Pandemiyi geride bırakmaya çalıştığımız şu günlerde ilişkilerin sorgulanmaya devam ettiğini görüyorum. İlişkiler sorgulanır ,bu çok doğal, fakat birlikte çok zaman geçirmek, sosyal hayattan izole yaşamak,geniş ailelerden uzak kalmak, sorumlulukların yeniden paylaşılması, iç içe geçmişlik hali gibi durumların sık yaşandığı geçtiğimiz dört ayda daha çok sorgulanacak malzeme birikti ilişkilerde.
Bazı ilişkilerin zorlandığını, bazı ilişkilerinse toparlandığını farkettim bu süreçte. Bu farklılığa sebep olan bir çok faktör olsa da , benim sizlerle paylaşmak istediğim , kişilerin bağlanma stillerinin bu sürece ve kurduğumuz ilişkilere etkisi.
Hepimiz aynı şekilde bağlanmıyoruz partnerlerimize. Aslında sadece partnerlerimize değil, hayata, arkadaşlarımıza ,işimize, çocuklarımıza, hatta eşyalara bile farklı bağlanıp ,farklı anlamlar yükleyip, farklı yaşıyoruz aradaki ilişkiyi. Benim burada bahsedeceğim partnerle kurulan ilişki üzerine olsa da, siz duruma göre diğer ilişkilerinizi deneyimlerkende gözden geçirin bağlanma stilinizin bu deneyime etkisini..
Nasıl bağlanıyoruz ?
Temelde 3 tip bağlanıyoruz. Kaçıngan Bağlanma , Kaygılı Bağlanma , Güvenli Bağlanma . Peki bunlar ne demek ? Bazı ipucu cümlelerle kendinize dair kesin olmamakla birlikte bir kategori belirleyebilir ve gerekliyse değişim için harekete geçebilirsiniz. Partnerinizin bağlanma tipine dair fikir edinip,süreci tekrar değerlendirebilirsiniz.
Eğer kaçıngansanız, ipucu bilgiler; size göre diğerleri ile yakın ilişki kurmak özgürlük kaybıdır. İlişkideyken yaşanan tartışmalarda ‘bırak,boşver,konuşmak istemiyorum’ gibi cümleler kurarsınız. Tüm kadınların/erkeklerin aynı olduğuna dair genel inancınız vardır. Evlilikle ilgili bir kaçış halindesinizdir. İlişkinin iyiliği için çabalamak yerine , ‘üzgünüm’ diyerek geçiştirir ve aynı durumu tekrarlarsınız. Partneriniz size bir şey sormakla ilgili rahat hissetmez, çünkü her soru size sorgulama gibi hissettirir ve uzaklaşma ihtiyacı hissedersiniz. İlişkide net değilsinizdir. Partneriniz sizin gerçekte ne hissettiğinizi bir türlü anlayamaz. Genelde hoşlandığınız kişiler, yakın ilişki kurulamayacak kişilerdir.
Eğer kaygılıysanız , bu bilgiler size tanıdık gelebilir. Diğerleri ile yakınlık kurmak ve yakınlığı kaybetmek konusunda endişelisinidir. Sürekli kendinizi partnerinizi memnun etmeye çalışırken bulursunuz. Trip atma eğiliminz yüksektir, bu şekilde ilgiyi ayakta tutacağınıza ve kaybetmenize engel olacağını düşünürsünüz. Başka sebeplerle partneriniz sizinle konuşmak istemediğinde (yorgunluk,hastalık, işle ilgili problemler…) siz bu durumun ilişkinizle ilgili olduğunu düşünür ve artık sizi sevmediğine inanırsınız. Bir taraftan ihtiyaçlarınızı dile getirmez, bir taraftanda karşılanmayan bu ihtiyaçlarla ilgili kırgınlıklar biriktirir ve partnerinize kötü davranırsınız. Partnerinizin telefon şifresini merak eder, kontrol etme ihtİyacı hissedersiniz. Nerede olduğunu, ne yapıyor olduğunu sorgularsınız.
Sağlıklı bağlanma tipi olan güvenliyseniz ; diğerlerine karşı sevecensinizdir. Diğerleri ile ilişki kurma konusunda rahatsınızdır. İlişkide sizi rahatsız eden şeyler olduğunda trip atmak veya uzaklaşmak yerine sorunu dile getirirsiniz. Sorun netleştiğinde de çözüm için yolları araştırırsınız.Partnerinize karşı netsinizdir. Partnerinizi arkadaşlarınızla ve ailenizle tanıştırmaktan, ondan bahsetmekten çekinmezsiniz. Kıskandırmakla veya kıskanmakla ilgili partnerinizi zorlamazsınız. Partneriniz ilişkinizde ilgili kendini rahat hisseder.
Pandemi sürecinde en çok zorlanan kişiler kaçınganlardı. İlişkilerin bu kadar yakınlaşması, hele ki partnerleri kaygılı bağlanansa daha da zorlayıcı oldu bu süreç. Sürekli gözetlenmiş hissetmek, her anın birlikte geçmesi, kişisel alanların azalması sıkışmış hissettirmesi muhtemel. Fakat partnerlerin ikisinin de güvenli bağlanan stiline sahip olduğu ilişkiler daha da güçlendi. Birlikte vakit geçirmek, ilişkiye dair paylaşımlarda bulunmak beklenen fırsatı yakalamış hissettirdi.
Bu bilgilerle beraber düşünüp sorgulama yapmaya ne dersiniz? Bir sonra ki sayı da güvenli işleyen ilişkilere dair bir yazı hazırlamayı planlıyorum . Güvenli bağlanmalar…..

Uzm. Klinik Psikolog
Merve Kılıç Nurkan