Laktoz Nedir?
Tabiatta yalnız sütte bulunan süt şekeri de denilen glukoz ve galaktoz basit şekerlerin birleşmesiyle oluşan bir disakkarittir. Sütün en önemli karbonhidratıdır.

Laktoz İntoleransı Nedir?
Sütte bulunan laktoz şekerine karşı hassasiyettir. İnce barsakta salgılanan lâktaz enziminin eksikliğine bağlı olarak oluşur.

Laktoz İntoleransı Teşhisi Nasıl Konur?
Kişi karın ağrısı, ishal, karında şişkinlik ve kramp şikâyetleri ile gelir. Daha sonra tanının net olarak konulabilmesi için öncelikle inek sütü diyetten çıkarılır. Eğer sorun ortadan kalktıysa kişinin laktoz intoleransı değil, inek sütüne karşı alerjisi olduğu anlaşılır. Çünkü inek sütü alerjisi ile laktoz intoleransı belirtileri birbirine çok benzer. Laktoz intoleransı sindirim sisteminde, inek sütü intoleransı ise bağışıklık sisteminde olan bir problemdir. Eğer sorun hala ortadan kalkmadıysa laktoz toleras testi yapılır.

Laktoz Tolerans Testi Nasıl Yapılır?
50 g veya 2 g/kg laktoz 400 mL su içinde çözdürülerek oral olarak hastaya verilir. Daha sonra 0, 30, 45, 60 ve 90. dakikalarda kan alınıp glukoz düzeyi ölçülür. Testin yapılması için 8 saatlik açlık gereklidir. İnce bağırsak mukozasında lâktaz eksikliğine bağlı olarak gelişen karbonhidrat emilim bozuklukları değerlendirilir.

Bebeğinizde Laktoz İntoleransı Olduğunu Anlamak İçin İzlenecek Yöntemler:

1. Doğumsal Laktoz İntoleransı: Yeni doğmuş bebekte, anne sütünü almasından kısa bir süre sonra sulu dışkı başta olmak üzere, kusma, vücuttan sıvı kaybı olması, karında şişkinlik gerçekleşir. Dışkılar genelde sulu ve köpüklüdür. Bu bebekte beslenme ve emilim bozukluğuna bağlı olarak malnütrisyon gelişebilir.

Bu laktoz intoleransında bebeğe verilmemesi gereken besinler
• Süt, yoğurt, peynir, çökelek, süt tozu, dondurma, salep
• Sütlü tatlılar, (muhallebi, sütlaç, sütlü puding )
• Sütlü çorba
• Bisküvi, kraker, gofret, çikolata
• Sütlü kek, çörek vs.
• Sütlü sos, püre
• Margarin, tereyağı, krema
• Yağda kızartma, kavurma ve Yağ içeriği yüksek besinler
• Laktoz içeren diş macunları
• İçeriği bilinmeyen her türlü gıda

2. Geç Başlangıçlı Hipolaktazi: İnsanların çoğunda vardır. Bebek anne sütünü bıraktıktan sonra ve doğumdan sonraki ilk haftada lâktaz aktivitesi düşüktür. 3-6 yaş arası laktoz alımından sonra 8 saat içinde ishal, gaz, kramp şeklinde karın ağrıları ortaya çıkar. Ve bu ağrıların % 30-80 arasında laktoz intoleransının sorumlu olabileceği bildirilmektedir. Bu kişiler laktozun fermente şekli yoğurt ve peynir şeklinde tüketebilir. Genellikle peynirlerin laktozsuz olması için 90 günden fazla olgunlaşmış olması gerekmektedir.

3. Sekonder Laktoz İntoleransı: 2 yaş altındaki çocuklarda sık görülen emilim bozukluğudur. Genel olarak şikâyetlerin başında ishal ve ağrı gözlemlenir. Sütlü besinlere karşı isteksizlikte diğer nedenlerden bir tanesidir.

Laktozu sindirememe hastalığının sıklığı toplumdan topluma değişiklik gösterir. Ülkemizde laktoz intoleransı görülme sıklığı % 34-37 oranındadır.

Tedavi Yöntemi Nasıl Olmalıdır?

1. Süt ve türevleri diyetten çıkarılmalıdır
2. Bebek ve çocuklarda laktozsuz Formulalar ve ek besinler verilir
3. Bebek ve çocukların büyüme ve gelişmesinin izlenmesine, günlük kalsiyum alımı 500 mg altına düşmemelidir
4. Laktozsuz diyet riboflavin, kalsiyum ve D vitamini açısından zenginleştirilmelidir
5. Kişiye göre, beslenme uzmanı eşliğinde günlük beslenme planı yapılır




BESLENME VE DİYET UZMANI
AYŞE DURAN