Çocuklarda Davranış Bozukluğu
DAVRANIŞ BOZUKLUĞU
Ebeveyn olmak zor ..Geçen akşam telefonum çaldı karşımda çok telaşlı bir annenin çırpınışları ‘’Mehtap hanım oğlum olmayan şeyler görüyor hastalandı mı,ben şimdi ne yapacagım’’önce sakinleştirdikten sonra konuyu anlayabildim.Çocuk 4 yaşında, etrafta böcekler var diormuş .Bu yüzden bu hafta Çocuklarda davranış bozukluklarını yazmaya karar verdim .
Davranış bozuklukları çocuğun çeşitli ruhsal ve bedensel nedenlere bağlı, iç çatışmalarını davranışlarına aktarması sonucu ortaya çıkar. Hırçınlık, sinirlilik, saldırganlık, inatçılık, yalan, çalma, küfür gibi davranışlar davranış bozukluklarına girer
DAVRANIŞ BOZUKLUGU NASIL TESPİT EDİLEBİLİR
Yaşa uygunluk: Her yaş grubunun kendıne özgü birtakım davranış özellikleri vardır.Bu sebeble öncelikle anne –babalar çocuklarının yaşlarına uygun gelişim özelliklerini bilmek zorundadırlar.örnek; 4-5 yaş döneminin özelliği çocukların hayal dünyalarının çok geniş olmasıdır.Hayali arkadaşları olabilir.Henüz yalan ile gerçeği ayıramaz bu yüzden bu dönemde anlattıkları yalan olarak kabul edilemez.11-14 yaş arası söylenen yalan normalden sapan bir davranış olarak karşımıza cıkar.
Yoğunluk: Diğer ölçütümüz bu davranışın yoğunluğudur.Diyelim ki, 5 yaş çocuğunda öfke ve huysuzluk doğalken, bu davranış başkasına fiziki zarar verme şekline dönüşürse, davranış bozukluğu kategorisine girer.
Süreklilik: Çocuğun davranışını uzun süre ısrarlı olarak devam ettirmesidir.
Cinsel Rol-Beklentiler. Çocugun cinsiyetine uygun hareket etmemesi durumunda dikkat edilmesi gerekir.
ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI
Bebeklik Dönemi Uyum Bozukluğu
Süt çocukluğu dedigimiz 0-1 yaş gurubu bebeklerde yaşanan uyum bozukluğunun birinci belirtisi kusma şeklinde gözükebiliyor.Bebek hiç neden yokken sürekli kusabiliyor.Bu durum bebek ile annenin ilişkisinin bozulduğuna annenin sürekli gergin olmasına ve çocuga sevgiyle yaklaşmamasına bağlıdır.Kusma şikayeti görüldügünde dr a götürülüp profesyonel yardım alınmalıdır.
Uyum bozukluğunda diger bi sebeb kolik adı verilen sancılardır.Bebek sancıları olduğu için sürekli ağlar.Anne durumu anlamadığı için aç olduğu için ağladığını düşünerek beslemeye başlar bebek de hazımsızlık yaparak sancı daha cok artar.5-6 ay sonunda bebek ancak bunla baş edebilmeyi öğrenir.
Uyum bozukluğunun diğer bir uyum bozukluğu göstergesi bebeğin çeşitli bölgelerinde çıkan egzema .Bu durumda genellikle huzursuz ve gergin ailelerin çocuklarında gözükür.
Tırnak Yeme
Çocuklarda Tırnak yeme ruhsal sıkıntılar ve gerginliklerle baş edilemediğinde tırnak yeme görülür.Çocuklarıyla sağlıklı iletişim kuramayan anne-babaların çocuklarında görülen bu davranış bozukluğu önlenmese ergenliğe kadar sürebilir.Tırnak yeme genelde güven duygusunun eksikliğinden kaynaklanır.Model alma yoluylada öğrenilebilmektedir.Öncelikle görmezden gelinmeli ve hangi duurmlarda tırnak yeme durumunun artırıldığının tespiti yapılmalıdır.
