2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



İş Hayatının Psikolojik Zorlukları
YAZI #172 © Yazan Psk.Tuğba KAPLANHAN | Yayın Kasım 2008
İŞ HAYATININ PSİKOLOJİK ZORLUKLARI

Son on yılda işe bağlı psikolojik rahatsızlıklar giderek artmaktadır. Zorlaşan yaşam koşulları, monoton iş ortamı, yoğun dikkat gerektiren işler, vardiyalı çalışma, aşırı sorumluluk, müşteriyle bire bir ilişki gibi iş şartları, çalışanlarda ciddi psikolojik rahatsızlıklara neden olmaktadır.

Gerilim, endişe, kuşku, tedirginlik ,huzursuzluk, korku, heyecan gibi duyguları bir arada ifade eden stres, günümüzde yaşamımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Giderek zorlaşan yaşam koşulları, hızlı değişimin getirdiği belirsizlikler ve insan ilişkilerinin değişmesi stresi arttıran faktörlerdir. Kentleşme, teknoloji, doğal olaylar ve benzeri dışsal faktörler de yaşam dengelerini bozmakta ve bu değişime ayak uydurmakta zorlanan insanlar stresi giderek daha yoğun yaşamaktadırlar. İş stresini genel anlamda üç grupta inceleyebiliriz.

Stres:

1-İs İle İlgili Etkenler

*Görev gereklerinin neden olduğu stres
*Rol dinamiklerinin neden olduğu stres
*Kişiler arası (iş yeri arkadaşlıkları) ilişkiler de stres
*Mesleki ilerleme, kariyer planlarken yaşanan stres

2-Kişisel Etkenler

*Gereksinimler nedenyle oluşan stres
*Kapasite azlığının ya da fazlalığının neden olduğu stres
*Kişilik faktörleri

3-İs Dışı Etkenler

*Aile yaşamında ortaya çıkan sorunlar
*Kişisel İlişkiler ve sosyal yaşam olaylarının neden olduğu stres

Kriz ve stres yönetimi kitabının yazarı Hasan Tutar’ında söylediği gibi; stres, insanların kontrolü dışında gelişen ve bu kontrolsüzlük nedeniyle bireyin zihinsel ve psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkileyen bir durumdur. Stres işyerinde yaşanan ölümlerin en önemli nedenlerinden biri olarak gösterilmektedir. Stres hem depresyona sebep olmakta hem de kişinin bilişsel faaliyetlerinde aksamalara yol açmaktadır. Aynı zamanda yoğun iş stresi yaşayan çalışanlar da aile içi çatışmalar, işe geç kalmalar, performansta düşüş ve kişisel ilişkilerinde sorunlar yaşamaktadırlar.

Böyle psikolojik stres ve aşırı yüklenmeler çalışanlarda;

• Kas gerginliğine neden olmaktadır,
• Sinirlilik hali ortaya çıkartmaktadır,
• Mide ağrısı, baş dönmesi, baş ağrısı şikayetleri ile gelenler olmaktadır,
• Sürekli yorgunluk hissedilmektedir,
• Boyun tutulması şikayetleri sıklaşmaktadır,
• Sık idrara çıkma görülmektedir,
• Ellerin farkında olmadan, sık sık yumruk yapılması yüzün gergin olması, çenenin sıkılması gözlenmektedir,
• Depresif görünüş hakimdir,
• Fevri davranışlar sergilemektedirler,
• Konsantrasyon bozukluğu, dikkat dağınıklığı yaşanmaktadır,
• Ani kaygılanma, en ufak sesle irkilme yaşanmaktadır,
• Uykusuzluk veya uykuya dalmada güçlük çekme şikayeti ile sık sık karşılaşılmaktadır.
• Bayanlarda adet öncesi gerilim veya düzensiz adet görme olabilmektedir
• Sakarlık, kaza yapmaya yatkınlık oluşabilir
• İlaç, sigara veya alkol kullanımında artış gözlenmektedir,
• İşten veya görevden çeşitli şekillerde kaçma davranışları olmaktadır
• Kişilerarası ilişkilerde gerginlik yaşama,
• Hata yapma eğiliminde artma,
• Kararsızlık ve erteleme davranışı gözlenmektedir.
• Unutkanlık sık sık yaşanmaktadır,
• Alaycılık, ukalalık etme veya sürekli şikayet etme davranışları,
• Hasta olmaya yatkınlığın artması söz konusudur
• Motivasyon azlığı yaşanmaktadır,
• Pasif agresif davranışların artması veya pasif direnme söz konusudur
• Ufak tefek sorunları büyütme eğilimi oluşur,
• Benlik saygısının azalması
• Dinlenirken kendini suçlu hissetme
• Randevuları veya “son teslim” tarihlerini kaçırma
• İş performansının ve işteki üretimin azalması

