Nasıl ki yetişkinler olarak hepimiz, bedensel özelliklerimiz ve öğrenme yeteneklerimiz açısından birbirimizden farklıysak çocuklar da birbirlerinden farklılar.
Çeşitli nedenlerle, gelişim alanlarının birinde ya da daha fazlasında + veya - yönlerde sapmalar görülen ve akranlarından belirgin vaziyette bireysel yeterlilikler ile eğitim anlamlarında farklılıklar gösteren çocuklar, özel gereksinimli çocuklardır. Bu çocuklar, eğitimden yararlanmaları ve gereksinimlerinin karşılanması için kendilerine özel olarak hazırlanmış eğitim programlarına ve hizmetlere gereksinim duyarlar. Bunlar da özel eğitim hizmetleri adı altında toplanır, diyebiliriz.
Özel eğitimi daha iyi anlayabilmek ve anlatabilmek için bazı kavramları bilmek gerekir:

Zedelenme: Bireyin; (doğum öncesi, doğum anı ya da sonrasında) psikolojik, fizyolojik, anatomik özelliklerinde geçici ya da kalıcı türden bir kayıp, bir yapı ya da işleyiş bozukluğu olması durumudur.

Yetersizlik/ Güçlük: Zedelenmelerin sonucu organın işlevini yerine getirememesi ve bireyin bedensel ve zihinsel davranışlarının sınırlanması durumudur.

Özür/Engel: Bireyin yetersizlik yüzünden yaş, cinsiyet, sosyal ve kültürel faktörlere bağlı olarak normal kabul edilen bir rolü yerine getirmede sınırlılıklara yol açan ya da bireyi bundan alıkoyan bir problem durumudur.
Hayatın her alanında olduğu gibi özellikle böylesi hassas konularda da doğru sözcüklerle, tanımları doğru yapmamız bile, iletişimde ve problemlerin çözümünde bizlere yol gösterici olacaktır.

Bunların yanında bahsedilmesi gereken diğer bir kavram da risk taşımadır. Halen bir yetersizliği belirlenemeyen ancak ileride yetersizlik gösterme ihtimali normalde beklenenden daha fazla olan anlamında kullanılır. Ayrıca, öğrenme, sosyalleşme, olgunlaşma güçlükleri nedeniyle genel eğitim sınıflarında akademik başarısızlık yaşayan ya da özel eğitim hizmetleri açısından tanı alma riski bulunan çocuklar için de kullanılmaktadır.
Risk taşıma kavramı, erken müdahale programları, erken eğitim, erken çocukluk özel eğitimi gibi okulöncesi özel eğitim uygulamaları için önemli bir kavramdır.
Burada erken müdahale kavramına da bakmak gerekir ki; gelişimsel gecikme ya da yetersizliği olan veya risk grubunda olan bebek ve küçük çocukların (36 aya kadar) ailelerine yönelik olarak geliştirilen programları ifade etmektedir.
Erken müdahale, 3-5 yaş gelişimsel destek gereksinimi olan çocuklar için “erken çocukluk özel eğitimi” adı altında devam eden bir süreçtir.