2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Stres ile Başa Çıkma
YAZI #4381 © Yazan Psk.Yasemin TÜZEMEN | Yayın Şubat 2018
Stres nedir? Bireyin baş edebilme gücünü aşan ya da bireyi zorlayan olaylar karşısında ruhsal bütünlüğünü ve yaşam enerjisini korumak için geliştirdiği fiziksel, zihinsel, duygusal ve davranışsal tepkilerin genelidir. Birey kendini huzursuz veya baskı altında hissettiği zaman stres geliştirir.
Birey stres altında olduğu zaman duygusal iniş çıkışlar yaşayabilir. Olaylara haddinden fazla tepki geliştirebilir. Daha öfkeli, daha negatif veya daha karamsar olabilir.
Çağımızın en büyük problemlerinden biri haline gelmiş olan stres, çocuklarda bile etkisini gösterebilmektedir. Peki nedir strese neden olan faktörler? Aslında birçok faktör kişilerde strese neden olabilmektedir. Bu faktörlerden başlıca olanlara bakacak olursak: Yoğun iş temposu, geçim sıkıntısı, hayatla ilgili gerçekleştirmeyi planladığımız hedefler ve bu amaçla gerçekleştirdiğimiz girişimlerde yaşanan aksaklıklar, başarı hırsı, çevremizin bizden beklentileri, görev ve sorumluluklarımız, zaman yetersizliği, özellikle büyük şehirlerde yaşayan insanların en sık maruz kaldığı trafik, bir yerden bir yere yetişme telaşı, uzun çalışma saatleri gibi birtakım faktörler bireyde strese neden olabilmektedir. Aslından bakacak olursak stres belli bir düzeyde salgılandığında birey için iyi bir şeydir. Çünkü stres bizde kaygı yaratır ve kaygı da bizim stres yaratan durumu ortadan kaldırmamız için gerekli olan bilişsel işlevlerimizi (dikkat, algılama, eyleme geçme) daha koordineli bir biçimde yürütmemize yardımcı olur. Buna şu şekilde örnek vermek gerekirse; örneğin bir kalp damar cerrahının bir ameliyat esnasında hastanın atardamarını yanlışlıkla kestiğini düşünelim. Böyle bir durumda hastanın yoğun kan kaybından hayati riski artacağı için cerrahın o anda stres hormonu salgılaması kaygılanması normaldir ve işlevseldir. Çünkü cerrah kaygılandığında beynin ön bölgesinde bulunan prefrontal korteks denilen bölüm (dikkat, planlama organize eden bölüm) daha bütünsel seviyede çalışmaya başlayacaktır. Bu da cerrahın olaya ivedilikle müdahale etmesini, kesilen damarı dikkatli bir biçimde dikip kanamayı durdurmasını sağlayacaktır. Bu durumda da hastanın kan kaybı kontrol altına alınmış olacaktır. Ama bu cerrahın olay anında gereğinden fazla strese girmesi kendisinde kontrol edemeyeceği bir kaygı durumuna neden olabileceği için hastayı o anda kaybetme riski ile karşı karşıya kalacaktır. Bu nedenle stres belli bir düzeyde salgılandığında işlevseldir; fakat haddinden fazla salgılandığında da kişi için işlevsellikten uzak tam tersi çıkmaza neden olabilmektedir. Stresin gereğinden fazla salgılanması kişide kronikleşen bir takım psikiyatrik bozukluklara neden olabilir. Anksiyete bozukluğu, panik atak problemleri gibi birtakım durumların kaynağında stres faktörlerin olduğu gözlemlenmektedir.
Stres yaratan durumlarla başa çıkabilme mekanizması normal durumlarda sağlanır fakat kişi bu durumdan şikayetçi ise yaşadığı stres başka problemlere neden oluyorsa, kişinin ilişkilerini bozuyor, hayat kalitesini düşürüyorsa ve kişi bunlardan sıklıkla yakınıyorsa bu alanda bir ruh sağlığı profesyonelinden yardım alması işlevsel olacaktır. Terapide kişide strese neden olan faktörler belirlenir ve bunların dinamikleri kişiye fark ettirilir ve çözüme yönelik iş birliği içine çalışılarak kişinin terapiden fayda sağlaması amaçlanır. Kişiler bazen stres kaynağının nedenleri kendileri de çok net fark ettiklerini dile getirebilirler. Bu bir bakıma doğru olabilir. Fakat unutulmaması gereken bir başka husus da bireyin beyninin stresle sürekli meşgul olması ve yaşadığı stres karşısında çözüm üretmekte yetersizlik hissi yaşaması daha çok dinamik nedenlerle ilgili olabilmektedir. Yani daha çok 0-6 yaş benlik yapıtaşlarımızın oluşmaya başladığı dönemde önemli ötekiler ile (anne, baba çocuğa bakım veren kişiler) kurulan ilişkiler ile ilgili olabilmektedir. Terapide bu dinamikler üzerinde çalışılır.

Yasemin TÜZEMEN
Psikolojik Danışman
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Yasemin TÜZEMEN Fotoğraf
Psk.Yasemin TÜZEMEN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi18 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Yasemin TÜZEMEN'in Makaleleri
► Stres ve Başa Çıkma Yolları Psk.Fahri ŞAHİN
► Stres ve Stresle Başa Çıkma Psk.Emine Lamiser ATİK
► Stres ile Başa Çıkma Yolları Psk.Deniz AKINCI
► Stres ve Stresle Başa Çıkma Psk.Uğur ŞENOL
► Stres ve Başa Çıkma Yolları Psk.Doğan Demirkan ÖZDEMİR
► Stres ve Stresle Başa Çıkma Psk.Aykut ÖZTÜRK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Stres ile Başa Çıkma' başlığıyla benzeşen toplam 16 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Borderline Kişilik Mayıs 2020
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


17:47
Top