2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Yeme Bozukluklarında Beslenme
MAKALE #8998 © Yazan Dyt.Gülden ÖZÇİNİ | Yayın Mayıs 2012 | 5,446 Okuyucu
YEME BOZUKLUKLARINDA BESLENME 1

Popüler kültürün giderek önem kazanmasıyla beraber dış görünüme verilen önem de giderek artmaktadır. Özellikle ergenlik çağındaki bireyler popüler kültürden çok etkilenmekte, bununla beraber mankenlere ve oyunculara özenerek daha zayıf olmak istemektedir. Bireyler bu istekleri doğrultusunda da ya yemek yemekten uzaklaşmakta ya da yediği yemekten arınmaya çalışmaktadır.

Ayrıca çalışma hayatının günün büyük bir bölümünü alması ve iş yükünün çok olması bireylerde strese ve yemek yememeye; veya fasfood gibi kalorisi yüksek yemeklere yönelmesine neden olmaktadır. Bunun sonucunda işten arta kalan akşam ve gece gibi zamanlarda bireyler daha çok besin tüketmekte ve sağlıksız beslenmektedir.
Yeme bozuklukları uzun dönem tedavi gerektiren kronik hastalıklardır. Sıklıkla depresyon, madde bağımlılığı ve anksiyete bozuklukları gibi mental bozukluklarla birlikte görülür. Temel özelliği kişinin kendisini şişman olarak algılaması, baş edilemeyen duygusal karmaşalara aşırı yemek yemenin eşlik etmesi, ağırlık kazanmaktan ve şişman olmaktan korkması ve zayıflamaya yönelik katı bir istek duyma ile bağlantılı bedensel imge rahatsızlığının olmasıdır.

DSM-IV-TR (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) ( Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatiksel El Kitabı)’nin tanı ölçütlerine göre yeme bozuklukları; Anoreksia nervosa,bulimia nervosa, atipik yeme bozukluğu olarak üçe ayırmaktadır.

ANOREKSİYA NEVROZA


Anoreksia nervosa DSM-IV’de yaş ve boy uzunluğu için olağan sayılan bir vücut ağırlığına sahip olmayı kabul etmeme (ideal ağırlığın <% 85 sahip olmak), şişmanlamaktan aşırı korkma, beden algılamasında bozukluk ve menstrüasyonların kesilmesiyle karekterize bir yeme bozukluğu olarak tanımlanmıştır.Yaygınlığı % 0.05-1 arasında olan anoreksia nervosa önemli bir sağlık sorunudur. Genellikle kadınlarda görülür, erkeklerde görülmesi nadirdir. Başlama yaşı 10-30 olmakla beraber 14-18 yaş grubunda daha sıktır.


Anoreksiyalı bir kişi,

Kilo almaktan korkar, şişmanlık onlar için kabus gibidir. Eski kilolarına yada çevrelerinde görünüm olarak beğeni kazanan kişilerin kilosuna inmek için hedef belirler, gün içinde farklı zamanlarda tekrar tekrar tartılırlar. Toplum içerisinde ufak porsiyonlar tüketirler, aç olsalar bile tok olduklarını söylerler. Kısa sürede çok fazla kilo verirler. Kabızlık ve düzensiz menstürasyon sorunları vardır, tüylenme ve saç dökülmesi problemi yaşarlar. Normal miktarda besin tükettikten sonra mide bulantısı veya şişlik hissederler. Hiperaktif, depresif, korkak ve agresif olurlar. Gitgide sosyal çevrelerini kısıtlarlar. Sürekli spor veya ağır egzersizler yaparlar. Özellikle temizlik ve ders çalışma ile ilgili saplantılara rastlanabilir.


