Sevgili Anne Babalar…

Bir zamanlar tanıdığınız tatlı mı tatlı, sevimli, söz dinleyen evladınız gitti ve yerine aksi, sürekli karşılık veren, laftan sözden anlamayan bir çocuk mu geldi? Panik olmayın. Ergenliğe giren bireylerde bunlar olası ve normal davranışlar. Çocuğunuzu eski haline dönmeye zorlamak, onunla çözümsüz savaşlara girmek yerine ondaki bu değişimi kabullenmek hem çocuğunuz hem kendiniz için atacağınız en doğru adım olacaktır.

Ergenlik Nedir?

Ergenlik çocukluk ile yetişkinlik arasında kalan ara bir dönemdir. Ergenlik dönemi duygusal çalkantıların, zihinsel olarak değişimlerin ve fiziksel olarak büyümenin birleşimidir.

Artık evladınız eskiden olduğun gibi uyumlu bir çocuk değil, daha asi ve daha tedirgin bir gençtir. Duygularını uçlarda yaşar. Dünyanın en mutlu insanı gibiyken aniden aldığı bir telefonla ya da sizinle yaptığı bir tartışmadan sonra aniden dünyası yerle bir olabilir. Mutluluğu hızla öfkeye dönüşebilir.

Ergenlik döneminde anne babalar ağzıyla kuş tutsalar da evlatlarına yaranamazlar. Çünkü ergen birey ‘ben her şeyi biliyorum’ der. Bazen son ses müzik dinlerken bulursunuz onu, bazen bir köşede telefona gömülmüş sessiz sessiz otururken…

Ergen birey bu dönemde ‘Ben kimim?’, ‘Neyim?’, ‘Ne yapmak istiyorum?’ sorularına yanıt arar. Anne baba olmanın en zor tarafı, bir şeyin nasıl doğru yapılacağını bildiğiniz halde, yanlış yapılmasına sabır göstermektir. Önemli olan çocuklarımızı istediğimiz gibi olmaya zorlamak değil, kendileri için en doğru ve en uygun biçimlerde onları yönlendirmektir.

Bu dönemde anne baba olarak evladınızda gözlemlemeniz gerekenler;

Çocuğunuz ailesi ile ne kadar iyi geçiniyor?
Çocuğunuzun okul başarısı nasıl?
Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkileri nasıl?

Çocuğunuzu anlayabilmek için;

İlk atımı onun atmasını beklemeyin, siz atın ve gereksiz savaşlardan kaçının. Çocuğunuzun iletişim becerilerinin gelişmesi için doğru iletişimin nasıl kurulacağını öğrenmesi gereklidir. Bunu öğretecek olan kişiler sizlersiniz. Sabırlı olun. Çocuğunuzun hayat yolunu çizemezsiniz, ona ancak kendi yolunu çizebileceği bir harita verebilirsiniz.

Çocuğunuza ne derseniz öyle olma ihtimalini arttırırsınız. Bu yüzden kullanacağınız cümleleri dikkatlice seçmelisiniz. ‘Tembel’, ‘sorumsuz’,’asi’, ‘inatçı’ derseniz çocuğunuzu tembel asi sorumsuz ve inatçı yaparsınız.

‘Ben senin yaşındayken’ ya da ‘bizim zamanımızda…’ gibi cümleler ergenlik dönemindeki çocuğunuzla kuracağınız iletişimde sadece engel oluşturur.
Çocuğunuzu kendisiyle ya da ev ile ilgili alacağınız kararlara ortak ederseniz direnç yerine işbirliği ile karşılaşırsınız. Bu her zaman onun söylediğini yapmak olmadığı gibi sadece sizin fikirlerinizi uygulamak da değildir.
Çocuğunuzla ergenlik dönemi sıkıntılarını konuşmaktan ve paylaşmaktan kaçınmayın. Evladınızın sorunlarını sizinle paylaşması demek arkadaş ortamının oluşturacağı yanlış yönlendirmelerin önüne geçmeniz anlamına gelir. Aynı zamanda anne baba olarak doğru bildiklerinizle çocuğunuzu yönlendirebilmeniz için sıcak ve samimi bir ilişkinizin oluşmasına yardımcı olur.

Ergenlikte olan çocuğunuzu eleştirirken onun kişiliğine değil de davranışını hedef alın. Kişiliğini eleştirmek bir oyunda topa değilde adama vurmak gibidir. Tembe yerine ödevini neden yapmadın ya da sorumsuz yerine odan toplanmamış diyebilirsiniz.

Çocuğunuzu kendinize düşman etmek istemiyorsanız, bir başarısızlığından sonra ‘Bak gördün mü, ben sana bunun olacağını söylemiştim’, ‘ben sana demedim mi’ gibi cümleler kullanmayın.
Dünyaya çocuğunuzun gözleriyle bakmaya çalışın. Göreceksiniz ki daha çok içinizden geldiği gibi davranacak, daha ön yargısız, daha kararlı olacak ve çocuğunuzla daha sağlıklı ilişkiler kuracaksınız.

Unutmayın!

Anne baba olabilmek, almadan verebilmek ‘ben’ yerine ‘o’ diyebilmek, almadan vermek, verdiğini tüm yüreğiyle ve başına kalkmadan ve bir şey beklemeden tereddütsüz sunabilmektir. Onun gözleriyle bakabilmektir.
Gencin sizi anlaması çok zordur çünkü o hiç yetişkin olmadı. Ama sizler evladınızı anlayabilirsiniz. Çünkü sizler de genç oldunuz.


Psk. Dan. Pınar Ağırsoy