Çalma:
2 yaşındaki bir çocuk için her nesne kendisine aittir.3 yaş grubu çocuk bazı şeylerin kendisine ait olduğunu bilir ama içinden gelen alma dürtüsüne engel olamaz.Çocukların 7 yaşına kadar kendisine ait olmayan şeyleri almasına çalma denilmez.8-9 yaşından sonra çalma davranışı bir bozukluk olarak değerlendirilir.Bu durum fiziksel ve ruhsal ihtiyaçları tam olarak karşılanamayan çocuklarda görülen bir davranıştır.Eger uyarılarınıza ragmen buna engel olamıyorsanız güven eksikliği olan çocuğunuz için uzmandan yardım almanız gereklidir.
Saç Kopartma
Bu hareket 1-2 yaşlarından itibaren görülebilmekte.Stres durmunda baş edebilme yöntemi olarak bunu yapan çocukların nedeni anneyle çocuk arasında duygusal bağın kurulamamış olmasındandır.Duygularını ifadede zorlanan,Yasak ve baskı altında büyüyen kız çocuklarında bu davranış bozukluğu görülmektedir.
Parmak Emme
1 Yaş çocuklarının hemen hemen yarısı parmaklarını emerler.Genellikle 18 . ay
Dolaylarında sıklaşan parmak emme davranışı 4 yaşına doğru kaybolması beklenir.Uzmanlar 5-6 yaşına kadar bir sakınca olmadığını ama diş gelişimine etkisi olabilceğii söylerler.
Pika
İlgi sevgi eksikliğinde olan çocuklar, toprak,kum,kireç,kağıt ,boya gibi çeşitli maddeleri ağızlarına götürüp yiyebilirler.Pika denilen bu davranış bozukluğu yeterli derecede anne sütü almamış,sevgiden ilgiden yoksun çocuklarda, terk edilmiş hisseden çocuklarda görülmektedir.
Saldırganlık
Çocuğun davranışı yerine kişiliğine suçlayıcı olmak,davranışlarını gereksiz yere engellemeye çalışmak,onunla alay etmek,sık sık cezalandırmak saldırganlığa yol açabilir.Evde saldırgan bir tutumu olan birey de çocuk için model oluşturabilir.Böyle bir durumda çocuk hem kendine hem de çevresine karşı saldırgan bir tutum içerisine girebilir.kendine karşı öfke nöbetleri,saçını çekme,kendini ısırma,kendine vurma gibi.Çevreye karşı ise,elindekini atma.saldırma,diğer çocukları dövme,oyuncakları kırmak şeklinde tepki gösterebilir.
Evden Kaçma:
Uyum ve davranış bozuklukları içinde en ciddi olanı evden kaçmadır. Anne baba olmanın sorumluluğunu yerine getiremeyen, cehalet ve sefaletin hüküm sürdüğü ailelerde çocukların bir değeri yoktur. İşsiz, alkolik, ruh sağlığı bozuk bir baba akşam ekmek bekleyen karısını ve çocuklarını döverek evi yaşanmaz hâle getirir. Bu tip adamlar çoğu kez evden kaçan çocuğunu arama zahmetine bile katlanmazlar. Tinerci olarak isimlendirilen 'köprü altı çocukları' sosyo-ekonomik seviyesi düşük mutsuz ailelerden gelmektedir.
Evden kaçmanın psikolojik, sosyal ve organik (zihinsel) olmak üzere çeşitli sebepleri vardır. Bazen çocuklar sevilip sevilmediklerini denemek için birkaç saat gözden kaybolur, kuytu bir köşede, bir bodrumda veya arkadaşlarıyla oyuna dalmış olarak bulunur. Okul başarısı düşük, aldığı zayıf karne yüzünden dayak yiyeceğinden korkan çocuklar da evden kaçma eylemine girebilir
Uyum ve Davranış Bozukluları ruh sağlığının tehlikede olduğunun bize sinyalleridir.İlk sinyalleri alan ana-babalar uzmana başvurmalı ve nerelerde yanlışları olduğu konusunda destek almalıdırlar.Bu gün göz ardı ettiğimiz minik sorunlar gelecek dönemlerde çok daha içinden çıkılmaz bir hal alabilir.
Nasıl bir model oluşturduğumuza dikkat edelim.Sevgimizi nasıl aktardığımıza dönüp bakalım.Bizim ne düşündüğümüzden ziyade çocuğumuzun yaşadıklarını nasıl içselleştirdiği önemli…
Sağlıklı günler dileklerimle….
