Boşanma Süreci ve Çocuğunuzun Psikolojisi
MAKALE #4354 © Yazan Psk.Beyhan BUDAK | Yayın Ocak 2010 | 5,520 Okuyucu
Artık boşanma kararı verilmiş, geri dönüşün olmadığı bir noktadaysanız, yapacağınız şey, bu aşamayı, kendiniz ve çocuğunuz için en az zararla kapatmaktır.Alacağınız bir takım önlemler ve kullanacağınız yöntemlerle bu sürecin çocuğunuz için daha az psikolojik zararla geçmesini sağlayabilirsiniz.
• Çocuğa boşanmanın ne demek olduğunu açık ve yalın bir dille anlatın.Bunu eşinizi kötülemeden ve suçlamadan yapın.Geçinemediğinizi, bir arada mutlu olmadığınızı, çabaladığınız halde anlaşmazlıkları gidermediğinizi belirtin.Yeniden birleşme umudu vermeyin. “Sen istersen barışırım” gibi ifadelerden kaçının.
• Boşanmanın, onu bir süre mutsuz edeceğini bildiğinizi söyleyin.Boşanmada bir suçu olmadığını, onunla ilgisi bulunmadığını belirtin.Anababa olarak sevginizin süreceğini, boşanmayla, ana ve babadan birini yitirmeyeceğini vurgulayın.
• Çocuğu, eşinizle olan çatışmanızın dışında tutmaya çalışın.Onu kazanma yarışına girmeyin.Barışmak için aracı yapmayın.
• Duygularınıza yenilip, çocuğu taraf tutmaya zorlamayın.Size yaranmak için eşinizi kötülemesine izin vermeyin.Eski eşinizi olduğundan daha iyi göstermeye çalışmayın.
• Eski eşinizden intikam almak için, çocuğu ondan yoksun bırakmayın.Bu durumda asıl cezalanan eski eşiniz değil, çocuğunuzdur.
• Çocuk ana baba arasında top gibi gidip gelmemelidir.Bir evi, asıl evi olarak benimsemelidir.Çocukta sarsılan ana baba duygusu, ayrı yaşayan anne ya da babayı sık görmesiyle değil, düzenli aralarla ve sürekli görmesiyle onarılabilir.
• Çocuğu, acıma duygularıyla ya da şımartarak eğitmeyin.Çocuğun da tedirgin ve güvensiz olduğunu düşünerek, aşırı tepkilerden kaçının.Hele ana veya babasına göndermekle korkutmayın.Çocukta gördüğünüz olumsuz davranışları eski eşinize benzetmekten kaçının: “N’olacak!Babasının oğlu, babandan ne hayır gördüm ki senden göreyim!” gibi ağır sözler kullanmayın.
Boşanma Kararı Çocuğa Nasıl Açıklanmalıdır?
Bazı anne ve babalar boşanma kararını çocuklara ayrıntılı bir şekilde açıklamayı gereksiz bulabilirler.Çocuklara bu durumu açıkladıklarında, zaten kötü gittiklerini düşündükleri şeylerin daha da artabileceğini düşünebilirler.
Çocukların yaşlarına göre, bu durumu nasıl karşılayacakları değişebilir.Özellikle küçük yaşlardaki çocuklara tatmin edici bir açıklama yapılmazsa, bu çocuklar, anne ve babalarının ayrılmalarının sebebini kendi olarak görebilir ve bu durumun sorumluluğu altında ezilebilirler.
Yaşanılan olaylar hiçbir şekilde kolay değildir.Hem eşlerin hem de çocukların üzülmemesi neredeyse(bazı istisnalar dışında) imkansızdır.Bu duygu durumları da hayatta aşılması gereken bir engebedir ve yaşanılacaktır.
Ama çocuğunuzun bunu normal bir şekilde yaşayıp atlatması ya da sorunlu bir şekilde algılaması size bağlıdır.
Yetişkinler için, boşanma hali hem manevi hem de maddi olarak çok büyük zorluklar içermektedir.Ama hayatın sonu anlamına da gelmemektedir.Ama bir çocuk için, içine doğduğu yuvanın, belki de başka türlüsünü görmediği bir sistemin dağılışını izlemek birçok yaşamsal duygunun sarsılması anlamına gelebilir.
