Çocuklarda Alerji Astım Gelişimini Azaltmak İçin 10 Altın Öneri
Alerji; çevremizde gün geçtikçe daha sık gördüğümüz, özellikle çocuklarda geliştiğinde anne babaları en olumsuz etkileyen hastalıklardan biri haline gelmiştir. Şu an için toplumumuzda yaklaşık her 5 çocuktan birisi alerjiktir. Bir çok anne baba sorunun nereden kaynaklandığı konusunda kafasında soru işaretleri taşımaktadır.
Alerjiyle ilgilenen bilim insanları da bu artıştan etkilenmiş ve kapsamlı çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmalar içinde “HİJYEN HİPOTEZİ” en ilgi çekeni olmuştur. Hijyen hipotezi alerjideki artışı bağışıklık sistemi üzerinden açıklamaktadır. Bağışıklık sistemi bir terazinin iki kolu gibi birbirinin aksi yönlerde çalışan iki farklı sisteminden oluşur. Bir kol mikroplarla savaşırken; diğer kol alerjik reaksiyonlardan sorumludur. Bağışıklık sistemi mikroplarla ne kadar çok temas eder ve o yönde ne kadar çok çalışırsa; alerjiden uzaklaşmaktadır. Tam tersine mikropla mücadele kısıtlandıkça bağışıklık sistemi alerji yönüne kaymaktadır. Bir şekilde normalde vücudu savunması gereken bağışıklık sistemi verdiği alerjik tepki ile vücuda zarar vermektedir.
MİKROPLAR VE ALERJİ
Köylerde toprakla ve besi hayvanlarıyla iç içe yaşayan çocuklarda alerji çok seyrekken; şehirlerde topraktan, mikroptan uzak steril ortamlarda yaşayan çocuklarda alerji çok daha fazla gözlenmektedir. İlerleyen tıp ve aileler bir yandan çocukları enfeksiyon hastalıklardan korumaya çalışırken diğer yandan alerjiye yatkın hale getirmektedir.
Bağışıklık sisteminde dengenin sağlanması doğum ile birlikte başlar. Normal yoldan doğan bebeklerde sezeryan ile doğanlara kıyasla alerji daha az görülmektedir. Normal doğan bebekler doğum kanalında mikroplarla temas ederek bağışıklık sistemine normal yönde ilk uyarıyı almaktadır. Sezeryan doğumda ise steril bir şekilde dünyaya gelen bebekte bağışıklık sistemi bu ilk uyarıyı almaz ve denge alerji yönünde bozulur. Günümüzde sezeryan doğumların sıklığının artmış olması artan alerji sıklığı ile ilişkili bulunmaktadır.
Çocuklarımızı ne oranda mikropla temas ettirmeliyiz sorusuna yanıt kendinize uyguladığınız hijyen kurallarını ne az ne de çok olarak çocuğunuza da uygulamanız olacaktır. Çocuğunuz yüzde 90 sizinle aynı genetik yapıya ve benzer bağışıklık sistemine sahip olacaktır. Kendiniz için uyguladığınız önlemler onun hasta olmasını da büyük oranda engelleyecektir. Bir miktar mikrop teması sonrası çocuğunuz hasta olursa onu da bağışıklık sistemi yenecektir. Biraz enfeksiyona maruz kalınmalıdır. Mikroplarla savaşmayı ve dış ortama uyum sağlamayı bağışıklık sistemi bu yolla öğrenecektir.
BESLENME ve ALERJİ
Anne sütü alerjiden koruyucu maddeler içermektedir. Son zamanlarda çalışan annelerin sayısının artması ve mama sektördeki gelişmeler, annelerin emzirme oranlarını ve sürelerini düşürmüştür. Anne sütü alamayan bebekler inek sütünden yapılmış mamaları uzun süre fazla tükettiğinde zaman içinde inek sütü alerjisi gelişimi gözlenmektedir.
Daha az anne sütü alan bebekler ileri yaşlarında da hazır gıdaya yönelip, taze meyve sebzeyi yeterince tüketmemektedir. Bununla beraber; çocukların bilgisayar ve televizyon önünde hareketsiz bir yaşam sürmesi obeziteyi ve obezlerde daha sık görülen alerji ve astımı beraberinde getirmektedir.
Astımlı çocuklarda %60 oranında sessiz reflü vardır. Yani çocuk hiç farkında olmadan asitli mide içeriği yutma borusundan solunum sistemine kaçmaktadır. Asit solunum yolu zarına hasar verip astımı daha da kötüleştirmektedir. Son yıllarda çocukların diyetine çok fazla giren kakaolu gıdalar, kola, hamburger, patates kızartması, ketçap, mayonez gibi hazır gıdalar zaten reflüye yatkınlığı olan çocuklarda durumu daha da kötüleştirmektedir.
