Kötü his diye nitelendirilen aşırı kasvetli ruh hali, her an kötü bir şey olacakmış hissidir. Kişi dönem dönem bu hissi yaşar ve buna bir şekilde anlam yüklemek ister. Sonucunda iyi bir şey olduğunda bu hissi yaşadığı zaman iyiye yorar. Fakat sonucunda kötü bir şey yaşarsa kişi bu hissi kötüye yorar ki genelde durum budur. Peki neden böle bir his var. İyi midir? yoksa Kötü mü? Hadi bugün de istenmeyen bu kötü hissi açıklayalım.
Dönem dönem hissedilen kötü hissi özellikle hangi olayları yaşadığınızda hissettiğiniz önemli bir bulgu olacaktır. Herhangi bir kayıpta, ayrılıkta, vedalaşmada, hayal kırıklıklarında, beklentilerin karşılanmadığında, anlam arayışların cevapsız kaldığında… Bu şekilde örnekler çoğaltılabilir. Ne zaman yaşadığını büyük bir yelpazeden indirgemen gerekmektedir. İlk bulgu elinde artık. Diyelim ki kayıplar yaşadığında bu şekilde kötü bir şey olacakmış hissine ulaşıyorsun ve şu anda ki hissinin karşılığı olan bir kayıp yaşamadın. Peki, neden hala aynı his var? Sorusuna cevabını ararken bir düşün. Kaybetmekten korktuğun bir şey mi var? Bir şeyler olacakmış korkusu kişiye, olmuşçasına kötü hissini yaşatır. Burada önemli olan hayatında yaşadıklarına nasıl bir anlam yüklediğindir. Korkuların ne kadar gerçeği yansıtıyor. Kişinin kendisiyle ilgili eleştirileri bazen acımasız boyutlara ulaşıyor, özellikle bir başarısızlık, olumsuzluk yaşadığında, bir de iç eleştiri üstüne geliyor ve katlanılmaz bir hal alıyor ve bu durum kişide kaygı yaratıyor.
Kaygı yaşanılan durum kontrol altına alınmalıdır ki, ileride o durum sizi kontrol altına almaya başladığında artık çözüme ulaşma bir o kadar daha zor bir durum olmasın. Kişinin hayatını çekilmez bir hale sokabilir. Yaşamınızda ki içimde kötü bir his var korkusu ya da kötü bir şey olacakmış gibi hissediyorum korkusu kişide huzursuzluk hissi yaşatır ve bu huzursuzluk aslında kaygı bozukluğunun habercisi olabilir. Yukarıda bahsettiğim gelip geçen kötü his ile kaygı bozukluğunda hissedilen sürekli huzursuzluk yaratan his birbirinden ayırt edilmelidir. Kötü bir şey olacakmış hissi, ilerleyip kaygı bozukluğuna erişebilir. Kaygı, kişiyi istenmeyen durumlara uyum sağlamaya yarayan normal bir duygu gibi görünse de, şiddeti arttığında kontrol altına alınmazsa, yaşam kalitenizi etkileyebilecek panik ataktan, takıntılara ve fobilere kadar çok sayıda rahatsızlığın başlangıcı olabilir. Normal kaygı yaşanması gereken durumdur fakat kontrol altında tutulmazsa rahatsızlık olabileceği gibi kötü bir şey olacakmışçasına yaşamaya çalışmak oldukça zor bir durumdur.
Karamsar yapıya sahip kişilerde bu durum daha çok seyir etmektedir. Düşüncelerinizi kontrol altına almak, onlarla baş etmeye çalışmak çok kolay olmamakla birlikte bilişsel terapi ile mümkündür. Sadece kötü bir şey olacakmış hissini kişi ‘Gerçekten kötü şeyler olacak’ düşüncesiyle değil de ‘Kaygı belirtisi’ olarak nitelendirirse çözümü daha da kolaylaşacaktır. Hayata karşı tutumu, düşünceleri ve hissettikleri gerçeği yansıtma konusunda ne kadar başarılı. Sadece kötü bir his yaşıyorum düşüncesi aslında görmüş olduğunuz gibi rahatsızlık başlangıcı da olabilmektedir. Bu kötü histen kaçınmaya çalışarak hayatlarında kısıtlamalar yapmaları, kendilerine doyum sağlayacak pek çok kaynağı da kullanamaz hale gelmelerine neden olabilmektedir.
Kaygı bozukluğunu hafif düzeyde yaşayan kişiler, bunu yok saymak yerine kişisel olarak başvuracakları yöntemleri öğrenmelidirler. Ayrıca kişisel yardım almaktan çekinmemeli, doğacak olan büyük sorunları engellemek için bu yardıma ihtiyaç duyduklarını bilmeleri gerekmektedir. Bu hissin sizi esir almasına engel olun. Kötü bir his deyip geçmemek, hayata karşı gerçekçi bir bakış açısı yakalamak ve düşüncelerinizi gözden geçirerek sağlıklı, mutlu ve huzurlu günlerin sizlerin olması dileğiyle…
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG DERYA YALÇINKAYA