Louisa Duss Psikanalitik Hikâyeler Vaka Sunumu
Bu araştırmanın amacı, projektif testlerden Louisa Duss Psikanalitik Hikâyeler testinin uygulanmasına yönelik bir vaka örneği sunmaktır. Araştırmada görüşülen kişilerin gizliliğini sağlamak için isimler değiştirilmiştir. İlk olarak test hakkında kısa bir bilgiye yer verilip devamında uygulama örneğine yer verilmiştir.
1.LOUISA DUSS PSİKANALİTİK HİKÂYELER TESTİ
10 adet yarım bırakılmış hikâyeden oluşan Louisa Duss Psikanalitik Hikâyeler Testi, çocuk ve yetişkinler için uygulanabilen projektif bir testtir. Test uygulanırken zaman kısıtlaması bulunmazken bir oturumda bir kişiye uygulanabilir.
Çocukların komplekslerini açığa çıkarmak ve problemlerini çözümlemek amacıyla oluşturuluş en gelişmiş tekniklerdendir. Hikâyeler oluşturulurken çocukların daha fazla kavrayabilecekleri ve ilgi gösterebilecekleri bir şekilde yapılandırılmıştır. Duss hikâyeleri oluştururken, çocukların komplekslerine karşılık gelen yanıtlarını göz önünde bulundurarak şu varsayım üzerinde temellendirmiştir: “Eğer çocuk, öykülerden birine takılır, anlamlı içerik taşıyan veya sembolik değeri olan yanıtlar verirse veya yanıt vermekten kaçınırsa; bu, o öykü veya öykü kahramanının, çocukta bulunan kompleksi uyandıracak bir çağrışım oluşturduğu anlamına gelecektir.” Bunun yanında çocuğun aşırı mutlu olması, testin sürmesini istemesi de testleri hiç cevaplamamak kadar anlamlıdır. Hikâyelerin çocukta ruhsal bir rahatlama, katarsis meydana getirdiğini ve çocuğu tatmin ettiğini gösterir (Aydın, 2019). Öte yandan hikâyeler çocuklar için hazırlanmış olsa da yetişkinler için hayal gücünü açığa çıkarmak için uygulanılmaktadır. Yetişkinlerin cevaplarına bakıldığında entelektüel düzeyi ileride olanların zengin veri sunduğu söylenebilir. Entelektüel düzeyin daha zayıf olduğu yetişkinlerin ise cevaplarının spontan ve sembolik olduğu söylenebilir (Budak, 2019).
Cevapların özelliklerine bakıldığında uyum problemi yaşayanların ya da uyumlarında bozukluk görülenlerin cevapları çeşitlidir. Uygulama sonucunda bazı özellikler uygulayıcılara birtakım komplekslerin işaretini sunar. Bu bağlamda dikkat edilecek hususlar şu şekilde olabilir (URL, 1):
1.Beklenmedik şaşırtıcı cevaplar.
2.Bir öyküdeki kompleksin tekrar etmesi.
3.Kulağa fısıldayarak söylemek.
4.Bir hikâye için cevaplamamayı tercih etmek.
5.Susma süresinin uzaması.
6.Testin yeniden yapılmasında istekli olmak.
Yukarıda verilen hususların yanında hikâyeler okunurken doğal bir şekilde okunur. Çocuğun ilgisini çekmek için herhangi bir abartıya, çekicilik kazandırmaya ya da dramatize etme yoluna gidilmez. Böylesi dikkat çekiciler veya eklemeler test uygulanan bireylerin odak noktasının değişmesine neden olur. Bunun sonucunda testin uygulanmasındaki amaçtan uzaklaşılmış olur (URL,1).
Diğer yandan uygulama esnasında tespit edilen birtakım komplekslerin karşılığı olan soruların üstünde durmak ve elde edilen cevapların manidarlığına göre daha irdelenerek derinlemesine sorular sorulur. Test uygulanırken uygulanan bireyin kendisini kolaylıkla hikâyedeki kahramanının yerine koyması gerekir ki bunu amacıyla en az suçluluk duygusu uyandırabilecek komplekslerden başlanmasına dikkat edilmesi tercih edilir (Aydın, 2019; Budak 2019). Tüm cevaplar alınıp her bir hikâyenin hepsi kontrol edilir ve sonrasında değerlendirmeye geçilir (Eslek, 2017).
İsviçre’de L. Verlag Hans Huber Duss tarafından geliştirilen testin yarım kalan hikâyelerin başlıkları arasında; kuş öyküsü, evlilik yıl dönümü öyküsü, kuzu öyküsü, cenaze öyküsü, korku öyküsü, fil öyküsü, yapılmış eşya öyküsü, anne baba ile gezinti öyküsü, haber öyküsü ve fena rüya hikâyeleri bulunur. Bu hikâyeler yardımıyla anne babaya bağlılık, bunalım, saldırganlık, inatçılık, kardeşlik kompleksleri, kendini cezalandırma isteği, arzu ve korkular gibi duyguların açığa çıkarılarak bireye dair çeşitli veriler elde edilir (URL, 2).
2.UYGULANAN TEST HAKKINDA BİLGİ
Uygulama öncesi Furkan ve annesi ile yakınlık ve güven ilişkisi kuruldu. Sonrada uygulamaya geçildi. Uygulama 20 dakika sürdü. Furkan ve annesi ile ilk önce 40 dakika görüştük. Onu tanımaya çalışırken ilgisinin yüksek olduğunu gözlemlendi. Yakınlık sağlandığı için testin uygulanması çok kolay oldu ve kısa sürdü.
