2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Panik Bozukluğu
MAKALE #5575 © Yazan Psk.İlkten ÇETİN | Yayın Eylül 2010 | 6,459 Okuyucu
Panik Bozukluk

Aniden başlayan ve zaman zaman tekrarlayan, insanı dehşet içinde bırakan yoğun sıkıntı ya da korku nöbetleri ile karakterize olmuş psikolojik bozukluktur. Danışanlar tarafından “atak” ya da “kriz” olarak da tanımlanabilir. Panik ataklar kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Panik Atak, birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve şiddeti 10 dakika içinde en yoğun düzeye çıkar, çoğu zaman 10–30 dakika, seyrek olarak da l saat kadar devam ettikten sonra kendiliğinden geçer. Bu ataklar tehlike karşısında insanların gösterdiği “kaç ya da savaş” tepkisine çok benzer, ancak bu tepki için gerekli ortaya çıkarıcı gerçek bir uyaran yoktur. Belirtileri şu şekilde özetlenebilir;

• Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma
• Çarpıntı, kalbin kuvvetli vurması
• Terleme
• Nefes darlığı ya da boğuluyor gibi olma
• Soluğun kesilmesi
• Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecek ya da bayılacak gibi olma
• Uyuşma ya da karıncalanma
• Üşüme, ürperme ya da ateş basması
• Bulantı ya da karın ağrısı
• Titreme ya da sarsılma
• Kendini ya da çevresindekileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme
• Kontrolünü kaybetme ya da çıldırma korkusu
• Ölüm korkusu

Kişinin Panik Bozukluk tanısı alabilmesi için yukarıdaki belirtilerden en az dördünün görülüyor olması gerekir. Bu belirtiler sonucunda, tekrarlayan ve beklenmedik zamanlarda gelişen Panik Ataklar görülür. Panik bozukluğu hastalarında panik atağın bedensel belirtileri ve bu belirtilerin kişi tarafından yorumlanması arasında bağlantı vardır. Örneğin aşırı yorgunluk, kahve tüketimi ya da heyecan gibi etkenlerden kaynaklanan kalp hızında artış “kötü bir şey olacak” yorumu ile geçirilmekte olan bir kalp krizinin belirtisi olarak algılanıp panik atağıyla sonuçlanabilmektedir. Ya da en ufak bir nefes darlığını kişi “nefesim duracak, boğulup öleceğim” şeklinde yorumlayabilir ve panik atak ortaya çıkabilir. Ancak panik atağı yaşayan kişiler, bu belirtileri bu şekilde yorumladıktan sonra panik atak geçirdiklerinin farkında değillerdir.
Panik Atakların olmadığı dönemlerde kişi, nöbet geçirebileceğine ilişkin bir beklenti içine girer, bu onu daha da korkulu ve huzursuz bir hale getirir. Kişi, Panik Ataklarının sonucunda ‘kalp krizi geçirip ölme’, ‘kontrolünü yitirip çıldırma’ ya da ‘felç geçirme’ gibi kötü sonuçlarla karşılaşmaktan korkar, büyük bir üzüntü hisseder. Ataklara ve olası kötü sonuçlarına karşı önlem olarak (işe gitmeme, spor yapmama, ev işinden kaçınma, bazı yiyecek ya da içecekleri yiyip içmeme, yanında ilaç, su, alkol, çeşitli yiyecekler taşıma gibi) bazı davranış değişikliklerin görülmesi de mümkündür. Panik Bozukluk hastalarının bir kısmında, bazı durumlarda “nöbet geçirirsem kimse bana yardım edemez” diye düşündükleri için evde yalnız başına kalamama, tek başına dışarı çıkmama, kalabalık yerlere gitmeme, asansöre binmeme gibi davranışlar görülebilmektedir.