EV İÇİ / EV DIŞI HAVA KİRLİLİĞİ VE ALERJİ
Trafiğin yoğun olduğu bölgelere yakın yaşayan çocuklarda ve erişkinlerde alerjik astım daha fazla görülmektedir. Egzos dumanındaki partiküllerin alerjik hassasiyete yol açtığı kanıtlanmıştır. Balkonsuz evlerde içilen sigara dumanı ve rutubetin yol açtığı küfe bağlı ev içi hava kirliliği de alerji astım gelişimine katkıda bulunmaktadır. Günümüzde şehir yaşamının artması alerjik hastalıkları da artırmaktadır. Alerjik astımı olan çocukların ve erişkinlerin büyük bir çoğunluğunda ev tozu akar alerjisi görülmektedir. Evlerde ve çocuk bakımı yapılan kreş ve anaokullarında kullanılan halılar, içi doldurulmuş oyuncaklar insan deri döküntüleri ile beslenen akarlar için uygun bir yaşam alanıdır. Son yıllarda çocukların sosyal gelişimi ve eğitimi açısından çok daha erkene çekilen kreş, oyun grubu katılım yaşı ev tozu akarlarıyla teması artırmaktadır. Süregelen temas, genetik yatkınlığı olan çocuklarda; bir bardağın taşması gibi bir süre sonra alerjik hastalık belirtilerini beraberinde getirmektedir.
SONUÇ OLARAK; şehirlerde ev dışı oyun alanları kısıtlanan çocuklar fazlasıyla steril ama ev tozu akarlarından, hava kirliliği ve küften zengin kapalı alanlarda daha fazla zaman geçirdikçe; doğal saf beslenme yerine katkı maddeli fast foodlar diyetlerine girdikçe alerji ve alerjiye bağlı hastalıkların görülme sıklığı da artmaktadır.
ÇOCUKLARDA ALERJİ TEDAVİSİ
Çocuklarda en sık görülen alerjik hastalıklar alerjik astım bronşit, alerjik nezle ve egzamadır. Doğal seyir önce alerjik egzama çıkması ardından astım ve alerjik nezlenin eklenmesi şeklindedir. Aynı alerji ciltte egzama, akciğerlerde astım, burunda alerjik nezle yapabilmektedir. Alerjik hastalıklar birbirlerini kötü etkileme özelliğine de sahiptir. Örneğin aynı hastada hem alerjik astım bronşit hem de alerjik nezle varsa; alerjik nezle olmayanlara göre astım daha ağır seyretmektedir. Alerjik nezlesi ve egzaması olan bir hastada alerjik nezleye bağlı sinüzit varlığı egzamayı kötüleştirecektir.
Dolyısıyla; tüm bu hastalıkları tek tek tedavi etmek yerine hepsini aynı anda tek elden tedavi yoluna gidilmelidir. Bu arada hepsine birden neden olan ana faktör alerjinin tedavi edilmesi ile vücutta genel anlamda alerji ortadan kalkacağı için hastalıkların hepsi birden köklü bir çözüme ulaşmış olacaktır.
Alerjinin bugün için bilinen en etkin tedavisi aşı tedavisidir. Aşı tedavisinde alerjik olunan madde vücuda yavaş yavaş uygulanarak çocuğun bu maddeye tolerans geliştirmesi sağlanmaya çalışılır. Aşı tedavisinde en güncel yaklaşım tüm Dünya’da gittikçe daha sık kullanılmaya başlanılan, Avrupa’daki aşı uygulamalarının yüzde 60’dan fazlasını oluşturan, dil altı damla aşı tedavisidir. Çocuk alerji uzmanı kontrolünde uygulanması gereken bu tedavi en az 3 yıl süreyle kesintisiz uygulandığında alerjik hastalıklar başarı ile tedavi edilebilmektedir.