Furkan, 10 yaşında bir erkek çocuktur. 8 yaşında özel gereksinimi olan bir kız kardeşi vardır. Annesi ev hanımı, babası maden mühendisidir. Annesi ilgili bir ebeveyndir. Babası işinden dolayı sürekli şehir dışındadır. Furkan, obez bir bebeklik dönemi geçirmiş ve yaşıtlarından geç konuşup geç yürümüştür.
Tuvalet eğitimi konusunda anne zaman zaman güçlük yaşamıştır. Aile bir gün Almanya’ya gittiğinde orada dayısının kızması ile yüz yüze kalmış ve bu olaydan bir hafta sonra bir daha hiç yerini ıslatmamıştır.
Annenin alkol sigara kullanımı yoktur. Doğum öncesinde ve sonrasında Furkan’a aşırı koruyucu, dikkatli ve özenli davranmıştır. Kardeşi özel tanı aldıktan sonra annenin ilgisi ve bakımı kardeşine yönelmiştir. Evde otorite figürü annedir. Çünkü baba sürekli şehir dışında bulunuyor. Anneden sonra çocuklar için büyükbaba ve babaanne önemli diğer kişilerdir. Anneanne ve diğer akrabalar farklı şehirlerde bir kısmı ise Almanya’da yaşamaktadır.
Furkan’ın yaşadıkları ilçede sosyal çevresi genişken ile taşındıkları bir yıldan beri arkadaş çevresinde azalma olmuş, bundan dolayı biraz daha kendi halinde bir dönem geçirdiği bilgisi edinilmiştir.
Psikolojik Danışman: Bundan beş yıl öncesinde Furkan nasıl bir çocukluk geçiriyordu?
Anne: Furkan her zaman uysal bir çocuk oldu. Fiziksel olarak ağır bir bebekti. Taşırken, bakımını yaparken çok güçlük yaşadım ama kişilik olarak beni hiç yormadı, hep kendi halinde ve anlayışlı bir çocuktu.
2.1.UYGULAMA
Psikolojik Danışman: Şu an kendini hazır hissediyor musun?
Furkan: Evet.
Psikolojik Danışman: Başlayalım mı o zaman?
Furkan: Başlayalım.
(Test için oldukça ilgili olduğunu gözlemledim.)
KUŞ ÖYKÜSÜ I – “(Çocuğun ana babadan birine olan bağlılığını veya geleceğini görme biçimini açığa çıkarmak için) Bir baba, bir anne, bir de yavru kuş daldaki yuvalarında uyuyorlarmış. Birden fırtına çıkmış, ağaç sarsılmış ve kuşlar yere düşmüş. Baba hemen bir çam ağacına anne de başka bir çam ağacına uçmuş. Şimdi yavru kuş ne yapacak? O da uçmasını biraz biliyor.”
Furkan: Yavru kuş etrafa bakıp ilk önce hangisi daha güvenliyse oraya gider. Sonra diyelim ki annenin yanına gittiyse babamızı kurtarmaya babanın yanına gittiyse anneyi kurtarmaya çalışır. Ondan sonra ortam sakinleşince güvenli bir yer arar. Devam edeyim mi?
Psikolojik Danışman: Edebilirsin.
Furkan: Biz insanlar kuş olsak birilerine haber ederim. Fırtınada ağacın bizi atmaması için güvenli bir ortam yaratmaya çalışırım.
Psikolojik Danışman: Peki, başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Başka, kuş uçamadığı halde annesinin yanına gitmeye çaba sarf etmiş olabilir. Kuş orada kaldıysa veya anne babası fırtınadan sonra onu almaya gitmiş olabilirler.
Psikolojik Danışman: Diğer hikâyeye geçiyorum.
Furkan: Geçebilirsiniz.
EVLİLİK YILDÖNÜMÜ ÖYKÜSÜ II – “(Anne baba beraberliğinin ve mutluluğunun kıskandırılması)
Bir anne ile babanın evlenmelerinin yıldönümü idi. Onlar birbirlerini çok seviyorlar ve kendilerine güzel bir eğlence hazırlamışlardı. Tam bu eğlence sırasında çocuk kalktı ve tek başına bahçeye çıktı. Neden?”
Furkan: Çocuğun kendisine ilgi gösterilmediğini düşünmüş olabilir. Kendine önem verilmediğini (daha çok kardeşlerde olur ama) anne babada da olabilir. Kendine önem verilmeyip onu da aralarına almak isteseler de o böyle dışarıda kendiliğinden tek başına kalmış olabilir. Iıımmm ne bileyim öyle bir parti içinde kendisinin çok ilgisini çekmemiş olabilir. Canı sıkılmış tek başına kalmak istemiştir.
Psikolojik Danışman: Hım hım…
Furkan: Böyle.
Psikolojik Danışman: Geçeyim mi diğer hikâyeye?
Furkan: Olur. Hikâyeler çok güzelmiş ya.
KUZU ÖYKÜSÜ III – “(Sütten kesilme ve kardeşlik komplekslerinin belirlenmesi için)
Kardeş var ise;
Bir çayırda, bir anne koyunla bir küçük kuzu yaşıyorlardı. Küçük kuzu, bütün gün annesinin yanında sıçrayıp duruyordu. Her gece annesi ona çok sevdiği sıcak süt veriyordu. Aynı zamanda kuzu ot da yemeye başlamıştı. Bir gün anne koyuna minicik bir kuzu getirdiler. Gelen minik kuzu çok acıkmıştı, anne koyundan süt istiyordu; fakat anne koyunun ikisine de yetecek kadar sütü yoktu. Büyük kuzuya dedi ki: “İkiniz için de sütüm yok, sen artık taze ot yiyeceksin!” Büyük kuzu ne yapsın?”
