2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Obsesif/Kompulsif Bozukluk (Okb)
YAZI #7451 © Yazan Psk.Cansu Sinem DURSUN | Yayın Haziran 2022
Obsesif/kompulsif bozukluk (OKB):
Obsesyonlar, kaygı veya iğrenme gibi rahatsız edici duygulara neden olan, yineleyici ve kalıcı düşünceler, dürtüler veya görüntülerdir. OKB'si olan birçok kişi, düşüncelerin, dürtülerin veya görüntülerin zihinlerinin bir ürünü olduğunu ve aşırı veya mantıksız olduğunu kabul eder. Ancak bu olumsuz düşüncelerin yol açtığı sıkıntı mantık ve muhakeme ile çözülemez. OKB'si olan çoğu insan, obsesyonların sıkıntısını kompulsiyonlarla hafifletmeye, obsesyonları görmezden gelmeye veya bastırmaya ya da başka aktivitelerle dikkatlerini dağıtmaya çalışır.
Kompulsiyonlar, bir kişinin bir obsesyona tepki olarak gerçekleştirmeye zorlandığını hissettiği tekrarlayıcı davranışlar veya zihinsel eylemlerdir. Davranışlar tipik olarak bir kişinin bir takıntı ile ilgili sıkıntısını önler veya azaltır. Kompulsiyonlar, doğrudan bir obsesyonla ilgili aşırı tepkiler (kontaminasyon korkusu nedeniyle aşırı el yıkama gibi) veya obsesyonla tamamen ilgisi olmayan eylemler olabilir. En şiddetli vakalarda, ritüellerin sürekli tekrarı günü doldurabilir ve normal bir rutini imkansız hale getirebilir.
Tipik obsesyonlar/takıntılar:
•İnsanlar veya çevre tarafından kirlenme korkusu,
•Rahatsız edici cinsel düşünceler veya görüntüler,
•Müstehcenlikleri veya hakaretleri ağzınızdan kaçırma korkusu,
•Düzen, simetri veya kesinlik konusunda aşırı endişe,
•Sesler, resimler, kelimeler veya sayılarla ilgili tekrarlayan müdahaleci düşünceler,
•Önemli bir şeyi kaybetme veya atma korkusu.
Tipik zorlantılar/kompulsiyonlar:
•Aşırı veya ritüelleştirilmiş el yıkama, duş alma, diş fırçalama veya tuvalete gitme,
•Ev eşyalarının tekrar tekrar temizlenmesi,
•İşleri belirli bir şekilde organize etme veya düzenleme,
•Kilitleri, anahtarları veya cihazları tekrar tekrar kontrol etme,
•Sürekli onay veya güvence aramak,
•Belirli bir sayıya kadar tekrarlanan sayma.
Bir kaygı bozukluğu türü olan Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) , insanların tekrarlayan, istenmeyen düşüncelere, fikirlere veya duyumlara (takıntılar) sahip oldukları ve onları tekrar tekrar bir şeyler yapmaya itilmiş hissetmelerine (zorlantılar) sahip olduğu bir bozukluktur. El yıkama, eşyaları kontrol etme veya temizlik gibi tekrarlayan davranışlar, kişinin günlük aktivitelerini ve sosyal etkileşimlerini önemli ölçüde etkileyebilir. OKB'si olmayan birçok insan, rahatsız edici düşüncelere veya tekrarlayan davranışlara sahiptir. Ancak bu düşünce ve davranışlar tipik olarak günlük yaşamı bozmaz. OKB'si olan insanlar için düşünceler kalıcıdır ve davranışlar katıdır. Davranışları yapmamak genellikle büyük sıkıntıya neden olur. OKB'si olan kişiler, takıntılarının gerçekçi olmadığını bilseler bile, obsesif düşüncelerden kurtulmakta veya kompülsif eylemleri durdurmakta zorlanırlar. OKB tanısı için zaman alıcı (günde bir saatten fazla), önemli sıkıntıya neden olan ve işte veya sosyal işlevselliği bozan obsesyonlar ve/veya kompulsiyonlar olması