ALERJİ-ASTIM GELİŞİMİNİ AZALTMAK İÇİN ALTIN DEĞERİNDE 10 ÖNERİ:
1- Normal doğumun tercih edilmesi
2- Çocukların en az 6 ay anne sütü ile beslenmesi
3- Çocukların toprakla doğayla temasının sağlanması
4- Çocukların trafikten uzak açık hava oyun alanlarında fiziksel aktiviteye yönlendirilmesi
5- Hazır gıdadan kaçınılması, bol taze meyve sebze tüketilmesi
6- Çikolata ve kakaodan kaçınılması
7- Sanayiden ve trafikten uzak yaşam alanlarının tercih edilmesi
8- Evlerin hava almasının sağlanması ve küfün engellenmesi
9- Ev içinde sigara içilmemesi
10- Çamaşır suyu, oda spreyi gibi kimyasal buharlardan kaçınılması
Alerjiyle ilgilenen bilim insanları da bu artıştan etkilenmiş ve kapsamlı çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmalar içinde “HİJYEN HİPOTEZİ” en ilgi çekeni olmuştur. Hijyen hipotezi alerjideki artışı bağışıklık sistemi üzerinden açıklamaktadır. Bağışıklık sistemi bir terazinin iki kolu gibi birbirinin aksi yönlerde çalışan iki farklı sisteminden oluşur. Bir kol mikroplarla savaşırken; diğer kol alerjik reaksiyonlardan sorumludur. Bağışıklık sistemi mikroplarla ne kadar çok temas eder ve o yönde ne kadar çok çalışırsa; alerjiden uzaklaşmaktadır. Tam tersine mikropla mücadele kısıtlandıkça bağışıklık sistemi alerji yönüne kaymaktadır. Bir şekilde normalde vücudu savunması gereken bağışıklık sistemi verdiği alerjik tepki ile vücuda zarar vermektedir.
MİKROPLAR VE ALERJİ
Köylerde toprakla ve besi hayvanlarıyla iç içe yaşayan çocuklarda alerji çok seyrekken; şehirlerde topraktan, mikroptan uzak steril ortamlarda yaşayan çocuklarda alerji çok daha fazla gözlenmektedir. İlerleyen tıp ve aileler bir yandan çocukları enfeksiyon hastalıklardan korumaya çalışırken diğer yandan alerjiye yatkın hale getirmektedir.
Bağışıklık sisteminde dengenin sağlanması doğum ile birlikte başlar. Normal yoldan doğan bebeklerde sezeryan ile doğanlara kıyasla alerji daha az görülmektedir. Normal doğan bebekler doğum kanalında mikroplarla temas ederek bağışıklık sistemine normal yönde ilk uyarıyı almaktadır. Sezeryan doğumda ise steril bir şekilde dünyaya gelen bebekte bağışıklık sistemi bu ilk uyarıyı almaz ve denge alerji yönünde bozulur. Günümüzde sezeryan doğumların sıklığının artmış olması artan alerji sıklığı ile ilişkili bulunmaktadır.
Çocuklarımızı ne oranda mikropla temas ettirmeliyiz sorusuna yanıt kendinize uyguladığınız hijyen kurallarını ne az ne de çok olarak çocuğunuza da uygulamanız olacaktır. Çocuğunuz yüzde 90 sizinle aynı genetik yapıya ve benzer bağışıklık sistemine sahip olacaktır. Kendiniz için uyguladığınız önlemler onun hasta olmasını da büyük oranda engelleyecektir. Bir miktar mikrop teması sonrası çocuğunuz hasta olursa onu da bağışıklık sistemi yenecektir. Biraz enfeksiyona maruz kalınmalıdır. Mikroplarla savaşmayı ve dış ortama uyum sağlamayı bağışıklık sistemi bu yolla öğrenecektir.
BESLENME ve ALERJİ
Anne sütü alerjiden koruyucu maddeler içermektedir. Son zamanlarda çalışan annelerin sayısının artması ve mama sektördeki gelişmeler, annelerin emzirme oranlarını ve sürelerini düşürmüştür. Anne sütü alamayan bebekler inek sütünden yapılmış mamaları uzun süre fazla tükettiğinde zaman içinde inek sütü alerjisi gelişimi gözlenmektedir.
Daha az anne sütü alan bebekler ileri yaşlarında da hazır gıdaya yönelip, taze meyve sebzeyi yeterince tüketmemektedir. Bununla beraber; çocukların bilgisayar ve televizyon önünde hareketsiz bir yaşam sürmesi obeziteyi ve obezlerde daha sık görülen alerji ve astımı beraberinde getirmektedir.
Astımlı çocuklarda %60 oranında sessiz reflü vardır. Yani çocuk hiç farkında olmadan asitli mide içeriği yutma borusundan solunum sistemine kaçmaktadır. Asit solunum yolu zarına hasar verip astımı daha da kötüleştirmektedir. Son yıllarda çocukların diyetine çok fazla giren kakaolu gıdalar, kola, hamburger, patates kızartması, ketçap, mayonez gibi hazır gıdalar zaten reflüye yatkınlığı olan çocuklarda durumu daha da kötüleştirmektedir.
