Kıskançlık duygusu insanın yaratılışından var olan evrensel bir duygudur. Genellikle bu duygunun varlığının ortaya çıkışı bir kardeş doğumuyla başlar. Çocuk kendi isteğiyle dahi istemiş olsa kardeşin doğumu ve eve gelmesiyle işler değişir. Çünkü çocukların süreklilik göstermeyen, değişken olan istekleri vardır. Eve yeni bir kardeşin gelmesi her şeyden önce eve yeni bir bireyin gelmesi demektir. Bu yeni birey evdeki dengeleri değiştirecek, ablası ya da abisi tarafından RAKİP olarak algılanacak. Zira annenin tüm ilgisi onunla; onu emziriyor, altını değiştiriyor, sırtını ovalıyor, sallıyor, ninniler söylüyor, eve gelen misafirler ondan bahsediyor, ona hediyeler alıyorlar. İşte kıskançlık burada devreye giriyor; kıskanma duygusu sevilen kişinin başkasıyla paylaşılmasına katlanamamak ise bu düzende ilerleyen bir evde yeni gelen küçük misafirinde kabul edilmesi zor olacaktır.
Normal olan davranış nasıl anormal , baş edilemeyen duruma dönüşüyor bunu konuşmak gerekiyor aslında.. Burada dikkat edilmesi gereken hususi konu anne babanın yanlış tutumlarıdır.
*İlk yanlış; çocuğun ona bir kardeş geleceğinden habersiz oluşudur. Çocuk kardeşinin gelmesine hazırlanmalı, çoğu şeye ortak olmalıdır, alışverişe doktora beraber gidilmeli, kardeşe hediyeler beraber alınmalıdır.
*Diğer bir yanlış ise, yeni doğan bebeğin heyecanına kapılarak diğer çocuğun unutulmasıdır. Çocuk bu evrede olan bitenin farkındadır ve kendisinden vazgeçildiğini ve sevilmediğini düşür.
*Başka bir hata da; yeni doğan kardeşin aile fertlerinden birine benzetilmesi diğer kardeşte dışlanmışlık hissi oluşturur, bu his kıskaçlığı tetikler.
Sonuç olarak kıskançlığı anormal hale getiren en önemli sebep ebeveyn tutumudur. Burada anne babanın tutumlarını gözden geçirmeleri gerekir. Çocuklara eşit değil adil davranılmalıdır. Ayırt etmeden aynı muameleyi uygulamak birini diğerine göre ezmiş olmak anlamına gelir. Adil davranılmadığını fark eden çocuk güvenini yitirir. Büyük kardeşe daha önceden sahip olduğu statünün kaybolmadığının gösterilir. Aksi halde çocuk statüsünü kaybettiğini düşündüğünde panikler şiddete eğilim gösterebilir, statüsünü çalan kardeşe zarar verme davranışında bulunabilir. Ailesine karşı hırçınlık, istediklerini ağlayarak yaptırmaya çalışma, otoriteye uymama gibi davranışlar gösterebilir.
Önemli konulardan bir tanesi de çocuklar arasındaki yaş farkı; ilk çocukla ikinci çocuk arasında 3 yaş farkı olunca büyük olan kardeşin ''ben merkezci'' dönemine denk geliyor. Bu dönem çocuğu paylaşmayı sevmez, dikkatlerin başkasında yoğunlaşmasını istemez.
Kardeş kıskançlığı oluşturmak istemeyen ebeveyn kardeşler arası ilişkilerde gerçekçi ve doğal olmalıdır. Aralarını düzeltmek için uygun olmayan sözlere ve davranışlara yer vermemeliler; mesela ''hastaneden gelirken kardeşin sana çikolata getirdi'' denildiğinde çocuk bunun mümkün olmadığını küçük bir bebeğin bunu yapamayacağını bilir ve kandırıldığını anlar burada yine bir güven zadelenmesi yaşanır ayrıca çocukta yalan söyleme davranışı gelişebilir. Anne babaların yapmaması gereken belki çocuğu en çok zedeleyen şey kardeşlerin rekabet yapmasına neden olacak söz ve davranışlardır. Bu durum kardeşlerin birbirlerine düşmanmış gözüyle bakmasına sebep olmaktadır.
Bilinmesi ve uygulanması gereken tek şey adil olmak ve anlayışla karşılamak...
Umarım ki çocukluğunda kardeş yarası olmayan çocuklar yetiştiren anne babalar oluruz..