Kardeş yok ise;
“Bir çayırda, bir anne koyunla bir küçük kuzu yaşıyorlardı. Küçük kuzu bütün gün annesinin yanında sıçrayıp duruyordu. Her gece annesi ona çok sevdiği sıcak süt veriyordu. Aynı zamanda kuzu ot da yemeye başlamıştı. Bir gün anne koyun, kuzuya dedi ki: “Senin için artık sütüm yok! Sen artık taze ot yiyeceksin.” Kuzu ne yapsın?”
Furkan: Büyük kuzu ne yapacak? Bence onun vücudu daha kuvvetli olacağı için fedakârlık yapacaktır. O da annesine elinden geldiğince yardım etmeli bence. Onun da vücudunun kendisi gibi kuvvetli olması için bence anlayışla karşılamalı.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Bu kadar.
Psikolojik Danışman: Peki, diğer hikâyeye geçiyorum.
Furkan: Olur.
CENAZE ÖYKÜSÜ IV – “(Saldırganlık, ölüm istemi, suçluluk, kendini cezalandırma duygusunu meydana çıkartmak için)
Köyün yolundan bir cenaze geçiyor. Herkes soruyor “Kim ölmüş?” Cevap veriyorlar: “Şu evde oturan ailelerden biri.” Sence ölen kimdir?”
Furkan: O evin içindeki ailelerden biri. Gidip sorardım.
Psikolojik Danışman: Kim olduğu hakkında fikir yürütemiyorsun. Gidip öğrenirsin.
Furkan: Evet, yani ne bileyim.
Psikolojik Danışman: Peki, diğer hikâyeye geçiyorum.
Furkan: Olur.
KORKU ÖYKÜSÜ V – “(Bunalım ve kendini suçlamayı belirlemek için)
Bir çocuk usulca şöyle dedi: “Ah ne kadar korktum!” Acaba o neden korkmuştur?”
Furkan: Bence yıldırım çarpmıştır. Kötü hava olabilir. Bir kaza olabilir veya birine bir şey olmuş olabilir. Değişik film izliyor veya korkulu bir şey okumuştur.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Aklıma ilk gelen yıldırım çarpmıştır kesin.
Psikolojik Danışman: Peki, geçiyorum.
Furkan: Olur.
Yorum:
FİL ÖYKÜSÜ VI – “(Kastrasyon Kompleksi için) Bir çocuğun çok sevdiği küçük bir fili varmış. Fil uzunca hortumu ile pek güzelmiş. Bir gün gezmeden dönüşte odasına girince çocuk fili pek değişmiş bulmuş. Değişmiş olan nedir ve niçin değişmiştir?”
Furkan: Filin huyu değişmiştir. Şey o sahibi tek mi gitmiş?
Psikolojik Danışman: Evet, şöyle çocuk gezmeden dönüyor.
Furkan: Çocuk söylemiyor değil mi? Fille gezmeye gidermiş falan…
Psikolojik Danışman: Hayır, söylemiyor. Çocuk gezmeye gitmiş ve dönüşte çok sevdiği fili değişmiş bulmuş.
Furkan: Immmm. Fil sahibinin onu sevdiğini bilip onu götürmediği için ona karşı huyları değişmiş olabilir.
Psikolojik Danışman: Peki.
YAPILMIŞ EŞYA ÖYKÜSÜ VII – “(Anal kompleksi, mal canlılığı ve inatçılığı belirlemek için)
Bir çocuk topraktan birçok şeyler yapmayı başarmış. Bir kule gibi... Bunları çok seviyormuş. Annesi bunları kendisine vermesini isterse ne yapacaktır, verecek midir?”
Furkan: Çocuk toprağı çok seviyorsa o topraktan yaptığı şeyleri anne ona bir şey kazandıracaksa onun ilgi odağı bir şeyi ona verebilir. Mesela topraktan bir hediye yapılan. Bence çocukta annesinin ona iyi bir şey yapabileceğini, ona yarayacak bir şey olduğunu bilse ona verebilir. Annesi belki onun için belki daha iyi bir şey verebilir.
Psikolojik Danışman: Hım hım…
Furkan: Bu kadar.
Psikolojik Danışman: Peki.
ANNE VE BABA İLE GEZİNTİ ÖYKÜSÜ VIII – “(Oedipus ve Elektra komplekslerini belirlemek için) Oğlan çocukları için;
Bir oğlan çocuk, annesi ile ormanda baş başa çok güzel bir gezinti yapmıştı. Bu gezintiden ikisi de çok hoşlanmıştı. Eve girdikleri zaman babanın yüzünün her zamanki gibi olmadığını görmüşlerdi. Neden?”
Kız çocukları için;
“Bir kız çocuk, babası ile ormanda baş başa çok güzel bir gezinti yapmıştı. Bu gezintiden ikisi de çok hoşlanmıştı. Eve girdikleri zaman annenin yüzünün her zamanki gibi olmadığını görmüşlerdi. Neden?”
Furkan: Bence yani ilk aklıma gelen annesi ve çocuk tek çıkıp mutlu oldu ve baba iş yüzünden canı sıkıktı.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Mutsuz bir olay oldu.
Psikolojik Danışman: Peki.
HABER ÖYKÜSÜ IX – “(İstek ve korkularını anlamak için)
Bir çocuk gezmeden dönmüştü. Anne ona dedi ki: “Derslerine hemen başlama, sana verilecek bir haberim var!” Annesi acaba ona ne söyleyecek?”
