2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Panik Atak: Belirtileri, Psikofizyolojik ve Nörokimyasal Yönleri
MAKALE #6274 © Yazan Dr.İlhan KANDEMİR | Yayın Ocak 2011 | 10,121 Okuyucu
PANİK ATAK

Panik atak beklenmedik bir anda ve aniden ortaya çıkan, yoğun sıkıntı ve buna eşlik eden bedensel ve bilişsel (kognitif) belirtilerin eşlik ettiği bir nöbettir (atak). Ataklar belli sayıda ve sıklıkta olursa panik bozukluk denir.
Ataklar birden başlar ve belirtiler çok hızlı bir şekilde artar. Panik atak geçiren kişiler korkularını çok yoğun olarak tanımlarlar. Öleceklermiş gibi, kontrollerini kaybetmiş gibi, delirecekler gibi, kalp krizi ya da inme (felç) geçiriyorlarmış gibi hissederler. Çoğu hasta atak nerede oluyorsa oradan kaçıp kurtulmak ister.

Belirtiler
  • Çarpıntı, kalp hızında artma, kalp hızında artımı hissetme.
  • Soluğun kesilmesi.
  • Nefes darlığı, hava yetmiyormuş gibi hissetme, boğuluyormuş hissi.
  • Terleme, titreme, uyuşma, karıncalanma, sarsılma, üşüme, ürperme, ateş basması.
  • Bulantı, karın ağrısı, karın veya midede kıpırtı hissi.
  • Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma.
  • Benliğinden ayrılmış hissi ya da gerçek dışılık duygusu.
  • Ölüm korkusu.
Panik atak hastaları yakınmaları nedeniyle psikiyatrist dışı hekimlere (kalp, beyin, sinir hastalıkları uzmanları) ya da acil servislere başvururlar. Hastaya panik atağı olduğu ve başka bir hastalığı olmadığı söylenmesi o an için rahatlatsa da hastalar acil servislere ve psikiyatri dışı hekimleri dolaşmayı ve gereksiz tetkikler yaptırmak için doktorları zorlamayı sürdürürler. Acil servislere göğüs sıkıntısı yakınmaları ile giden hastaların belirgin bir kısmında aslında panik atakları olduğu görülmüştür.

Panik atak kadınlarda erkeklere göre 3 kat fazla görülür. Panik atağın toplumda görülme sıklığı %3’dür.

Panik bozukluğu olan kişilerde sıklıkla depresyonda ortaya çıkar.
Panik bozukluğu olan kişilerin günlük yaşamlarında sorunlar olur. Hastalar her an atak gelebileceği korkusuyla dışarı çıkmakta, işe, okula, gitmekte zorlukları yaşamaya başlar ve zamanla hayatlarını her an panik atak gelebileceği korkusuna göre düzenlemeye başlar. Bu durum kişinin hem mesleki ve akademik alanında hem de özel hayatında ciddi kayıplar yaşamasına neden olur ve bu durum depresyon gibi bir başka bir psikiyatrik rahatsızlığın eklenmesine ayrıca zemin hazırlayabilir. Kimi hastalar panik bozukluğu tedavi etmek için alkol alımına başvurabilir ki bu durum hastalığın tedavisini daha da zorlaştırır ve hastanın kayıplarını daha da artırır.

Panik Atağın Psikofizyolojik yönleri:

Organizma bir tehlike anında kaçma ya da savaşma yönünde bir tepki ortaya koymak için bir hazırlık yapar. Bu hazırlık vucudda sempatik ve parasempatik sistem tarafından gerçekleştirilir. Bu iki sistem birbiriyle zıd ve etkileşim içinde çalışır. Anksiyetenin (sıkıntı) düzeyine göre kalb hızında artma (çarpıntı), deri iletkenliğinde (ter) artma, kas gerginliği ve reflekslerde artma, derin nefes alma olur.

Panik atak (ve panik atak dışı anksiyete (sıkıntı) yaratan durumlar ve bazı psikiyatrik hastalıklar) gibi durumlar beyin elektirik akımında değişikler yaratır ve bu en iyi elektroensefalogram (EEG) tekniği ile ölçülür. EEG’de beyin alfa aktivitesinde azalma ve beta aktivitesinde artma meydana gelir.
Elektromiyogram (EMG) kas liflerinde ilerleyen çok yönlü elektiriksel potansiyellerin voltaj değişiklerini ölçmeye yarar. Panik atak gibi anksiyete (sıkıntı) yaratan durumlarda değişikler olmaktadır.
Panik atak geçiren hastalarda solunumsal bozukluk olmaktadır. Hızlı solunum, boğuluyormuş hissi, soluk alıp vermede düzensizlik ve buna bağlı hastada hatalı boğulma alarmı olmaktadır.
Panik bozukluğu olan hastalar beklenti anksiyetesi (sıkıntısı)-sürekli fizyolojik uyarılma yaşamaktadırlar.

Panik bozukluğun nörokimyasal yönleri

Beyinde bulunan bazı nörotransmitterler (beyin sinirleri arası ileticiler) ve nöropeptidlerin korku ve anksiyetenin ortaya çıkmasına rol aldığı düşünülür. Aslında stres sırasında salınan bu maddeler hayatta kalmayı sağlamakla görevli olmakla birlikte sürekli salgılandıklarında yani kronikleşme durumunda uyum bozucu olurlar. Panik ve anksiyete (sıkıntı) durumunda beyinde salınan maddeler ve etkilenen sistemler şöyledir: Noradrenerjik sistem, Hipotalamus-hipofiz-adrenal eksen, Kortikotropin-salıverici hormon, nörosteroidler, serotonin, dopaminerjik sistem, nöropeptid Y, histamin, glutamat, GABA, kolosistokinin ve daha birçok sistem ve madde.

Beyin görüntüleme

Panik bozuklukta beynin hipokampus ve parahipokampal girusun yakınlarında beyin kan akımında ve metabolizmasında değişiklikler bulunmuştur.

Panik atağın gidişi: Panik atağın 3 değişik gidişatı vardır. Hastaların % 30’u tam iyileşir. Hastaların % 40-50’si oldukça düzelmekle birlikte hastalık belirtileri hafif şekilde sürer. Geriye kalan %20-30’unda ise hastalık belirtileri aynen devam eder.

Ailesel yapı: Panik bozukluğu olan hastaların 1.derece biyolojik akrabalarında panik bozukluğu geçirme olasılığı 4-7 kat fazladır. Tek yumurta ikizlerinde biri hastaysa öbürünün hastalanma olasılığı % 24 bulunmuştur. Yani panik atakta güçlü genetik (ırsi) geçiş olmaktadır.

Tedavi: Panik atağın tedavisinde ilaç tedavisi, bilişsel-davranışçı tedavi, psikodinamik psikoterapi yapılır. Bazen tedaviler kombine edilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Panik Atak: Belirtileri, Psikofizyolojik ve Nörokimyasal Yönleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.İlhan KANDEMİR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.İlhan KANDEMİR'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Dr.İlhan KANDEMİR
İzmir
Doktor "Ruh sağlığı ve hastalıkları - Psikiyatri"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.İlhan KANDEMİR'in Makaleleri
► Panik Atak Dr.Turgay KASAP
► Panik Atak Nedir Dr.Mehmet Levent SOYLU
► Panik Atak'a Genel Bir Bakış Dr.Zengibar ÖZARSLAN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Panik Atak: Belirtileri, Psikofizyolojik ve Nörokimyasal Yönleri' başlığıyla benzeşen toplam 97 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:13
Top