BİLİM VE MERAK
Bilimin ilk tetikleyicisi meraktır. Merak öyle bir duygudur ki ilk çağlardan beri tüm keşiflerin başlangıcıdır. Eğer insanoğlu neden güneşin bazen kaybolduğunu merak etmese dünyanın döndüğü anlaşılamazdı. Eğer insanlar deniz ötesini merak etmeseydi gemiler yapıp keşiflere çıkmazdı. Eğer insanlar bedenlerini merak etmese tıp bilimi ruhlarını merak etmese psikoloji bilimi var olmazdı. Ancak bazen insanoğlu tüm keşifler bitmiş ve keşfedecek bir şey kalmamış gibi davranır ve rehavete girer. Oysa daha keşfedecek çok şey var evrende. Bunun için de çocuklarımızın içinde var olan merak duygusunu uyandırmalı, fikirlerini yargılamadan dinlemeli ve düşüncelerini eyleme dökmeleri için desteklemeliyiz.
Bu amaçla çocukları küçük yaştan itibaren yoğurmak ve ruhlarına bu duyguyu ekmek gereklidir.
Peki ama nasıl?
*Çocuğunuz soru sormaya başladığı andan itibaren sorularını cevaplayın, onları susturmayın ancak daha da önemlisi onların sorularına hazır lokma cevaplar vermeyin. Düşünmeye sevk eden cevaplar onların zihnini daha iyi çalıştıracaktır.
Örneğin:
-Baba, kuşlar nasıl uçar?
-Kanatları var, ancak başka sebepler de olsa gerek.
-Ne gibi sebepler?
-Düşünelim birlikte, ne olabilir? (Sorularla onu düşünmeye sevk edin)
-Bilmem, güneş mi?
-Güneşin ne etkisi olabilir sence? (Fikirlerini anlamsız bulduğunuzu sakın söylemeyin)
-Güneş kanatlarını kurutur ve hafifletir.
-Hiç böyle düşünmemiştim aslında iyi fikir. (Fikir üretmesini teşvik edin. Yıkıcı biçimde eleştirmeyin)
-Başka ne sebep olabilir?
-Rüzgar olabilir. Rüzgar üfleyerek kuşu uçurur.
-Evet bu konuyu biliyorum. Kuşlar rüzgarın kaldırma kuvvetinden ve hava akımlarından yararlanır. (Keşiflerini toparlamasına yardımcı olun)
-Baba keşke ben de uçabilsem.
-Uçan insanlar olduğunu biliyorsun.
-Ama nasıl başarmışlar?
-Hadi internetten bakalım, bunu nasıl başarmışlar?… (Daha fazla araştırma yapması için teşvik edin)

İşte çocuğun içine merak tohumunu ektiniz. Pekiii başka neler yapılabilir?
*Küçük yaşlar için bile basit deneyler, bilimsel konular vb. için birçok kitap bulunmaktadır. Resimli bu kitaplar sade bir dille çocukları bilimle buluşturabilir.
*Çocukları bilimle, araştırmayla uğraşan yetişmiş beyinlerle tanıştırın. Özellikle ilkokul çağında öğretmen ve anne-babaların yapabileceği o kadar çok çalışma var ki. Çocuğa fen bilgisi öğreteceğim diye haftalarca uğraşan öğretmenin o çocukları bir gün bir bilim merkezine götürmesi yeterlidir. Orada bilimin anlamını yaşayan çocuk diğer gün zaten fen öğrenmek isteyecektir. Bir öğretmen ilkokulda öğrencilerine öğrenme aşkını verebiliyorsa matematik konuları tam olmasa da olur. O öğretmen çocuklara çok kıymetli bir miras bırakmış demektir.
*Anne-babalar! Bırakın çocuklar evde kessin yapıştırsın. Bırakın boş kutularla oyunlar oynasın, yastıkları dağıtsın. Bu faaliyetler onların öğrenmesine destek olur. Elbette ki sonra dağıttıklarını toplasınlar da. Bu da onların sorumluluk almasını sağlar.
*Bilimsel çalışma hem yaratıcılık hem de sebat gerektirir. Ülkemiz çocuklarında yaratıcılığın olduğunu düşünüyorum ancak sebat konusunda eksikler. Bir konuya odaklanmak ve sonuna kadar istikrarlı bir biçimde çalışma yapmak çok önemlidir. Bu sebeple çocuklara yaptıkları etkinliği bitirme ve sonra da sunma konusunda yardımcı olun. Bu basit bir resim çiziminde bile uygulanabilir. Ona ‘çok çalıştın ve güzel bir resim yaptın. Bunu sergileyelim’ diyerek resmini bir duvara asın. ‘Bu kartonlarla böyle bir araba yaptığına inanamıyorum’ diyerek konu komşuya bu eserini gösterin ve onu onure edin.
Başarı ayrıntılardadır. Küçük müdahalelerle her çocuk üretken olabilir. Yeter ki fırsat verilsin.