Psikolojik anlamda yaşanan stres bağışıklık düzeyini azaltmakta ve stresle yoğun yaşayan kişiler daha sık hastalanmaktadırlar. Çünkü stres vücudun savunma mekanizmasını harap etmektedir. Araştırma bulgularına göre çalışma yaşamında yaşanan psikolojik gerilim, adrenalin ve noradrenalin salgısını arttırmakta, bu aşırı salgılama kalp-damar sistemini etkileyerek bazı kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Stresin bir diğer etkisi de kişilerin dikkat ve uyanıklığını etkileyerek kazaya neden olması veya saldırganlık duygusu yaratmasıdır. İş kazaları, sıklıkla risk öğeleri taşıyan çalışma koşullarının, bazı psikososyal etmenler nedeniyle çalışanlarca gerekli önemin verilmemesinden kaynaklanmaktadır. Kötü iş örgütlenmesi, yetersiz iletişim, belirsiz roller, çelişkili istekler ve bunlara eklenen eğitim eksikliği, çalışanların tehlikeli davranışlarda bulunmasına yol açarken, meslek veya günlük yaşamdan kaynaklanan sorunların oluşturduğu psikolojik gerilim de onların kaza risklerini görmelerini engellenmektedir.

Şirketler gelişen dünyaya ayak uydurabilmek ve sağlıklı büyüyebilmek için çalışanlarının ruh sağlığına daha çok önem veriyor. Tofaş, Componenta Döktaş ve Schering-Plough gibi firmalar çalışanlarının ruh sağlığı için seferber olan öncü firmalardır. Tofaş İK geliştirme uzmanı Kübra Avtepe, ’İnsanları işe motive edecek birçok eğitim düzenliyoruz. Ama bunlar çok yüzeysel kalıyor. Onların iş dışındaki yaşamlarına etki edecek çözümler bulabilirseniz, daha anlamlı bir süreci hayata geçirmiş oluyorsunuz" diyor. İş hayatına atılıp belli sorumlulukların altına giren gençler hem yaşam sorunları hem iş sorunları ile baş etmekte zorlanıyorlar.

Iş stresi Avrupa’ da da çalışanlar arasında en önemli stres sebebidir. Japonya’da ise “karoshi” olarak adlandırılan yoğun çalışmanın yarattığı ölüm önemli bir gündem maddesi olarak yerini korumaktadır. Aynı zamanda “karajisatu” olarak adlandırılan yoğun çalışmanın ardından yaşanan intiharlar Japonya’ da oldukça fazladır.

Bireylerin, yaşamlarının çok büyük bir kısmını iş ortamında geçirdikleri
düşünülecek olursa stresin göz ardı edilemeyecek kadar önemli bir konu olduğu görülmektedir. Çalışanların özel yaşamlarında karşılaştıkları her türlü zorluk iş performanslarını etkilemektedir.

İş stresinin özel yaşama olan etkileri ile ilgili yapılan araştırmalara göre, stresi özel yaşamlarına taşıyan gruplar arasında; monoton, halkla yoğun ilişkiyi gerektiren işlerde çalışanlar streslerini, diğer mesleklere göre sosyal hayatlarına daha çok yansıtmaktadır.

Evlilikte yaşanan çatışmaların çoğunun, evlilik döngüsünün ortalarında meydana geldiği söylenebilir. Kuşkusuz, bireyin bu riskli dönemde işten kaynaklanan stresleri de varsa, bu çatışmanın daha da şiddetlenebileceği söylenebilir. Yetersiz sosyal destek, ruhsal bozukluklar yanında strese bağlı fiziksel hastalıkların oluşmasına da neden olabilir. İşle ilgili sosyal destek almamanın potansiyel bir stres faktörü olduğu bilinmektedir.


Uzm. Psikolog
Tuğba KAPLANHAN
0 505 967 07 32

Yedikule Psikiyatri Merkezi
0 212 296 32 63
Nisantasi Mah. Guzelbahce Sok.
Guzelbahce Apt. No:6
Kat:1 Daire:1
Nisantasi / İstanbul
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Tuğba KAPLANHAN'ın Makale ve Yazıları
► Hayatının Dümeni Kimin Elinde? Psk.Ebru ZORLUTUNA
► Okuma Yazma Zorlukları Gökhan KARATEPE
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'İş Hayatının Psikolojik Zorlukları' başlığıyla benzeşen toplam 12 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kıskançlık Temmuz 2009
◊ Hoşgörü Eylül 2009
◊ Çocuklarda Yas... Temmuz 2009
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


17:54
Top