Panik bozukluğun görülme sıklığı % 1–3 arasındadır ve kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazladır. Panik bozukluğu hayatın akışı içinde herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ancak ortalama başlangıç yaşı yirmili yaşların ortalarıdır. Tek başına panik atağı geçirme oranı panik bozukluğu görülme oranından daha sıktır ve genel popülasyonda yaşamın herhangi bir döneminde panik atağı geçirdiğini bildiren kişilerin oranı % 7–14 arasında bulunmuştur.

Kendini Değerlendirme Ölçeği

KISA Anketi Panik Bozukluk Ölçeği

Soruyu okuyun ve size en yakın gözüken yanıtın yanındaki kutucuğu işaretleyin.
KISA Anketi Panik Bozukluk
A– SON 1 AY İÇİNDE bir iç sıkıntısı nöbetiniz oldu mu?
(Birdenbire ortaya çıkan korku yada panik)
B-Böyle bir durum daha önce olmuş muydu ?
C– Bu nöbetler, sıkıntılı ve gergin olmadığınız bir zamanda da, birdenbire ortaya çıktı mı?
D– Bu nöbetler size aşırı sıkıntı veriyor mu ya da nöbetlerin tekrarlayacağından endişe eder misiniz ?
E– En son sıkıntı nöbetiniz sırasında nefes darlığı, ter basması, kalp çarpıntısı, baş dönmesi ya da baygınlık hissi, karıncalanma ya da uyuşma, bulantı ya da mide rahatsızlığı hissettiniz mi?

KıSA anketinin geçerlik-güvenirlik çalışması Sn. Çorapçıoğlu A., ve arkadaşları tarafından yapılmıştır.

Yanıtlarınızın tümü EVET mi? Evet … , Hayır …

SONUÇ:

Tüm sorulara evet yanıtı verdiyseniz Panik Bozukluk tanısı alma olasılığınız % 80’nin üstündedir.

Tüm sorulara evet yanıtı vermediyseniz Panik Bozukluk tanısı alma olasılığınız düşüktür.
Ancak unutmamak gerekir ki; testler tanı koymak için tek başlarına yeterli olmazlar; sadece fikir verirler, eğer yukarıda belirtilen sıkıntıları yaşıyorsanız mutlaka konuyla ilgili uzmanlara başvurunuz.

Tedavi

Panik bozukluğun tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapinin etkili olduğu bilinmektedir. Tedavinin ilk aşamasında kişiyi panik bozuklukla ilgili bilgilendirmek önemlidir. Danışana solunumunu kontrol ederek, ataklarını da kontrol edebileceği gösterilir. Danışanın panik atak geçirme korkusu ile kaçındığı alanlar saptanır ve aşamalı olarak kaçındığı durumla yüzleştirme ve duyarsızlaştırma teknikleri kullanılır. Danışanın kaygısını azaltmasına yardımcı olmak için ayrıca gevşeme egzersizleri gösterilir.

Bu makale psikolog İlkten Çetin ve uzm psikolog Pınar Şakiroğlu tarafından hazırlanmıştır
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Panik Bozukluğu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İlkten ÇETİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İlkten ÇETİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İlkten ÇETİN Fotoğraf
Psk.İlkten ÇETİN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi259 kez tavsiye edildiİş Adresi KayıtlıTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.İlkten ÇETİN'in Makaleleri
► Panik Bozukluğu/Panik Atak Nedir ? Psk.Damla EYÜBOĞLU
► Panik Atak (Panik Bozukluğu) Dr.Psk.Zeynep TEKİN BABUÇ
► Panik Atak (Panik Bozukluğu) Psk.Seda BOYACIOĞLU
► Panik Atak (Panik Bozukluğu) Dr.Psk.Haluk ALAN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Panik Bozukluğu' başlığıyla benzeşen toplam 22 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendine Sevgili Misin? Şubat 2022
► Bilişsel Çarpıtmalar (Düşünce Hataları) ÇOK OKUNUYOR Temmuz 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


16:21
Top