukla cinsel yakınlaşmalar çeşitli dokunma ve öpüşmelerden ileri gitmez. Evlendikten sonra da cinsel ilişkiden kaçınma tam bir anlaşma içinde sürdürülür.
Vaginismuslu kadınlar ilişkiyi şiddet veya invazyon olarak gördüklerinden semptomun anlamı da şiddete karşı önlem almak demektir. Birçok araştırmada gösterildiği gibi vajinismusluların çoğu ya gerçekten fiziksel şiddete marus kalmış ya da şahit olmuş kimselerdir.
Malleson, vaginismuslu kadınların erken cinsel travma veya bedensel travmaları olduğunu iddia etmiştir. O’ Sullivan vaginismuslu kadınların çoğunun tehditkar ve agresif babayla büyüdüğünü ileri sürmüştür. Silverstein’in incelediği 22 kişilik vajinismuslunun, neredeyse tümünün ahlaki ve cinsel olarak baskı uygulayan babalarının olduğu görülmüştür. Silverstein’e göre bu babalar aynı zamanda kızlarına karşı sedüktifti. Silverstein’in incelediği vakaların bazı kişisel ve ilişki özellikleri tabloda verilmiştir.
Vajinismuslu Kadınların Özellikleri:
Vaginismuslu kadınların özellikleri (Silverstein 1989)
evet n:22 (%)
Hayır(%)
öfkeyi ifadede zorluk
Iyi kız
kabul gereksinimi
diğer korkular, iğne,dişçi
yatak ıslatma ve uykusuzluk gibi çocukluk semptomları
Şiddet rüyaları
Sık hastalık
Anoreksi veya bulima
Bu kadınların öfkelerini ifade edemedikleri; uyumlu ve kabul gereksinimi içinde oldukları, çeşitli korkularının bulunduğu, şiddet içerikli rüyalar gördükleri ve bunlara karşın çoğunun orgazmik olduğu görülmektedir.
Judith L. Silverstein(1989)
Evet(%)
Hayır(%)
Veri yok(%)
Baba
baskın /tehditkar
alkolik
mental yıkım
20(90.9)
10(45.4)
5(22.7)
1(4.5)
5(22.7)
12(54.5)
1(4.5)
7(31.8)
5(22.7)
Anne
seksten hoşlanmama
seks görevdir
10(45.4)
10(45.4)
2(9)
2(9)
10(45.4)
10(45.4)
ebeveyn ilişkisi
fiili şiddet
sık çatışma
ayrı yatak odaları
12(54,5)
21(95.4)
6(27.3)
2(9)
0(-)
5(22.7)
8(36.2)
1(4.5)
11(50)
baba/kız ilişkisi
özel
aşırı koruyucu
sedüktif
sınırların belirgin olmayışı
14(63.6)
15(68.2)
16(72.7)
14(63.6)
1(4.5)
0(-)
0(-)
0(-)
7(31.8)
7(31.8)
6(27.3)
8(36.3)
Babalarının baskın ve tehditkar, annelerinin seksten hoşlanmayan, seksi görev gibi yapan kadınlar olduğu anne-baba ilişkisinin de fiili şiddet, sık çatışma ile karekterize olduğu görülmektedir.
Vaginismuslu kadınların sıklıkla çeşitli fobileri olur veya olmuştur. Bu kadınlar annelerini, kendisini ve çocuklarını koruyamayacak kadar etkisiz, çaresiz ve bağımlı olarak değerlendirir. Anneleri genellikle babalarının baskınlığına karşı mücadele vermiş fakat başarılı olamamıştır. İlişkide bulunmak bu tarzda algılanan zavallı anneyle özdeşleşmeyi ifade eder.
Baba kız ilişkisinde ise aşırı koruyucu, sedüktif, sınırları belirsiz bir ilişki olduğu dikkati çekmektedir.
TARTIŞMA
Vaginismus bir semptomdur. Bu semptom, kapanma, kendini koruma, uzak durma , barikat kurma ve sınır koymak ile ilgili savunma ihtiyaçlarının bir ifadesidir.
