2007'den Bugüne 92,309 Tavsiye, 28,219 Uzman ve 19,977 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Gıda Güvenliği, Dondurulmuş Gıdalar ve Tüketim Şekilleri
MAKALE #6740 © Yazan Dyt.Rabia YILDIZ | Yayın Nisan 2011 | 10,271 Okuyucu
DONDURULMUŞ GIDALAR VE TÜKETİM ŞEKİLLERİ

Gıdaları dondurma işlemi, hızlı yaşam temposunda pratik bir çözüm olarak sıklıkla kullanılıyor. Meyve ve sebzeler (çilek, vişne, bezelye, patates, bamya, fasulye gibi), bazı su ürünleri (balık, karides vb.), tavuk/et vb. besinler (şnitzel, köfte gibi), bazı unlu besinler (mantı, pizza, milföy hamuru vb.) ile meyve suları dondurma işlemini tabi tutularak, piyasaya sunulan besinlerden bazılarıdır. Ancak piyasada yer alan besinlerin dışında; pek çok kişi evinde besinleri kendisi dondurarak, saklama yöntemini kullanıyor. Gıdaları besin değerini kaybetmeden saklamanın oldukça güvenilir yöntemi olan dondurarak saklama tekniği sayesinde mevsiminde olmadığı halde meyve ve sebzeleri tüketilebiliyor.

Hangi Gıdalar Ne Kadar Süre Saklanabilir?
Dondurulmuş besinlerin saklama süreleri derin dondurucunun sıcaklık derecesine bağlı olarak değişebilir.
Örneğin:
1. -6 Cº sıcaklığa sahip derin dondurucuda muhafaza edilen bir besini saklama süresi ortalama 1 haftadır.
2. -12 Cº sıcaklığa sahip derin dondurucuda muhafaza edilen bir besini saklama süresi ortalama 1 ay kadardır.
3. -18 Cº sıcaklığa sahip derin dondurucuda muhafaza edilen bir besini saklama süresi ortalama 3 ay kadardır.

Dondurulmuş Gıda Tüketimi için En Uygun Zaman

1. Besinleri dondurma işlemi, mevsiminde olmayan sebze veya meyveleri sanki mevsimindeymişçesine taze özellikte tüketmemizi mümkün kılar. Mevsiminde bulunmayan meyve ve sebzeler gönül rahatlığıyla dondurulmuş şekli ile tüketilebilir. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta; dondurulmuş sebzelerin çözdürülmeden pişirilmesi gerektiğidir.
2. Alışveriş yaparken alışveriş sepetine en son konulacak olan besinler dondurulmuş besinler olmalıdır. Bu yüzden dondurulmuş ürün bölümüne, alışverişinizin en son anında uğrayınız.

Gıdalarınızı Dondururken Dikkat Etmeniz Gerekenler

1. Dondurma işlemi uygulayacağınız besinin öncelikle temiz (yıkanmış, ayıklanmış vb.) olmasından emin olmalısınız. Dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta; besinlerin taze olması gerektiğidir. Temizliğinden ve tazeliğinden emin olduğunuz besinleri temiz küçük buzdolabı poşetleri kullanarak, tek yemeklik (tek pişirimlik) miktarlara ayırmalı ve bu şekilde dondurmalısınız.
2. Buzdolaplarınızın derin dondurucu kısmını sonuna kadar doldurmayınız.

Donmuş Gıdaları Çözdürürken Önem Verilmesi Gerekenler

1. Dondurulmuş besinlerin kalitesi, dondurma işleminde olduğu kadar çözündürme işlemiyle de yakından ilişkilidir. Dondurulmuş besinler çözdürülürken eğer doğru işlem uygulanmazsa; fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik açıdan olumsuz durumlar meydana gelebilir. Olması gereken şekilde çözdürme işlemi uygulanmamış besinde mikrobiyolojik açıdan üremeler oluşabilmekte ve besinler, zehirlenmelere sebep olabilmektedir.
2. Derin dondurucuda dondurulmuş besinlerde mikroorganizma üremesi durur, çözdürmeden sonra ise üreme hızla yeniden başlar. Bu yüzden çözdürme işlemi çok önemlidir.
3. Dondurulmuş besinler sadece bir kerede çözdürülüp kullanılmalıdır. Çözdürülmüş olan bir besin kesinlikle tekrar dondurulmamalıdır. Aksi halde içerisinde mikroorganizmalar üreyecek ve bir sonraki tüketiminde besin zehirlenmelerine sebebiyet verebilecektir.
4. Çözdürme işlemi; oda sıcaklığında, su içerisinde, kalorifer üzerinde ya da altında, hafif ateşte veya güneşli yerlerde bekletilerek yapılmamalıdır. Çözdürme işlemi; buzdolabının iç raflarında bekletilerek veya mikrodalga fırının çözdürme programında yapılmalıdır. Çözdürülecek olan besin buzdolabında bekletilirken mutlaka bir kap içerisine konulmalıdır. Aksi halde çözme işlemi sırasında besinden damlayacak sular başka bir besine bulaşıp, besin zehirlenmelerini ortaya çıkabilir.
5. Çözdürülmüş besinler, bekletilmeden pişirilmelidir.

