Boşanma Süreci ve Çocuk Üzerindeki Etkileri
AİLEYE VE BOŞANMA SÜRECİNE GENEL BİR BAKIŞ
Çocuğun birincil olarak fiziksel gereksinimlerinin karşılanmasının yanı sıra, ait olma sevilme, güven ve anlayış gibi temel gereksinimlerini de karşıladığı öncelikli yer olan “Aile” küçüğün hayatında ve kişiliğinin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır.
Aile; genel olarak toplumumuzda (çekirdek aileler) anne, baba ve çocuklardan oluşmaktadır. Aileyi oluşturan bu temel sistemlerden birinde sorun yaşandığında, diğer sistemler de zarar görmeye başlar. Anne babanın çocukla ilişkisi kadar birbirleriyle olan ilişkisi de çocuğu olumlu yada olumsuz yönde etkilemektedir. Bazı ebeveynler aralarındaki sevgi ve saygı bağı koptuğu halde çocuğun mutluluğu ve gelecek kaygılarından dolayı ilişkilerini devam ettirebilirler. Ancak bununla birlikte ev içerisinde sık sık kavga edebilirler ve yoğun geçimsizlik yaşayabilirler. Boşanma süreci çocuk için ne kadar örseleyici bir durumsa, böyle sağlıksız bir aile ortamı da çocuk için o denli sağlıksız öğeler içerebilir.
Anne baba arasındaki anlaşmazlıklar ve kavgalar çocuğun gelişimini olumsuz etkiler. Çocuk anne ve babasını birlikte görmek ister ve anne baba birlikte olduğunda mutlu olur, ancak çocuğun sağlıklı gelişimi için önemli olan anne babanın aynı evde birlikte oturmalarından çok kurduğu ilişkinin niteliğidir. Bu nedenle bazı istisna durumlarda, her nekadar ist yanı sırnmeyen bir durum olsa da anne babanın boşanması bir diğer değişle ayrılmaları ve çocuk için ayrı ayrı olarak anne baba rollerine devam etmeleri çocuk açısından daha olumlu sonuçlar doğurabilir. Eğer boşanan anne babalar çocuğun ihtiyaçlarını karşılar, sorumluluklarını yerine getirir, çocuğa sevgi ve güven verirlerse çocuğun boşanma olayından etkilenme düzeyi de azalacaktır.
Bunun yanı sıra, anne babanın boşanma sürecinde ve boşanma sonrası süreçte dikkat etmeleri gereken bazı önemli durumlar vardır.
BOŞANMIŞ EBEVEYNLERİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Çocuğa boşanma süreci ile ilgili açık ve anlaşılır bir dille açıklama yapılması gereklidir. Birlikteyken mutlu olamadığınızı, geçinemediğinizi, bir takım anlaşmazlıklarınızın olduğunu, düzeltmeye çalıştığınız halde düzeltemediğinizi söyleyebilirsiniz.
Sıklıkla karşılaşılan sorunlardan biri de çocuk bu durumdan dolayı kendisini suçlayabilir. Ona bunun onun suçu olmadığını söyleyin.
Boşanmayla ilgili konuşmalarda eşinizi suçlamaktan kaçının. Bu çocuğunuzun , annesine yada babasına öfke duymasından ve ilişkilerinin bozulmasından başka bir işe yaramayacaktır.
Boşanma kararınızı çocuğa eşinizle birlikte söyleyin.
Boşanmadan sonra hayatında olacak değişiklikleri çocuğa anlatın. Mümkünse şehir değiştirme, ev değiştirme, yeni bir evlilik gibi köklü değişiklikleri bir süre erteleyin. Çocuk boşanmanın arkasından bu değişikliklere uyum sağlamakta zorlanacaktır.
Ayrıldıktan sonra anne babanın ilişkilerini sürdürmeleri çocuk için en sağlıklısıdır. Çocukla ilgili kararları eşinizle birlikte almaya çalışın. Annenin babanın ve çocuğun birlikte zaman geçirecekleri ortamlar yaratılabilir. Doğum günleri, yılbaşı gibi önemli günlerde bir arada olmak çocuğa iyi gelecektir.
Boşanmadan sonra çocuğun düzenli aralıklarla ve sürekli olarak her iki ebeveyni de görmesine özen gösterilmelidir.
Anne baba eski eşinden öç almak için eşinin çocuğu görmesini engellememelidir. Çocuk koz olarak kullanılacak bir araç değildir.
Anne ve baba çocuğu kendi yanlarına çekmek için aşırı sevgi gösterilerinden kaçınmalıdır.
Uzlaşılamayan konularda çocuğu taraf tutmak zorunda bırakmayın.
Çocuğu boşanma ile ilgili konuların konuşulduğu ortamdan uzak tutun, tartışmalarınızı çocuğun yanında yapmayın.
Çocuğu eşinizin sevgisinden ve kendisinden mahrum bırakmayın.