Furkan: Gezmeden geliyor ve annesi ona bir şey söyleyecek. Bence her anne çocuğunun ödevini yaptıktan sonra eğlenmesini ister. Bence ödevden daha yararlı bir şey ya da önemli bir şey söyleyecektir.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Yani ne bileyim bir mutlu haber olabilir. Dersleri ile alakalı, bir öğretmeni ile görüşüp ona bir açıklamada bulunabilir. Aklıma gelen bunlar.
Psikolojik Danışman: Peki.
FENA RÜYA ÖYKÜSÜ X – “(Önceki öyküleri kontrol için) Bir çocuk sabahleyin çok yorgun uyandı ve dedi ki: “Ah öyle fena bir rüya gördüm ki!” Acaba rüyasında ne görmüştü?”
Furkan: Imm yani uyandığında üzgün mü?
Psikolojik Danışman: Hayır. Yorgun uyanmış.
Furkan: Rüyası beynini yormuştur.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Tek aklıma gelen onu yoracak bir şeyler görmüş olması. Başka bir şeylerde olabilir ama aklıma gelmiyor şu an.
Psikolojik Danışman: Peki, hikâyelerimiz bu kadardı. Ben sana çok teşekkür ediyorum.
Furkan: Rica ederim.
3.DEĞERLENDİRME
Furkan’la yapılan test uygulaması sonunda her hikâye ayrı ayrı değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu değerlendirme aşağıdaki gibi özetlenebilir:
1.Kuş Hikâyesinden hareketle: Çocuğun ilk önce anne babasından birinin yanını değil de güvenli yer araması dikkat çekicidir. Bunda hem çocuğun babasının işten dolayı başka şehirde bulunuyor olması hem de fallik dönem sonunda çocuğun ebeveynle yaptığı özdeşimi güçlendirmiş olması etkilidir denilebilir. Ayrıca, fırtınadan sonra kurtarılacağına olan inancı da güvenli bir bağlanma geliştirdiğine işaret edebilir.
2.Evlilik Yıl Dönümü Hikâyesinden hareketle: Çocuğun zaman zaman ihmal edildiği ifade edilebilir. Bu ihmalliğin nedenini ise ebeveynde değil kendi isteği gibi yansıtma eğilimi göze çarpmaktadır.
3.Kuzu Hikâyesinden hareketle: Özel gereksinimli kardeşin varlığının, Furkan’da küçük yaşta fedakârlık, anlayış ve sorumluluk duygularını geliştirip ön plana çıkarttığı ifade edilebilir.
4.Cenaze Hikâyesinden hareketle: Furkan’ın içinde bulunduğu latent dönem (6-12 yaş) onun sosyal becerilerinin geliştiğine işaret ediyor. Burada dışsallaştırma öğesini merak duygusu ve öğrenme yoluyla telafi etme anlayışına yöneldiği görülüyor.
5.Korku Hikâyesinden hareketle: çocuğun korkularının dış kaynaklı (doğa olayı gibi) olduğu görülmekle birlikte izlediği film ve okuduğu kitaplarında kaynaklık ettiğini söylemek mümkündür.
6.Fil Hikâyesinden hareketle: Filin huyunun değişmesi bastırılan, bilinçaltına gönderilen babaya yönelik saldırgan duygulara işaret edebilir. Fallik dönemin (3-6 yaş) sonunda babayla kurulan özdeşimle çocuk babasının özelliklerini, değer ve tutumlarını içselleştirerek cinsel kimliği kazanasını ve süper egonun güçlenmesini sağlar.
7.Yapılmış Eşya Hikâyesinden hareketle: Furkan’ın ebeveynlerinin sevgi, ilgi ve onayına ihtiyacı vardır. Ayrıca Kolberg’in ahlaki gelişim evrelerinden birinci düzey (gelenek öncesi akıl yürütme) ikinci evrede (bireysellik, araçsal amaç ve karşılıklılık) olduğu ifade edilebilir.
8.Anne ile Gezinti Hikâyesinden hareketle: Çocuk ve annenin mutlu olup babanın işten dolayı mutsuz olması çocuktaki baba otoritesinin bir nedene yani işe bağlanması otoritenin gücünü hafifletme eğilimi olarak yorumlanabilir.
9.Haber Hikâyesinden hareketle: Okul ve akademik başarı konusunda annenin beklentisinin varlığından söz edilebilir.
10.Fena Rüya Hikâyesinden hareketle: Bilinçdışı materyale eriştikçe duygulanımdaki yoğunluğun varlığı açığa çıkmaya başlamıştır.
Sonuç olarak Furkan, içinde bulunduğu yaş dönemine göre olgun davranan bir çocuktur. Bir yandan baba figürünün eksikliği diğer yandan özel gereksinimli kardeşin varlığına rağmen aile ilişkilerinde çatışma yaşamayan, uyum gösteren bir çocuktur. Ancak ebeveynler her ne durumda olursa olsun her çocuğun hakkı olan bakım ve ilgiyi eşit düzeyde vermeye özen göstermeli, çocuğun olgun davranışları suiistimal edilmemelidir.
KAYNAKÇA
Aydın, S. (2019). Kişiliğin değerlendirilmesinde projektif testler. Palme Yayınevi: Anlara.
Eslek, D. (2017). Gelişim Psikolojisinde Testler Dersi Sunum Raporu. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir. 02.05.2020 tarihinde www. academia.edu.tr adresinden alındı.
M. Budak, (2019). https://docplayer.biz.tr/116103053-Luisa-duss-psikanalitik-oyku-testi-ornegi.html 02.05.2019 tarihinde erişildi.
URL,1:https://www.kimpsikoloji.com/psikolojik-test/projektif-psikanalitik-psikolojik-test-testler/luisa-duss-psikanalitik-oyku-testi/ 02.05.2020 tarihinde erişildi.
