Kulak Çınlaması (Tinnitus) ve Transkraniyel Manyetik Uyarım Tedavisi
Kulak çınlaması yani diğer adıyla tinnitus çok sık karşılaşılan bir sağlık sorunudur. Tüm toplumda %10 sıklıkla görülmekte, yaşla beraber artış göstermektedir. Tinnitus yaşam kalitesini ciddi şekilde bozar, günlük yaşamla birlikte uykuya dalma sorununa neden olur. Bugün için, ABD ve batı Avrupada yaklaşık 13 milyon insan tinnitus için tıbbi tedavi almaktadır. Ülkemiz için bu konuda bir rakam vermek mümkün değildir, ancak çok yaygın bir sorun olduğu açıktır.
Tinnitus çoğu zaman yalnızca hasta tarafından duyulan çınlama, uğultu, hışırtı gibi seslerdir. Hastaların az bir bölümünde (%5) bu sesler hekim tarafından da duyulabilir (kan akımı pulsasyonu, kas kasılması sesi gibi). Bu tür tinnitusa objektif tinnitus denir. Diğer tüm kulak çınlamaları yalnız hasta tarafından işitilir yani subjektiftir. Subjektif tinnutuslar çınlama, zil sesi, uğultu, hışırtı gibi, sesler olabilir ve kulak içinde veya kafanın içinde bir gürültü olarak duyulur.
Bugün itibariyle tinnitusu ilaçla veya ilaçsız olarak etkin bir şekilde tedavi edebilen bir yöntem malesef yoktur. Sıklıkla hastaya işittiği sesi baskılayacak, ya da psikolojik olarak duyduğu sese aldırış etmeme yöntemleri önerilir (örneğin yatarken radyo, müzik dinleme gibi). Uygulanan tedavilerin hiç biri tinnitusun oluşmasına neden olan sinir hücreleri üzerine veya nöral oluşum mekanizmaları üzerine değildir.
Transkraniyel manyetik uyarım (TMU,veya TMS) beyin üzerine uygulandığında gerek uygulandığı bölgede gerekse de uzak alanlarda beyin aktivitesini, değiştirebilen, düzenliyebilen, zararsız, ağrısız, uygulanması kolay bir tedavi yöntemidir. Uygulanan TMS hızı değiştirilerek beyin aktivitesi bölgesel olarak, azatılabilir veya artırılabilir. Anormal bir aktivite çoğunlukla düşük hızdaki (frekans) uyarımlarla baskılanabilir. Kronik ağrı, halüsinasyon, mani, epilepsi, parkinson hastalığının bazı belirtileri , hareket bozuklukları buna örnek durumlardır. Örneğin tinnutus aslında olmayan bir sesi beynin işitmesi durumudur. Yani beynin işitme ile ilgili bölgesinde gereksiz bir aktivite söz konusudur. Bu gereksiz aktivite düşük hızdaki manyetik dalgalar ile baskılanabilir. Bu durum tinnitusta TMS nin etki mekanizması olarak açıklanabilir.
Tinnitus nasıl oluşur?
Tinnitusun nasıl oluştuğu tam anlaşılabilmiş değildir. Eldeki veriler periferik işitme organlarındaki bozukluklar ile yakından ilgili olduğunu göstermektedir. Tinnitus sıklıkla işitme organı koklea ve işitme sinirinin hasarı sıklıkla beraberdir. Bu işitsel anormallikler; perspioakuzi (yaşlılığa bağlı işitme azalması), akustik travma ile işitme azalması, Menier hastalığı, iç kulak hastalıkları, vestibüler shwannoma denilen tümörler ve serebello-pontin bölge hastalıklarıdır. Tinnitus sıklıkla işitme kaybının bulunduğu kulak tarafında duyulur. Bazı işitme kayıplarında belirli frekanslarda kayıp söz konusudur, bu hastalarda işitme siniri üzerinde anormal ses kayıtlamaları yapılmıştır. Yani belirli frekansı algılamakla görevli tüysü hücrelerin (iç kulakta buluna işitme hücreleri), bu frekanslardaki ses uyaranına cevap vermezken, kendisi kendiliğinden anormal sinyaller üreterek bunları işitme sinirine gönderir. İşitme sinir aracılığı ile gelen ses uyaranı olmadan kendiliğinden oluşan bu anormal sinyaller aslında tinnitusun nedeni kabul edilir. Hayvanlarda salisilat ile oluşturulan deneysel tinnutus modelinde bu durum gösterilmiş ve kokleada NMDA adı verilen reseptörlerin etkilendiği anlaşılmıştır.
Tinnitus oluşumunda beyindeki bazı sistemlerin de rolü bulunmaktadır. Özellikle periferik olarak oluşmuş olan tinnitusun süregenliğini ve giderek artarak devamını, beynin tinnitusa verdiği abartılı cevaplılık sağlamaktadır. Tinnitusun periferik nedenlerle oluştuğu durumda bunu oluşturan koklea gibi periferik yapıların çıkarılması durumunda bile tinnitusun devam etmesi bunu kanıtlayan bir durumdur.
Manyetik uyarımın tinnitusta kullanımı
Bugüne kadar yapılmış 8 adet çalışmada 200’ün üzerinde hastada manyetik uyarımın özellikle yavaş hızda beyne uygulanması ile önemli ölçüde tinnitusun tedavi edildiği görülmüştür. Uygulama çoğunlukla sol işitme alanı üzerine yapılmaktadır. Bu çalışmalarda hastaların hiç birinde istenmiyen önemli bir yan etki oluşmamıştır. Bizim de TMS ile tedavi ettiğimiz tinnitus hastalarındaki gözlemlerimiz bunlarla paralellik göstermektedir.