Boşanma kararı açıklanırken dikkat edilecek bazı noktalar:
-Boşanma kararı verme aşamasındayken, çocuğunuzun bu durumdan nasıl etkileneceğinin, bu durumu nasıl karşılayacağının ve olası problemli tepki durumlarında neler yapılabileceğinden ayrıntılı olarak konuşun.
-Boşanma kararını açıklarken kesinlikle ama kesinklie çocuğunuza bu durumdan onun sorumlu olmadığını belirtin.Özellikle okul öncesi çağlardaki çocuklar ben-merkezci bir kişilik yapısına sahiptir.Boşanmanın kendilerinin yaptığı bir hatayla ilişkilendirmeleri çok olağandır.Örneğin; "geçen gün markette çok ağladığım için boşanıyor annem ve babam" demeleri muhtemeldir.
-Boşanma sonrası planlar da çok önemlidir.Çocuğunuzun boşanma sonrasına dair muhtemelen bir sürü sorusu olacaktır.Bu sorulara, çocuğunuzun yaşına ve anlama seviyesine göre tatmin edici cevaplar vermeye çalışın.Henüz beş yaşındaki bir çocuğa, aranızda geçen duygusal yaşantılardan, gerilimlerden bahsetmeniz,çocuğunuzun aklını karıştırabilir.
-Çocuğunuza gereksiz yere ümit vermeyin.Evliliğiniz için tekrardan birleşme umudu görmüyorsanız, çocuklara da ümit vermeyin."Babanın uzun bir işi çıktı" veya "Annen seyahata çıktı" vb gibi örnekler belki o an için durumu kurtarabilir ama sadece kaçınılmaz olanı birazcık ertelemiş olursunuz.
-Eğer mümkünse boşanma kararınızı,çocuğunuza birlikte anlatın.Bu kararı çocuklarınıza açıklarken, çocuklarınızın önünde tartışmamaya, ağlamamaya özen gösterin.
Psikolog Beyhan BUDAK
Yararlanılan Kaynaklar:
"Çocuk Ruh Sağlığı, Atalay Yörükoğlu"
"Boşanma ve Çocuğunuz;Dr. Elisa P. Benedek,Catherine F. Brown"
• Çocuğa boşanmanın ne demek olduğunu açık ve yalın bir dille anlatın.Bunu eşinizi kötülemeden ve suçlamadan yapın.Geçinemediğinizi, bir arada mutlu olmadığınızı, çabaladığınız halde anlaşmazlıkları gidermediğinizi belirtin.Yeniden birleşme umudu vermeyin. “Sen istersen barışırım” gibi ifadelerden kaçının.
• Boşanmanın, onu bir süre mutsuz edeceğini bildiğinizi söyleyin.Boşanmada bir suçu olmadığını, onunla ilgisi bulunmadığını belirtin.Anababa olarak sevginizin süreceğini, boşanmayla, ana ve babadan birini yitirmeyeceğini vurgulayın.
• Çocuğu, eşinizle olan çatışmanızın dışında tutmaya çalışın.Onu kazanma yarışına girmeyin.Barışmak için aracı yapmayın.
• Duygularınıza yenilip, çocuğu taraf tutmaya zorlamayın.Size yaranmak için eşinizi kötülemesine izin vermeyin.Eski eşinizi olduğundan daha iyi göstermeye çalışmayın.
• Eski eşinizden intikam almak için, çocuğu ondan yoksun bırakmayın.Bu durumda asıl cezalanan eski eşiniz değil, çocuğunuzdur.
• Çocuk ana baba arasında top gibi gidip gelmemelidir.Bir evi, asıl evi olarak benimsemelidir.Çocukta sarsılan ana baba duygusu, ayrı yaşayan anne ya da babayı sık görmesiyle değil, düzenli aralarla ve sürekli görmesiyle onarılabilir.