URL,2:https://www.psikonterapi.com/luisa-duss-psikanalitik-oyku-testi-konya/ 02.05.2020 tarihinde erişildi.
1.LOUISA DUSS PSİKANALİTİK HİKÂYELER TESTİ
10 adet yarım bırakılmış hikâyeden oluşan Louisa Duss Psikanalitik Hikâyeler Testi, çocuk ve yetişkinler için uygulanabilen projektif bir testtir. Test uygulanırken zaman kısıtlaması bulunmazken bir oturumda bir kişiye uygulanabilir.
Çocukların komplekslerini açığa çıkarmak ve problemlerini çözümlemek amacıyla oluşturuluş en gelişmiş tekniklerdendir. Hikâyeler oluşturulurken çocukların daha fazla kavrayabilecekleri ve ilgi gösterebilecekleri bir şekilde yapılandırılmıştır. Duss hikâyeleri oluştururken, çocukların komplekslerine karşılık gelen yanıtlarını göz önünde bulundurarak şu varsayım üzerinde temellendirmiştir: “Eğer çocuk, öykülerden birine takılır, anlamlı içerik taşıyan veya sembolik değeri olan yanıtlar verirse veya yanıt vermekten kaçınırsa; bu, o öykü veya öykü kahramanının, çocukta bulunan kompleksi uyandıracak bir çağrışım oluşturduğu anlamına gelecektir.” Bunun yanında çocuğun aşırı mutlu olması, testin sürmesini istemesi de testleri hiç cevaplamamak kadar anlamlıdır. Hikâyelerin çocukta ruhsal bir rahatlama, katarsis meydana getirdiğini ve çocuğu tatmin ettiğini gösterir (Aydın, 2019). Öte yandan hikâyeler çocuklar için hazırlanmış olsa da yetişkinler için hayal gücünü açığa çıkarmak için uygulanılmaktadır. Yetişkinlerin cevaplarına bakıldığında entelektüel düzeyi ileride olanların zengin veri sunduğu söylenebilir. Entelektüel düzeyin daha zayıf olduğu yetişkinlerin ise cevaplarının spontan ve sembolik olduğu söylenebilir (Budak, 2019).
Cevapların özelliklerine bakıldığında uyum problemi yaşayanların ya da uyumlarında bozukluk görülenlerin cevapları çeşitlidir. Uygulama sonucunda bazı özellikler uygulayıcılara birtakım komplekslerin işaretini sunar. Bu bağlamda dikkat edilecek hususlar şu şekilde olabilir (URL, 1):
1.Beklenmedik şaşırtıcı cevaplar.
2.Bir öyküdeki kompleksin tekrar etmesi.
3.Kulağa fısıldayarak söylemek.
4.Bir hikâye için cevaplamamayı tercih etmek.
5.Susma süresinin uzaması.
6.Testin yeniden yapılmasında istekli olmak.
Yukarıda verilen hususların yanında hikâyeler okunurken doğal bir şekilde okunur. Çocuğun ilgisini çekmek için herhangi bir abartıya, çekicilik kazandırmaya ya da dramatize etme yoluna gidilmez. Böylesi dikkat çekiciler veya eklemeler test uygulanan bireylerin odak noktasının değişmesine neden olur. Bunun sonucunda testin uygulanmasındaki amaçtan uzaklaşılmış olur (URL,1).
Diğer yandan uygulama esnasında tespit edilen birtakım komplekslerin karşılığı olan soruların üstünde durmak ve elde edilen cevapların manidarlığına göre daha irdelenerek derinlemesine sorular sorulur. Test uygulanırken uygulanan bireyin kendisini kolaylıkla hikâyedeki kahramanının yerine koyması gerekir ki bunu amacıyla en az suçluluk duygusu uyandırabilecek komplekslerden başlanmasına dikkat edilmesi tercih edilir (Aydın, 2019; Budak 2019). Tüm cevaplar alınıp her bir hikâyenin hepsi kontrol edilir ve sonrasında değerlendirmeye geçilir (Eslek, 2017).
İsviçre’de L. Verlag Hans Huber Duss tarafından geliştirilen testin yarım kalan hikâyelerin başlıkları arasında; kuş öyküsü, evlilik yıl dönümü öyküsü, kuzu öyküsü, cenaze öyküsü, korku öyküsü, fil öyküsü, yapılmış eşya öyküsü, anne baba ile gezinti öyküsü, haber öyküsü ve fena rüya hikâyeleri bulunur. Bu hikâyeler yardımıyla anne babaya bağlılık, bunalım, saldırganlık, inatçılık, kardeşlik kompleksleri, kendini cezalandırma isteği, arzu ve korkular gibi duyguların açığa çıkarılarak bireye dair çeşitli veriler elde edilir (URL, 2).
2.UYGULANAN TEST HAKKINDA BİLGİ
Uygulama öncesi Furkan ve annesi ile yakınlık ve güven ilişkisi kuruldu. Sonrada uygulamaya geçildi. Uygulama 20 dakika sürdü. Furkan ve annesi ile ilk önce 40 dakika görüştük. Onu tanımaya çalışırken ilgisinin yüksek olduğunu gözlemlendi. Yakınlık sağlandığı için testin uygulanması çok kolay oldu ve kısa sürdü.
Furkan, 10 yaşında bir erkek çocuktur. 8 yaşında özel gereksinimi olan bir kız kardeşi vardır. Annesi ev hanımı, babası maden mühendisidir. Annesi ilgili bir ebeveyndir. Babası işinden dolayı sürekli şehir dışındadır. Furkan, obez bir bebeklik dönemi geçirmiş ve yaşıtlarından geç konuşup geç yürümüştür.
