Okulda Kriz Durumlarına Erken Müdahale
OKULDA KRİZ DURUMLARINA ERKEN MÜDAHALE
Giriş
Günlük hayatımızın işleyişinde bazen beklenmedik ve korkutucu olaylarla karşılaşabiliyoruz. Hazırlıklı olmadığımız ve sıra dışı bu olayların sonucu kriz dediğimiz durumları yaşıyoruz. Krizin kapsamlı bir tanımını yapacak olursak; bir bireyin, grubun, ya da topluluğun normal işlevlerini yerine getirmesini engelleyen ve acil ilgi ve çözüm gerektiren, beklenmeyen ve tolere edilemeyen bir durum ya da ani değişikliğe denir. Bu kriz durumlarının ortak özelliği aniden olmaları, rutin işleyişi bozmaları, ve acil bir müdahaleyi gerektirmeleridir.
Okullarda Kriz Çeşitleri:
Eğitim kurumlarına baktığımız zaman birçok kriz durumları ortaya çıkmaktadır. Bu kriz durumları birey (öğretmen, öğrenci, veli, idareci), doğal afet ( sel, deprem, yangın, kar yağışı), ekonomik nedenler ( ailenin veya okulun maddi krizleri) ve çevresel ( okuldaki kavga ve saldırılar, okuldan birisinin ölümü, intihar, cinsel istismar) kaynaklı olabilmektedir.
Okullarda Olası Krizlerin Sebepleri:
Krizlerin ortaya çıkış sebeplerini birkaç grup altında toplayabiliriz. Bunların içinde teknolojik gelişmeler, toplumsal ve kültürel etmenler, ekonomik durum, doğal afetler, savaş tehditleri, salgın hastalıklar, okulun sahip olduğu özelliklerden kaynaklanan sebepler, ve medyayı sayabiliriz. Kriz durumlarının ortaya çıkışında bu sebeplerden birini veya birkaçını aynı anda görebiliriz. Ülkemizde ve dünyada var olan okullardaki kriz durumlarını medya aracılığı ile hergün görmekteyiz. Bu tür durumlara karşı uygun ve etkili müdahalenin gerçekleşebilmesi için okulların geliştirdiği ve uyguladığı birçok yöntem bulunuyor ve “Krize Müdahale” ayrı bir başlık altında incelenip ele alınıyor(http://pdrciyiz.biz/okulda-kriz-yonetimi-kriz-odaklı-rehberlik-t8336.html).
Krize Müdahalenin Tanımı ve Özellikleri:
Okullarda herhangi bir kriz durumunun ardından uzun süreli müdahaleler dışında krizin hemen ardından yapılması gereken müdahaleler gereklidir. Bu süreç krize müdahale olarak adlandırılır ve çoğunlukla bu süreç yapılandırılmıştır. Planlı bir okulda krize müdahale gerektiği gibi işleyerek okulun işleyişinin tıkanmasını ve kararsızlığı büyük ölçüde azaltır. Böylece kaos ve dehşet verici durumların oluşmasına engel olur. Okul, önceden krize müdahale ekibini yapılandıramamışsa daha önceden hazırlanmış uyarı materyalleri ve kontrol listeleri okul yöneticileri için yararlı olabilir.
Kriz müdahale planında olması gereken özellikleri Flannery ve ark. (2000) şu şekilde sıralıyorlar:
• Anında etki edebilecek özellikte olmalı: tanımları gereği krizler duygusal olarak zarar verici durumlar olduğu için gerekli personelin mümkün olduğunca anında müdahale etmesine yönelik olmalıdır
• Normale döndürücü özellikte olmalı: krizde olan kişilerin rutinlerine ve düzenlerine geri dönebilmeleri için gerekli araçları sağlayıcı nitelikte olmalıdır
• Anlayışı artırıcı olmalı: krizde olan kişilerin kriz öncesi durumlarına geri dönebilmeleri için neler olduğunu anlamalarına yardımcı olacak kişilerin müdahale etmeleri gerekir. Bunun sağlanması için, olayın nasıl olduğu hakkında bilgi sahibi olma, duyguların açığa çıkarılmasında yardımcı olma, ve kişilerin olayın etkilerini anlamalarına yardımcı olmaları gerekir.