Vaginismus, korkulan acıya, beklenen şiddete ve sınırmarına girilmesine karşı kadını korur. Semptom bütünlüğünü ve bağımsızlığını koruma, devam ettirme isteğini gösterir.
Çoğu vakada şiddet algısı, geçmişte yaşanmış gerçek bir şiddet öyküsünün ve bir agresörün (babanın) temsilcisi olan partnere yönelik pasif öfkeye bağlıdır. Partnerler de kendi geçmişleriyle ilgili sebepler nedeniyle yansıtmalı özdeşimin içine girer ve kendi cinselliklerini agresif bulurlar.
Bu kadınların babalarının zıt karakterindeki partnerler seçmeleri babalarıyla olan içselleştirimiş obje ilişkilerine dayanır. Tehditkar ve intruzif olarak algılanan kocaya yansıtılan agresyonun nedeni de gene introjekte edilmiş baba imgesidir. Vajinismuslu kocaları pasif, bağımlı, aşırı korumacı, dikkatli ve kendi agresyon ve agresif cinselliklerinden korkan kişilerdir. Bunlar “iyi çocuklar”dır. Bazılarında Madona/orospu sendromu vardır(:seks fahişeler içindir, bir eş ise saf, tatlı ve masumdur). Bunlar babalarından farklı olarak güvenli, nazik, saygılı oldukları için seçilmiştir. Kendi cinselliği konusunda daha güvenli ve daha agresif erkekleri seçen kadınların nadiren vaginismus terapisine ihtiyaçları olur.
Bu kadınlar babalarının (veya abilerinin) beklenmedik biçimde odalarına girmesinden korkarlar. Kilide izin verilmediği için “kapıya” “barikat” kurarlar. Babalarını canları istediği zaman zorla içeriye girmeye hakları olduğunu düşünen biri olarak algılarlar, Korku ve tehdit altındaki kadın bu semptomla, erkeği uzakta tutmayı, bedeninin kontrolünü elinde bulundurmayı ve kendiliğinin bütünlüğünü devam ettirmeyi sağlamış olur. Dolayisiyla semptom barikatın sembolik bir ifadesidir.
SONUÇ
Sonuçta eğilimi artıran bir çok faktör biraraya gelerek vaginismus semptomunu ortaya çıkarır ve devam ettirir. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
1) Erkeklerin (genellikle de babanın) güvenilmez ve tehditkar olduğunun erken yaşta farkedilmesi
2) Kadınların (annenin) zayıf ve çaresiz, erkeklerin baskın olduğunun erken yaşlarda öğrenilmesi
3) Cinsel ilişkinin kötü ve acı veren bir şey olduğunun, fakat erkeklerin bunu istediğinin ve kadının da buna katlanması gerektiğinin erken yaşta öğrenilmesi
4) Vücudun içine giren şeylerin acı vermesi ve şiddet olarak algılanması
5) Korku ve öfke bastırılması ve süprese edilmesi; bunların ifade edilmesinin tolere edilemez olduğunun erken yaşta öğrenilmesi. Duygusal ve fiziksel olarak açık olmanın tehdit edici ve güvenilmez olduğunun öğrenilmesi.
6) İlk denemelerde acı yaşanması.
Doğan Şahin
İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
KAYNAKLAR
Abraham HC: Therapeutic and psychological approach in cases of unconsummated marriage. Br. Med. J I: 837, 1956
Blazer JA: Marriage virgins: A study of unconsummated marriages. J Marriage Fam. 213-214, 1964
Fenichel O : Nevrozların psikanalitik teorisi. Çev: S Tuncer, Bornova, İzmir. Ege Üniveristesi Matbaası, 1974.
James Barnes MB: Primary Vaginismus Aetiological Factors, Iris Medcal Journal, 79:3 59-61 March 1986
James Barnes MB: Primary Vaginismus Social and Clinical Features, Iris Medcal Journal, 79:3 62-64 March 1986
Kaplan HS.: The new sex therapy, Brunner/Mazel, NY, 1974
Kaplan HS: The new sex therapy- active treatment of sexual dysfunctions. Brunner/ Mazel Pub. New York, 1974
Kayır A, Geyran P, Tükel MR, Kızıltuğ A : Cinsel sorunlarda başvuru özellikleri ve tedavi seçimi. XXVI: Ulusal Psikiyatrik ve Nörolojik Bilimler Kongresi, Bilimsel Yayınları Cilt 2, 1990.
