Vajinismusun Nedenleri
VAJİNİSMUSUN NEDENLERİ
GİRİŞ
Vajinismusu olan kadınlar çoğunlukla çocuksu özellikler gösteren, erişkin bir kadın olmaya karşı isteksiz, cinsel kaçınmaları olan ve cinsel açıdan tecrübesiz kişilerdir. Cinsel güvensizlikleri, korkuları ve çatışmaları nedeniyle kırılgandırlar.
Yapılan bir çok araştırmada vajinismuslu kadınların kurallara uyan, kızgınlığını dışa vuramayan, sürekli bir kabul ihtiyacı içinde olan “iyi kızlar” oldukları saptanmıştır. Bu kadınlar genellikle baskıcı ve otoriter olan babalarının tersi özellikler gösteren kişileri eş olarak seçme eğilimindedirler. Eşleri nazik, kibar ve pasiftir.
VAGİNİSMUSUN NEDENLERİ
Vajinismusun nedenleri konusunda kültürlerarası karşılaştırmaya elverişli bir ölçek yoktur. Birçok araştırmacı, immatürite, nevrotiklik, çocukluktaki kötü koşullar ve çevresel faktörleri sorumlu tutmuştur.
Masters ve Johnson 21 vakalık bir diziye dayanarak 4 özgün etken tanımlamışlardır:
1.eşte cinsel işlev bozukluğu
2.dinsel tutuculuk
3.cinsel taciz ve şiddete maruz kalmak
4.öncelikli eşcinsel özdeşleşme
Aynı yazarlar 29 kişilik başka bir vajinismus vaka dizisinde bunlara ek olarak disparoniye bağlı ikincil vakaların varlığını bildirmişlerdir.
Vajinismus etyolojisinde çeşitli araştırmacılar tarafından belirtilmiş olan psikolojik etkenleri şöyle sıralayabiliriz:
1. Baskıcı, otoriter baba: Barnes, vajinismuslu kadınların tipik özelliklerinden birinin tiranik bir babaya sahip olmak olduğunu belirtmiştir. Bu kadınların babanın otorite figürü olduğu bir evde büyüdüklerini ve sürekli fiziksel ve/veya sözel şiddet gördüklerini belirtmiştir. Vajinismuslu kadınların babalarında otorite saplantısı, baskın olmak için ceza uygulama, alkolizm, psikopati saptanmıştır. Silverstein de vajinismus etyolojisinde şiddet -özellikle baba şiddeti- üzerinde duran yazarlardan biridir. O’ Sullivan’ın bir çalışmasında 23 vajinismuslu kadından %70’i babalarını şiddet uygulayıcı, korkutucu ve tehditkar olduğunu belirtimişlerdi. Antisosyal ve obsesif-kompulsif kişilikli babaların da vajinismus etyolojisinde önemli olduğu bildirilmiştir.
2. Baba-kız ilişkisinde güçlükler: Kızlarıyla sorunlu ilişkileri olan babaların etyolojide önemli olduğu bildirilmektedir. Vajinismuslu kadınların babalarıyla yakın ve emosyonel ilişki kurma olanakların az olduğu söylenmektedir. Obsesif kişilikli ve antisosyal babaların vajinismus etyolojisindeki önemi bu yakınlığın kurulma olanağının azlığından kaynaklanabilir.
3. Zayıf, güçsüz anne: Şiddet uygulayan babaları olan vajinismuslu kadınlarda aynı zamanda kimlik konfüzyonu gözlemlenmiştir. Kocasından dayak yiyen ya da kızını baba dayağından koruyamayan annelerin zayıf bir kadın modeli oluşturdukları söylenebilir. Dayak atan baba ile dayak yiyen anneden oluşan aile modelleri aynı zamanda erkek ve kadın rollerini katı bir biçimde ayırdığından ve erkeklerin şiddet uygulayan kişiler olarak algılanmasını sağladığından da vajinismus etyolojisinde önemli olabilir.
