Kadın ve Erkekte Cinsel Anatomi ve Fizyoloji
CİNSEL ANATOMİ VE FİZYOLOJİ
KADIN CİNSEL ANATOMİSİ
Kadında dış cinsel organlar; büyük dudaklar, klitoris, küçük dudaklar, üretral açıklık ve vajina girişidir. Kadında cinsel uyarılma olmadığı zamanlarda, ilk bakışta büyük dudaklarla karşılaşılır, küçük dudaklara, klitorise, vajinaya ve üretra açıklığına koruma sağlar. Küçük dudaklar vajinal girişin etrafını çevreler ve klitorisin biraz altında birleşir. Bu bölge, cinsel uyarılma sırasında kabarır ve renk değiştirir. Vajinal kanal uyarıyla genişler. Cinsel heyecanın başlamasıyla birlikte 10-30 saniyede vajinal ıslanma meydana gelir. Vajinanin sadece 1/3 dış kısmı cinsel yönden uyarılabilir, geri kalan bölüm sadece basıncı hisseder. Rahim de ise giriş bölümü (serviks) basıncı ve titreşimi hisseder. Klitoris, anatomik ve fizyolojik özellikleri bakımından erkekteki penis muadili bir organdır. Cinsel uyarılma esnasında genişler, kabarır. Heyecanlanma evresinde en ufak uyarı, fantezi kurulmasi bile klitorisin çapında artmaya neden olur.
İç genital yapı ve organlar; himen (kızlık zarı), serviks, uterus, fallop tüpleri ve overlerdir. Kızlık zarı, vajina girişinin 2-3 cm iç kısmında, dairesel bir hat oluşturan, soğan zarı kalınlığında, memranöz yapıda mukozal kıvrımdır.
KADINDA CİNSEL İŞLEVİN FİZYOLOJİSİ VE CİNSEL YANIT DÖNGÜSÜ
1) Uyarılma evresi: Bu evrede cinsel organlara kan akışında artma ve buna bağlı olarak ıslanma, kabarma gibi değişikliklerle memelerde büyüme ve meme uçlarında dikleşme ortaya çıkar..
2) Plato evresi: Cinsel uyarının sürmesiyle birlikte cinsel heyecan giderek artar ve plato evresine girilir (Tablo-1). Memelerdeki büyüme en ileri seviyeye ulaşmıştır. Cinsel organlardaki yerel kanlanma artışının yanında genel olarak kan dolaşımı hızlanır. Göbek etrafında başlayan kızartılar memeye daha sonra da kollar, kalça ve sırta doğru yayılır. Plato evresinin sonlarına doğru kaslardaki gerilim, hızlı nefes alıp verme, kalbin hızlı çarpması, kan basıncında artma belirginleşir ve anüsü çevreleyen kaslarla kalça kaslarında kasılmalar gözlenir.
3) Orgazm evresi: Evreler arasında süre açısından en kısa ancak cinsel haz açısından en yoğun olanıdır. Orgazm sırasında vajinanın dış 1/3 lük kısmındaki kaslarında ritmik kasılmalar meydana gelir. Bu kasılmaların şiddeti ve sayısı kişiden kişiye oldukça değişkendir. Genellikle 3-5 bazen 10-15 defa kasılma olur. Başlangıçta çok güçlü ve kısa aralıklarla olan bu kasılmaların, gittikçe şiddeti ve aralık süresi uzar (Tablo-1).
Plato evresinin sonuna doğru belirginleşen kaslardaki gerilim, hızlı nefes alıp verme, kalbin hızlı çarpması, kan basıncında artma orgazm boyunca da sürer.
4) Çözülme evresi: Genital organlarda oluşmuş fizyolojik değişikliklerin aynı sırayı takip ederek uyarı öncesi duruma dönmesi, gevşeme dönemi.
Tablo-1: Kadında cinsel yanıt döngüsünde oluşan anatomik ve fizyolojik değişiklikler
Kadın
Uyarılma (excitement)
Plato
Orgazm
Çözülme
(resolution)
Vajina
Lubrikasyon
Genişleme, uzama
Kabarma
Kasılmalar (dış 1/3’ünde)
Kabarmanın ve genişlemenin kaybolması
Klitoris
Başında büyüme, gövdede uzama
Büzülme
Değişiklik yok
Hızla eski pozisyonuna dönme
Labium majör
Ayrılma, çapında artma
Yassılaşma
Değişiklik yok
Normale dönme
Labium minör
Hafifçe kalınlaşma ve genişleme
Renk değişikliği (koyu kırmızı)
Değişiklik yok
Normal renk ve boyuta dönme
Uterus
Gövdesinde yükselme, serviks vajinadan ayrılır
Gövde ve serviks en yüksekte
Fundustan servikse doğru kasılmalar
Gövde normale döner, serviks vajinaya doru iner, servikal açıklık kapanır.
Kadın cinsel davranışının endokrin temeli
Kadın cinselliğiyle ilişkili temel hormonlardan ilk sırada olanlar; östrojen ve progesterondur.
İkinci sırada ise hem over hem de adrenal korteks (böbrek üstü bezleri) tarından üretilen androjenler vardır. Östrojen vajina mukozasının normal durumunun sürekliliği için gereklidir, ayrıca cinsel uyarı olduğundaki lubrikasyon ve kabarmadan sorumludur.