Tinnitus çoğu zaman yalnızca hasta tarafından duyulan çınlama, uğultu, hışırtı gibi seslerdir. Hastaların az bir bölümünde (%5) bu sesler hekim tarafından da duyulabilir (kan akımı pulsasyonu, kas kasılması sesi gibi). Bu tür tinnitusa objektif tinnitus denir. Diğer tüm kulak çınlamaları yalnız hasta tarafından işitilir yani subjektiftir. Subjektif tinnutuslar çınlama, zil sesi, uğultu, hışırtı gibi, sesler olabilir ve kulak içinde veya kafanın içinde bir gürültü olarak duyulur.
Bugün itibariyle tinnitusu ilaçla veya ilaçsız olarak etkin bir şekilde tedavi edebilen bir yöntem malesef yoktur. Sıklıkla hastaya işittiği sesi baskılayacak, ya da psikolojik olarak duyduğu sese aldırış etmeme yöntemleri önerilir (örneğin yatarken radyo, müzik dinleme gibi). Uygulanan tedavilerin hiç biri tinnitusun oluşmasına neden olan sinir hücreleri üzerine veya nöral oluşum mekanizmaları üzerine değildir.
Transkraniyel manyetik uyarım (TMU,veya TMS) beyin üzerine uygulandığında gerek uygulandığı bölgede gerekse de uzak alanlarda beyin aktivitesini, değiştirebilen, düzenliyebilen, zararsız, ağrısız, uygulanması kolay bir tedavi yöntemidir. Uygulanan TMS hızı değiştirilerek beyin aktivitesi bölgesel olarak, azatılabilir veya artırılabilir. Anormal bir aktivite çoğunlukla düşük hızdaki (frekans) uyarımlarla baskılanabilir. Kronik ağrı, halüsinasyon, mani, epilepsi, parkinson hastalığının bazı belirtileri , hareket bozuklukları buna örnek durumlardır. Örneğin tinnutus aslında olmayan bir sesi beynin işitmesi durumudur. Yani beynin işitme ile ilgili bölgesinde gereksiz bir aktivite söz konusudur. Bu gereksiz aktivite düşük hızdaki manyetik dalgalar ile baskılanabilir. Bu durum tinnitusta TMS nin etki mekanizması olarak açıklanabilir.
Tinnitus nasıl oluşur?
Tinnitusun nasıl oluştuğu tam anlaşılabilmiş değildir. Eldeki veriler periferik işitme organlarındaki bozukluklar ile yakından ilgili olduğunu göstermektedir. Tinnitus sıklıkla işitme organı koklea ve işitme sinirinin hasarı sıklıkla beraberdir. Bu işitsel anormallikler; perspioakuzi (yaşlılığa bağlı işitme azalması), akustik travma ile işitme azalması, Menier hastalığı, iç kulak hastalıkları, vestibüler shwannoma denilen tümörler ve serebello-pontin bölge hastalıklarıdır. Tinnitus sıklıkla işitme kaybının bulunduğu kulak tarafında duyulur. Bazı işitme kayıplarında belirli frekanslarda kayıp söz konusudur, bu hastalarda işitme siniri üzerinde anormal ses kayıtlamaları yapılmıştır. Yani belirli frekansı algılamakla görevli tüysü hücrelerin (iç kulakta buluna işitme hücreleri), bu frekanslardaki ses uyaranına cevap vermezken, kendisi kendiliğinden anormal sinyaller üreterek bunları işitme sinirine gönderir. İşitme sinir aracılığı ile gelen ses uyaranı olmadan kendiliğinden oluşan bu anormal sinyaller aslında tinnitusun nedeni kabul edilir. Hayvanlarda salisilat ile oluşturulan deneysel tinnutus modelinde bu durum gösterilmiş ve kokleada NMDA adı verilen reseptörlerin etkilendiği anlaşılmıştır.
Tinnitus oluşumunda beyindeki bazı sistemlerin de rolü bulunmaktadır. Özellikle periferik olarak oluşmuş olan tinnitusun süregenliğini ve giderek artarak devamını, beynin tinnitusa verdiği abartılı cevaplılık sağlamaktadır. Tinnitusun periferik nedenlerle oluştuğu durumda bunu oluşturan koklea gibi periferik yapıların çıkarılması durumunda bile tinnitusun devam etmesi bunu kanıtlayan bir durumdur.
Manyetik uyarımın tinnitusta kullanımı
Bugüne kadar yapılmış 8 adet çalışmada 200’ün üzerinde hastada manyetik uyarımın özellikle yavaş hızda beyne uygulanması ile önemli ölçüde tinnitusun tedavi edildiği görülmüştür. Uygulama çoğunlukla sol işitme alanı üzerine yapılmaktadır. Bu çalışmalarda hastaların hiç birinde istenmiyen önemli bir yan etki oluşmamıştır. Bizim de TMS ile tedavi ettiğimiz tinnitus hastalarındaki gözlemlerimiz bunlarla paralellik göstermektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kulak Çınlaması (Tinnitus) ve Transkraniyel Manyetik Uyarım Tedavisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Burhanettin ULUDAĞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Burhanettin ULUDAĞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
manyetik uyarım, tinnitus, kulak çınlaması, uğultu, vertigo, kulak, kulakta çınlama, çınlama, kulakta ses, kulak çınlaması hastalığı, kulak çınlaması rahatsızlığı, kulakta uğultu, kulak çınlaması tedavisi, kulakta hışırtı, kulak çınlamasının nedenleri, kulak çınlamasının sebepleri
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