3.Cinselliği değersizleştiren/aşağılayan aile: Vajinismusu olan kadınların annelerinin sıklıkla cinselliği değersizleştirdekleri gözlenmektedir. Muhtemelen kendi cinsel yaşamlarının tatmin edici olmamasına bağlı olarak bazan kibar, iyi örtülmüş, ilişkilere ve bakış açılarına yansımış bir şekilde bazan da açıkça, cinsellik hem aşağılanmakta hem de kontrol edilmektedir. Bu annelerin kadın ve erkek rollerini kesin olarak ayırdıkları, cinselliği sadece erkeklerin istediği ve hayvani bir şey olarak gördükleri söylenebilir. Bu anneler kızlarına da cinselliği ve cinsel organları kirli ve hayvansı olarak yansıtırlar.
Silverstein de negatif cinsel şartlanmanın Kuzey Avrupa ve Amerika’da yaygın bir olgu olduğunu ve genellikle vajinismusun etyolojisinde yer aldığını söylemektedir. Böylesi ailelerde yetişmiş hastaların aseksüel veya antiseksüel kimlilikleri evliliğin gerektirdiği yakınlık ve cinsel yaşamla yüz yüze geldiğinde bir krize neden olmaktadır.
4. Cinsel organlardan iğrenme veya hoşlanmama: Vajinismuslu kadınlar genellikle kendi cinsel oranlarıyla ilgili utanç, iğrenme ve hoşlanmama duyguları taşırlar. Bu duygular ve yanlış bilgiler kendisi de cinsel organlarından hoşlanmayan, seksten zevk almayan ve bazı durumlarda vajinismusu olabilen annelerden öğrenilmiştir.
5. Olumsuz dinsel şartlanma: Vajinismuslu kadınların bir kısmında dinsel şartlanma görülür. Bu hastaların büyüdüğü ailelerde ebeveynler normalden daha yüksek dinsel pratikler isterler. Cinsel ilişkilerde sormluluğun gelişesine izin vermezler ve cinsellikten uzaklığı saygınlaştırırlar. Bu tür evlerde cinsellik bir anksiyete kaynağıdır. Dinsel ve ahlaki değerler cinsel ilgi ve ilişkilerin hepsinden suçluluk ve utanç ortaya çıkarıcıdır. Bu ailelerde genellikle cinsel ahlak saplantısı olan babalar vardır. Eşinin ve kızlarının cinsellikle ilgilenmemesini ve yüksek ahlaki bir düzey tutturmasını ister. Bu istekleri yerine getiren ve kızlarını da buna uymaya zorlayan ise genellikle annedir.
6. Cinsel şiddet : Vajinismuslu kadınlarda yüksek oranda cinsel şiddete maruz kalma öyküsü saptanmıştır. Bazı kadınlarda tecavüz ya da ensest deneyimi vardır. Bir çok kadın geçmişlerindeki cinsel şiddetin vajinismusa neden olduğunun ayırdındadır.
7. Eşcinsel özdeşleşme: Masters ve Johnson vajinismuslu kadınların bir bölümünün eşcinsel identifikasyon gösterdiklerini belirtmişlerdir. Heteroseksüel cinsel ilişki, cinsel kimliğin reddi anlamına geleceğinden olanaksızdır. İstenmeyen heteroseksüel cinsel ilişki böylelikle vajinismus tarafından engellenmiş olur.
8. Yanlış bilgiler ve inanışlar: Vajinismuslularda cinsel birleşmenin imkansız veya çok zor olduğu; cinsel birleşmenin çok acı verici, büyük oranda kanamalara veya hastalanmaya hatta ölüme yol açabileceği düşüncesi yaygındır Penisin vajinaya giremeyecek kadar büyük olduğuna inanırlar. Bir kısım hasta ise sadece kendilerinin başka kadınlardan farklı olarak küçük bir vajinaya sahip olduğuna inanır.
9. Kızlık zarını yitirme korkusu: Kızlık zarının kutsallığı ve korunmasına önem verilmesi gibi kültürel faktörler de vajinismus gelişiminde etkilidir. Geleneksel ve bekaretin önemli bulunduğu topluluklarda vajinizmusun daha sık görülmesinin önemli nedenlerinden biri budur. Çocukluğundan itibaren kızlık zarını özenle koruması öğretilmiş bir kadın evlendiği zaman bile sahip olduğu bu değerli şeyi kaybetmek istemeyebilmektedir.
