“Geçmiş geçmiş midir?” diye sorsam size ne dersiniz? Gelişim, doğum öncesinden ölene kadar geçen sürede canlının bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönden olgunlaşarak sürekli ilerleme kaydetmesidir. Gelişim durmaz. Geçmişte yaşananlar belki zaman zaman daha etkili, zaman zaman daha hızlı olsa da gelişimimizi etkiler. İstisnasız hepimizin geçmişten getirdiği duygu, düşünce, davranış ve duyu (4D) örüntüleri ile oluşmuş algılamalarımız vardır; bu örüntülerimize çoğunlukla geçmişte bir şekilde (ebeveynlerimizin takdirini almak, sevilmek, cezadan kaçınmak, zorlu yaşam koşulları gibi sebeplerden) karar vermişizdir. Genetik mirasımız olan uzak geçmişimizle, daha yakın sayılabilecek bebeklik-çocukluk dönemimizi kapsayan geçmişimiz; bir uyaranla karşılaştığımızda onu nasıl algılayacağımızı ve nasıl tepkiler vereceğimizi etkilemektedir. Model alınan davranışlar, genetik miras, toplumsal öğretiler ve baskılar, ebeveyn tutumları, travmalar, göçler, ekonomik krizler… Hepsi ve daha fazlası geçmişimizi oluşturmaktadır.