BİYOLOJİK OLARAK OLGUN OLABİLİRİZ PEKİ YA

PSİKOLOJİK OLGUNLUĞUMUZ?

Biyolojik gelişimimizin yanı sıra psikolojik gelişimimiz ve olgunluğumuz da vardır. Gelişim Psikolojisinde yetişkinlik dönemi (Ergenlik sonrası - 24 yaş ve üstü) olgunluk dönemi ile örtüşse de, olgunluk kavramı, gelişim psikologları tarafından tartışıla gelen karmaşık bir konudur; biyolojik, psikolojik, ahlaki olgunlaşmayı kapsamaktadır.

Biyolojik yaşımız elli olabilir fakat psikolojik olgunluğumuz belli bile olmayabilir. Bu ay ki yazıda, psikolojik olgunluğun ne demek olduğuna ve psikolojik olarak olgun olan kişilerin hangi becerilere sahip olduğuna kısaca değinilecektir.



1970 ve 2011 yılları arasında Ankara Üniversitesi’nde psikoloji, çocuk gelişimi, rehberlik ve danışmanlık alanlarında birçok hizmet vermiş Profesör Doktor Bekir Onur’a göre, psikolojik olgunluk; sevecenlik, sevme ve sevilme yetisi, toplumsal olma yetisi, başka insanlar yetiştirebilme yetisidir. Ayrıca, olgun kişiler kim olduklarının, kişisel güçlerinin ne olduğunun bilincinde olan kişilerdir. “Olgun kişi durağan değildir, sürekli değişim ve yeniden uyum gösterir, kendini yeniler. Olgunluk sonul bir ürün de değildir, sürekli bir oluşumun durmadan yenilenen sonucudur.” demiştir.



Amerikalı psikolog Abraham Maslow’a göre olgun kişi, kendini gerçekleştiren kişidir; aşağı gereksinmeleri (güvenlik, fizyolojik ihtiyaçlar vb.) aşmıştır; özsaygı, başkalarına bağlılık, insancıl bir kişi olarak büyümeye istekli olma özelliklerini gösterir (Kendini Gerçekleştirme Teorisi ve İhtiyaçlar Hiyerarşisinden hatırlarsınız). Maslow’a göre, kendini gerçekleştiren olgun kişi, psikolojik açıdan sağlıklıdır, dengeli bir ruh haline sahiptir, sorunları çözme becerisi gelişmiştir, samimi, insancıl, sıcak ve hoşgörülüdür. Kendini ve başkalarını duruma göre değerlendirir, ön yargılı değildir. Kendini ve yeteneklerini tanır, yaratıcı ve üretkendir.



Harvard Üniversitesi’nde profesörlük yapmış Amerikalı psikolog Gordon Allport'a göre de olgun kişiliğin özellikleri şunlardır:

*Geniş bir benlik duygusuna sahiptir,

*Başkalarıyla hem yakın ilişkilerde hem de genel ilişkilerde sıcak bağlar kurmaya yeteneklidir,

*Dış gerçeklikle bağlantı içindedir, atılgandır, analitik düşünür ve eylemde bulunur,

*Kendini gerçekleştirmeye, içgörüye ve mizaha yeteneklidir,

*Bütünleşmiş bir yaşam felsefesiyle uyum içinde yaşamaktadır.

Görülmektedir ki psikolojik olgunluk bir gelişim sürecidir, kendimizi tanımayı, kendimizi olduğumuz gibi şefkatle kabul etmeyi ve gelişmek için özenle çabalamayı gerektirir.



Biyolojik yaşımızı hepimiz biliyoruz ve yirmi dört yaşın üstündeysek biyolojik olarak olgunuzdur. Peki ya psikolojik olgunluğumuz ne durumda? Psikolojik olgunluğumuzu değerlendirme sırası gelmedi mi?

“Kendimi yeterince tanıyor muyum, davranışlarımın, düşüncelerimin, duygularımın ayrımını yapabiliyor muyum?

Yeterince esnek ve hoşgörülü müyüm?

Sorunlarımı çözmek için çabalıyor muyum?

Kararlar alırken nelere dikkat ediyorum, önceliklerim neler?

Kendimin hangi özelliklerini seviyor, hangi özelliklerimi değiştirmek istiyorum?

Kendimi değiştirmek için çabalıyor muyum?

Hem kendime hem de başkalarına karşı şefkatli miyim?

Eksik olan yanımı geliştirmek için neye ihtiyacım var, bunun için neler yapabilirim?” Ve nicelerini kendimize soralım, iç dünyamıza dönelim ve gelişmek için çaba gösterelim.

Psikolojik olgunluğumuzu arttırmak için çabaladığımız bir sonbahar diliyorum. Değişim için şefkatle ve sabırla çaba gösterirsek meyvelerimizi ilkbaharda alacağımızdan eminim.

Saygı ve sevgilerimle…



Meltem Şahiner
Psikolog