Diz Protezi Rehabilitasyonu
Total diz protezi, aşınmış olan eklem yüzlerinin, metal ve polietilenden imal edilen, ağrısız eklem hareketi için tasarlanmış özel parçalar ile kaplanarak yapay bir eklem oluşturulmasıdır.
Total diz protezi kimin için uygundur?
İstirahat, ilaçlar, fizik tedavi yöntemleri, baston kullanımı ve eklem içi enjeksiyonlar gibi tedavi yöntemleri uygulanmış olmasına rağmen diz ağrıları kontrol edilemeyen, yürüme, merdiven çıkma gibi günlük yaşam aktiviteleri ileri derecede kısıtlanmış ve eklem kıkırdağında ileri harabiyet olan hastalarda total diz protezi uygundur. Hastanın 60-80 yaşları arasında olması tercih edilir, ancak romatoid artrit ve osteonekroz gibi bazı özel durumlarda daha erken yaşlarda da protez yapılabilir.
Rehabilitasyon
Fizyoterapi ve rehabilitasyon çalışmaları mutlaka fizyoterapistle birlikte yapılmalıdır.
Yürüyüşün salınım fazı için 65-70, merdiven çıkmak için 90, inmek için 100, alçak bir sandalyeden kalkmak için 105 derece fleksiyon (dizin bükülmesi ) gerekir.
Fonksiyonel kapasite eklem hareket açıklığına bağlıdır. Bu yüzden erken mobilizasyon esastır.
Mobilizasyon kateterler çekildikten sonra (2-3 gün) , diz tam ekstanisyon ve 40 derece fleksiyonla başlanır. Her gün 10 derece arttırılarak 6. günde 90 dereceye ulaşılır. İlk 3 gün günde 20 saat, sonraki 4 gün 16 saat kullanılır. Bu süre zarfında günde iki defa fizyoterapist gözetiminde tam ekstansiyon egzersizleri yaptırılır. 7.gün aktif fleksiyona başlanır. Bu protokolün yara iyileşmesi üzerine negatif etkisi yoktur.
Post op.
3.gün: Yatak kenarında oturur
4.gün: Hasta yürüteçle ayağa kaldırılır. Verilecek yük miktarı fiksasyon türüne bağlıdır. Sementli protezlerde toleransa göre arttırılarak yük verilir. Biyolojik fiksasyonlarda sadece ayak ve parmaklar yere değdirilir.
Hasta düz bacak kaldırmayı yapana kadar koltuk değneğine izin verilmez. Yapabildiğinde alt ekstremite kontrolü sağlanmış demektir.
10-12. güne kadar egzersizler arttırılarak sürdürlür.
Çoğu hasta taburculukta 90 derece fleksiyona sahiptir ve manipülasyon gerekmez
6. haftaya kadar koltuk değneğini kullanır ve aşağıdaki egzersizleri yapar.
Egzersizler
1.İzometrik egzersizler:
Gluteal grup: Kalçaları sık 3 e kadar say ve gevşe
Kuadriseps grubu: Diz arkalarını yatağa bastırarak 3 e kadar say gevşeAyak bileği izotonikleri: Bacaklar uzatılmış otururken ayak bileğini dorsifleksiyona getir 3 e kadar say gevşe, plantar fleksiyona getir 3 e kadar say ve gevşe.
2. Kalça ve diz refleksiyonu: Dizi ve kalçayı fleksiyona getirerek dizi göğse doğru çek 3 e kadar say ve gevşe
Düz bacak germe: bacak düz ayak bileği DF da yukarı kaldır 3 e kadar say ve indir.
Diz Germe: sağlam bacakla ameliyatlı bacağı fleksiyon zorlayarak 3 e kadar say ve gevşe.
Total diz protezi kimin için uygundur?
İstirahat, ilaçlar, fizik tedavi yöntemleri, baston kullanımı ve eklem içi enjeksiyonlar gibi tedavi yöntemleri uygulanmış olmasına rağmen diz ağrıları kontrol edilemeyen, yürüme, merdiven çıkma gibi günlük yaşam aktiviteleri ileri derecede kısıtlanmış ve eklem kıkırdağında ileri harabiyet olan hastalarda total diz protezi uygundur. Hastanın 60-80 yaşları arasında olması tercih edilir, ancak romatoid artrit ve osteonekroz gibi bazı özel durumlarda daha erken yaşlarda da protez yapılabilir.
Rehabilitasyon
Fizyoterapi ve rehabilitasyon çalışmaları mutlaka fizyoterapistle birlikte yapılmalıdır.
Yürüyüşün salınım fazı için 65-70, merdiven çıkmak için 90, inmek için 100, alçak bir sandalyeden kalkmak için 105 derece fleksiyon (dizin bükülmesi ) gerekir.
Fonksiyonel kapasite eklem hareket açıklığına bağlıdır. Bu yüzden erken mobilizasyon esastır.
Mobilizasyon kateterler çekildikten sonra (2-3 gün) , diz tam ekstanisyon ve 40 derece fleksiyonla başlanır. Her gün 10 derece arttırılarak 6. günde 90 dereceye ulaşılır. İlk 3 gün günde 20 saat, sonraki 4 gün 16 saat kullanılır. Bu süre zarfında günde iki defa fizyoterapist gözetiminde tam ekstansiyon egzersizleri yaptırılır. 7.gün aktif fleksiyona başlanır. Bu protokolün yara iyileşmesi üzerine negatif etkisi yoktur.
Post op.
3.gün: Yatak kenarında oturur
4.gün: Hasta yürüteçle ayağa kaldırılır. Verilecek yük miktarı fiksasyon türüne bağlıdır. Sementli protezlerde toleransa göre arttırılarak yük verilir. Biyolojik fiksasyonlarda sadece ayak ve parmaklar yere değdirilir.
Hasta düz bacak kaldırmayı yapana kadar koltuk değneğine izin verilmez. Yapabildiğinde alt ekstremite kontrolü sağlanmış demektir.
10-12. güne kadar egzersizler arttırılarak sürdürlür.
Çoğu hasta taburculukta 90 derece fleksiyona sahiptir ve manipülasyon gerekmez
6. haftaya kadar koltuk değneğini kullanır ve aşağıdaki egzersizleri yapar.
Egzersizler
1.İzometrik egzersizler:
Gluteal grup: Kalçaları sık 3 e kadar say ve gevşe
Kuadriseps grubu: Diz arkalarını yatağa bastırarak 3 e kadar say gevşeAyak bileği izotonikleri: Bacaklar uzatılmış otururken ayak bileğini dorsifleksiyona getir 3 e kadar say gevşe, plantar fleksiyona getir 3 e kadar say ve gevşe.
2. Kalça ve diz refleksiyonu: Dizi ve kalçayı fleksiyona getirerek dizi göğse doğru çek 3 e kadar say ve gevşe
Düz bacak germe: bacak düz ayak bileği DF da yukarı kaldır 3 e kadar say ve indir.
Diz Germe: sağlam bacakla ameliyatlı bacağı fleksiyon zorlayarak 3 e kadar say ve gevşe.
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