M.MEHTAP ALTAYLAR
Ebeveyn olmak zor ..Geçen akşam telefonum çaldı karşımda çok telaşlı bir annenin çırpınışları ‘’Mehtap hanım oğlum olmayan şeyler görüyor hastalandı mı,ben şimdi ne yapacagım’’önce sakinleştirdikten sonra konuyu anlayabildim.Çocuk 4 yaşında, etrafta böcekler var diormuş .Bu yüzden bu hafta Çocuklarda davranış bozukluklarını yazmaya karar verdim .
Davranış bozuklukları çocuğun çeşitli ruhsal ve bedensel nedenlere bağlı, iç çatışmalarını davranışlarına aktarması sonucu ortaya çıkar. Hırçınlık, sinirlilik, saldırganlık, inatçılık, yalan, çalma, küfür gibi davranışlar davranış bozukluklarına girer
DAVRANIŞ BOZUKLUGU NASIL TESPİT EDİLEBİLİR
Yaşa uygunluk: Her yaş grubunun kendıne özgü birtakım davranış özellikleri vardır.Bu sebeble öncelikle anne –babalar çocuklarının yaşlarına uygun gelişim özelliklerini bilmek zorundadırlar.örnek; 4-5 yaş döneminin özelliği çocukların hayal dünyalarının çok geniş olmasıdır.Hayali arkadaşları olabilir.Henüz yalan ile gerçeği ayıramaz bu yüzden bu dönemde anlattıkları yalan olarak kabul edilemez.11-14 yaş arası söylenen yalan normalden sapan bir davranış olarak karşımıza cıkar.
Yoğunluk: Diğer ölçütümüz bu davranışın yoğunluğudur.Diyelim ki, 5 yaş çocuğunda öfke ve huysuzluk doğalken, bu davranış başkasına fiziki zarar verme şekline dönüşürse, davranış bozukluğu kategorisine girer.
Süreklilik: Çocuğun davranışını uzun süre ısrarlı olarak devam ettirmesidir.
Cinsel Rol-Beklentiler. Çocugun cinsiyetine uygun hareket etmemesi durumunda dikkat edilmesi gerekir.
ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI
Bebeklik Dönemi Uyum Bozukluğu
Süt çocukluğu dedigimiz 0-1 yaş gurubu bebeklerde yaşanan uyum bozukluğunun birinci belirtisi kusma şeklinde gözükebiliyor.Bebek hiç neden yokken sürekli kusabiliyor.Bu durum bebek ile annenin ilişkisinin bozulduğuna annenin sürekli gergin olmasına ve çocuga sevgiyle yaklaşmamasına bağlıdır.Kusma şikayeti görüldügünde dr a götürülüp profesyonel yardım alınmalıdır.
Uyum bozukluğunda diger bi sebeb kolik adı verilen sancılardır.Bebek sancıları olduğu için sürekli ağlar.Anne durumu anlamadığı için aç olduğu için ağladığını düşünerek beslemeye başlar bebek de hazımsızlık yaparak sancı daha cok artar.5-6 ay sonunda bebek ancak bunla baş edebilmeyi öğrenir.
Uyum bozukluğunun diğer bir uyum bozukluğu göstergesi bebeğin çeşitli bölgelerinde çıkan egzema .Bu durumda genellikle huzursuz ve gergin ailelerin çocuklarında gözükür.
Tırnak Yeme
Çocuklarda Tırnak yeme ruhsal sıkıntılar ve gerginliklerle baş edilemediğinde tırnak yeme görülür.Çocuklarıyla sağlıklı iletişim kuramayan anne-babaların çocuklarında görülen bu davranış bozukluğu önlenmese ergenliğe kadar sürebilir.Tırnak yeme genelde güven duygusunun eksikliğinden kaynaklanır.Model alma yoluylada öğrenilebilmektedir.Öncelikle görmezden gelinmeli ve hangi duurmlarda tırnak yeme durumunun artırıldığının tespiti yapılmalıdır.
Çalma:
2 yaşındaki bir çocuk için her nesne kendisine aittir.3 yaş grubu çocuk bazı şeylerin kendisine ait olduğunu bilir ama içinden gelen alma dürtüsüne engel olamaz.Çocukların 7 yaşına kadar kendisine ait olmayan şeyleri almasına çalma denilmez.8-9 yaşından sonra çalma davranışı bir bozukluk olarak değerlendirilir.Bu durum fiziksel ve ruhsal ihtiyaçları tam olarak karşılanamayan çocuklarda görülen bir davranıştır.Eger uyarılarınıza ragmen buna engel olamıyorsanız güven eksikliği olan çocuğunuz için uzmandan yardım almanız gereklidir.