Androjen daha çok cinsel ilgi, istek ve arzu ile ilişkilidir. Kadında, siklik olarak salgılanan hormonların seviyelerine göre değişik paternler oluşur. Örneğin, östrojenin kadının cinsel birleşme isteğinden sorumlu olduğu, testesteronun ise bir partner ile sevişmek ya da birleşme isteğinden çok masturbasyona yönlendirdiği öne sürülmektedir. Progesteron ise kadının siklusu sırasında değişik seviyelerde bulunur ve aktif sevişme ve cinsel istek duygularını bastırırken, analık ve sarılma duygularını artırır.
ERKEKTE CİNSEL ANATOMİ
Dış genital organlar; penis ve skrotumdur. Penisin gövdesi, erektil olabilme özelliğine sahip 3 silindirik yapıdan oluşur. Birbirine paralel uzanan 2 kavernöz ve bir de spongioz yapı. Spongioz yapının içinden üretra geçer. Spongioz yapının sonlandığı yer penisin başı ya da glans penis olarak isimlendirilir. Glans duyarlı sinir uçlarına sahiptir, dolayısıyla direk uyarılmaya hassastır, ağrılı olabilir. Skrotum içinde testisler bulunan, ince ve duyarlı bir deriye sahip yapıdır. Testislerde spermatozoa ve seks hormonları üretilir. Prostat bezi, semen sıvısını oluşturan salgılar üretir. Ejakulasyonun hemen öncesinde cowper bezi trafından salınan sıvı, sperm hücresi içermez.
Erkekte cinsel işlev fizyolojisi ve cinsel yanıt döngüsü
1) Uyarılma evresi: Erkekte asıl olarak dış genital organlar cinsel uyarıya belirgin duyarlılığa sahiptir. Peniste ereksiyon sağlandıktan sonra, uyarılma sürerse ereksiyon uzun süre devam edebilir. Ancak uyarılma ve plato evreleri boyunca, cinsel uyarı sürüyor olsa bile, dış etkenlerde ortaya çıkan bir değişiklik ya da psikolojik gerginlik ereksiyonu kısmen ya da tamamen kaldırabilir. Cinsel uyarı devam ederse ereksiyon tekrar sağlanabilir. Çoğu erkekte ereksiyon halindeki penisin uzunluğu 12.5-17.5 cm arasındadır. Uyarılma evresi sırasında belirgin bir şekilde fluaktasyonlar yaşanır.
2) Plato evresi: Cinsel uyarının çok arttığı orgazm öncesi dönemde cowper bezlerinden salınan mukoid bir sıvının üretral açıklıktan dışarıya aktığı gözlenir. Kadınlarda olduğu gibi erkeklerde de genital organlardaki lokal kanlanma artışının yanında sistemik kanlanma artışı belirtileri de gözlenir. Bu evrenin süresi kişiler arasında hatta aynı kişide değişik zamanlarda oldukça değişkendir. Erken boşalması olan erkeklerde aşırı kısadır.
3) Orgazm evresi: Bu evrede ejakulasyon gerçekleşir. Orgazm evresi boyunca skrotum ve testislerde plato evresinde oluşan değişikliklere ek başka bir şey gözlenmez.
4) Çözülme evresi: Kadınlarda olduğu gibi bu evrede, genital organlarda oluşmuş fizyolojik değişikliklerin aynı sırayı takip ederek uyarı öncesi duruma dönmesi gerçekleşir, gevşeme yaşanır.
5) .Yanıtsız evre: Bu evre sadece erkeklerde vardır. Orgazmdan sonra erkekler yeniden cinsel olarak uyarılmaları için kişisel farklılıklar gösterebilen ve yaşla paralel olarak artan bir süreye gereksinim duyarlar.
Tablo 2: Erkekte cinsel yanıt döngüsünde oluşan anatomik ve fizyolojik değişiklikler
Uyarılma
Plato
Orgazm
çözülme
Penis
Hızla ereksiyon
Ereksiyon sürdürülür
Koronal bölgede renk değişikliği
Üretraya doğru ekspulsif kasılmalar
Gevşeme
Eski duruma dönme
Skrotum
Testisler
Skrotal deride kalınlaşma
Skrotum ve testislerde yükselme
Büyüme, testislerde yükselme
Tepki yok
Normale dönme
İç genitaller (prostat, vas deferens vd)
Değişiklik yok
Değişiklik yok
Kontraksiyona katılırlar
Değişiklik yok
Memeler
Uçlarda ereksiyon
(bazı erkeklerde)
Uçlarda ereksiyon
(bazı erkeklerde)
Değişiklik yok
Normale dönme
Erkekte cinsel davranışın endokrin temeli
Erkekte temel seks hormonları, testesteron, dihidrotestesteron, androstenedion olarak adlandırılan androjenlerdir.
Testesteron, cinsel ilgi ve isteğin sürdürülmesinde ve ejakulasyon kapasitesinde önemli bir rol oynar. Testesteronun cinsel davranış üzerindeki etkisinin, cinsel isteği yönlendirme ve maskulen tipte davranış paternini ortaya çıkarma şeklinde olduğu kabul edilmektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kadın ve Erkekte Cinsel Anatomi ve Fizyoloji" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Doğan ŞAHİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Doğan ŞAHİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
cinsel anatomi, fizyoloji, erkek, kadın, genital organlar, vajina, penis, küçük dudaklar, büyük dudaklar, klitoris
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
