Çocuklarımızla Cinsellik ve İlişkiler Konularını Konuşmanın Önemi
Neden Önemli?
Araştırma sonuçları anne babaları ile cinsellik konularını rahatça konmuşamadığını ifade eden çocukların ergenlik çağında yüksek risk taşıyan davranışlar gösterme eğilimi olduğunu gösteriyor. Anne babaları ile rahatça konuşabilen çocuklar ise bunu ebeveynlerinin kendileriyle açıkça konuşmalarına ve onları dinlemelerine bağlıyorlar.
Günümüzde çocuklarımız yaşlarına uygun olmayan cinsel içerikli yayınlara maruz kalabiliyorlar, arkadaş çevrelerinden yalan yanlış bilgiler edinebiliyorlar. En doğrusu bu bilgileri yaş ve merakları doğrultusunda bizden almalarıdır. Böylece cinsellik aile içinde konuşulabilir bir konu olur. Aksi halde sadece yabancılarla konuşulabilecek tabu bir konu haline gelebilir. Oysa bizim cinsellik ve üreme konusunu çocuğumuzla konuşmamız aynı zamanda onun bu konularda edindiği bilgilerin derecesini ve sağlıklılığını izlememize yardımcı da olur.
Cinsel eğitimi aşama aşama ve yaşına uygun olarak verdiğimizde çocuğumuzun kendi bedenini ve özelliklerini tanıması sayesinde
- kendine güveni artar,
- bedenine karşı olan sorumluluklarını bilir,
- sonraki yaşamında karşı cinsle kurduğu ilişkilerde daha dengeli olur.
Çocuklarımızla aramızda konuşulamayacak tabu konuların olmaması aramızdaki ilişkiyi daha güvenli hale getirir. Araştırmalara göre birçok ebeveyn cinsellikle ilgili konuları çocukları ile konuşmaları gerektiğini biliyor ancak nasıl yapacakları konusunda akılları karışık, bu yüzdende erteleme eğilimindeler. Bu yazıda bu karışıklığı aşmamıza yardımcı olmaya çalışacağım.
Çocuğumuzla Açık İletişim
Çocuklarımızın başka çocuklarla cinsellik konusunu konuşmasından rahatsız olmayalım. Bu konuşmalar normaldir, zaten engelleyemeyiz de. Önemli olan çocuklarımızın duyduklarını ihtiyaçları doğrultusunda gelip bizimle konuşabilir olmalarıdır. Bunu sağlamak içinde aramızdaki iletişim ve paylaşım kanallarını açık tutmalı ve rahat olmalıyız.
Genel olarak çocuklarımızın her konuda bizimle konuşabilir olmalarını sağlamalıyız, cinsellikte bunlardan biri olmalı.
Çocuğumuzun sorusu ne olursa olsun cevabımız onu iyi hissettirmeli. Sorduğu için kutlayabilirsiniz: ‘Harika bir soru! Başka soruların olursa gene sor’ gibi tepkilerle konuşulabilir bir ebeveyn olmalıyız. Çocuğumuzla dürüstçe konuşmaya hazır olma durumu çocuklukta, ergenlikte ve sonrasında karmaşa içinde yolunu bulmasına yardımcı olacak en değerli armağanlardan biridir.
Aile Değerlerimizin Farkında Olalım
Çocuğumuzun bizden bağımsız bir hayat görüşü olması ve ayaklarını yere sağlam basması önemlidir. O bizim bir uzantımız olmamalıdır. Ancak çocuğumuzun hayatı anlamasında ve kendi yolunu belirlemesinde biz çok önemliyiz. Öncelikle kendi inançlarımızdan yola çıkarak aile değerlerimizi oluşturmalıyız. Çünkü bir ailenin yapısı, değerleri ve misyonu bir diğerine göre farklılıklar gösterebilir. Sahip olduğumuz değerleri belirleyip bunların hangilerini çocuğumuza aktaracağımıza iyi karar vermeli. Gerçekten inandıklarımızı çocuklarımıza aktarmaktan çekinmemeliyiz.