• Çocuğu, acıma duygularıyla ya da şımartarak eğitmeyin.Çocuğun da tedirgin ve güvensiz olduğunu düşünerek, aşırı tepkilerden kaçının.Hele ana veya babasına göndermekle korkutmayın.Çocukta gördüğünüz olumsuz davranışları eski eşinize benzetmekten kaçının: “N’olacak!Babasının oğlu, babandan ne hayır gördüm ki senden göreyim!” gibi ağır sözler kullanmayın.
Boşanma Kararı Çocuğa Nasıl Açıklanmalıdır?
Bazı anne ve babalar boşanma kararını çocuklara ayrıntılı bir şekilde açıklamayı gereksiz bulabilirler.Çocuklara bu durumu açıkladıklarında, zaten kötü gittiklerini düşündükleri şeylerin daha da artabileceğini düşünebilirler.
Çocukların yaşlarına göre, bu durumu nasıl karşılayacakları değişebilir.Özellikle küçük yaşlardaki çocuklara tatmin edici bir açıklama yapılmazsa, bu çocuklar, anne ve babalarının ayrılmalarının sebebini kendi olarak görebilir ve bu durumun sorumluluğu altında ezilebilirler.
Yaşanılan olaylar hiçbir şekilde kolay değildir.Hem eşlerin hem de çocukların üzülmemesi neredeyse(bazı istisnalar dışında) imkansızdır.Bu duygu durumları da hayatta aşılması gereken bir engebedir ve yaşanılacaktır.
Ama çocuğunuzun bunu normal bir şekilde yaşayıp atlatması ya da sorunlu bir şekilde algılaması size bağlıdır.
Yetişkinler için, boşanma hali hem manevi hem de maddi olarak çok büyük zorluklar içermektedir.Ama hayatın sonu anlamına da gelmemektedir.Ama bir çocuk için, içine doğduğu yuvanın, belki de başka türlüsünü görmediği bir sistemin dağılışını izlemek birçok yaşamsal duygunun sarsılması anlamına gelebilir.
Boşanma kararı açıklanırken dikkat edilecek bazı noktalar:
-Boşanma kararı verme aşamasındayken, çocuğunuzun bu durumdan nasıl etkileneceğinin, bu durumu nasıl karşılayacağının ve olası problemli tepki durumlarında neler yapılabileceğinden ayrıntılı olarak konuşun.
-Boşanma kararını açıklarken kesinlikle ama kesinklie çocuğunuza bu durumdan onun sorumlu olmadığını belirtin.Özellikle okul öncesi çağlardaki çocuklar ben-merkezci bir kişilik yapısına sahiptir.Boşanmanın kendilerinin yaptığı bir hatayla ilişkilendirmeleri çok olağandır.Örneğin; "geçen gün markette çok ağladığım için boşanıyor annem ve babam" demeleri muhtemeldir.
-Boşanma sonrası planlar da çok önemlidir.Çocuğunuzun boşanma sonrasına dair muhtemelen bir sürü sorusu olacaktır.Bu sorulara, çocuğunuzun yaşına ve anlama seviyesine göre tatmin edici cevaplar vermeye çalışın.Henüz beş yaşındaki bir çocuğa, aranızda geçen duygusal yaşantılardan, gerilimlerden bahsetmeniz,çocuğunuzun aklını karıştırabilir.
-Çocuğunuza gereksiz yere ümit vermeyin.Evliliğiniz için tekrardan birleşme umudu görmüyorsanız, çocuklara da ümit vermeyin."Babanın uzun bir işi çıktı" veya "Annen seyahata çıktı" vb gibi örnekler belki o an için durumu kurtarabilir ama sadece kaçınılmaz olanı birazcık ertelemiş olursunuz.
-Eğer mümkünse boşanma kararınızı,çocuğunuza birlikte anlatın.Bu kararı çocuklarınıza açıklarken, çocuklarınızın önünde tartışmamaya, ağlamamaya özen gösterin.
Psikolog Beyhan BUDAK
Yararlanılan Kaynaklar:
"Çocuk Ruh Sağlığı, Atalay Yörükoğlu"
"Boşanma ve Çocuğunuz;Dr. Elisa P. Benedek,Catherine F. Brown"
Beğenin 
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
