Özgül Dil Bozukluğu Nedir?

Özgül dil bozukluğu, anatomik, bilişsel, işitsel, nöro-gelişimsel ya da genetik herhangi bir farklılık olmaksızın; dil işlevlerinde, konuşma becerilerinde, dinleme ve anlama yetilerinde uzun süreli kısıtlıkları ifade eden gelişimsel bir dil bozukluğudur. Bu durum, aynı zamanda birincil dil bozukluğu olarak da ifade edilir.

Özgül Dil Bozukluğu Özellikleri

Bu bozukluğa diğer gelişimsel farklılıklar eşlik etmez.
Özgül dil bozukluğu olan çocuklar, dil özellikleri bakımından heterojen bir grubu oluştururlar. Dilin sorun yaşadıkları alanları ve bu alanlardaki becerileri özgül dil bozukluğu olan çocuklar arasında son derece farklılaşabilir.
Biyolojik ve genetik faktörlerin özgül dil bozukluğuna etki ettiği düşünülmekle birlikte, henüz nedeni kesin olarak açıklanamamıştır.
Günümüzde özellikle, beynin dile özgü bölümleriyle yürütücü işlevlerin gerçekleştirildiği frontal beyin bölgesinde farklılıklar olabileceği üzerine durulmaktadır.
Zorluk yaşadıkları örüntüler bazı alanlarda gelişmekte, bazılarında ise yıldan yıla farklı profiller oluşturmaktadır.
Dil gelişim sırası tipik dil gelişimi olan çocuklarla benzer olmasına rağmen dilin morfoloji ve sentaks gibi bileşenlerinde sorunlar vardır.
Özgül dil bozukluğu olan çocukların işleyen bellek, konuşma algısı, görsel betimleme, analojik mantık gibi dil dışı becerilerinde de eksiklikler görülebilmektedir.
Konuşma anlaşılırlığına etki eden konuşma sesi bozuklukları (artikülasyon bozukluğu ve fonolojik bozukluk), özgül dil bozukluğuna eşlik edebilir.
Bu bozukluğa sahip olan çocuklar daha basit hece yapılarını kullanabilirler, ünsüz ses dağarcıkları yaşıtlarının gerisinde olabilir.
Konuşmaya daha geç başlayabilirler ve sözcük edinimleri tipik gelişen akranlarına göre daha yavaştır.
Sözcükleri genelleme konusunda sorun yaşayabilirler.
Kelime bulma ve sözcük çağırma zorlukları görülebilir.
Soyut ve mecaz içeren sözcükleri öğrenmekte zorlanabilirler.
Sözel ifade uzunlukları yaşıtlarının gerisindedir.
Bileşik ve kompleks cümleleri anlamakta ve kullanmakta zorlanırlar.
İletişimi başlatma, aynı konuda kalma, sıra alma, hikayeleştirme becerilerinde problemler gözlemlenir.
Sıralı anlatımları oluşturmakta ve anlamakta zorlanırlar.
Dilin sosyal kullanımına dönük becerileri farklılık gösterir.
Okul öncesi dönemde özellikle eylem adlandırma becerileri yaşıtlarının gerisindedir, sözcükleri edinmek için daha fazla maruz kalmaya ihtiyaç duyarlar ve uzun süreli belleğe aktarmada zorlanırlar.
Dilbilgisel olan ve dilbilgisel olmayan bilgilerin işlemlenmesinde daha yavaş oldukları gibi, motor beceriler ve sembolik oyun kurma gibi becerilerde sorunları olabilir.
Dildeki ekleri ve çekimleri eksik ya da tutarsız kullanırlar.
Cümle içindeki sözcük sıralamasında zorlanırlar.


Özgül Dil Bozukluğu Terapisi

Özgül dil bozukluğu olan çocuklar birbirlerinden çok farklı dil özelliklerine sahip oldukları için terapiye başlamadan önce çocuğun dil özelliklerinin ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi gerekir. Ardından, çocuğun gelişimsel düzeyi ve dil becerileri göz önünde bulundurularak bireysel bir terapi programı oluşturulur.