Tuvalet eğitimi konusunda anne zaman zaman güçlük yaşamıştır. Aile bir gün Almanya’ya gittiğinde orada dayısının kızması ile yüz yüze kalmış ve bu olaydan bir hafta sonra bir daha hiç yerini ıslatmamıştır.
Annenin alkol sigara kullanımı yoktur. Doğum öncesinde ve sonrasında Furkan’a aşırı koruyucu, dikkatli ve özenli davranmıştır. Kardeşi özel tanı aldıktan sonra annenin ilgisi ve bakımı kardeşine yönelmiştir. Evde otorite figürü annedir. Çünkü baba sürekli şehir dışında bulunuyor. Anneden sonra çocuklar için büyükbaba ve babaanne önemli diğer kişilerdir. Anneanne ve diğer akrabalar farklı şehirlerde bir kısmı ise Almanya’da yaşamaktadır.
Furkan’ın yaşadıkları ilçede sosyal çevresi genişken ile taşındıkları bir yıldan beri arkadaş çevresinde azalma olmuş, bundan dolayı biraz daha kendi halinde bir dönem geçirdiği bilgisi edinilmiştir.
Psikolojik Danışman: Bundan beş yıl öncesinde Furkan nasıl bir çocukluk geçiriyordu?
Anne: Furkan her zaman uysal bir çocuk oldu. Fiziksel olarak ağır bir bebekti. Taşırken, bakımını yaparken çok güçlük yaşadım ama kişilik olarak beni hiç yormadı, hep kendi halinde ve anlayışlı bir çocuktu.
2.1.UYGULAMA
Psikolojik Danışman: Şu an kendini hazır hissediyor musun?
Furkan: Evet.
Psikolojik Danışman: Başlayalım mı o zaman?
Furkan: Başlayalım.
(Test için oldukça ilgili olduğunu gözlemledim.)
KUŞ ÖYKÜSÜ I – “(Çocuğun ana babadan birine olan bağlılığını veya geleceğini görme biçimini açığa çıkarmak için) Bir baba, bir anne, bir de yavru kuş daldaki yuvalarında uyuyorlarmış. Birden fırtına çıkmış, ağaç sarsılmış ve kuşlar yere düşmüş. Baba hemen bir çam ağacına anne de başka bir çam ağacına uçmuş. Şimdi yavru kuş ne yapacak? O da uçmasını biraz biliyor.”
Furkan: Yavru kuş etrafa bakıp ilk önce hangisi daha güvenliyse oraya gider. Sonra diyelim ki annenin yanına gittiyse babamızı kurtarmaya babanın yanına gittiyse anneyi kurtarmaya çalışır. Ondan sonra ortam sakinleşince güvenli bir yer arar. Devam edeyim mi?
Psikolojik Danışman: Edebilirsin.
Furkan: Biz insanlar kuş olsak birilerine haber ederim. Fırtınada ağacın bizi atmaması için güvenli bir ortam yaratmaya çalışırım.
Psikolojik Danışman: Peki, başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Başka, kuş uçamadığı halde annesinin yanına gitmeye çaba sarf etmiş olabilir. Kuş orada kaldıysa veya anne babası fırtınadan sonra onu almaya gitmiş olabilirler.
Psikolojik Danışman: Diğer hikâyeye geçiyorum.
Furkan: Geçebilirsiniz.
EVLİLİK YILDÖNÜMÜ ÖYKÜSÜ II – “(Anne baba beraberliğinin ve mutluluğunun kıskandırılması)
Bir anne ile babanın evlenmelerinin yıldönümü idi. Onlar birbirlerini çok seviyorlar ve kendilerine güzel bir eğlence hazırlamışlardı. Tam bu eğlence sırasında çocuk kalktı ve tek başına bahçeye çıktı. Neden?”
Furkan: Çocuğun kendisine ilgi gösterilmediğini düşünmüş olabilir. Kendine önem verilmediğini (daha çok kardeşlerde olur ama) anne babada da olabilir. Kendine önem verilmeyip onu da aralarına almak isteseler de o böyle dışarıda kendiliğinden tek başına kalmış olabilir. Iıımmm ne bileyim öyle bir parti içinde kendisinin çok ilgisini çekmemiş olabilir. Canı sıkılmış tek başına kalmak istemiştir.
Psikolojik Danışman: Hım hım…
Furkan: Böyle.
Psikolojik Danışman: Geçeyim mi diğer hikâyeye?
Furkan: Olur. Hikâyeler çok güzelmiş ya.
KUZU ÖYKÜSÜ III – “(Sütten kesilme ve kardeşlik komplekslerinin belirlenmesi için)
Kardeş var ise;
Bir çayırda, bir anne koyunla bir küçük kuzu yaşıyorlardı. Küçük kuzu, bütün gün annesinin yanında sıçrayıp duruyordu. Her gece annesi ona çok sevdiği sıcak süt veriyordu. Aynı zamanda kuzu ot da yemeye başlamıştı. Bir gün anne koyuna minicik bir kuzu getirdiler. Gelen minik kuzu çok acıkmıştı, anne koyundan süt istiyordu; fakat anne koyunun ikisine de yetecek kadar sütü yoktu. Büyük kuzuya dedi ki: “İkiniz için de sütüm yok, sen artık taze ot yiyeceksin!” Büyük kuzu ne yapsın?”