Erken Başlayalım
Normalde çocuğumuz 2-4 yaşları arasında üreme ile ilgili somut sorular sormaya başlar. Ağzını, elini, burnunu, kulaklarını, gözlerini öğrenirken penis ve vajinasınıda ekleyelim. İlk cinsel bilgileri vermek için çocuğumuzun soru sormasını beklemeliyiz. Ancak bu bekleme 4-5 yaşını geçmemelidir. Geçerse çocuğumuzun başka bilgi kaynaklarının olup olmadığına bakmalıyız. Soru sormamanın iki nedeni vardır: Birincisi size sormayı denemiştir, ama bu anlamda bir yakınlık görememiştir. İkincisi, ihtiyacı olan bilgileri evde bulunan büyük çocuklardan, çevredeki dergilerden, televizyondan ya da başka kanallardan öğreniyor demektir.
Soruya Odaklı Yaşına Uygun Cevap Verelim
Soruları iyi dinleyelim. Cevaplarımızın sadece sorulan sorulara yönelik ve merakını tatmin edecek kadar olmasına özen gösterelim. Yanıtlar da son derece somut ve açık olmalıdır. Bazı anne babalar bu konuda duydukları gerginlik ve sıkıntıdan dolayı bildikleri her şeyi bir çırpıda anlatmak isterler. Çocuğumuzun merakını gidermeli ancak kafasını karıştırmamalıyız. Daima çocuğun sorduğu sorunun cevabını kısa, net ve yaşına uygun olarak verelim.
Çocuklarımız büyüdükçe daha fazla detaya ihtiyaç duyacaklardır. Bildikleri hakkında onları konuşturarak merak ettikleri konuları netleştirebiliriz. Organlarımız hakkında kendi kullandıkları terimleri öğrenmek konuşmamızda bize yardımcı olur.
Gerektiğinde İlk Adımı Biz Atalım
Eğer geçmişte çocuğumuzun sorduğu sorulara kaçamak yanıtlar verdiysek çocuğumuz bu konuların bizimle konuşulmaması gerektiğini düşünerek başka kaynaklara yönelmiş olabilir. Konuyu biz açalım ve her zaman bu konuları bizimle konuşabileceğini özellikle belirtelim. Örneğin 8 yaşındaki çocuğumuzun arkadaşının annesi hamile ise ‘Ali’nin annesinin karnının büyüdüğünü farkettin mi? Yakında Ali’nin bir kardeşi olacak, annesinin karnında büyüyor şu anda. Oraya nasıl geldiğini biliyor musun?’ diye konuya girebiliriz.
Doğru Bilgilendirelim
Cinsel organların gerçek isimlerini kullanalım. Burası vajinan veya penisin gibi. Kullandığımız başka terimler ileride sorun yaratabilir. ‘Orası’ ‘aşağısı’ gibi değersizleştirici ifadelerin kız çocuklarının ileride cinsel bozukluk yaşamalarında önemli bir neden olarak ortaya çıktığını biliyoruz. Bu yüzden çocuklara cinsel organlarını tanıtırken doğru isimlerini, ne olduklarını ve ne işe yaradıklarını anlatmanın anne babalık görevlerimizden biri olduğunu bilmeliyiz. Bu konu ile ilgili kendi yetiştirilmemizden kaynaklanan utanma duyguları yaşıyorsak bunları aşmak için çaba göstermeliyiz.
Çocuğumuza cinsel bilgiler verirken örnekleri diğer canlılar, kuşlar, hayvanlar üzerinden anlatmaya kalkmak yanlış genellemeler yapmasına neden olabilir. Bütün örnekleri insan üzerinden vermek uygun olur. Ayrıca bu bilgileri kayıtsızca, mimiklerimizde, ses tonumuzda, ruhsal durumumuzda bir olağan dışılık olmadan vermeliyiz ki, çocuğumuza bu konunun son derece olağan ve normal bir konu olduğu mesajını verebilelim.
Cinsel bilgiler ve üreme konusunda çocuğumuza bilgi aktarırken resimli ve bilimsel kaynaklı kitapların yardımına başvurabiliriz. Cinsel organların; döl yatağı, penis, vajina gibi bilimsel adlarıyla gayet normal olarak anlatılması ve isimlendirilmesi son derece yararlıdır.