Gıdaları Dondurma ile İpuçları
1. Bazı balıklar derin dondurucuda 12 aydan daha uzun süre bekletildiklerinde formaldehit adlı kimyasal bir madde salgılar. Bu yüzden, derin dondurucuda uzun bir süre saklamanız gerekiyorsa sadece somon ve ton balığını tercih etmenizi öneririz.
2. Soğan doğrarken ağlayanlardansanız, bu ipucu ile artık rahat bir nefes alabilirsiniz: Soğanları doğramadan önce 2 dakika derin dondurucuda bekletin. Böylece, gözyaşlarınız boşuna akmaz.
3. Gıdaların besin değerlerini kaybetmemeleri için dondurulmadan önce haşlanmaları gerekir.
4. Donmuş eti çözmek için alüminyum folyo kullanın. Eti sardığınız folyo, odanın sıcaklığını emer. Böylece süreci hızlandıran bakteriler üremeye başlamadan etin çözülmesi sağlanır
5. Dondurmak, baharatları daha güçlü hale getirip, tuzun yoğunluğunu kaybetmesine neden olur. Bu nedenle baharat eklemek için yemeğinizin çözülmesini bekleyin.
6. Bazen dondurulmuş gıdaların bazı yerlerinde kahverengiye benzer bir renk görülür. Bunun nedeni o bölgenin hava ile temas etmiş olmasıdır. Bu bölgeleri kesip attıktan sonra besini tüketmenizde bir sakınca yoktur. Bu durumu engellemek için besini paketlerken her yerini iyice sardığınıza emin olun.
7. Okside olma özelliğine sahip gıdaların tadı kısa sürede bozulabilir. Bu nedenle, patates, mango ve papaya gibi okside olma özelliğine sahip meyvelerin donmuşları yerine tazelerini tüketmeye çalışın.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜNÜN, GIDA GÜVENLİĞİ İÇİN 10 ALTIN KURALI

1. GÜVENLİ GIDA SEÇİN
Sebze, meyve gibi gıdalar taze ve doğal hallerinde en iyi olurken, diğerleri ancak, işlendiğinde güvenli olurlar. Örneğin; Daima işlenmemiş sokak sütü almak yerine, pastörize edilmiş süt veya sterilize süt satın alın ve eğer seçim durumunda iseniz, taze veya şok dondurma işlemine tabii tutularak dondurulmuş tavuğu seçin.


2. GIDALARINIZI TAM OLARAK PİŞİRİN
Başta tavuk etleri, sığır etleri ve pastörize edilmemiş sütler olmak üzere birçok çiğ gıda patojenler (hastalık yapıcı mikroorganizmalar) bakımından risklidir. Tavuk pişirildiğinde bile kemik yanında halen pişmemiş kısım kalabilmektedir. Gıdanın bütün kısımlarının en az 70ºC dereceye ulaşması sağlanarak yapılan bir pişirme ile patojenler öldürülür. Tamamen pişinceye kadar tekrar fırına konmalıdır. Donmuş sığır eti, balık ve tavuk eti pişirilmeden önce tamamen çözünmelidir.

3. PİŞMİŞ GIDALARI VAKİT GEÇİRMEKSİZİN HEMEN YİYİN
Pişmiş gıdalar oda sıcaklığına geldiği zaman, mikroorganizmalar çoğalmaya başlar. Daha uzun süre beklemede risk daha da büyümektedir. Güvenli tüketim için pişmiş besinlerin ısılarını kaybetmeye başlamadan hemen yenmelidir.

4. PİŞİRİLMİŞ GIDALARI DİKKATLİCE DEPOLAYIN
Pişirilmiş gıdanın saklanması durumunda 60°C üzerinde sıcak ve de 5°C altında soğuk ortamlarda depolama yapılmalıdır." Şayet, bu gıdaları 4 veya 5 saatten fazla depolamayı planlıyorsanız, bu kural hayati önem taşımaktadır.