Kayır A: Cinsel tedavide etkileşim ve tutumlar XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, 19-23 Eylül, GATA, Ankara, 1988
Malleson J: Vaginismus its management and psychogenesis. Br. Med. J ii: 213-216, 1942
O’Sullivan K: Observation of vaginismus in Iris women, Archs gen. Psychiat. 36: 824-826,1979
GİRİŞ
Psikodinamik yaklaşım bir ruhsal sorun karşısında öncelikle bu sorunun anlamını kavramayı hedefler. Dolayısıyla da vajinismusu anlamak için sormamız gereken soru cinsel birleşme girişimlerine vajinal kasların neden spazmla yanıt verdikleridir.
Fenichel, vajinismusu katıksız bir ketlenme olmaktan çok, pozitif bir konversiyon olarak tanımlamaktadır. Bu nedenle bilinçdışı bir arzuyu belirttiğini söyler. Fenichel’e göre bu arzu penisten vazgeçmeme veya onu koruma arzusudur Başka bir deyişle vajinismus, kadınsı kastrasyon karmaşasının öç alma tipinin bir anlatımı olabilir veya anal bir penis özlemini belirtebilir.
Abraham ise bilinçdışı arzunun erkeğin cinsel arzusunu enegellemek veya kendi kastrasyonunu veya penisinin olmamasını inkar etme ve erkeği kastre etmek olduğunu belirtmiştir.
Ancak başka dinamik nedenler de söz konusu olabilir. Bizim klinik deneyimlerimiz vajinismus daha çok vücudun içine ve dolayısıyla benliğin sınırlarına girilmesine karşı bir savunma olarak ortaya çıktığını düşündürtmektedir.
SALDIRGANA KARŞI SINIRLARIN KORUNMASI
Bilinçdışı savunma saldırgan ve tehditkar olarak algılanan erkeğin vücuduyla birleşmeyi reddetmektir. Erkeğin saldırgan olarak algılanışına ek olarak cinselliğin kirli ve kötü bir şey olarak algılanması da birleşmeye karşı bir direnç gelişmesine zemin hazırlamaktadır.
Vajinismuslu kadınlar çocukluk ve gençlik yıllarında ailelerinin iyi kızları olarak uyum göstermiş kişilerdir. Kuralara uyan, kızgınlığı dışa vurmayan sürekli bir kabul ihtiyacı içinde olan kadınlardır. Bu kadınlar agresif, otoriter ve baskıcı olan babalarının tersi özellikleri öolan eş/sevgili seçme eğilimindedirler.
Eşleri nazik, kibar ve pasif görünürler. Vajinismuslu kadın ve eşi karşılıklı olarak birbirinin agresyonundan korkarlar. Vajinismusu olan kadınların kocalarında sıklıkla görülen özellikler, sakin, nazik, edilgen, duyarlı, çekingen, girişken olamyan ve aşırı saygılı olmalarıdır. Evlilik öncesinde eşleriyle olduğu gibi başka kadınlarla da cinsel deneyimleri sınırlıdır. Çoğunlukla cinsel yakınlaşmalar çeşitli dokunma ve öpüşmelerden ileri gitmez. Evlendikten sonra da cinsel ilişkiden kaçınma tam bir anlaşma içinde sürdürülür.
Vaginismuslu kadınlar ilişkiyi şiddet veya invazyon olarak gördüklerinden semptomun anlamı da şiddete karşı önlem almak demektir. Birçok araştırmada gösterildiği gibi vajinismusluların çoğu ya gerçekten fiziksel şiddete marus kalmış ya da şahit olmuş kimselerdir.