Genel Tutumumuz Ne Olmalı?
Cinsel eğitimi sadece cinsel bilgileri vermek, cinsiyet ve üreme organlarını tanıtmak, doğum olayını anlatmak olarak görmeyelim. Cinsel eğitim sayesinde çocuğumuz kendi bedenine ve karşı cinsin bedenine saygı duymayı öğrenmelidir. Böylece ileride hem kendi cinsiyetindekilerle hemde karşı cinsten kişilerle sağlıklı, düzeyli iletişim kurabilir.
Çocuğumuz okula başlama yaşına gelinceye kadar ilgisine uygun olarak cinsellikle ilgili aşağıdaki tutumları kazandırmalıyız;
Rahat Olalım
Kendimizi rahat hissetmediğimiz bir konuda çocuğumuza yardımcı olmamız oldukça güçtür. Mimiklerimiz, ses tonumuz, kelime seçimimiz, bedenimizin gerginliği ya da gevşekliği ve çocuğumuzu istekli ya da isteksiz biçimde dinlememiz ona duygularımız ve düşüncelerimiz hakkında fikir verir.
Cinsellik konusunu kouşmak bize sıkıcı ve ürkütücü geliyorsa bunun nedeni bizim bu konuya yüklediğimiz değerlerdir. Cinselliği ve çocuğumuzun cinsel gelişimini diğer gelişim alanları gibi doğal karşılayıp böyle yaklaşmaya çalışalım.
Zorlanıyorsak çocuğumuzla konuşurken bunu açıkça ifade etmek bizi rahatlatır: ‘Bu konuları konuşmakta zorlanıyorum çünkü benim annem ve babam benimle hiç konuşmadılar. Ama bizim cinsellikte dahil herşeyi konuşabilir olmamızı istiyorum. Bu yüzden ne zaman istersen aklına gelen soruları sorabilirsin. Cevabını bilmesem bile araştırıp sana geri dönerim.’
Eğer sorduğu soruya o an yanıt vermek için kendinizi yeterli hissetmiyorsanız ‘Sorduğun bu soruyu şu an sana nasıl açıklayacağımı bilemiyorum. Senin anlayacağın şekilde anlatmam için bana zaman ver. En kısa zamanda yanıtlayacağım’ diyerek düşünme fırsatı yaratabilir, okuyabilir ya da bir uzmana sorabilirsiniz.
Hangi Cins Ebeveyn Konuşmalı?
Cinsel eğitimi kız çocuğuna anne, erkek çocuğuna baba vermelidir diye düşünmemek gerekir. Çocuğumuz soruyu kime sormuşsa o ebeveynin yanıt vermesi ya da birlikte yanıt verilmesi daha uygundur. Önemli olan doğal akışı içinde çocuğumuzun fazla ilgisini çekmeden ele almamızdır.
Çocuğumuz yalnızca kendi cinsiyeti ile ilgili bilgileri değil kız ve erkek cinsiyetini birlikte merak edecektir. Ergenliğe doğru kız çocuğa anne olarak, erkek çocuğa baba olarak kendi yaşamlarımızdan örnekler vererek bilgilendirmemiz daha yararlı olabilir.
Araştırma sonuçları anne babaları ile cinsellik konularını rahatça konmuşamadığını ifade eden çocukların ergenlik çağında yüksek risk taşıyan davranışlar gösterme eğilimi olduğunu gösteriyor. Anne babaları ile rahatça konuşabilen çocuklar ise bunu ebeveynlerinin kendileriyle açıkça konuşmalarına ve onları dinlemelerine bağlıyorlar.