gerekir. OKB genellikle çocukluk, ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde başlar; erkeklere oranla kadınlarda daha fazla görülmektedir. Tedavi, bireyin okulda ve işte işlev görme, ilişkiler geliştirme ve bunlardan zevk alma ve boş zaman etkinliklerini sürdürme becerisini geliştirebilir. Uygun tedaviyi alan OKB hastaları genellikle artan bir yaşam kalitesi ve iyileştirilmiş işlevsellik yaşarlar. Etkili bir tedavi seçeneği de maruz kalma ve tepki önleme olarak bilinen bir tür bilişsel-davranışçı terapidir (CBT). Tedavi seansları sırasında hastalar, korkulan durumlara veya takıntılarına odaklanan görüntülere maruz kalırlar ve bu durum başlangıçta artan kaygıya yol açar. Hastalardan olağan kompulsif davranışlarını (yanıt önleme olarak bilinir) yapmaktan kaçınmaları istenir. Bu sayede hastalar, korkunç bir şey olmadan korkulan bir durumda kalarak, korkulan düşüncelerinin gerçeklikten ziyade yalnızca düşünceler olduğunu öğrenirler. Kişiler, takıntıları ile ritüelistik davranışlara güvenmeden baş edebileceklerini öğrenirler ve zamanla kaygıları azalır. Kanıta dayalı kılavuzları kullanarak, terapistler ve hastalar tipik olarak, düşük kaygı durumlarından daha yüksek kaygı durumlarına kademeli olarak hareket eden bir maruz kalma planı geliştirmek için işbirliği yaparlar. Maruziyetler hem tedavi seanslarında hem de evde yapılır. OKB'si olan bazı kişiler (özellikle hastalıkları hakkında sınırlı içgörüye sahip olanlar), uyandırdığı ilk kaygı nedeniyle BDT'ye katılmayı kabul etmeyebilir. Hafif ila orta dereceli OKB semptomları olan hastalar, hasta tercihine, hastanın bilişsel yeteneklerine ve içgörü düzeyine, ilişkili psikiyatrik durumların varlığına veya yokluğuna ve tedavinin uygunluğuna bağlı olarak tipik olarak BDT veya ilaçla tedavi edilir. Şiddetli OKB semptomları olan hastaların hem BDT hem de ilaç almaları önerilir. Ailesiyle birlikte yaşayan OKB'li kişilerde, evde maruz kalma uygulamasına yardımcı olmak için ailelerin desteğini almaları önemlidir. Bunlara ek olarak sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, OKB ile başa çıkmada yardımcı olabilir. Ayrıca meditasyon, yoga ve masaj gibi temel gevşeme tekniklerini kullanmak OKB'nin neden olduğu stres ve kaygıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Psk.Cansu Sinem DURSUN
Psikolog
 
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Cansu Sinem DURSUN'un Yazıları
► Obsesif Kompulsif Bozukluk Psk.Dnş.Müjgan SONUÇ
► Obsesif Kompulsif Bozukluk (Okb) Psk.Şeyma ALTINEL
► Obsesif Kompulsif Bozukluk Psk.Semiha KARA
► Obsesif Kompulsif Bozukluk Psk.Arzu BEYRİBEY
► Obsesif Kompulsif Bozukluk Psk.Dnş.Fatih FİDAN
► Obsesif Kompulsif Bozukluk (Okb) Psk.Benan ŞAHİNBAŞ
► Obsesif Kompulsif Bozukluk Psk.Nuray ŞAHİN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Obsesif/Kompulsif Bozukluk (Okb)' başlığıyla benzeşen toplam 22 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Psikoterapi Nedir? Temmuz 2022
◊ Şizofreni Hastalığı Temmuz 2022
◊ Yeme Bozuklukları Temmuz 2022
◊ Anoreksiya Nervoza Temmuz 2022
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


11:34
Top