Kardeş yok ise;
“Bir çayırda, bir anne koyunla bir küçük kuzu yaşıyorlardı. Küçük kuzu bütün gün annesinin yanında sıçrayıp duruyordu. Her gece annesi ona çok sevdiği sıcak süt veriyordu. Aynı zamanda kuzu ot da yemeye başlamıştı. Bir gün anne koyun, kuzuya dedi ki: “Senin için artık sütüm yok! Sen artık taze ot yiyeceksin.” Kuzu ne yapsın?”
Furkan: Büyük kuzu ne yapacak? Bence onun vücudu daha kuvvetli olacağı için fedakârlık yapacaktır. O da annesine elinden geldiğince yardım etmeli bence. Onun da vücudunun kendisi gibi kuvvetli olması için bence anlayışla karşılamalı.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Bu kadar.
Psikolojik Danışman: Peki, diğer hikâyeye geçiyorum.
Furkan: Olur.
CENAZE ÖYKÜSÜ IV – “(Saldırganlık, ölüm istemi, suçluluk, kendini cezalandırma duygusunu meydana çıkartmak için)
Köyün yolundan bir cenaze geçiyor. Herkes soruyor “Kim ölmüş?” Cevap veriyorlar: “Şu evde oturan ailelerden biri.” Sence ölen kimdir?”
Furkan: O evin içindeki ailelerden biri. Gidip sorardım.
Psikolojik Danışman: Kim olduğu hakkında fikir yürütemiyorsun. Gidip öğrenirsin.
Furkan: Evet, yani ne bileyim.
Psikolojik Danışman: Peki, diğer hikâyeye geçiyorum.
Furkan: Olur.
KORKU ÖYKÜSÜ V – “(Bunalım ve kendini suçlamayı belirlemek için)
Bir çocuk usulca şöyle dedi: “Ah ne kadar korktum!” Acaba o neden korkmuştur?”
Furkan: Bence yıldırım çarpmıştır. Kötü hava olabilir. Bir kaza olabilir veya birine bir şey olmuş olabilir. Değişik film izliyor veya korkulu bir şey okumuştur.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Aklıma ilk gelen yıldırım çarpmıştır kesin.
Psikolojik Danışman: Peki, geçiyorum.
Furkan: Olur.
Yorum:
FİL ÖYKÜSÜ VI – “(Kastrasyon Kompleksi için) Bir çocuğun çok sevdiği küçük bir fili varmış. Fil uzunca hortumu ile pek güzelmiş. Bir gün gezmeden dönüşte odasına girince çocuk fili pek değişmiş bulmuş. Değişmiş olan nedir ve niçin değişmiştir?”
Furkan: Filin huyu değişmiştir. Şey o sahibi tek mi gitmiş?
Psikolojik Danışman: Evet, şöyle çocuk gezmeden dönüyor.
Furkan: Çocuk söylemiyor değil mi? Fille gezmeye gidermiş falan…
Psikolojik Danışman: Hayır, söylemiyor. Çocuk gezmeye gitmiş ve dönüşte çok sevdiği fili değişmiş bulmuş.
Furkan: Immmm. Fil sahibinin onu sevdiğini bilip onu götürmediği için ona karşı huyları değişmiş olabilir.
Psikolojik Danışman: Peki.
YAPILMIŞ EŞYA ÖYKÜSÜ VII – “(Anal kompleksi, mal canlılığı ve inatçılığı belirlemek için)
Bir çocuk topraktan birçok şeyler yapmayı başarmış. Bir kule gibi... Bunları çok seviyormuş. Annesi bunları kendisine vermesini isterse ne yapacaktır, verecek midir?”
Furkan: Çocuk toprağı çok seviyorsa o topraktan yaptığı şeyleri anne ona bir şey kazandıracaksa onun ilgi odağı bir şeyi ona verebilir. Mesela topraktan bir hediye yapılan. Bence çocukta annesinin ona iyi bir şey yapabileceğini, ona yarayacak bir şey olduğunu bilse ona verebilir. Annesi belki onun için belki daha iyi bir şey verebilir.
Psikolojik Danışman: Hım hım…
Furkan: Bu kadar.
Psikolojik Danışman: Peki.
ANNE VE BABA İLE GEZİNTİ ÖYKÜSÜ VIII – “(Oedipus ve Elektra komplekslerini belirlemek için) Oğlan çocukları için;
Bir oğlan çocuk, annesi ile ormanda baş başa çok güzel bir gezinti yapmıştı. Bu gezintiden ikisi de çok hoşlanmıştı. Eve girdikleri zaman babanın yüzünün her zamanki gibi olmadığını görmüşlerdi. Neden?”
Kız çocukları için;
“Bir kız çocuk, babası ile ormanda baş başa çok güzel bir gezinti yapmıştı. Bu gezintiden ikisi de çok hoşlanmıştı. Eve girdikleri zaman annenin yüzünün her zamanki gibi olmadığını görmüşlerdi. Neden?”
Furkan: Bence yani ilk aklıma gelen annesi ve çocuk tek çıkıp mutlu oldu ve baba iş yüzünden canı sıkıktı.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Mutsuz bir olay oldu.
Psikolojik Danışman: Peki.
HABER ÖYKÜSÜ IX – “(İstek ve korkularını anlamak için)
Bir çocuk gezmeden dönmüştü. Anne ona dedi ki: “Derslerine hemen başlama, sana verilecek bir haberim var!” Annesi acaba ona ne söyleyecek?”
Furkan: Gezmeden geliyor ve annesi ona bir şey söyleyecek. Bence her anne çocuğunun ödevini yaptıktan sonra eğlenmesini ister. Bence ödevden daha yararlı bir şey ya da önemli bir şey söyleyecektir.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Yani ne bileyim bir mutlu haber olabilir. Dersleri ile alakalı, bir öğretmeni ile görüşüp ona bir açıklamada bulunabilir. Aklıma gelen bunlar.