Günümüzde çocuklarımız yaşlarına uygun olmayan cinsel içerikli yayınlara maruz kalabiliyorlar, arkadaş çevrelerinden yalan yanlış bilgiler edinebiliyorlar. En doğrusu bu bilgileri yaş ve merakları doğrultusunda bizden almalarıdır. Böylece cinsellik aile içinde konuşulabilir bir konu olur. Aksi halde sadece yabancılarla konuşulabilecek tabu bir konu haline gelebilir. Oysa bizim cinsellik ve üreme konusunu çocuğumuzla konuşmamız aynı zamanda onun bu konularda edindiği bilgilerin derecesini ve sağlıklılığını izlememize yardımcı da olur.
Cinsel eğitimi aşama aşama ve yaşına uygun olarak verdiğimizde çocuğumuzun kendi bedenini ve özelliklerini tanıması sayesinde
- kendine güveni artar,
- bedenine karşı olan sorumluluklarını bilir,
- sonraki yaşamında karşı cinsle kurduğu ilişkilerde daha dengeli olur.
Çocuklarımızla aramızda konuşulamayacak tabu konuların olmaması aramızdaki ilişkiyi daha güvenli hale getirir. Araştırmalara göre birçok ebeveyn cinsellikle ilgili konuları çocukları ile konuşmaları gerektiğini biliyor ancak nasıl yapacakları konusunda akılları karışık, bu yüzdende erteleme eğilimindeler. Bu yazıda bu karışıklığı aşmamıza yardımcı olmaya çalışacağım.
Çocuğumuzla Açık İletişim
Çocuklarımızın başka çocuklarla cinsellik konusunu konuşmasından rahatsız olmayalım. Bu konuşmalar normaldir, zaten engelleyemeyiz de. Önemli olan çocuklarımızın duyduklarını ihtiyaçları doğrultusunda gelip bizimle konuşabilir olmalarıdır. Bunu sağlamak içinde aramızdaki iletişim ve paylaşım kanallarını açık tutmalı ve rahat olmalıyız.
Genel olarak çocuklarımızın her konuda bizimle konuşabilir olmalarını sağlamalıyız, cinsellikte bunlardan biri olmalı.
Çocuğumuzun sorusu ne olursa olsun cevabımız onu iyi hissettirmeli. Sorduğu için kutlayabilirsiniz: ‘Harika bir soru! Başka soruların olursa gene sor’ gibi tepkilerle konuşulabilir bir ebeveyn olmalıyız. Çocuğumuzla dürüstçe konuşmaya hazır olma durumu çocuklukta, ergenlikte ve sonrasında karmaşa içinde yolunu bulmasına yardımcı olacak en değerli armağanlardan biridir.
Aile Değerlerimizin Farkında Olalım
Çocuğumuzun bizden bağımsız bir hayat görüşü olması ve ayaklarını yere sağlam basması önemlidir. O bizim bir uzantımız olmamalıdır. Ancak çocuğumuzun hayatı anlamasında ve kendi yolunu belirlemesinde biz çok önemliyiz. Öncelikle kendi inançlarımızdan yola çıkarak aile değerlerimizi oluşturmalıyız. Çünkü bir ailenin yapısı, değerleri ve misyonu bir diğerine göre farklılıklar gösterebilir. Sahip olduğumuz değerleri belirleyip bunların hangilerini çocuğumuza aktaracağımıza iyi karar vermeli. Gerçekten inandıklarımızı çocuklarımıza aktarmaktan çekinmemeliyiz.
Erken Başlayalım
Normalde çocuğumuz 2-4 yaşları arasında üreme ile ilgili somut sorular sormaya başlar. Ağzını, elini, burnunu, kulaklarını, gözlerini öğrenirken penis ve vajinasınıda ekleyelim. İlk cinsel bilgileri vermek için çocuğumuzun soru sormasını beklemeliyiz. Ancak bu bekleme 4-5 yaşını geçmemelidir. Geçerse çocuğumuzun başka bilgi kaynaklarının olup olmadığına bakmalıyız. Soru sormamanın iki nedeni vardır: Birincisi size sormayı denemiştir, ama bu anlamda bir yakınlık görememiştir. İkincisi, ihtiyacı olan bilgileri evde bulunan büyük çocuklardan, çevredeki dergilerden, televizyondan ya da başka kanallardan öğreniyor demektir.