Saç Kopartma
Bu hareket 1-2 yaşlarından itibaren görülebilmekte.Stres durmunda baş edebilme yöntemi olarak bunu yapan çocukların nedeni anneyle çocuk arasında duygusal bağın kurulamamış olmasındandır.Duygularını ifadede zorlanan,Yasak ve baskı altında büyüyen kız çocuklarında bu davranış bozukluğu görülmektedir.
Parmak Emme
1 Yaş çocuklarının hemen hemen yarısı parmaklarını emerler.Genellikle 18 . ay
Dolaylarında sıklaşan parmak emme davranışı 4 yaşına doğru kaybolması beklenir.Uzmanlar 5-6 yaşına kadar bir sakınca olmadığını ama diş gelişimine etkisi olabilceğii söylerler.
Pika
İlgi sevgi eksikliğinde olan çocuklar, toprak,kum,kireç,kağıt ,boya gibi çeşitli maddeleri ağızlarına götürüp yiyebilirler.Pika denilen bu davranış bozukluğu yeterli derecede anne sütü almamış,sevgiden ilgiden yoksun çocuklarda, terk edilmiş hisseden çocuklarda görülmektedir.
Saldırganlık
Çocuğun davranışı yerine kişiliğine suçlayıcı olmak,davranışlarını gereksiz yere engellemeye çalışmak,onunla alay etmek,sık sık cezalandırmak saldırganlığa yol açabilir.Evde saldırgan bir tutumu olan birey de çocuk için model oluşturabilir.Böyle bir durumda çocuk hem kendine hem de çevresine karşı saldırgan bir tutum içerisine girebilir.kendine karşı öfke nöbetleri,saçını çekme,kendini ısırma,kendine vurma gibi.Çevreye karşı ise,elindekini atma.saldırma,diğer çocukları dövme,oyuncakları kırmak şeklinde tepki gösterebilir.
Evden Kaçma:
Uyum ve davranış bozuklukları içinde en ciddi olanı evden kaçmadır. Anne baba olmanın sorumluluğunu yerine getiremeyen, cehalet ve sefaletin hüküm sürdüğü ailelerde çocukların bir değeri yoktur. İşsiz, alkolik, ruh sağlığı bozuk bir baba akşam ekmek bekleyen karısını ve çocuklarını döverek evi yaşanmaz hâle getirir. Bu tip adamlar çoğu kez evden kaçan çocuğunu arama zahmetine bile katlanmazlar. Tinerci olarak isimlendirilen 'köprü altı çocukları' sosyo-ekonomik seviyesi düşük mutsuz ailelerden gelmektedir.
Evden kaçmanın psikolojik, sosyal ve organik (zihinsel) olmak üzere çeşitli sebepleri vardır. Bazen çocuklar sevilip sevilmediklerini denemek için birkaç saat gözden kaybolur, kuytu bir köşede, bir bodrumda veya arkadaşlarıyla oyuna dalmış olarak bulunur. Okul başarısı düşük, aldığı zayıf karne yüzünden dayak yiyeceğinden korkan çocuklar da evden kaçma eylemine girebilir
Uyum ve Davranış Bozukluları ruh sağlığının tehlikede olduğunun bize sinyalleridir.İlk sinyalleri alan ana-babalar uzmana başvurmalı ve nerelerde yanlışları olduğu konusunda destek almalıdırlar.Bu gün göz ardı ettiğimiz minik sorunlar gelecek dönemlerde çok daha içinden çıkılmaz bir hal alabilir.
Nasıl bir model oluşturduğumuza dikkat edelim.Sevgimizi nasıl aktardığımıza dönüp bakalım.Bizim ne düşündüğümüzden ziyade çocuğumuzun yaşadıklarını nasıl içselleştirdiği önemli…
Sağlıklı günler dileklerimle….
M.MEHTAP ALTAYLAR
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarda Davranış Bozukluğu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Mehtap HATİPOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Mehtap HATİPOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
3 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
