2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Şizofrenide Psikososyal Eğitim
MAKALE #7049 © Yazan Psk.İlkten ÇETİN | Yayın Haziran 2011 | 5,444 Okuyucu
ŞİZOFRENİDE PSİKOSOSYAL EĞİTİM

1990’lı yıllar şizofreni tedavisinde yeni kuşak antipsikotik ilaçların hızla geliştiği bir dönemdir. Yeni antipsikotikler tedavide yüz güldürücü sonuçlar vermektedir, ancak yine de tam bir iyileşmeden söz etmek oldukça zordur. Araştırmalar, şizofrenisi olan hastaların yaklaşık 1/3’ünde uygun dozda antipsikotik ilaç alındığı halde pozitif belirtilerin devam ettiğini göstermektedir. Bu ilaçlar pozitif belirtileri (halüsinasyon ve delüzyonlar gibi) azaltmaktaysa da, hastaların yaklaşık %17’sinde ilaç alırken bir yıllık dönemde hastalık yinelemekte ve genellikle tedavinin bu etkisi hastaların sosyal ve iş yaşamlarındaki işlevselliklerine olumlu bir katkı sağlamamakta, hastalığın önemli belirtilerinden olan sosyal izolasyon devam etmektedir. Bu belirtiler bireyin yaşam kalitesini bozmakta ve psikiyatrik bakıma bağımlı olmasına yol açmaktadır. Bunun yanı sıra, ilaçların kullanımında ortaya çıkan yan etkiler, ilaç kesildiğinde bazı belirtilerin geri dönmesi gibi etmenler, bu belirtilerde düzelme sağlayacak, aynı zamanda yan etkisi olmayacak ve kesildiğinde de tedavinin sağladığı ilerlemelerin kalıcı olabileceği, ek alternatif tedavilere olan gereksinimi gündeme getirmiştir. Tüm bunlar, ilaçla tedavinin hastalığın tedavisinde birincil öneme sahip olduğu gerçeğini yadsımamakla birlikte ruhsal-toplumsal tedavi programlarıyla desteklenmediğinde tedavideki başarının sınırlı kaldığı gerçeğini ortaya çıkarmaktadır.

Şizofreni, bireyin iş, okul, ebeveynlik, kendine bakım, bağımsız yaşama ve kişilerarası ilişkiler ve boş zaman aktiviteleri gibi alanlardaki işlevselliğinde bozulmalara yol açan bir ruhsal hastalıktır. Psikososyal tedavilerde bu alanlarda işlevselliğin arttırılması amaçlanmaktadır. Şizofreni hastalarında beceri geliştirmeye yönelik programlara “Sosyal Beceri Eğitimi”, “Psikososyal Beceri Eğitimi”, “Beceri Eğitimi”, “Psikososyal Rehabilitasyon” ve “Psikiyatrik Rehabilitasyon” gibi değişik isimler verilmektedir.
Son dönemlerde, şizofrenili hastaların kendi hastalıklarının yönetiminde aktif katılımcı olabilecekleri yaygın olarak kabul edilen bir yaklaşımdır. Hastaların bu sürecin aktif katılımcıları olmaları hem hastalığın gidişini olumlu yönde etkilemekte hem de hastaların uzun sürecek olan bir tedavi sürecinde sorumluluğu başkalarına bırakmak yerine kendileri üstlenerek kendi varoluşlarında bireysel etkinlik kazanmalarına olanak sağlamaktadır.

Hastaların şizofreni ve tedavisi konusunda bilgilendirilmeleri, hastalığın yinelemesinin erken işaretlerini nasıl görebilecekleri ve bu işaretlere nasıl tepkide bulunabilecekleri (örn.,daha etkili başa çıkma becerilerinin öğretilmesi) konusunda ve sosyal beceri alanlarında eğitilmeleri hastalığın alevlenme ve yinelemelerinin önlenmesinde ya da asgariye indirilmesinde, hastaların yaşam kalitelerinin artırılmasında oldukça önemlidir.
Ruhsal ve toplumsal becerilerin kazanılması bazı bireyler için hastalık sürecinde kaybedilmiş olan becerilerin yerine konması şeklinde olabilirken bazıları için de zaten gelişmemiş olan becerilerin kazanılması şeklinde olmaktadır. Psikososyal beceri eğitimi programlarında, kişilerarası ilişkilerde kolaylık sağlayacak ve hastalıkla ve yaşamsal zorluklarla baş etmede işe yarayacak birçok bilgiyi içeren beceri alanlarında eğitim verilmesi, sonuçta da bireylerin hastalıkları konusunda içgörü kazanmaları, sosyal yaşamın içinde daha bağımsız, etkin ve doyumlu olabilmeleri amaçlanmaktadır. Sosyal beceri eğitiminde, günlük yaşam aktiviteleri, iş, boş zaman ve ilişkilerle ilgili problemler (ilaçlarını düzenli alabilme, pozitif belirtileri yönetme, para yönetimi, sağlık ve temizlik ve kendine bakım, beslenme planı yapabilme, iletişim kurma, sosyal problem çözme, öfke yönetimi, madde kötüye kullanımı ile başa çıkma, boş zamanı kullanma, mesleğini-işini sürdürme, iş yaşamında beceri arttırma, toplumsal kaynakları ve sosyal ağı kullanabilme gibi alanlarda) tanımlanır ve bu problemlerin nasıl çözümleneceği üzerinde bir eğitim sunulur. Hastanın aktif biçimde çalışıyor olmasıtedaviye uyumu açısından oldukça önemlidir. Bu, onun benlik saygısını arttıracak ve topluma yeniden entegre olmasını kolaylaştıracaktır.

Bu amaçlar doğrultusunda, bireye geri bildirim ve yönerge sağlamak üzere birçok model olma, rol oynama, pekiştirme, videoteyp izletme gibi teknikler kullanılır.

Yapılan çalışmalarda, Sosyal Beceri Eğitiminin sosyal becerilerin davranışsal ölçümleri, bireylerin atılganlık düzeyi ölçümleri ve hastaneden taburculuk oranları üzerinde olumlu yönde bir etki oluşturduğu gözlenmiştir.

Bu yazı dr psikolog Nursen Oral ve psikolog İlkten Çetin tarafından hazırlanmıştır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Şizofrenide Psikososyal Eğitim" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İlkten ÇETİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İlkten ÇETİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İlkten ÇETİN Fotoğraf
Psk.İlkten ÇETİN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi259 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.İlkten ÇETİN'in Makaleleri
► Şizofrenide Dopamin Hipotezi Psk.İzzet GÜLLÜ
► Bireyin Psikososyal Gelişimi Psk.Dnş.Murat ÇAKIR
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Şizofrenide Psikososyal Eğitim' başlığıyla benzeşen toplam 22 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendine Sevgili Misin? Şubat 2022
► Bilişsel Çarpıtmalar (Düşünce Hataları) ÇOK OKUNUYOR Temmuz 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


08:13
Top