Stres çağı da denilebilecek 21. yy’da stres ve çeşitli korkular bireyler üzerinde psikolojik rahatsızlıklara neden olmaktadır ve bu rahatsızlıklar geçmiş yıllara oranla giderek daha da artmaktadır. Panik atak da en sık rastlanan hatta neredeyse her 80 kişiden birinde görülen önemli bir hastalıktır.

Panik Atak Nedir?
En basit tanımıyla panik atak; belirsiz zamanlarda kendisini gösteren ve ortaya çıktığında insanın dehşete kapılmasına, kontrolünü kaybetmesine neden olan korku nöbetidir. Belirleyici özelliği ise beklenmedik zamanlarda nüks etmesidir. Kriz de denilebilecek bu durum aniden başlar, kısa sürede daha şiddetli bir hal alır ve yaklaşık 10 dakikada en tepe noktaya çıkar. Bu kriz yarım saate kadar sürebilir ve geçer. Kimi zaman 3-5 dakika, kimi zaman da 1 saati bulabilir.

Panik atak insan yaşamı boyunca sadece bir sefer yaşanabileceği gibi hayat boyu da bu rahatsızlık çeşitli zamanlarda kendisini gösterebilir. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki rahatsızlığın tekrarlaması fobi de denilebilecek belirli tetikleyici sebeplere bağlıdır. Örnek vermek gerekirse yükseklik korkusu olan birisinin bu korkuyu yaşamaya başladığı anda panik atak da tekrarlayabilir.

“Korku korkusu” olarak da tanımlanan bu ruhsal bozukluk -Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi araştırmasına göre- çarpıntı, solunum yetersizliği, göğüs ağrısı ve baş dönmesi gibi endişelerin benzer belirtilerini hissettiriyor. Kalp krizi veya nefes alamama gibi büyük sorunlar doğuracak bir rahatsızlık zannedilerek bilinçaltı tarafından üretilen felaket senaryosu sonrasında önü alınamaz bir korku halini alıyor.



Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Bu rahatsızlığın belirtileri yaklaşık olarak 14 tanedir. Ancak; belirtilerden bir veya birkaçının yaşanması panik atağın teşhisi için yeterli değildir. Aşağıdakilerden en az 4 tanesinin aynı anda ortaya çıkması bu rahatsızlığı işaret ediyor olabilir.

Kalp çarpıntısı
Titreme
Terleme
Nefes alamama
Nefesin kesilmesi
Göğsün sıkışması
Bulantı
Karın ağrısı
Bayılma hissi
Etrafı farklı görme hissi
Özkontrolünü yitirme korkusu
Ölüm korkusu
Karıncalanma
Sıcaktan bunalma hissi
Genel olarak panik atak sonrasında hastalar hastaneye kalp krizi şikayeti ile gelseler de sorunu öğrendiklerinde bir nebze olsun rahatlarlar. Ancak, aynı durumun tekrar yaşanma ihtimali gündelik yaşam içerisinde daha büyük bir sorun oluşturur.

Panik Atak Tetikleyen Sebepler Nelerdir?
Düzensiz ve hazır gıda ile beslenme alışkanlıklarının kan şekerinde oluşturduğu sorunlar
Çok sık derin nefes almak
Alerji ve sindirim sistemindeki rahatsızlıklar
Antidepresan olarak alınan ilaçlar
Uyuşturucular, kafein içeren gıdalar, alkol ve sigara
Bedensel ağrılar
Vücudun denge ve kontrolünü aksatan rahatsızlıklar
Yukarıda sayılanların kesin olarak atağı tetikleyeceği henüz araştırma aşamasında olduğundan net bir şey söylemek yanlış olur. Ancak, tetikleme ihtimalinin yüksek olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

Herkes Agorafobiye Kapılır Mı?
Hastalar hayatının geri kalan kısmında daha önce yaşadıkları dehşetli korkuyu yaşamamak için aslında yeni bir fobi edinirler. Ellerinden geldiğince aynı duruma düşmek istemezler. Agorafobi de panik atak geçirilen veya ona benzer yerlerden uzak durulmasıdır.

Atak geçirenlerin %60’ı agorafobi yaşarlar ve yeni bir atak ihtimalini ortadan kaldırabilmek adına bu tür yerlere yaklaşmak istemezler. Aynı zamanda, yardım edebilecek kimse olamayacağı için yalnız başına kalmaktan korktukları gibi insanlara bir nevi rezil olma korkusuyla tek başına dışarı çıkmak, toplu taşıma araçlarını kullanmak veya kalabalık alanlarda bulunmak da istemezler.

Panik Atak Tedavi Edilebilir Mi?
Bilimsel olarak ispatlanmış yöntemlerle panik atak tedavi edilebilir. Önemli olan hastanın tedavi sürecinde azimli ve istekli olmasıdır. İlaçla tedavi edilebildiği gibi bu konuda en etkili yöntem psikoterapidir. Hastanın geçmişi, hastalık süreci ve diğer rahatsızlıklar uzman bir psikolog tarafından dikkatlice incelendikten sonra uygun olan yol belirlenir.

Psikoterapi Yeterli Mi?
Yukarıda nelerin panik atağı tetiklediğini anlatmıştık. Fiziksel olarak kesinlikle bu konulara dikkat edilmeli ve terapi için uzman bir hekim ile görüşülmelidir. Panik atak tedavisinde en etkili psikoterapi yöntemi de bilişsel davranışçı terapidir. Hastalığa neden olan düşünme tarzı ve davranışlar üzerinden kaygı bozukluğu ve korkuların daha gerçekçi şekilde ele alınmasını hedefler. Sadece bir el titremesi ya da kalp çarpıntısı sonucunda nelerle karşılaşabileceğinizi mantık çerçevesinde değerlendirmenize, bu bakış açısıyla atakları tekrar değerlendirmenize yardımcı olur. Gittikçe daha az ürkütücü olmaya başlayan rahatsızlığın yok olup gitmesinde bugüne kadar bilinen en etkili yöntem denilebilir.