Hastalığın seyri;

Hastaların yarısının zamanla iyileştiği, dörtte bir oranında hastanın kısmen iyileştiği, ancak bir miktar yakınmalarının sürdüğü belirlenmiştir. Hastalık sonucu ölüm oranının % 5 civarında olduğu, 20 yıllık izlem sonunda bu oranın %16,7’ye ulaştığı bildirilmiştir

BULİMİA NEVROZA

Tıkınırcasına yeme periyotları ve arınma davranışları ile karakterize olan bir yeme bozukluğudur. Hasta kusar, laksatif ve diüretik ilaçlar alıp, lavman yaparak yediği yiyecekleri çıkarır. Aç kalırlar, ya da aşırı egzersiz yaparlar. Genellikle ergenliğin son veya erişkinliğin ilk dönemlerinde görülmektedir.


Belli bir sürede birçok insanın tüketemeyeceği miktarda besin tüketmesi, bu periyotta kendini durduramama hissi, arınma davranışları, tıkınırcasına yeme ve arınma davranışlarının 3 ay süresince haftada en az iki kez görülmesi belirgin tanı ölçütleridir.
952 üniversite öğrencisinde yapılan bir araştırmada; yeme bozukluğu yaygınlığı %2.2 bulunurken, bunların içinde AN olgusunun görülmediği, büyük çoğunluğunu BN olgularının oluşturduğu bildirilmiştir. ( Kuğu N ve ark)

Bulimiyalı bir kişi,


Kendini iyi hissetmediği, karmaşa ve stres içerisinde olduğu zamanlarda veya diyetlerden sonra aşırı açlık duygusuyla tıkınmaya başlamakta rahatlama hissinden sonra suçluluk duygusuyla yenilen yiyecekleri çıkarmaktadırlar. Yemekten sonra ortadan kaybolmakta ve genellikle banyoya gitmektedirler. Depresif belirtiler veya bozukluklar, mide asidinin ağıza gelmesi ile diş çürükleri, mide delinmeleri, ellerin üzerine kusmak için zorlama sırasında oluşan diş izleri ve yaralar, boğazda iritasyon ve inlamasyon, adet düzensizlikleri görülebilmektedir.


ANOREKSİYA NEVROZA VE BULİMİA NEVROZA’DA TEDAVİ


Yeme bozukluklarının tedavisi zordur. Mümkün olduğunca çabuk profesyonel yardım alınmalıdır. En iyi tedavi yöntemi ilaç tedavisi, psikolojik tedavi ve beslenme tedavisini içeren kombine bir çalışma ile gerçekleşmektedir.Beslenme tedavisinde beslenmenin değerlendirilmesini, mümkünse ağızdan beslenme ile malnütriyonun düzeltilmesini, gerekirse nazogastrik beslenmenin sağlanmasını, uygun vitamin ve mineral eklenmesini ve genel beslenme eğitiminin verilmesini kapsamaktadır. Hastaya ilk olarak düzenli yeme alışkanlığını ve sağlıklı bir diyet kabul ettirmelidir. Diyette, hastanın istediği yiyecek ve arzu ettiği miktarda olmalıdır. Anoreksialı kişi tehlikede olmadığına ve yardıma gerek duymadığına inanır, Bulimialı kişi ise sorunun farkındadır ama tekrar kilo alma korkusu ile tedavi görmek istemez. Bu yüzden ailenin de eğitim alması ve bilgilendirilmesi gerekmektedir. Tedavi süreci birkaç aydan birkaç yıla kadar sürebilir. Ancak tedaviden sonra da tekrarlayabilmesi hala bir sorun olmaya devam edebilmektedir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Yeme Bozukluklarında Beslenme" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Gülden ÖZÇİNİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Gülden ÖZÇİNİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Dyt.Gülden ÖZÇİNİ
Kocaeli (Online hizmet de veriyor)
Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi59 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Gülden ÖZÇİNİ'nin Yazıları
► Yeme Bozuklukları Dyt.Yunus Emre UZUN
► Yeme Bozuklukları Dyt.Nihal DURUKAN KELEŞ
► Tıkanırcasına Yeme Sendromu Dyt.Gülce TAŞTEMEL
► Yeme Psikolojisinin Temelleri Dyt.Gözde PATLAK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Yeme Bozukluklarında Beslenme' başlığıyla benzeşen toplam 93 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Uzman Yardımı Mayıs 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


11:17
Top