Çocuğu eşinizle barışmak için bir araç olarak kullanmayın.
Diğer aile bireylerini ve akrabalarını çocuğa karşı duyarlı davranmaları konusunda uyarın. Diğerlerinin de çocuğa annesini yada babasını kötülemelerine izin vermeyin.
Eşlerin her ikisinin de çocukla ilgilenmesi, hayatındaki gelişmelerden haberdar olması, okul aktivitelerine ve diğer aktivitelere katılması önemlidir. Eşlerden birinin fazla ilgilenmesi diğerinin eksikliğinin kapatmaz.
Çocuğun sorularına açık ve dürüst cevap vermeye özen gösterin.
Çocuğu annesi yada babası arasında tercih yapmak zorunda bırakmayın.
Annesinin ve babasının evlerinde kalmasını, vakit geçirmesini sağlayın. İki evin de nun evi olduğunu hissettirin.
ÇOCUĞUN BOŞANMA SONRASINDA GÖSTERDİĞİ TEPKİLER
· Parmak emme, tırnak yeme, yalan söyleme, alt ıslatma gibi davranış bozuklukları
· Olduğundan daha küçük davranma eğilimi.
· Psikolojik kökenli kekemelik
· Yalnız kalma korkuları ve gece korkuları
· Uyumsuzluk ve huzursuzluk
· Uyku ve yemek yeme sorunları
· Çevre ile ilişkilerinde sorunlar
· Okul başarısında düşüş
· Okul korkusu
· Öfke nöbetleri ve saldırganlık
· İçekapanık olma
· Dikkat toplamada güçlük
· Sık sık ağlama
· Baş ve karın ağrısı, mide bulantısı gibi psikosomatik rahatsızlıklar
Boşanmış ailelerin çocuklarında bu tür uyum ve davranış sorunları görülebilir. Aile içi iletişim, sevgi ve özen bu durumu önleyebilir. Ancak çocuğun bu olaydan en az düzeyde etkilenmesini sağlamak için bütün tedbirler alınsa da çocuk bu olaydan çok etkilenebilir. Böyle bir durumda profesyonel bir yardım alınması hem anne babalar hem de çocuk için yararlı olacaktır.
Sağlıklı ve mutlu günler =)
Serap Melek ÇAVUŞ
Aile Terapisti- Pedagog- Psikolojik Danışman
Çocuğun birincil olarak fiziksel gereksinimlerinin karşılanmasının yanı sıra, ait olma sevilme, güven ve anlayış gibi temel gereksinimlerini de karşıladığı öncelikli yer olan “Aile” küçüğün hayatında ve kişiliğinin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır.
Aile; genel olarak toplumumuzda (çekirdek aileler) anne, baba ve çocuklardan oluşmaktadır. Aileyi oluşturan bu temel sistemlerden birinde sorun yaşandığında, diğer sistemler de zarar görmeye başlar. Anne babanın çocukla ilişkisi kadar birbirleriyle olan ilişkisi de çocuğu olumlu yada olumsuz yönde etkilemektedir. Bazı ebeveynler aralarındaki sevgi ve saygı bağı koptuğu halde çocuğun mutluluğu ve gelecek kaygılarından dolayı ilişkilerini devam ettirebilirler. Ancak bununla birlikte ev içerisinde sık sık kavga edebilirler ve yoğun geçimsizlik yaşayabilirler. Boşanma süreci çocuk için ne kadar örseleyici bir durumsa, böyle sağlıksız bir aile ortamı da çocuk için o denli sağlıksız öğeler içerebilir.
Anne baba arasındaki anlaşmazlıklar ve kavgalar çocuğun gelişimini olumsuz etkiler. Çocuk anne ve babasını birlikte görmek ister ve anne baba birlikte olduğunda mutlu olur, ancak çocuğun sağlıklı gelişimi için önemli olan anne babanın aynı evde birlikte oturmalarından çok kurduğu ilişkinin niteliğidir. Bu nedenle bazı istisna durumlarda, her nekadar ist yanı sırnmeyen bir durum olsa da anne babanın boşanması bir diğer değişle ayrılmaları ve çocuk için ayrı ayrı olarak anne baba rollerine devam etmeleri çocuk açısından daha olumlu sonuçlar doğurabilir. Eğer boşanan anne babalar çocuğun ihtiyaçlarını karşılar, sorumluluklarını yerine getirir, çocuğa sevgi ve güven verirlerse çocuğun boşanma olayından etkilenme düzeyi de azalacaktır.
Bunun yanı sıra, anne babanın boşanma sürecinde ve boşanma sonrası süreçte dikkat etmeleri gereken bazı önemli durumlar vardır.
BOŞANMIŞ EBEVEYNLERİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Çocuğa boşanma süreci ile ilgili açık ve anlaşılır bir dille açıklama yapılması gereklidir. Birlikteyken mutlu olamadığınızı, geçinemediğinizi, bir takım anlaşmazlıklarınızın olduğunu, düzeltmeye çalıştığınız halde düzeltemediğinizi söyleyebilirsiniz.