Psikolojik Danışman: Peki.
FENA RÜYA ÖYKÜSÜ X – “(Önceki öyküleri kontrol için) Bir çocuk sabahleyin çok yorgun uyandı ve dedi ki: “Ah öyle fena bir rüya gördüm ki!” Acaba rüyasında ne görmüştü?”
Furkan: Imm yani uyandığında üzgün mü?
Psikolojik Danışman: Hayır. Yorgun uyanmış.
Furkan: Rüyası beynini yormuştur.
Psikolojik Danışman: Başka ne olmuş olabilir?
Furkan: Tek aklıma gelen onu yoracak bir şeyler görmüş olması. Başka bir şeylerde olabilir ama aklıma gelmiyor şu an.
Psikolojik Danışman: Peki, hikâyelerimiz bu kadardı. Ben sana çok teşekkür ediyorum.
Furkan: Rica ederim.
3.DEĞERLENDİRME
Furkan’la yapılan test uygulaması sonunda her hikâye ayrı ayrı değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu değerlendirme aşağıdaki gibi özetlenebilir:
1.Kuş Hikâyesinden hareketle: Çocuğun ilk önce anne babasından birinin yanını değil de güvenli yer araması dikkat çekicidir. Bunda hem çocuğun babasının işten dolayı başka şehirde bulunuyor olması hem de fallik dönem sonunda çocuğun ebeveynle yaptığı özdeşimi güçlendirmiş olması etkilidir denilebilir. Ayrıca, fırtınadan sonra kurtarılacağına olan inancı da güvenli bir bağlanma geliştirdiğine işaret edebilir.
2.Evlilik Yıl Dönümü Hikâyesinden hareketle: Çocuğun zaman zaman ihmal edildiği ifade edilebilir. Bu ihmalliğin nedenini ise ebeveynde değil kendi isteği gibi yansıtma eğilimi göze çarpmaktadır.
3.Kuzu Hikâyesinden hareketle: Özel gereksinimli kardeşin varlığının, Furkan’da küçük yaşta fedakârlık, anlayış ve sorumluluk duygularını geliştirip ön plana çıkarttığı ifade edilebilir.
4.Cenaze Hikâyesinden hareketle: Furkan’ın içinde bulunduğu latent dönem (6-12 yaş) onun sosyal becerilerinin geliştiğine işaret ediyor. Burada dışsallaştırma öğesini merak duygusu ve öğrenme yoluyla telafi etme anlayışına yöneldiği görülüyor.
5.Korku Hikâyesinden hareketle: çocuğun korkularının dış kaynaklı (doğa olayı gibi) olduğu görülmekle birlikte izlediği film ve okuduğu kitaplarında kaynaklık ettiğini söylemek mümkündür.
6.Fil Hikâyesinden hareketle: Filin huyunun değişmesi bastırılan, bilinçaltına gönderilen babaya yönelik saldırgan duygulara işaret edebilir. Fallik dönemin (3-6 yaş) sonunda babayla kurulan özdeşimle çocuk babasının özelliklerini, değer ve tutumlarını içselleştirerek cinsel kimliği kazanasını ve süper egonun güçlenmesini sağlar.
7.Yapılmış Eşya Hikâyesinden hareketle: Furkan’ın ebeveynlerinin sevgi, ilgi ve onayına ihtiyacı vardır. Ayrıca Kolberg’in ahlaki gelişim evrelerinden birinci düzey (gelenek öncesi akıl yürütme) ikinci evrede (bireysellik, araçsal amaç ve karşılıklılık) olduğu ifade edilebilir.
8.Anne ile Gezinti Hikâyesinden hareketle: Çocuk ve annenin mutlu olup babanın işten dolayı mutsuz olması çocuktaki baba otoritesinin bir nedene yani işe bağlanması otoritenin gücünü hafifletme eğilimi olarak yorumlanabilir.
9.Haber Hikâyesinden hareketle: Okul ve akademik başarı konusunda annenin beklentisinin varlığından söz edilebilir.
10.Fena Rüya Hikâyesinden hareketle: Bilinçdışı materyale eriştikçe duygulanımdaki yoğunluğun varlığı açığa çıkmaya başlamıştır.
Sonuç olarak Furkan, içinde bulunduğu yaş dönemine göre olgun davranan bir çocuktur. Bir yandan baba figürünün eksikliği diğer yandan özel gereksinimli kardeşin varlığına rağmen aile ilişkilerinde çatışma yaşamayan, uyum gösteren bir çocuktur. Ancak ebeveynler her ne durumda olursa olsun her çocuğun hakkı olan bakım ve ilgiyi eşit düzeyde vermeye özen göstermeli, çocuğun olgun davranışları suiistimal edilmemelidir.
KAYNAKÇA
Aydın, S. (2019). Kişiliğin değerlendirilmesinde projektif testler. Palme Yayınevi: Anlara.
Eslek, D. (2017). Gelişim Psikolojisinde Testler Dersi Sunum Raporu. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir. 02.05.2020 tarihinde www. academia.edu.tr adresinden alındı.
M. Budak, (2019). https://docplayer.biz.tr/116103053-Luisa-duss-psikanalitik-oyku-testi-ornegi.html 02.05.2019 tarihinde erişildi.
URL,1:https://www.kimpsikoloji.com/psikolojik-test/projektif-psikanalitik-psikolojik-test-testler/luisa-duss-psikanalitik-oyku-testi/ 02.05.2020 tarihinde erişildi.
URL,2:https://www.psikonterapi.com/luisa-duss-psikanalitik-oyku-testi-konya/ 02.05.2020 tarihinde erişildi.
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
