2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Akran Baskısı
MAKALE #6718 © Yazan Psk.Dnş.Davut ŞENYÜREK | Yayın Mart 2011 | 7,845 Okuyucu
Bireyin içinde bulunduğu yaş gruplarının etkinliklerinde bir şeyi yapmak için arkadaşları tarafından zorlanması veya cesaretlendirilmesidir.

Akran baskısı, genellikle bireyler istekli ya da isteksiz olarak ikna edildiklerinde, benzer değer ve hedefleri kabul ettiklerinde, benzer yaşantıları paylaştıklarında ortaya çıkar.

Akran baskısı neden ve nasıl ortaya çıkar? Akran baskısının diğer değişkenlerle ilişkisi nedir?

Akran baskısına boyun eğme ve uyma gencin yaşamını ve gelecekteki davranışlarını olumsuz etkilemektedir.

Bazen akran gruplarının etkileri okul yaşantısı için belirleyici bir faktör olabilmektedir. Gençler çoğu zaman akran grubunun içinde bir kimlik ve statü kazanabilmek için akran grubuna boyun eğdiğinde akran baskısına direnç göstermesi zor olabilir. Bu durumda okullarda gençler öğretmen otoritesine baş kaldırmak, grup kurallarına uymak, okulu asmak gibi davranışlarda bulunabilir.

Ergenlik döneminde akran baskısına boyun eğme ile beraber genç uzun ve kısa dönemde psikolojik sağlığını ve sosyal yaşamını etkileyecek farklı riskli davranışlarda bulunabilmektedir ve bu davranışlar ilk ergenlik döneminde son ergenlik dönemine göre daha sık yaşanmaktadır.

Akran baskısı, çoğu zaman dolaylı olarak yaşanır. Akran gruplarında yaşanan özellikle dolaylı baskı sonucunda bazı ergenler risk alma davranışı ve suç kabul edilen davranışlar gösterebilir

Akran baskısına boyun eğme ile beraber gençlerde daha farklı risk alma davranışları görülebilir. Bu risk alma davranışları:
-sigara içme,
-alkol ve madde kullanımı,
-okuldan kaçma, okula devamsızlık,
-ders dışı aktivitelere daha az zaman ayırma,
-akademik performans düşüklüğü,
-hırsızlık, mağazadan mal çalma,
-çetelere katılma şeklinde ortaya çıkabilir.

Akran baskısına uğrama düzeyi ile cinsiyet arasındaki ilişkiye bakıldığında kızların akran baskısından daha az etkilendiği ve olumlu akran baskısı yaşadıkları yönünde iken erkeklerin daha fazla akran baskısı yaşadıkları, antisosyal arkadaş baskısına daha az direnebildikleri ve buna bağlı olarak daha riskli davranışlarda bulundukları yönündedir.
Akran baskısına uğrama düzeyi yüksek olan gençlerin özsaygı düzeylerinin de düşük olduğu görülmüştür.

Okul Temelli Önleme Çalışmaları

Okullarda akran baskısı ile baş etmede öğretmenlere, yöneticilere ve psikolojik danışmanlara önemli roller düşmektedir. Akran baskısı, zorbalık, şiddet ile ilgili olarak ile okullarda üç düzeyi olan temel önleyici rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi gerekmektedir. Temel önleme çalışması anlamında etkili davranmayı öğretecek becerilere odaklanılabilir.

Etkili davranmayı içeren beceriler arasında öğrencilerin kendini ortaya koyma becerileri yer alabilir. Öğrencilerin sözel olan ve sözel olmayan kendini ortaya koyma becerilerini öğrenmeleri akran baskısıyla baş edebilmelerine yardımcı olacaktır.

Sözel olarak kendini ortaya koyma becerileri
1.Reddetme becerileri: Reddetme becerilerinde amaç bireyin yapmak istemediği bir durum ile ilgili olarak bir isteği ve bir ricayı nasıl kabul etmeyeceğini öğretmektir.
“Hayır” demek:
1.basamak: Öğrencinin konumunu belirlemesi. Yapılan bir ricaya karşı öğrencinin cevabını belirlemesi önemlidir.
2.basamak: Öğrencinin niçin hayır dediğinin nedenini belirtmesi önemlidir.
2.Ricada bulunmak ve hakkını aramak:
1. basamak: Öğrencinin değişmesi gereken durumu veya sorunu belirleyerek konu ile ilgili düşüncesini belirtmesi .
2. basamak: Öğrencilerin sorunu düzeltmek veya değiştirmek için ricada bulunmasını belirtmesi.

Sözel olmayan kendini ortaya koyma becerileri

Ses tonu: Kişinin sesi ne alçak ne de yüksek bir ses tonuyla olmalıdır. Orta şiddet bir ses tonu ile kibar ve otoriter bir şeklide konuşun.
Konuşmanın hızı ve akışı: Düzgün, açık ve diğer kişilerin rahat olarak anlayacağı bir şekilde konuşun.
Göz kontağı: Konuştuğunuz kişinin doğrudan gözlerinin içine bakarak konuşun.
Yüz ifadesi: Konuştuğunuz konuya önem veren ciddi bir yüz ifadesi yanında diğer kişilere güven veren kibarlığınızı ve sakinliğinizi koruyun.
Vücut pozisyonu: Konuştuğunuz kişiye doğru yüz yüze bakacak şekilde dönün ve vücudunuzun dik olmasına özen gösterin.
Uzaklık: Kişilerle konuşurken uygun bir uzaklıkta durunuz. 1 metrelik uzaklık uygun bir uzaklık sayılabilir.

Okullarda temel önleme çalışmasının başında yer alan etkili davranmayı öğretecek becerilerin yanı sıra, ikinci düzeyde risk içeren gruplara odaklaşma önemlidir.
Bu gruplara çatışma çözme, akran arabuluculuğu, sosyal problem çözme ve akran yüzleşmesi eğitimleri verilebilir.

Üçüncü düzeydeki önleme çalışmalarında dışa yönelik, ciddi, açık, kızgınlık, saldırganlık davranışları gösteren hedef öğrencilere saldırganlık yerine konabilecek davranışların neler olacağına dair eğitim ve öfke ile başa çıkma eğitimleri verilebilir.



Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Akran Baskısı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Davut ŞENYÜREK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Davut ŞENYÜREK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Davut ŞENYÜREK Fotoğraf
Psk.Dnş.Davut ŞENYÜREK
Kayseri
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi24 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Davut ŞENYÜREK'in Makaleleri
► Ailenin “başarılı Ol” Baskısı Dr.Psk.Hale Nur KILIÇ MEMUR
► Akran Zorbalığı ÇOK OKUNUYOR Psk.Damla KANKAYA
► Akran Zorbalığı Psk.Gülşah AKÇAY CİVRİZ
► Akran Zorbalığı Psk.Betül Nesibe ÖZKARS
► Akran Zorbalığı Psk.Serap DUYGULU
► Akran Danışmanlığı Psk.Bayram ŞİMŞEK
► Akran Zorbalığı Psk.Nergis ÖZDİNÇ
► Akran İstismarı Psk.Dnş.Şafak UZUN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Akran Baskısı' başlığıyla benzeşen toplam 12 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


12:34
Top