Çocukluk dönemi ile yetişkin olma süreci arasındaki bu dönemde ebeveynlerin “Nasıl davranacağımı bilmiyorum.” söylemleri ile çok sık karşılaşırız. Bu yazımda ebeveynlerin ergenlik sürecini yaşayan çocukları ile destekleyici bir ilişki ve iletişimin önemli noktalarından bahsedeceğim.

Ebeveynlerin, ergenlik döneminde bulunan çocukları ile sağlıklı bir iletişim kurabilmeleri onların gelişimleri ve desteklenmeleri adına en önemli noktadır. Anne ve baba ergen bireyin fikirlerini, düşüncelerini, kararlarını yadırgamadan ve yargılamadan anlamaya çalışarak dinlemelidir. Unutmamak gerekir ki ergenlik dönemindeki bireyler emrivaki durumlarda, kendisine çocuk muamelesi yapıldığında, yargılanacağı ve yadırganacağı durumlarda iletişim ve ilişkiye yüksek oranda duvar örebilir. Bu durum ebeveynleri ile daha az şey paylaşmasına neden olurken, daha karmaşık durumlarda yetişkin desteğine ihtiyaç duysalar da akranlarından aldığı destekle riskli davranış ve alışkanlıklara yönelmesine neden olabilir. Ebeveynlerin ergenlik dönemindeki çocukları ile iletişimde özenli olmaları beklenen noktalar:

*Çocuğunuzun sizinle paylaştığı sorun ya da durumu sonuna kadar bölmeden, başka bir işle uğraşmadan dinleyin.

*Sorunlara gösterdikleri tepkiler size aşırı gelebilir, empati kurmaya çalışarak, ne hissettiğini anlamaya çalışın.

*Dinlerken direk doğrularınız ve değer yargılarınızla tepkiler göstermeyin.

*Çocuğunuzun almış olduğu kararları, arkadaşlık ilişkilerini ya da anlattığı şeyleri riskli bulduğunuzda sakin tepkiler verin ve bu durumun muhtemel kendisine vereceği zararlardan bahsederek ona alternatif yolları dayatmadan önerin.

*Sizinle paylaştığı bir sorunu ilerleyen zamanlarda da takip edin. Zorlamadan ve baskı yapmadan paylaştığı sorunlarla ilgili neler yaptığını, kendisini nasıl hissettiğini sorun.

*Unutmayın ki yoğun duygusal iniş çıkışlar yaşarlar. Dolayısı ile çatışma durumlarında öfkenin çok yükseldiğini hissettiğiniz anlarda mola alın ve daha sakin bir şekilde tekrar konuşmayı deneyin.

*Onu kirdiginizi ya da ona haksizlik ettiginiz dusundugunuz anlarda özür dilemekten cekinmeyin.

*Bir kuraldan ya da istedigi bir seyi yapamayacağından bahsedeceksen bunu mutlaka nedenleri ile açıklayın.

*Anne ve baba olarak söyledikleriniz ile davranışlarınızın uyumlu olmasina dikkat edin. Örneğin; bir yandan sizin yalan söylediğinize şahit olur bir yandan da sizden yalan söylemenin çok kötü olduğunu duyarsa tutarsız bir tutum sergilemiş olursunuz.

*Her yaş döneminde olduğu gibi çocuğunuz için en temel ve güçlü model anne ve babadır. Bu nedenle anne ve baba olarak birbirinizle olan iletişim şeklinize dikkat edin ve çocuğunuzdan duymak ve görmek istemediğiniz iletişim şeklini sizlerde birbirinize ve çocuğunuza göstermeyin.

Ergenlik dönemindeki çocuğunuzla, güçlü bir iletişime sahip olmanızın gerekliliğinin yanı sıra anne baba olarak tutum ve kararlarınızda birlikte hareket ediyor olmaniz da çok önemlidir. Bir diğer önemli nokta ise bir cok ebeveyn bu dönemde çocuklarının kendilerinden uzaklaştığını, kendileri ile hiç vakit geçirmek istemediklerinden bahsederler. Sosyal ilişkilerin çok daha fazla ön plana çıkması nedeni ile bu çok doğaldır. Ancak her zaman siz ebeveynlerinin sevgi, destek ve değerlerine ihtiyaçları olduklarini sakın unutmayın. Bu noktadan hareketle onlarla geçirmek istediğiniz zamanı, onların keyif alabileceği çerçevede planlıyor olmanız vakit geçirme ihtimalinizi arttıracaktır.

Bütün bunlarla birlikte ergenlik dönemi arkadaş etkileşimlerinin çok yoğun ve aidiyet hissinin çok kapsamlı olması nedeni ile riskli bir dönemdir. Her gelişim sürecinde aidiyet hissine ihtiyaç duyarız. Ancak ergenlik döneminde bu ihtiyaç daha yoğun temasla gerçekleşir. Yani bir gruba ait hissetmek için çok fazla zaman geçirmek, benzer şekilde davranmak, benzer şekilde giyinmek, benzer şeylerden hoşlanmak vb durumları kapsar. Bu yoğun etkileşim de riskli davranış ve alışkanlıklara neden olabilir. Bu çerçevede anne babalar denetleyici bir şekilde olmamak kaydıyla çocuklarının arkadaşlarıyla tanışmaya ve onlarla vakit geçirmeye gönüllü olmalıdır. Çocuğunuzun yalanlar söylememesini ve bu riskli durumları azaltmak istiyorsanız çocukluk dönemi sınırlarını esnetmeli ancak ihtiyaçları olan sınırlarıda hissetmelerini sağlamalısınız. Unutmayinki çocuğunuzun hem büyüdüğünün hissedilmesine ihtiyacı vardır hem de sınırları zorlarken onu güvende tutacak ve yetişkinlik dönemi için içselleştirip şekillendirebileceği sınırlara ihtiyacı vardır.