Soruya Odaklı Yaşına Uygun Cevap Verelim
Soruları iyi dinleyelim. Cevaplarımızın sadece sorulan sorulara yönelik ve merakını tatmin edecek kadar olmasına özen gösterelim. Yanıtlar da son derece somut ve açık olmalıdır. Bazı anne babalar bu konuda duydukları gerginlik ve sıkıntıdan dolayı bildikleri her şeyi bir çırpıda anlatmak isterler. Çocuğumuzun merakını gidermeli ancak kafasını karıştırmamalıyız. Daima çocuğun sorduğu sorunun cevabını kısa, net ve yaşına uygun olarak verelim.
Çocuklarımız büyüdükçe daha fazla detaya ihtiyaç duyacaklardır. Bildikleri hakkında onları konuşturarak merak ettikleri konuları netleştirebiliriz. Organlarımız hakkında kendi kullandıkları terimleri öğrenmek konuşmamızda bize yardımcı olur.
Gerektiğinde İlk Adımı Biz Atalım
Eğer geçmişte çocuğumuzun sorduğu sorulara kaçamak yanıtlar verdiysek çocuğumuz bu konuların bizimle konuşulmaması gerektiğini düşünerek başka kaynaklara yönelmiş olabilir. Konuyu biz açalım ve her zaman bu konuları bizimle konuşabileceğini özellikle belirtelim. Örneğin 8 yaşındaki çocuğumuzun arkadaşının annesi hamile ise ‘Ali’nin annesinin karnının büyüdüğünü farkettin mi? Yakında Ali’nin bir kardeşi olacak, annesinin karnında büyüyor şu anda. Oraya nasıl geldiğini biliyor musun?’ diye konuya girebiliriz.
Doğru Bilgilendirelim
Cinsel organların gerçek isimlerini kullanalım. Burası vajinan veya penisin gibi. Kullandığımız başka terimler ileride sorun yaratabilir. ‘Orası’ ‘aşağısı’ gibi değersizleştirici ifadelerin kız çocuklarının ileride cinsel bozukluk yaşamalarında önemli bir neden olarak ortaya çıktığını biliyoruz. Bu yüzden çocuklara cinsel organlarını tanıtırken doğru isimlerini, ne olduklarını ve ne işe yaradıklarını anlatmanın anne babalık görevlerimizden biri olduğunu bilmeliyiz. Bu konu ile ilgili kendi yetiştirilmemizden kaynaklanan utanma duyguları yaşıyorsak bunları aşmak için çaba göstermeliyiz.
Çocuğumuza cinsel bilgiler verirken örnekleri diğer canlılar, kuşlar, hayvanlar üzerinden anlatmaya kalkmak yanlış genellemeler yapmasına neden olabilir. Bütün örnekleri insan üzerinden vermek uygun olur. Ayrıca bu bilgileri kayıtsızca, mimiklerimizde, ses tonumuzda, ruhsal durumumuzda bir olağan dışılık olmadan vermeliyiz ki, çocuğumuza bu konunun son derece olağan ve normal bir konu olduğu mesajını verebilelim.
Cinsel bilgiler ve üreme konusunda çocuğumuza bilgi aktarırken resimli ve bilimsel kaynaklı kitapların yardımına başvurabiliriz. Cinsel organların; döl yatağı, penis, vajina gibi bilimsel adlarıyla gayet normal olarak anlatılması ve isimlendirilmesi son derece yararlıdır.
Genel Tutumumuz Ne Olmalı?
Cinsel eğitimi sadece cinsel bilgileri vermek, cinsiyet ve üreme organlarını tanıtmak, doğum olayını anlatmak olarak görmeyelim. Cinsel eğitim sayesinde çocuğumuz kendi bedenine ve karşı cinsin bedenine saygı duymayı öğrenmelidir. Böylece ileride hem kendi cinsiyetindekilerle hemde karşı cinsten kişilerle sağlıklı, düzeyli iletişim kurabilir.
