Barsak düğümlenmesi (invajinasyon) bir barsak bölümünün birbiri içine teleskopik sekilde girmesidir.
İnce barsağın* son kısmının (ileum’un) kalın barsağa (cekum’a) girmesi en sık görülen şeklidir. (İleokolik invajinasyon)
4 ay – 3 yaş arası daha sık görülür.
İlkbahar aylarında özellikle Mayıs ayında görülme sıklığı artar.
İlerleyici bir hastalıktır
Aralıklı tarzda şiddetli karın ağrısına sebep olur. Çocuk şiddetli kramp tarzında karın ağrısı sırasında bacaklarını karnına çekerek ağlar, huzursuzdur, sonrasında kısa bir süre rahatlama olur, sonra ağrı tekrarlar.
Kusma vardır, bazen erken dönemde henüz kusma izlenmemiş olabilir.
İlerleyen süreçte kanlı dışkı (çilek jölesi görünümünde) ortaya çıkar.
Ateş ileri dönemde barsak dolaşımının bozulmaya başlaması ile kana bakteri geçişi sonucu ortaya çıkar.
Muayenede karında sucuk şeklinde ele gelen kitle ve hassasiyet mevcuttur.
Klinik öykü ve muayene ile çoğunlukla tanı konulur.
Ancak ayakta direkt karın grafisi (hava-sıvı seviyelerinin görülmesi ile barsak tıkanıklığı bulgularının saptanması), Ultrasonografide karın içinde invajine barsağın görüntüsünün (tipik olarak somya yayı görünümü vermektedir) saptanması doğrulayıcı tanısal incelemeler olarak kullanılmaktadır.
Acil cerrahi gerektiren bir hastalıktır.
Zamanında girişim yapılmayan durumlarda ilgili barsakta dolaşım bozukluğu çürüme ile sonuçlanıp o kısmın kaybedilmesine neden olur. Hatta geç kalınan vakalarda barsak çürüme bölgesinden delinerek barsak içeriği karın içine boşalırsa ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır.