Psikoterapi nedir, ne değildir öğrenelim ?
Psikoterapi toplumda tanımından çok daha farklı, eksik ve yanlış olarak bilinmektedir. Yaygın olan düşünce arkadaşlarla, akrabalarla vb. kişilerle sohbet edip rahatlamak, neşelenmek gibidir.
Psikoterapinin Amacı
Psikoterapinin amacı kişinin problemlerini tam anlamıyla çözümleyip hayatında daha sonra karşılaşacağı problemlere kendi başına çözüm bulabilecek yeterliliğe gelmesini sağlamaktır.
Bizim psikoterapi tanımımız aşağıdaki gibidir (Norcross, 1990, s.218'den alıntı) :
Psikoterapi, insanların davranış, biliş, duygu ve/ya diğer karakteristik özelliklerini kendi istekleri yönde değiştirmelerine yardımcı olmak amacıyla, yerleşik psikolojik ilkelerden türetilmiş klinik yöntemlerin ve kişiler arası tutumların bilgilendirilmiş ve maksada yönelik şekilde uygulanmasıdır. Yani anlaşılır şekilde yazacak olursak önce insanın kendini dinleyebilmesi, sonra kendini anlayabilmesi sonra da kendisini yaşayabilmesini sağlamaya çalıştığımız dinamik bir süreçtir.
Bir Metafor Olarak Psikoterapi
Karanlık bir ev hayal edin hem de zifiri karanlık bir ev. Evin içerisinde nerede olduğunu bilmediğiniz, darmadağınık odalar var. Bu evde geziyorsunuz ve devamlı bir şeylere çarpıp düşüyorsunuz, ayağınıza bir şeyler batıyor, yüzünüze bir şeyler değiyor, üzerinize bir şeyler düşüyor ve siz yürüyemiyorsunuz canınız acıyor. Bu evin içerisinde düzgün bir şekilde gezemiyorsunuz.
Bu metaforla aslında anlatılmak istenen problemler yaşayan bir insan zihni ve bu insanın kendi zihnini görme şeklidir. Problem yaşayan insanlar duygularını ve düşüncelerini net bir biçimde görüp anlamakta zorlanırlar, doğru kararlar vermekte zorlanırlar, nasıl davranacaklarını bilemeyebilirler hatta bu nedenle yaşam kaliteleri düşer, problemleri yoğunlaşır, ilişkileri yıpranır ya da bozulur.
Psikoterapi bu noktada bu karanlık evde gezerken evi biraz daha görünür kılmayı amaçlar. Psikoterapist elinde küçük feneriyle, danışana evin bütün dehlizlerini göstermeye çalışır. Danışan biraz daha aydınlanmış olan evi yavaş yavaş düzenlemeye başlar ve ev artık biraz daha yürünür ve yaşanır haldedir. Daha sonra evi tanımaya başlar danışan. Evin kaç odası var? Odalarda neler var? Gibi soruların cevaplarını bulur. Ve süreç biraz daha ilerler artık danışan ampulleri sıkmış, şartelleri açmıştır. Artık ev aydınlıktır. Danışan eviyle yani kendisiyle baş başadır.

Kerem ÇETİNKAYA
Uzman Klinik Psikolog