EV İÇİ / EV DIŞI HAVA KİRLİLİĞİ VE ALERJİ
Trafiğin yoğun olduğu bölgelere yakın yaşayan çocuklarda ve erişkinlerde alerjik astım daha fazla görülmektedir. Egzos dumanındaki partiküllerin alerjik hassasiyete yol açtığı kanıtlanmıştır. Balkonsuz evlerde içilen sigara dumanı ve rutubetin yol açtığı küfe bağlı ev içi hava kirliliği de alerji astım gelişimine katkıda bulunmaktadır. Günümüzde şehir yaşamının artması alerjik hastalıkları da artırmaktadır. Alerjik astımı olan çocukların ve erişkinlerin büyük bir çoğunluğunda ev tozu akar alerjisi görülmektedir. Evlerde ve çocuk bakımı yapılan kreş ve anaokullarında kullanılan halılar, içi doldurulmuş oyuncaklar insan deri döküntüleri ile beslenen akarlar için uygun bir yaşam alanıdır. Son yıllarda çocukların sosyal gelişimi ve eğitimi açısından çok daha erkene çekilen kreş, oyun grubu katılım yaşı ev tozu akarlarıyla teması artırmaktadır. Süregelen temas, genetik yatkınlığı olan çocuklarda; bir bardağın taşması gibi bir süre sonra alerjik hastalık belirtilerini beraberinde getirmektedir.
SONUÇ OLARAK; şehirlerde ev dışı oyun alanları kısıtlanan çocuklar fazlasıyla steril ama ev tozu akarlarından, hava kirliliği ve küften zengin kapalı alanlarda daha fazla zaman geçirdikçe; doğal saf beslenme yerine katkı maddeli fast foodlar diyetlerine girdikçe alerji ve alerjiye bağlı hastalıkların görülme sıklığı da artmaktadır.
ÇOCUKLARDA ALERJİ TEDAVİSİ
Çocuklarda en sık görülen alerjik hastalıklar alerjik astım bronşit, alerjik nezle ve egzamadır. Doğal seyir önce alerjik egzama çıkması ardından astım ve alerjik nezlenin eklenmesi şeklindedir. Aynı alerji ciltte egzama, akciğerlerde astım, burunda alerjik nezle yapabilmektedir. Alerjik hastalıklar birbirlerini kötü etkileme özelliğine de sahiptir. Örneğin aynı hastada hem alerjik astım bronşit hem de alerjik nezle varsa; alerjik nezle olmayanlara göre astım daha ağır seyretmektedir. Alerjik nezlesi ve egzaması olan bir hastada alerjik nezleye bağlı sinüzit varlığı egzamayı kötüleştirecektir.
Dolyısıyla; tüm bu hastalıkları tek tek tedavi etmek yerine hepsini aynı anda tek elden tedavi yoluna gidilmelidir. Bu arada hepsine birden neden olan ana faktör alerjinin tedavi edilmesi ile vücutta genel anlamda alerji ortadan kalkacağı için hastalıkların hepsi birden köklü bir çözüme ulaşmış olacaktır.
Alerjinin bugün için bilinen en etkin tedavisi aşı tedavisidir. Aşı tedavisinde alerjik olunan madde vücuda yavaş yavaş uygulanarak çocuğun bu maddeye tolerans geliştirmesi sağlanmaya çalışılır. Aşı tedavisinde en güncel yaklaşım tüm Dünya’da gittikçe daha sık kullanılmaya başlanılan, Avrupa’daki aşı uygulamalarının yüzde 60’dan fazlasını oluşturan, dil altı damla aşı tedavisidir. Çocuk alerji uzmanı kontrolünde uygulanması gereken bu tedavi en az 3 yıl süreyle kesintisiz uygulandığında alerjik hastalıklar başarı ile tedavi edilebilmektedir.
ALERJİ-ASTIM GELİŞİMİNİ AZALTMAK İÇİN ALTIN DEĞERİNDE 10 ÖNERİ:
1- Normal doğumun tercih edilmesi
2- Çocukların en az 6 ay anne sütü ile beslenmesi
3- Çocukların toprakla doğayla temasının sağlanması
4- Çocukların trafikten uzak açık hava oyun alanlarında fiziksel aktiviteye yönlendirilmesi
5- Hazır gıdadan kaçınılması, bol taze meyve sebze tüketilmesi
6- Çikolata ve kakaodan kaçınılması
7- Sanayiden ve trafikten uzak yaşam alanlarının tercih edilmesi
8- Evlerin hava almasının sağlanması ve küfün engellenmesi
9- Ev içinde sigara içilmemesi
10- Çamaşır suyu, oda spreyi gibi kimyasal buharlardan kaçınılması
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarda Alerji Astım Gelişimini Azaltmak İçin 10 Altın Öneri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Prof.Dr.Yonca TABAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Prof.Dr.Yonca TABAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
astım, alerji, alerjik bronşit, alerjik astım, çocuklarda astım, astım tedavisi, astım ilaçları, astım belirtileri, bebeklerde astım, bebeklerde alerji tedavisi, astım aşısı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
