DEHB nedeni bilinmeyen heterojen bir bozukluktur. Bozukluğun oluşumunda organik ve sosyal nedenler üzerinde durulmuştur. DEHB'nin yaygınlığı ile ilgili araştırma sonuçları özellikle olguların tanımlanmasına bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. Pediatri örnekleminde %2 ve %11.2 geniş ölçekli alan çalışmalarında ise %6 ve %9 olarak bildirilmiştir. DSM kitapçığında sıklığı %3-5 olarak öngörülmektedir. Çocuklarda en sık teşhis edilen psikiyatrik bozukluktur. Son verilere göre Amerika Birleşik Devletleri'nde prevalansı %4-10 arasında değişmektedir. DEHB'nin etiyolojisinde tek bir hipotez kabul görmese de, hipotezlerin çoğunu destekleyen kanıtlar vardır. Bu konudaki hipotezlerin çoğu genetik, doğum ya da doğum sonrasında çeşitli nedenlerle beyin işlevlerinde ortaya çıkan bozukluklar üzerinde dururken, bir kısmı da sosyalizasyon üzerinde durur. Sosyalizasyon, model alma, olumsuz yaşam olaylarının fazla olması, genetik etkenler (sosyal kayma),travmatik (tehlikeli ortamlarda bulunma), doğumsal nedenler (yetersiz perinatal bakım), santral sinir sistemi enfeksiyonları (sosyoekonomik nedenlerle immun sistemi daha çok baskı altında kalmış kişiler),zehirlenmeler (kurşun) ve beyin gelişimi hipotezleri.Klinik örneklemlerde yapılan aile çalışmalarında DEHB olan çocukların anne babalarında DEHB olma riskinin 2 ile 8 kat fazla olduğu saptanmıştır.(Faraone ve Biederman 1998).DEHB olan kişilerin hem anne babalarında hem de kardeşlerinde DEHB riskinin yüksek olması dikkat çekicidir. DEHB'de yapılan ikiz çalışmaları incelendiğinde DEHB'nin genetik geçiş oranı 0.80 olarak tahmin edilmektedir.
DEHB'nin nörobiyolojisinde nörotransmitterlerin ve metabolizma da bozukluğa yol açan genlerin üzerinde durulmakta ve etiyolojide sorumlu olabilecek bir gen bulma çalışmaları yoğun biçimde sürmektedir. DEHB,muhtemelen diğer psikiyatrik bozukluklarda da olduğu gibi birden fazla genin katılımıyla ortaya çıkmakta ve her gen hastalığın ortaya çıkması için katkı da bulunmaktadır. DEHB'de araştırılan genler şunlardır :
❖ Tiroit reseptör β geni
❖ Dopamin reseptör genleri
❖ Dopamin taşıyıcı (transporter) geni
❖ DAT Serotonin sentezinde hız kısıtlayıcı basamak olan triptofan hidroksilaz geni
❖ Dopadekarboksilaz geni (DDC)
❖ Adrenerjik reseptör genleri,
❖ Serotonin taşıyıcı geni,
❖ Serotonin taşıyıcı promoter bölgesi
❖ GABA genleri, androjen reseptörleri.
DEHB'de incelenen genlerden en çok üzerinde durulan ve olumlu bulguların elde edildiği genler Dopamin reseptör genleri ve dopamin taşıyıcı genleri. Bu genlere yönelik araştırma ve bulgular artmaya devam etmektedir.Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun nörobiyolojisi Dopamin ve dopaminden sentezlenen noradrenalinin dikkat, konsantrasyon ve bunlarla ilgili motivasyon, uyanıklık gibi diğer bilişsel işlevlerdeki önemi bilinmektedir. Wender ,minimal beyin hasarı olan çocuklarda serotonin, noradrenalinin ve dopamin metabolizmasında bozukluk olabileceğini ileri sürmüştür. Dopaminin, dikkat eksikliği sendromundaki hiperaktivite ve öğrenme sorunlarında (Oades 1987), DEHB'de sorunlu olduğu düşünülen operan ödül mekanizmalarında ve çalışma belleğinde önemli olduğu düşünülmektedir. DEHB olan çocukların önemli bir bölümünde beyinde yapısal hasara ilişkin bir belirti yoktur. Bilgisayarlı beyin tomografisi sonuçları tutarsızdır. Korpus kallosumun iki ön bölgesi olan rostrum ve rostral cismi DEHB olan çocuklarda kontrollerden belirgin derecede küçük bulunmuştur. Bu bulgular frontal lob gelişimi ve işlevinde bozukluk olduğunu desteklemiştir. DEHB'nin etiyolojisinde psikososyal çevrenin önemi de araştırılmıştır. Uzunlamasına çalışmalarda erken yaşta kayıplar ya da ayrılıklar yaşayan çocukların DEHB belirtileri gösterdikleri görülmüştür . Ancak DEHB etiyolojisinde psikososyal etkenlerin birincil rolü olduğu düşünülmemektedir. DEHB olan çocuklarda çok farklı anne babaçocuk ilişkisi örüntüleri ve ailelerde işlev bozuklukları görülebilmektedir. DEHB olan ergenlerin ailelerinin, normal ergenlerin ailelerine göre olumsuzlukları daha çok dile getirdikleri saptanmıştır. Ancak bu durumun DEHB belirtilerinden daha çok davranım bozuklukları ve karşı gelme bozukluğu belirtilerinin gelişimine katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Sonuç olarak, DEHB genetik, biyolojik ve psikososyaletkenler gibi çoklu nedenleri olan bir beyin rahatsızlığıdır. Ancak bunların DEHB'e nasıl neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Bazı olgularda genetik etkenler önemlidir. Nadir görülen durumlarda etkili tek bir gen sorumluyken, çoğunlukla da etkisi düşük pek çok genin birlikte bulunması söz konusudur. Bazı olgularda ise genlerin etkisi ya çok azdır ya hiç yoktur ve neden olumsuz çevresel etmenlerdir.