Ortodontik Tedavi: Ortodontik Tedavi Ne Zaman Yapılmalıdır?
ORTODONTİK TEDAVİ NE ZAMAN?
Süt dişleri dökülüp yerine daimi dişler çıkmaya başlayınca anne ve babada da bir telaş başlar: ‘ Ya çocuğumun dişleri eğri çıkarsa!’…Özellikle kendi dişleri eğri olan anne babaların en büyük sıkıntısı ve korkusudur.
Alt ön dişler süt dişlerinin arkasında ve V şeklinde çıkarlar. Üstelik dişlerin ucunda da kırık kırık görüntüler vardır.
Üst ön dişler de alt dişlerin tam aksine süt dişlerin önünde yer alır. Onların da ucunda girintili çıkıntılı görüntü vardır. Her iki durum da gayet normaldir. Alt dişler dilin basıncıyla öne, üst dişler ise dudağın basıncıyla arkaya dönerler. Dişlerin ucunda yer alan girinti çıkıntılar ise ! gelişim olukları’ dır. Dişlerin sürmesinin ardında uç kısımları düzleşir.
Karışık dişlenme dediğimiz dönem 7 yaşında başlar, 12 yaşında da tamamlanır. Bu dönemde dişlerin görüntüsü aileleri endişelendirir ve biran evvel ortodontik tedavinin başlamasını isterler. Ortodontik tedaviye en iyi başlama yaşını diş hekiminiz karar verir.
Büyüme ve gelişim dişlerin hareketini de etkiler. Erken başlanan ortodontik tedavi, tedavi süresini uzattığı gibi maliyeti de arttırır.
Çapraşıklık ve sorun çeneler arası ilişkiden kaynaklanıyor ise, örneğin, sabancı çenesi diye tabir edilen rahmetli Sakıp Sabancı’nın çene yapısına sahip olan çocuklarda alt çenenin öne doğru gelişimini durdurmak için tedaviye biran evvel başlanmalıdır.
Çene ilişkilerinin normal fakat tek dişin bulunduğu konumdan diğer dişlere nazaran çok önde ya da çok geride olduğu ‘ tek diş yan çapraz’ ilişkilerde de erken müdahale gerektirir.
Aşırı çapraşıklığın olduğu ya da dişlerin aşırı fırlak durduğu ( tavşan diş) durumlarda çocuk, çevresi tarafından eleştirilir hatta dalga geçilir ise bu duruma yardımcı olmak maksatlı erken ortodontik tedaviye başlanılabilir. Eğer ergenlik döneminde ya da ileriki dönemde çapraşıklık yeniden ortaya çıkarsa ‘ retreatment’ denilen kısa bir tedavi programı belirlenebilir.
Bir genelleme yapmak gerekirse çoğu ortodontik tedavi 9-14 yaşları arasında gerçekleştirilir. Tedavinin zamanına ise, 1-5 yıl arasında tamamen tedavinin seyrine ve çocuğunuzun gelişimine göre karar verilir.
Yaş ve tedavinin uzunluğu arasında istatistiksel olarak anlamlı ve korelasyon göstermiştir.
Süt dişleri dökülüp daimi dişler çıkmaya başladığında çocuklarınızı mutlaka diş hekimine götürüp muayenelerini yaptırın ama sakın çocuğumun dişleri çapraşık olacak endişesi taşımayın.
KORUYUCU ORTODONTİ
Koruyucu ortodontinin amacı dişler çapraşıklaşmadan önlemler almak ya da çapraşıklığın oluşmasına neden olan unsurları ortaya çıkarıp elimine etmektir.
SÜT DİŞLERİNİN ÖNEMİ: Süt dişleri daimi dişlerin yerini tutan doğal yer tutuculardır. Bu nedenle normal düşme zamanlarına kadar ağızda kalması gerekir. Süt dişleri de flour uygulamasıyla güçlendirilmelidir, çürüdükleri zaman doldurulmalıdır. Çocuklarımıza 2 yaşından itibaren diş fırçalama alışkanlığı verilmelidir.
YER TUTUCULAR: Süt dişlerin erken kaybı olduğunda alttaki daimi dişin gelişimine bakmak gerekir. Şayet daimi diş, kök gelişiminin 3\2 sini tamamlamış ise yanında yer alan diğer dişler bu bölgeye kayıp çapraşıklığa neden olabilir.
Bu nedenle kaybedilen süt dişinin yerini alan yer tutucular yapılmalıdır.
KÖTÜ ALIŞKANLIKLARIN TESPİT EDİLİP ORTADAN KALDIRILMASI: Parmak emme, emzik emme, kalem ısırma ( ilkokul çocuklarında) gibi alışkanlıklar henüz gelişmekte olan kasların üzerinde olumsuz etkiye sahip olurlar ve dişlerin ‘V’ şeklini almasına ve ön dişlerin çene kapandığında bile kapanmamasına sebep olurlar.
Emme içgüdüsü yaşamsal bir güdüdür. Çok radikal yöntemlerle ‘parmak emme’ gibi alışkanlıklar ortadan kaldırılmamalıdır.