Malleson, vaginismuslu kadınların erken cinsel travma veya bedensel travmaları olduğunu iddia etmiştir. O’ Sullivan vaginismuslu kadınların çoğunun tehditkar ve agresif babayla büyüdüğünü ileri sürmüştür. Silverstein’in incelediği 22 kişilik vajinismuslunun, neredeyse tümünün ahlaki ve cinsel olarak baskı uygulayan babalarının olduğu görülmüştür. Silverstein’e göre bu babalar aynı zamanda kızlarına karşı sedüktifti. Silverstein’in incelediği vakaların bazı kişisel ve ilişki özellikleri tabloda verilmiştir.
Vajinismuslu Kadınların Özellikleri:
Vaginismuslu kadınların özellikleri (Silverstein 1989)
evet n:22 (%)
Hayır(%)
öfkeyi ifadede zorluk
15(68)
4(18)
Iyi kız
15(68)
-
kabul gereksinimi
20(91)
1(4.5)
diğer korkular, iğne,dişçi
11(50)
3(13)
yatak ıslatma ve uykusuzluk gibi çocukluk semptomları
13(60)
-
Şiddet rüyaları
14(63)
1(
Sık hastalık
15(68)
-
Anoreksi veya bulima
4(18)
14(63)
Bu kadınların öfkelerini ifade edemedikleri; uyumlu ve kabul gereksinimi içinde oldukları, çeşitli korkularının bulunduğu, şiddet içerikli rüyalar gördükleri ve bunlara karşın çoğunun orgazmik olduğu görülmektedir.
Judith L. Silverstein(1989)
Evet(%)
Hayır(%)
Veri yok(%)
Baba
baskın /tehditkar
alkolik
mental yıkım
20(90.9)
10(45.4)
5(22.7)
1(4.5)
5(22.7)
12(54.5)
1(4.5)
7(31.8)
5(22.7)
Anne
seksten hoşlanmama
seks görevdir
10(45.4)
10(45.4)
2(9)
2(9)
10(45.4)
10(45.4)
ebeveyn ilişkisi
fiili şiddet
sık çatışma
ayrı yatak odaları
12(54,5)
21(95.4)
6(27.3)
2(9)
0(-)
5(22.7)
8(36.2)
1(4.5)
11(50)
baba/kız ilişkisi
özel
aşırı koruyucu
sedüktif
sınırların belirgin olmayışı
14(63.6)
15(68.2)
16(72.7)
14(63.6)
1(4.5)
0(-)
0(-)
0(-)
7(31.8)
7(31.8)
6(27.3)
8(36.3)
Babalarının baskın ve tehditkar, annelerinin seksten hoşlanmayan, seksi görev gibi yapan kadınlar olduğu anne-baba ilişkisinin de fiili şiddet, sık çatışma ile karekterize olduğu görülmektedir.
Vaginismuslu kadınların sıklıkla çeşitli fobileri olur veya olmuştur. Bu kadınlar annelerini, kendisini ve çocuklarını koruyamayacak kadar etkisiz, çaresiz ve bağımlı olarak değerlendirir. Anneleri genellikle babalarının baskınlığına karşı mücadele vermiş fakat başarılı olamamıştır. İlişkide bulunmak bu tarzda algılanan zavallı anneyle özdeşleşmeyi ifade eder.
Baba kız ilişkisinde ise aşırı koruyucu, sedüktif, sınırları belirsiz bir ilişki olduğu dikkati çekmektedir.
TARTIŞMA
Vaginismus bir semptomdur. Bu semptom, kapanma, kendini koruma, uzak durma , barikat kurma ve sınır koymak ile ilgili savunma ihtiyaçlarının bir ifadesidir.
Vaginismus, korkulan acıya, beklenen şiddete ve sınırmarına girilmesine karşı kadını korur. Semptom bütünlüğünü ve bağımsızlığını koruma, devam ettirme isteğini gösterir.
Çoğu vakada şiddet algısı, geçmişte yaşanmış gerçek bir şiddet öyküsünün ve bir agresörün (babanın) temsilcisi olan partnere yönelik pasif öfkeye bağlıdır. Partnerler de kendi geçmişleriyle ilgili sebepler nedeniyle yansıtmalı özdeşimin içine girer ve kendi cinselliklerini agresif bulurlar.