Sıklıkla karşılaşılan sorunlardan biri de çocuk bu durumdan dolayı kendisini suçlayabilir. Ona bunun onun suçu olmadığını söyleyin.
Boşanmayla ilgili konuşmalarda eşinizi suçlamaktan kaçının. Bu çocuğunuzun , annesine yada babasına öfke duymasından ve ilişkilerinin bozulmasından başka bir işe yaramayacaktır.
Boşanma kararınızı çocuğa eşinizle birlikte söyleyin.
Boşanmadan sonra hayatında olacak değişiklikleri çocuğa anlatın. Mümkünse şehir değiştirme, ev değiştirme, yeni bir evlilik gibi köklü değişiklikleri bir süre erteleyin. Çocuk boşanmanın arkasından bu değişikliklere uyum sağlamakta zorlanacaktır.
Ayrıldıktan sonra anne babanın ilişkilerini sürdürmeleri çocuk için en sağlıklısıdır. Çocukla ilgili kararları eşinizle birlikte almaya çalışın. Annenin babanın ve çocuğun birlikte zaman geçirecekleri ortamlar yaratılabilir. Doğum günleri, yılbaşı gibi önemli günlerde bir arada olmak çocuğa iyi gelecektir.
Boşanmadan sonra çocuğun düzenli aralıklarla ve sürekli olarak her iki ebeveyni de görmesine özen gösterilmelidir.
Anne baba eski eşinden öç almak için eşinin çocuğu görmesini engellememelidir. Çocuk koz olarak kullanılacak bir araç değildir.
Anne ve baba çocuğu kendi yanlarına çekmek için aşırı sevgi gösterilerinden kaçınmalıdır.
Uzlaşılamayan konularda çocuğu taraf tutmak zorunda bırakmayın.
Çocuğu boşanma ile ilgili konuların konuşulduğu ortamdan uzak tutun, tartışmalarınızı çocuğun yanında yapmayın.
Çocuğu eşinizin sevgisinden ve kendisinden mahrum bırakmayın.
Çocuğu eşinizle barışmak için bir araç olarak kullanmayın.
Diğer aile bireylerini ve akrabalarını çocuğa karşı duyarlı davranmaları konusunda uyarın. Diğerlerinin de çocuğa annesini yada babasını kötülemelerine izin vermeyin.
Eşlerin her ikisinin de çocukla ilgilenmesi, hayatındaki gelişmelerden haberdar olması, okul aktivitelerine ve diğer aktivitelere katılması önemlidir. Eşlerden birinin fazla ilgilenmesi diğerinin eksikliğinin kapatmaz.
Çocuğun sorularına açık ve dürüst cevap vermeye özen gösterin.
Çocuğu annesi yada babası arasında tercih yapmak zorunda bırakmayın.
Annesinin ve babasının evlerinde kalmasını, vakit geçirmesini sağlayın. İki evin de nun evi olduğunu hissettirin.
ÇOCUĞUN BOŞANMA SONRASINDA GÖSTERDİĞİ TEPKİLER
· Parmak emme, tırnak yeme, yalan söyleme, alt ıslatma gibi davranış bozuklukları
· Olduğundan daha küçük davranma eğilimi.
· Psikolojik kökenli kekemelik
· Yalnız kalma korkuları ve gece korkuları
· Uyumsuzluk ve huzursuzluk
· Uyku ve yemek yeme sorunları
· Çevre ile ilişkilerinde sorunlar
· Okul başarısında düşüş
· Okul korkusu
· Öfke nöbetleri ve saldırganlık
· İçekapanık olma
· Dikkat toplamada güçlük
· Sık sık ağlama
· Baş ve karın ağrısı, mide bulantısı gibi psikosomatik rahatsızlıklar
Boşanmış ailelerin çocuklarında bu tür uyum ve davranış sorunları görülebilir. Aile içi iletişim, sevgi ve özen bu durumu önleyebilir. Ancak çocuğun bu olaydan en az düzeyde etkilenmesini sağlamak için bütün tedbirler alınsa da çocuk bu olaydan çok etkilenebilir. Böyle bir durumda profesyonel bir yardım alınması hem anne babalar hem de çocuk için yararlı olacaktır.
Sağlıklı ve mutlu günler =)
Serap Melek ÇAVUŞ
Aile Terapisti- Pedagog- Psikolojik Danışman
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Boşanma Süreci ve Çocuk Üzerindeki Etkileri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı S.Melek ÇAVUŞ KILIÇ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak S.Melek ÇAVUŞ KILIÇ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
boşanma, boşanma sonrası çocuk, boşanmış ebeveyne sahip çocuk, boşanmış çiftler, boşanma psikolojisi, boşanmada çocuk, boşanmak, boşanma süreci
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