Alışkanlığın yerine başka bir şey konulup, çocuğun dikkatini başka şeye yönlendirmek gerekir. Bu alışkanlık özellikle çevre tarafından alay edilen ve eleştirilen hal alır ise kalıcı hale gelir.
SOLUNUM PROBLEMLERİ: Özellikle kreş çocuklarında üst solunum yolu enfeksiyonları sık rastlanır. Geniz eti büyümesi, burun tıkanıklığı, çocuğunuzu ağız solunumuna iter.
Burun solunumu yapmaya teşvik etmek gerekir. Burunun temiz olmasına,uyunulan odanın nemlendirilip havalandırılmasına dikkat etmek gerekir. Şayet geniz eti büyümesi var ise mutlaka kulak burun boğaz uzmanlarından destek alınmalıdır.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise uzun süren bir gribal enfeksiyonun ardından çocuğunuzun ağız açık yatmaya alışmasıdır. Bu nedenle burnun açık olduğundan emin olunca ağzı uyurken yavaşça kapatmak, bu alışkanlığın ortadan kalkmasına yardımcı olur.
SÜRME REHBERLİĞİ: Dişlerin anneden, çenenin babadan alındığı ya da tam tersi olduğu çocuklar çapraşıklık ya da aralıklı diş yapısına sahip olacak adaylardır. Bu durumun tespiti de röntgen tetkikleri ile anlaşılır.
Çapraşıklık 4 kişilik arabaya 5 kişinin binmesinde olduğu gibi çeneye sığmayacak genişilikte dişlerin çıkması ile oluşur. Bu nedenle 1. Premolar dişinin çıkar çıkmaz çekilmesi çapraşıklık oluşmadan sorunun çözülmesini sağlar.
BASİT ÇAPRAŞIKLIKLAR: Bir dişin yana çene kavsinin olması gerektiği yerin ilerisinde ya da gerisinde olduğu durumdur. Bir takım basit hareketli apareylerle gidişat yönlendirilerek ortadan kaldırılır.
Büyüme ve Gelişim akan bir nehir gibidir. Önüne set gerip baraj oluşturup bu enerji olumlu yönde şekillendirilebilir. Koruyucu ortodonti de çapraşıklığı veya çene anomalilerini bu şekilde ortadan kaldırır.
Süt dişleri dökülüp yerine daimi dişler çıkmaya başlayınca anne ve babada da bir telaş başlar: ‘ Ya çocuğumun dişleri eğri çıkarsa!’…Özellikle kendi dişleri eğri olan anne babaların en büyük sıkıntısı ve korkusudur.
Alt ön dişler süt dişlerinin arkasında ve V şeklinde çıkarlar. Üstelik dişlerin ucunda da kırık kırık görüntüler vardır.
Üst ön dişler de alt dişlerin tam aksine süt dişlerin önünde yer alır. Onların da ucunda girintili çıkıntılı görüntü vardır. Her iki durum da gayet normaldir. Alt dişler dilin basıncıyla öne, üst dişler ise dudağın basıncıyla arkaya dönerler. Dişlerin ucunda yer alan girinti çıkıntılar ise ! gelişim olukları’ dır. Dişlerin sürmesinin ardında uç kısımları düzleşir.
Karışık dişlenme dediğimiz dönem 7 yaşında başlar, 12 yaşında da tamamlanır. Bu dönemde dişlerin görüntüsü aileleri endişelendirir ve biran evvel ortodontik tedavinin başlamasını isterler. Ortodontik tedaviye en iyi başlama yaşını diş hekiminiz karar verir.
Büyüme ve gelişim dişlerin hareketini de etkiler. Erken başlanan ortodontik tedavi, tedavi süresini uzattığı gibi maliyeti de arttırır.
Çapraşıklık ve sorun çeneler arası ilişkiden kaynaklanıyor ise, örneğin, sabancı çenesi diye tabir edilen rahmetli Sakıp Sabancı’nın çene yapısına sahip olan çocuklarda alt çenenin öne doğru gelişimini durdurmak için tedaviye biran evvel başlanmalıdır.
Çene ilişkilerinin normal fakat tek dişin bulunduğu konumdan diğer dişlere nazaran çok önde ya da çok geride olduğu ‘ tek diş yan çapraz’ ilişkilerde de erken müdahale gerektirir.
Aşırı çapraşıklığın olduğu ya da dişlerin aşırı fırlak durduğu ( tavşan diş) durumlarda çocuk, çevresi tarafından eleştirilir hatta dalga geçilir ise bu duruma yardımcı olmak maksatlı erken ortodontik tedaviye başlanılabilir. Eğer ergenlik döneminde ya da ileriki dönemde çapraşıklık yeniden ortaya çıkarsa ‘ retreatment’ denilen kısa bir tedavi programı belirlenebilir.
Bir genelleme yapmak gerekirse çoğu ortodontik tedavi 9-14 yaşları arasında gerçekleştirilir. Tedavinin zamanına ise, 1-5 yıl arasında tamamen tedavinin seyrine ve çocuğunuzun gelişimine göre karar verilir.