5. PİŞİRİLMİŞ GIDALAR BÜTÜNÜ İLE TEKRAR ISITMA İŞLEMİNE TABİİ TUTULUR
Uygun depolama mikrobiyel büyümeyi yavaşlatır ancak organizmaları öldürmez. Tekrar ısıtma işlemi depolama sırasında oluşabilecek mikroorganizmalara karşı en iyi koruma şeklidir. Bir kez daha yeniden ısıtma gerektiğinde gıdaların bütün kısımlarının en az 70°C'ye ulaşması sağlanmalıdır.

6. PİŞİRİLMİŞ GIDALAR VE ÇİĞ GIDALAR ARASINDAKİ TEMASI ÖNLEYİN
Güvenle pişirilmiş gıdalar, çiğ gıdalarla çok az bile olsa temas ettiğinde bulaşma olabilir. Bu çapraz kontaminasyon; çiğ tavuk etinin pişmiş gıdalar ile temas ettiği zamanki¸ durum gibi direkt olabilir. Aynı zamanda çokta çabuk olabilir. Örneğin; Çiğ tavuk hazırlarken kullanılan bıçak ve kesme tahtası aynen yıkanmaksızın pişmiş tavuğun parçalanmasında kullanılmaz: Böyle yapmakla, mikrop üremesi ve pişirme öncesi mevcut olan hastalıklar için tüm potansiyel riskleri tekrardan oluşturabilir.

7. ELLER TEKRAR-TEKRAR YIKANMALI
Gıdaların hazırlanışı işlemine başlanmadan önce ve her bir ara verme (kesinti) sonrası özellikle eğer bebek bezi değiştirmek durumundaysanız veya tuvalete girmişseniz, eller çok iyi bir şekilde yıkanmalıdır. Balık, et veya tavuk gibi çiğ gıdaların hazırlanmasından sonra diğer gıdaların işlemine başlamadan önce eller tekrar yıkanmalıdır. Ve eğer elleriniz üzerinde her hangi bir enfeksiyon varsa gıdayı hazırlamadan önce (bu enfeksiyonları) ellerinizi bandajlayarak veya sararak, durumdan emin olun. Köpekler, kuşlar ve özellikle kaplumbağalar gibi evcil hayvanların ellerinizden gıdaya geçebilecek tehlikeli ( zararlı) patojenleri barındırabileceğini de hatırlayın.

8. TÜM MUTFAK YÜZEYLERİNİ DİKKATLİ BİR ŞEKİLDE TEMİZ TUTUN
Gıdalar çok kolaylıkla kontamine olduğundan, gıda hazırlanması için kullanılan her yüzey çok temiz tutulmalıdır. Her bir gıda kırıntısı, kalıntısı veya noktasını mikropların potansiyel bir kaynağı olarak düşünün. Bulaşıklarla ve pişirme aletleri ile temas eden kıyafetler her gün değiştirilmeli ve tekrar kullanım öncesi kaynatılmalıdır. Yerlerin temizlenmesi için ayrı kıyafetlerde sık yıkanmayı gerektirir.

9. GIDALARI, BÖCEKLER, KEMİRGEN VE DİĞER HAYVANLARDAN KORUYUN
Hayvanlar, gıda kaynaklı hastalıklara neden olan patojenle mikroorganizmaları taşırlar. Gıdaları, sıkıca kapatılmış kaplar içerisinde depolayarak saklamak sizin için en iyi korumadır.

10. SAF SU KULLANIN
Saf ve temiz su gıda hazırlanması için önemli olduğu gibi içme amacı için de çok önemlidir. Eğer su stokları hakkında herhangi bir şüpheniz varsa, gıdayı ilave etmeden önce veya içmek için buz yapmadan önce, suları kaynatın. Özellikle bebek mamalarının hazırlanmasında kullanılan sular konusunda çok dikkatli olun.

     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler  
► Gıda Hijyeni ve Güvenliği Dyt.Zühal AYNACI BAYEL
► Dondurulmuş Besinler Dyt.Turgay KÖSE
► Besin Güvenliği Dyt.Turgay KÖSE
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,977 uzman makalesi arasında 'Gıda Güvenliği, Dondurulmuş Gıdalar ve Tüketim Şekilleri' başlığıyla benzeşen toplam 38 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
 
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


04:35
Top