Çocukluğuma dair hatırladığım nadir şeylerden biri izlediğim yabancı filmlerde gördüğüm ihtişamlı mahkeme salonları, yüksek kürsülerde oturan hâkim ve savcılar. O kadar hoşuma giderdi ki savcıların davalı hakkındaki savunmaları ve en sonunda hâkimin “Gereği düşünüldü.” diye başlayan cümlesi… Hoşuma giden şey onların adaleti sağlıyor olmalarıydı, mahkeme salonunun görkemiydi… Hep kendimi o kürsüde ve adil kararlar verirken hayal ederdim. Bu hayal yıllar içinde takıntılı bir şekilde hukuk okuma istediğine dönüştü.

Çocukluğuma dair hatırladığım ikinci şey ise; içinde amcam ve kardeşimin olduğu bir görsel. Amcam kardeşimi kucaklamış “ Söyle bakalım benim kızım ne olacakmış?” diye soruyor. Kardeşim o zaman henüz 3 yaşında ve dans etmeyi çok seviyor. “Dansöz olacağım.” diyiveriyor kardeşim. Amcam kükrercesine “Bizim aileden biri dansöz olamaz.” diyerek kardeşimi kucağından indiriyor ve homurdanarak gidiyor.

Bu anıları meslek seçimlerimizle ilgili hataları anlatmak için yazdım. Eminim ki her birimizin geçmişi buna benzer anılarla doludur.

Kişinin dünyaya geldiği ve içinde yaşadığı sosyal çevre meslek seçiminde oldukça etkilidir. Anne babalar çocuklarının bazı yetenekleri geliştirmesi için didinirken bazı yetenekleri bastırmaya çalışırlar. Aileler kişinin mesleklere karşı olumlu ya da olumsuz tavır almalarında ve çocuğun kendini algılayışında oldukça etkilidirler.

Oysa meslek seçimi kişinin gelecekteki yaşam tarzını belirlemekteki en önemli dönüm noktalarından biridir. Kişinin meslek seçiminde doğru ve isabetli karar vermesi tüm hayatının kalitesini ve mutluluğunu etkilemektedir. Kendine uygun mesleği seçen kişilerin işlerini severek yaptığı, mesleklerinde ilerledikleri böylece mutlu ve verimli olarak yaşamlarını sürdürdükleri görülmektedir.

Yıllarca hukuk okursam mutlu olacağımı zannettim ta ki yıllar sonra psikoloji okuyup kendi kişiliğimin farkına varıncaya dek. Hukuk benim kişiliğime uygun bir bölüm değilmiş. Anladım ki bir mesleğe ilgi duymak o mesleği yapabilmek, o mesleğin sana uygun olması demek değilmiş.

Aynı şeyi şuan birçok ergen danışanımda görüyorum. Ya ilgi üzerine odaklı bir meslek seçimi yapıyorlar ya da ailelerin aşırı yönlendirici olduğu seçimlerde bulunmak zorunda kalıyorlar. Unutmamalıyız ki kişi yeteneklerine ve ilgilerine uygun olmayan bir meslek seçerse çalışmaya karşı isteksizlik, iş veriminde düşme, sürekli meslek değiştirme gayreti içinde olma gözlenir. Bu kişinin mutsuz bir yaşam sürmesine neden olur.

“Herkes her işi yapabilir.” kalıp yargısı tamamen gerçek dışıdır. İnsanlar farklı kişisel özelliklere ve değerlere sahiptir. Ailelerin çocuklarını küçük yaştan itibaren yakından takip etmeleri ve çocuğun yetenek ve ilgilerinin farkına varmaları, bu yeteneği geliştirmesine olanak tanıyacak fırsatlar yaratmaları çok önemlidir. Kendi önyargılarından arınıp gerçekten çocuğun yeteneğini destekleyebilmelidirler.

Sonuç olarak meslek seçiminde kendinize sormanız gereken şeyler şunlardır:
• Neyi yapmaktan hoşlanıyorum?
• Meslekle ilgili neler benim için önemli? (çalışma ortamı, çalışma saatleri, geliri, toplumsal statüsü)
• Bir mesleğe ilgi duyuyor olmam yeterli mi?
• Meslek tercihinde özel yetenek ve becerilerimin rolü var mı?
• Kişilik özelliklerim meslek seçimimde etkili mi? (doktor olmak isteyen birinin kan görünce bayılması)
• Seçeceğim bu meslekle yaşadığım ülkede iş bulma olasılığım nedir?
• Gerçekçi beklentiler içinde miyim? ( Sınavdan çok düşük puanlar alan birinin çok yüksek beklentilerinin olması gibi)

Bu soruların cevabını verebilen ergenlerin meslek seçiminde kendilerine daha uygun ve mutlu olabilecekleri bir seçim yapabileceklerini söyleyebiliriz.

Unutmamalıyız ki bir meslek sahibi olmak değil mutlu olabileceğimiz bir mesleğe sahip olmak önemlidir. Tüm öğrencilerin kendilerine en uygun tercihleri yapabilmeleri dileklerimle…