2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Akut Stres Bozukluğu ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu
MAKALE #5899 © Yazan Dr.İbrahim ATEŞ | Yayın Kasım 2010 | 7,049 Okuyucu
Travma nedir?

Gerçek bir ölüm tehdidi, ağır bir yaralanma ya da fiziksel bütünlüğü tehdit eden herhangi bir yaşantıya maruz kalma ya da tanık olma "travma" olarak adlandırılır. Savaşa katılma, silahlı çatışmaya girme, kaçırılma, tecavüz, fiziksel şiddete maruz kalma, trafik kazası, doğal afetler (deprem, sel gibi) en sık yaşanan travma örnekleridir.

Akut Stres Bozukluğu nedir?


Travma sonrası belirtiler 4 hafta içinde ortaya çıkıyor ve ortaya çıkan belirtiler 4 haftadan uzun devam etmiyorsa "Akut Stres Bozukluğu" olarak adlandırılır.
Travmanın bireylerde ortaya çıkarabileceği olası belirtileri şöyle sıralayabiliriz:
-Aşırı korku, çaresizlik hissi, dehşete kapılma duygusu
-Uyuşukluk, dalgınlık, duygusal tepkisizlik
-Farkındalık düzeyinde azalma
-Travmanın önemli bir yanını anımsayamama
-Travmanın göz önüne tekrar tekrar gelmesi
-Travmatik olayı anımsatan uyaranlardan kaçınma
-Uyku sorunları, sinirlilik, huzursuzluk, dikkatsizlik
-Travmatik olayı sık sık rüyada görme
-İnsanlardan uzaklaşma

Travma Sonrası Stres Bozukluğu nedir?


Maruz kalınan ya da tanık olunan travma sonrasında belirtiler en az 1ay devam ediyorsa "Travma Sonrası Stres Bozuklğu" olarak adlandırılır. Bu psikiyatrik hastalık çoğunlukla akut stres bozukluğunun devamı şeklinde karşımıza çıksa da, travmanın üzerinden hatırı sayılır bir süre geçtikten sonra kendiliğinden de ortaya çıkabilir.

Bu hastalıklar ne zaman tanımlandı? Geçmişte nasıl adlandırılırlardı?


Travmatik yaşantılar sonrası izlenen hastalıklı belirtiler yüzyıllardır bilinmelerine karşın, özellikle "Büyük Savaş, II. Dünya Savaşı ve Vietnam Savaşı" sonrası daha ayrıntılı gözlenmiş, incelenmiş ve günümüzdeki şekilde adlandırılmışlardır. "Travmatik Nevroz", "Savaş Yorgunluğu", "Fizyonevroz" geçmişte verilen adlar arasında sayılabilir.

Toplumdaki yaygınlığı nedir?

Farklı çalışmalar farklı oranlara işaret etmektedir. Erişkinler arasında %1 ile %12 arasında değişen oranlar bulunmuştur.

Her travma sonrasında Akut Stres Bozukluğu ya da Travma Sonrası Stres Bozukluğu ortaya çıkar mı?

Hayır, travmaya maruz kalan bireylerin çoğunluğu bu hastalıklara yakalanmaz. Başlangıçta ortaya çıkan belirtiler ya da ruhsal tepkiler zamanla tamamen ortadan kalkar. Bireyin hastalığa yakalanması ya da yaşamını sağlıklı şekilde devam ettirmesi, travmanın türüne, şiddetine, bireyin baş etme gücüne, kişilik yapısına, sosyal desteğin varlığına ve bunlara benzer etkenlere göre değişir. Ayrıca, olumlu etkenlerin baskın olmasının hastalıkların iyileşme hızını artıracağı ve yineleme olasılıklarını azaltacağı da açıktır.

Akut Stres Bozukluğu ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu nasıl tedavi edilir?

Hastalıkların şiddetine göre psikoterapi, ilaç tedavisi ya da her iki yöntem de birlikte uygulanabilir. Güvene dayalı hasta-terapist ilişkisi kurulması, hastanın duygularını ifade etmesinin cesaretlendirilmesi, gerektiğinde telkin edilmesi, varsa kaçınma davranışlarının azaltılması ve ortadan kadırılması, kişilerarası ilişkilerinin güçlendirilmesi iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Ayrıca, EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) de travma ile ilişkili hastalıklarda son yıllarda görece sık kullanılan etkili bir psikoterapi yöntemidir.

İlaç tedavisi olarak sıklıkla antidepresan ilaçlar, anksiyolitikler (kaygı giderici ilaçlar) gibi genel psikiyatride tercih edilen ilaçlar seçilir. Hastalığın şiddetine, süresine, tekrarlayıcı yönünün varlığı ya da yokluğuna göre, ilaç tedavisinin süresine psikiyatrist karar verir. Hafif durumlarda 6 ay yeterli olabilirken, çoğu kez 9-12 ay tedavi devam eder. 1 yıldan uzun ilaç tedavisinin sürdürülmesi de seyrek rastlanan bir durum değildir.

Dr. İbrahim Ateş
Psikiyatri Uzmanı
15.7.2009
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Akut Stres Bozukluğu ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.İbrahim ATEŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.İbrahim ATEŞ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İbrahim ATEŞ Fotoğraf
Dr.İbrahim ATEŞ
Antalya
Doktor "Ruh sağlığı ve hastalıkları - Psikiyatri"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi5 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.İbrahim ATEŞ'in Yazıları
► Travma Sonrası Stres Bozukluğu Dr.Sevilay ZORLU
► İş Yaşamında Stres Dr.İbrahim ATEŞ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Akut Stres Bozukluğu ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu' başlığıyla benzeşen toplam 91 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Sosyal Fobi ve Tedavisi ÇOK OKUNUYOR Şubat 2023
► Uçuş Korkusu ve Tedavisi Aralık 2018
► Seks Bağımlılığı Aralık 2018
◊ Siddharta (Hermann Hesse) Aralık 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


07:53
Top