Çocuğumuz okula başlama yaşına gelinceye kadar ilgisine uygun olarak cinsellikle ilgili aşağıdaki tutumları kazandırmalıyız;
- Bedeniyle ilgili olumlu imaj: Çocuğumuza bedeninin güzel olduğunu ve ona değer vermesi, onunla övünmesi gerektiğini öğretmeliyiz. Eğer bedeninin cinsellikle ilgili bölgelerinin utanç verici olduğunu düşünür ve onlardan utanırsa, evlilik hayatındaki cinsel ilişkisinde sorunlar yaşayacak, bazı engellemeler ve yanlış kanılar geliştirecektir.
- Açık bir tutum: Çocuğumuza cinsellik konusunda açık, kabul edici ve dürüst bir şekilde yaklaşalım. Biz cinselliğin konuşulmasından utanırsak çocuklarımızın bu konuda açık ve utanmayan bir tutum içinde olmasını bekleyemeyiz.
- Doğru bilgi: Cinsel konuları tartışmak için yeterli kelime bilgisine sahip olmalıyız. Bedenimizin değişik bölümlerinin isimleri ve işlevlerini bilmeliyiz.
- Mahremiyete saygı: Çocuğumuza hem kendi bedenine saygı, sevgi ve değer vermesi hemde başkalarının mahremiyetine saygı göstermesini öğretmeliyiz.
- Kendine saygı: Çocuğumuza bedeninin sadece ona ait olduğunu ve onun izni olmadan kimsenin ona dokunmaya hakkı olmadığını açıklamalıyız. Cinsel taciz ile sevgiyle dokunma arasındaki farkı mutlaka anlamalarını sağlamalıyız.
Rahat Olalım
Kendimizi rahat hissetmediğimiz bir konuda çocuğumuza yardımcı olmamız oldukça güçtür. Mimiklerimiz, ses tonumuz, kelime seçimimiz, bedenimizin gerginliği ya da gevşekliği ve çocuğumuzu istekli ya da isteksiz biçimde dinlememiz ona duygularımız ve düşüncelerimiz hakkında fikir verir.
Cinsellik konusunu kouşmak bize sıkıcı ve ürkütücü geliyorsa bunun nedeni bizim bu konuya yüklediğimiz değerlerdir. Cinselliği ve çocuğumuzun cinsel gelişimini diğer gelişim alanları gibi doğal karşılayıp böyle yaklaşmaya çalışalım.
Zorlanıyorsak çocuğumuzla konuşurken bunu açıkça ifade etmek bizi rahatlatır: ‘Bu konuları konuşmakta zorlanıyorum çünkü benim annem ve babam benimle hiç konuşmadılar. Ama bizim cinsellikte dahil herşeyi konuşabilir olmamızı istiyorum. Bu yüzden ne zaman istersen aklına gelen soruları sorabilirsin. Cevabını bilmesem bile araştırıp sana geri dönerim.’
Eğer sorduğu soruya o an yanıt vermek için kendinizi yeterli hissetmiyorsanız ‘Sorduğun bu soruyu şu an sana nasıl açıklayacağımı bilemiyorum. Senin anlayacağın şekilde anlatmam için bana zaman ver. En kısa zamanda yanıtlayacağım’ diyerek düşünme fırsatı yaratabilir, okuyabilir ya da bir uzmana sorabilirsiniz.
Hangi Cins Ebeveyn Konuşmalı?
Cinsel eğitimi kız çocuğuna anne, erkek çocuğuna baba vermelidir diye düşünmemek gerekir. Çocuğumuz soruyu kime sormuşsa o ebeveynin yanıt vermesi ya da birlikte yanıt verilmesi daha uygundur. Önemli olan doğal akışı içinde çocuğumuzun fazla ilgisini çekmeden ele almamızdır.
Çocuğumuz yalnızca kendi cinsiyeti ile ilgili bilgileri değil kız ve erkek cinsiyetini birlikte merak edecektir. Ergenliğe doğru kız çocuğa anne olarak, erkek çocuğa baba olarak kendi yaşamlarımızdan örnekler vererek bilgilendirmemiz daha yararlı olabilir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarımızla Cinsellik ve İlişkiler Konularını Konuşmanın Önemi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.İrem BRAY'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.İrem BRAY'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