10. Cinsel tabular, mitler, inanışlar: Cinsel tabular ve mitler özellikle cinselliğin erkeğin istediği ve kadınların katlanması gerektiğini telkin eden inanışlar vajinismus gelişimine katkıda bulunabilir. Mastürbasyonu ve kadının bedenini tanımasının engelleyen inanışlar ve mitler de vajinismus gelişine katkıda bulunabilir. Kendi bedenini tanımayan, cinsel duygulanımını bilmeyen kadınlarda cinsel sorunlara yatkınlık olacağı açıktır.
11. Pasif, bağımlı eş: Vajinismuslu eşlerinin, pasif, bağımlı, aşırı düşünceli ve eşleriyle bilinçdışı bir anlaşma içinde, cinsel birleşmeden kaçınan kişiler olduğu bir çok araştırmacı tarafından belirtilmektedir. Vajinismuslu bir kadını seçen erkekle, pasif, bağımlı bir eş seçen kadının oluşturduğu ikilide eşlerin her biri diğerindeki agresyondan korkar ve cinsel birleşme sürekli ertelenir.
Bizim bir çalışmamızda vajinismuslu kadınların eşleri kendilerini atak olmayan, girişkenlikleri az ve kolay vazgeçen insanlar olarak tanımlamışlar, eşleri de kocaları hakkında benzer yargıları dile getirmişlerdi. Vajinismuslu kadınların eşlerinin cinsel deneyimleri azdır. Cinsel anlamda girişken değillerdir. Bir çoğunun evlilik öncesi başka kadınlarla da cinsel deneyimi oldukça sınırlıdır. Eşleriyle tanışma ve nişanlılık dönemlerinde cinsel yakınlık ve ilişki kurma konusunda oldukça kaçıngan davranırlar. Evlilik öncesinde cinsel birleşme girişimi pek olmadığı gibi cinsel yakınlaşmaları da oldukça sınırlıdır. Söz konusu cinsel yakınlaşma çeşitli dokunma ve öpüşmelerden ileri gitmez.
Kocalar genellikle sevişme sırasında eşleri korktuğunda eşlerini uyarmaya devam etmek, cinsel ilişkiye hazırlamaya çalışmak yerine ketlenmekte ve ilişkiyi sürdürememektedirler.
Evlendikten sonra da cinsel ilişkiden kaçınma tam bir anlaşma içinde sürdürülür. Cinsel birleşme girişimleri ahlaki ussallaştırmalarla mümkün olduğunca geciktirilir. İlk başarısızlıktan sonra eşler çekinir ve cinsel birleşme girişimlerini bir süre sonra bırakırlar. Tedavi uzun zaman sonra, örneğin çocuk sahibi olma isteği büyük boyutlara ulaşılınca ciddi olarak düşünülür.
12.Gebelik korkusu: Blazer 476 vajinismuslu kadınla yaptığı bir çalışmada vakaların %10.2’sinde gebelik korkusunu neden olarak saptamıştır. Vajinismuslardaki gebelik korkusu sıklıkla cinsel birleşme korkusu gibi bebeğin vajinadan geçerken kendilerine zarar vereceği inancına dayanmaktadır.
Dr. Doğan Şahin, Psik. Dr. Arşaluys Kayır
İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
KAYNAKLAR
- Blazer JA: Marriage virgins: A study of unconsummated marriages. J Marriage Fam. 213-214, 1964
- O’Sullivan K: Observation of Vaginismus in Iris women, Archs gen. Psychiat. 36: 824-826,1979
- Silverstein JL: Originis of psychogenic Vaginismus.Psychotherapy Psychosomatic, 52: 197-204, 1989
- Masters WH, Johnson VE: Human sexual inadequacy., Little & Brown ,Boston, 1970.
- James Barnes MB: Primary Vaginismus Aetiological Factors, Iris Medcal Journal, 79:3 59-61 March 1986
- Kayır A, Geyran P, Tükel MR, Kızıltuğ A : Cinsel sorunlarda başvuru özellikleri ve tedavi seçimi. XXVI: Ulusal Psikiyatrik ve Nörolojik Bilimler Kongresi, Bilimsel Yayınları Cilt 2, 1990.
- Kayır A: Cinsel tedavide etkileşim ve tutumlar XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, 19-23 Eylül, GATA, Ankara, 1988
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Vajinismusun Nedenleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Doğan ŞAHİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Doğan ŞAHİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