Bu kadınların babalarının zıt karakterindeki partnerler seçmeleri babalarıyla olan içselleştirimiş obje ilişkilerine dayanır. Tehditkar ve intruzif olarak algılanan kocaya yansıtılan agresyonun nedeni de gene introjekte edilmiş baba imgesidir. Vajinismuslu kocaları pasif, bağımlı, aşırı korumacı, dikkatli ve kendi agresyon ve agresif cinselliklerinden korkan kişilerdir. Bunlar “iyi çocuklar”dır. Bazılarında Madona/orospu sendromu vardır(:seks fahişeler içindir, bir eş ise saf, tatlı ve masumdur). Bunlar babalarından farklı olarak güvenli, nazik, saygılı oldukları için seçilmiştir. Kendi cinselliği konusunda daha güvenli ve daha agresif erkekleri seçen kadınların nadiren vaginismus terapisine ihtiyaçları olur.
Bu kadınlar babalarının (veya abilerinin) beklenmedik biçimde odalarına girmesinden korkarlar. Kilide izin verilmediği için “kapıya” “barikat” kurarlar. Babalarını canları istediği zaman zorla içeriye girmeye hakları olduğunu düşünen biri olarak algılarlar, Korku ve tehdit altındaki kadın bu semptomla, erkeği uzakta tutmayı, bedeninin kontrolünü elinde bulundurmayı ve kendiliğinin bütünlüğünü devam ettirmeyi sağlamış olur. Dolayisiyla semptom barikatın sembolik bir ifadesidir.
SONUÇ
Sonuçta eğilimi artıran bir çok faktör biraraya gelerek vaginismus semptomunu ortaya çıkarır ve devam ettirir. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
1) Erkeklerin (genellikle de babanın) güvenilmez ve tehditkar olduğunun erken yaşta farkedilmesi
2) Kadınların (annenin) zayıf ve çaresiz, erkeklerin baskın olduğunun erken yaşlarda öğrenilmesi
3) Cinsel ilişkinin kötü ve acı veren bir şey olduğunun, fakat erkeklerin bunu istediğinin ve kadının da buna katlanması gerektiğinin erken yaşta öğrenilmesi
4) Vücudun içine giren şeylerin acı vermesi ve şiddet olarak algılanması
5) Korku ve öfke bastırılması ve süprese edilmesi; bunların ifade edilmesinin tolere edilemez olduğunun erken yaşta öğrenilmesi. Duygusal ve fiziksel olarak açık olmanın tehdit edici ve güvenilmez olduğunun öğrenilmesi.
6) İlk denemelerde acı yaşanması.
Doğan Şahin
İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
KAYNAKLAR
Abraham HC: Therapeutic and psychological approach in cases of unconsummated marriage. Br. Med. J I: 837, 1956
Blazer JA: Marriage virgins: A study of unconsummated marriages. J Marriage Fam. 213-214, 1964
Fenichel O : Nevrozların psikanalitik teorisi. Çev: S Tuncer, Bornova, İzmir. Ege Üniveristesi Matbaası, 1974.
James Barnes MB: Primary Vaginismus Aetiological Factors, Iris Medcal Journal, 79:3 59-61 March 1986
James Barnes MB: Primary Vaginismus Social and Clinical Features, Iris Medcal Journal, 79:3 62-64 March 1986
Kaplan HS.: The new sex therapy, Brunner/Mazel, NY, 1974
Kaplan HS: The new sex therapy- active treatment of sexual dysfunctions. Brunner/ Mazel Pub. New York, 1974
Kayır A, Geyran P, Tükel MR, Kızıltuğ A : Cinsel sorunlarda başvuru özellikleri ve tedavi seçimi. XXVI: Ulusal Psikiyatrik ve Nörolojik Bilimler Kongresi, Bilimsel Yayınları Cilt 2, 1990.
Kayır A: Cinsel tedavide etkileşim ve tutumlar XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, 19-23 Eylül, GATA, Ankara, 1988
Malleson J: Vaginismus its management and psychogenesis. Br. Med. J ii: 213-216, 1942
O’Sullivan K: Observation of vaginismus in Iris women, Archs gen. Psychiat. 36: 824-826,1979
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Vajinismusun Psikodinamik Nedenleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Doğan ŞAHİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Doğan ŞAHİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