Yaş ve tedavinin uzunluğu arasında istatistiksel olarak anlamlı ve korelasyon göstermiştir.
Süt dişleri dökülüp daimi dişler çıkmaya başladığında çocuklarınızı mutlaka diş hekimine götürüp muayenelerini yaptırın ama sakın çocuğumun dişleri çapraşık olacak endişesi taşımayın.
KORUYUCU ORTODONTİ
Koruyucu ortodontinin amacı dişler çapraşıklaşmadan önlemler almak ya da çapraşıklığın oluşmasına neden olan unsurları ortaya çıkarıp elimine etmektir.
SÜT DİŞLERİNİN ÖNEMİ: Süt dişleri daimi dişlerin yerini tutan doğal yer tutuculardır. Bu nedenle normal düşme zamanlarına kadar ağızda kalması gerekir. Süt dişleri de flour uygulamasıyla güçlendirilmelidir, çürüdükleri zaman doldurulmalıdır. Çocuklarımıza 2 yaşından itibaren diş fırçalama alışkanlığı verilmelidir.
YER TUTUCULAR: Süt dişlerin erken kaybı olduğunda alttaki daimi dişin gelişimine bakmak gerekir. Şayet daimi diş, kök gelişiminin 3\2 sini tamamlamış ise yanında yer alan diğer dişler bu bölgeye kayıp çapraşıklığa neden olabilir.
Bu nedenle kaybedilen süt dişinin yerini alan yer tutucular yapılmalıdır.
KÖTÜ ALIŞKANLIKLARIN TESPİT EDİLİP ORTADAN KALDIRILMASI: Parmak emme, emzik emme, kalem ısırma ( ilkokul çocuklarında) gibi alışkanlıklar henüz gelişmekte olan kasların üzerinde olumsuz etkiye sahip olurlar ve dişlerin ‘V’ şeklini almasına ve ön dişlerin çene kapandığında bile kapanmamasına sebep olurlar.
Emme içgüdüsü yaşamsal bir güdüdür. Çok radikal yöntemlerle ‘parmak emme’ gibi alışkanlıklar ortadan kaldırılmamalıdır.
Alışkanlığın yerine başka bir şey konulup, çocuğun dikkatini başka şeye yönlendirmek gerekir. Bu alışkanlık özellikle çevre tarafından alay edilen ve eleştirilen hal alır ise kalıcı hale gelir.
SOLUNUM PROBLEMLERİ: Özellikle kreş çocuklarında üst solunum yolu enfeksiyonları sık rastlanır. Geniz eti büyümesi, burun tıkanıklığı, çocuğunuzu ağız solunumuna iter.
Burun solunumu yapmaya teşvik etmek gerekir. Burunun temiz olmasına,uyunulan odanın nemlendirilip havalandırılmasına dikkat etmek gerekir. Şayet geniz eti büyümesi var ise mutlaka kulak burun boğaz uzmanlarından destek alınmalıdır.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise uzun süren bir gribal enfeksiyonun ardından çocuğunuzun ağız açık yatmaya alışmasıdır. Bu nedenle burnun açık olduğundan emin olunca ağzı uyurken yavaşça kapatmak, bu alışkanlığın ortadan kalkmasına yardımcı olur.
SÜRME REHBERLİĞİ: Dişlerin anneden, çenenin babadan alındığı ya da tam tersi olduğu çocuklar çapraşıklık ya da aralıklı diş yapısına sahip olacak adaylardır. Bu durumun tespiti de röntgen tetkikleri ile anlaşılır.
Çapraşıklık 4 kişilik arabaya 5 kişinin binmesinde olduğu gibi çeneye sığmayacak genişilikte dişlerin çıkması ile oluşur. Bu nedenle 1. Premolar dişinin çıkar çıkmaz çekilmesi çapraşıklık oluşmadan sorunun çözülmesini sağlar.
BASİT ÇAPRAŞIKLIKLAR: Bir dişin yana çene kavsinin olması gerektiği yerin ilerisinde ya da gerisinde olduğu durumdur. Bir takım basit hareketli apareylerle gidişat yönlendirilerek ortadan kaldırılır.
Büyüme ve Gelişim akan bir nehir gibidir. Önüne set gerip baraj oluşturup bu enerji olumlu yönde şekillendirilebilir. Koruyucu ortodonti de çapraşıklığı veya çene anomalilerini bu şekilde ortadan kaldırır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Ortodontik Tedavi: Ortodontik Tedavi Ne Zaman Yapılmalıdır?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dt.Güzin KIRSAÇLIOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dt.Güzin KIRSAÇLIOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
ortodonti, ortodontik tedavi, çocuğumun dişleri eğri, çocuğuma ne zaman tel taktıracağım, diş teli, diş tedavisi, diş çapraşıklığı tedavisi, dişlerin düzeltilmesi, koruyucu ortodonti, yer tutucular, süt dişi, süt dişlerinin önemi, dişlerimi yaptırmak istiyorum, dişlerim eğri, dişlerim ağrıyor, ortodontik tedavi zamanı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
