“İyi düşün iyi olsun” son bir kaç yıl içerisinde popüler kültüre damgasını vurmuş cümlelerden biri. Kaynağı ise; optimizm, yani iyimserlik. Peki nedir bu optimizm? Bir kaçış, bir aldanma mı yoksa mutluluğun ve sağlığın formülü olan bir kuvvet mi? Araştırmalar bize optimist insanların genelde fiziksel ve psikolojik açıdan daha sağlıklı bireyler olduğunu söylüyor. Hatta bu araştırmalardan yola çıkan ünlü psikolog Aaron Beck, özellikle depresyon tedavisi için kullanılan ve psikologların en çok başvurduğu teknikleri içinde barındıran Bilişsel Terapiyi geliştiriyor. Beck’in tanımına göre bilişsel bir hastalık olan depresyon; kendi, deneyimleri ve gelecek hakkında negatif görüşlere sahip olmak demek. Yani basite indirgersek Bilişsel Teoriye göre depresyon, pesimist (karamsar) olmanın ve umutsuzluğun doğurduğu bir psikolojik rahatsızlık.

Fakat pratikte bu iş bu kadar da siyah ve beyaz değil. Ne “İyi düşün, iyi olsun” cümlesi her zaman kulak verilmesi gereken bir nasihat, ne de karamsarlık her kötülüğün anası. Sanırım kendimiz için bu konuda yapabileceğimiz en yararlı şeylerden biri de; birini bir diğerinden, bağımsız olarak görmemek. İyimserliğin barındığı bedenlerde karamsarlığın , karamsarlığın barındığı bedenlerde de iyimserliğin barınamayacağı düşüncesinden kendimizi uzak tutmak. Yapılan araştırmalar da, bu tezimi destekliyor ve diyor ki: en sağlıklı insanlar hayattan bir çok iyi ve aynı zamanda da, bir çok da kötü şeyi bekleyenlerdir. Çünkü, tıpkı fiziksel olarak sağlıklı olmak herhangi bir rahatsızlığınız olmaması demek değilse, psikolojik olarak sağlıklı olmak da dertten ve çelişkilerden uzak olmak demek değil.

Bu konunun bence püf noktası, iyimserlik ile gerçekçilik arasındaki dengeyi sağlayabilmek. Her şeyin fazlası zarar değil midir en nihayetinde? Dengeyi kurabilmenin sırrı da titizlikle iyimserliğin içine uygun dozda gerçeklik katmaktan geçiyor. Sadece olumlu düşünmek ve iyi temennilerde bulunup gerekli tedbirleri almamak, temenni ettiğimiz şeyi gerçekleştirmek için elimizde olan olanakları, en iyi nasıl kullanabileceğimizin muhakemesini yapmamak, ve “kötü” şeyleri düşünmemek adına temenni ettiğimiz şeyin olmadığı takdirde beraberinde getireceği mutsuzluk ve hayal kırıklığını anormal veya uyum sağlanması çok güç duygular olarak kabul etmek... Realiteden uzak böyle bir “iyimserliğin” kime yararı olabilir ki? Bu iyimserlik değil de cehalet ya da Polyannacılık oynamak olmaz mı zaten?

Sizlere burada bugün demeye calıştığım: İyimser olmaya çalışın tabiki de, fakat iyimser olacağınız durumları iyi seçin. Eğer gelecekte olmasını istediğiniz bir olay hakkında iyimser olmayı seçecekseniz, önce bir soluklanın ve şu soruları sorun kendinize: “Benim istediğim bu olayın gerçek olabilme ihtimali var mı? Ben bu olayın gerçekleşmesinde ne kadar kontrol sahibiyim?”. Cevaplarını hemen veremeyebilirsiniz belki fakat; oturun biraz plan yapın ve ona göre karar verin. Bu durumda mutlak iyimserlik sizin için en sağlıklı seçenek mi, yoksa bu iyimserliğin içine biraz gerçeklik mi katmak lazım.

İdealleriniz olsun, geleceğe yönelik ve iyimser olun bu idealler hakkında. Fakat ideallerle hayalleri karıştırmayın. Çünkü bazı hayaller kurgudan ibaretler sadece ve güzel Türkçemizde gerçek olamayacak hayallerin sonucu: Hayal kırıklığı.