YUMRU ÇENE (AKTİNOMİKOZ - JUMPY JOW)

🔸Aktinomikoz gram (+) bakterilerin oluşturduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Sığır ve domuzlar başta olmak üzere koyun, at ve insanların kronik (sürekli) seyirli bir hastalığıdır. Bu hastalık 'Yumrulu Çene' olarak da adlandırılır. Aktinomikoz sert dokuda alt ve üst çene kemiklerinde ve burun boşluklarında ortaya çıkan irinli abselerle karakterize bir hastalıktır.

🔸Hastalık etkeni Actinomyces Bovis'dir

BULAŞMA

🔸Etkenle bulaşık olan yem, ot, su vb. alınması sonucu, sindirim yolu ile bulaşma şekillenir. Ağız boşluğu mukozası, dil, dudak, diş etlerinde meydana gelen her türlü sert cisim ve infeksiyon yaraları etkenin kolayca vücuda girmesine neden olur. Sığırlarda daha çok diş etlerindeki yaralardan organizmaya giren bakteriler diş köklerinde irinli bir yangı meydana getirir. İrin buradan çene kemiğine geçerek şişmesine ve süngerimsi bir durum almasına neden olur. Daha sonra çene kemiğindeki irin bir fistülle dışarı açılır.

HASTALIK BELİRTİLERİ (SEMPTOMLAR)

🔸Hasta hayvanlarda bir veya iki dudakta kalınlaşma görülür. Bu kalınlaşma yanaklar üzerinden çeneye doğru uzanabilir. Daha sonra birçok küçük apsecikler oluşur. Bu apseciklerin içeriği koyu yeşilimtırak renkte olup deriden dışarı sızan kabuklar oluşturur. Özellikle dil, dudak, yutak ve üst çene lenf yumrularının şişmesi ve apseleşmesi ile karakterizedir. Hayvanlarda salivasyon, yutma ve çiğneme güçlüğü vardır. Dişlerde gevşeme ve düşmeye bağlı beslenme bozukluğu ve zayıflık şekillenir.

TANI

🔸Klinik belirtiler tanıya yardımcı olarak kullanılır. Kesin tanı laboratuvar muayeneleri ile yapılır.

TEDAVİ

🔸Yara tedavisi yapılır.