• Problem çözmeye odaklanmalı: krizdeki kişilerin kontrolü tekrardan sağlamaları için gerekli olan kaynağı sağlamada krize müdahale ekibinin yardımcı olması gereklidir. Böylece kişinin bağımsız işleyişi desteklenmiş olur.
• Kendine güveni cesaretlendirmeli: krize müdahale ekibindeki kişilerin uyguladığı program, krizdeki kişilerin problemi değerlendirmeleri, bunu yapmaları için de bu problemleri çözmede gerekli stratejileri gösterme ve normale dönüş sürecini desteklemeleri gerekmektedir.
Ne yazıkki ülkemizde bu konuda yeterli önem ve özen gösterilmemekle birlikte varolan müdahalelerin verimli kullanılamadığını görmekteyiz. Diğer ülkelere baktığımızda bazı ülkelerin son derece yapılandırılmış müdahale ekiplerinin olduğunu görüyoruz. Bunların bazılarından ileriki kısımlarda bahsedeceğim.
Kültüre Uygun Kriz Planları Uygulamanın Önemi
Krize müdahale planları geliştirilirken veya diğer toplumlardan uyarlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta okula uygun bir müdahale planının seçilmesidir. Böylece uygulanan müdahale de etkili olacaktır.
Toplumun farklı sosyal, etnik ve dil yönelimlerinin olup olmadığı, okulun gelişmiş bir kent veya küçük bir köyde olup olmadığı geliştirilecek müdahale için çok önemlidir. Bunun için öncelikle okulun bulunduğu bölgenin bir profili çıkarılmalıdır. Örneğin, eğer okulda farklı din veye dilde öğrenciler varsa bölgedeki toplumsal kuruluş ve vakıflardan gerektiğinde destek istenmelidir ( National Association of School Psychologists, 2004).
Krize Müdahale Planı Oluşturma
Bir kriz müdahale planının amacı her şeyden önce acil bir durumda cevap verebilmek için birlikte harekete geçebilmektir. Merkezi bir ekibin üyeleri, kriz öncesi hazır bulunurlar ve olası bir kriz durumunda harekete geçerler.
Okul içinde oluşturulacak kriz müdahale ekibi okulun örgütsel yapısına uygun ve sahip olduğu kaynaklara göre farklılık gösterebilmektedir. Bu ekibin kişi sayısı 4 ile 8 arasında değişebilir. Çok küçük sayıdaki gruplarda bir kişinin olmaması sıkıntı yaratabileceği gibi fazla kişinin olması da görev dağılımı açısından karışıklık oluşturacaktır. Geniş kapsamlı bir takımda öğretmenler, veliler, rehber öğretmenler, rehberlik araştırma merkezlerinde görev yapanlar, polisler, sekreterler, hemşireler, doktorlar, ve ilk yardım uzmanları bulunabilir. Ayrıca, daha yapılandırılmış bir model olarak, kriz kurulu, tahliye ekibi, iletişim ekibi, kurtarma ekibi, ve ilkyardım ekibi şeklinde listeler oluşturarak olası bir kriz durumunda daha planlı çalışılabilir.
okulda bir kriz planı çizme
• krizin bilgilerini toplama ve düzenleme
• okul içinde ve dışındaki tüm kaynakları organize etme ve krize olabildiğince hızlı cevap verme
• öğretmenlere, öğrencilere ve velilere destek sağlama
• kriz yönetimi sürecini organize etme
• kriz planını değerlendirme
• takip sürecini yönetme
Görevlerin belirlenmesinin yanı sıra, haberleşmeyi en çabuk ve verimli hale getirmek için bir telefon zinciri oluşturmak gerekir. Böylece öğrencilerle, ailelerle ve ekiple haberleşme daha kolaylaşacaktır. Telefon zincirini oluşturmanın en iyi zamanı, dönemin başlangıcıdır. Bir tanesi okulda bir tanesi evde bulunmak üzere herkeste iki tane kopya bulunması yararlı olacaktır.
Telefon zincirinde konuşulacak şeyler arasında, krizin bilgileri, grubun toplanacağı yer ve saat, ve sadece grupta kalması gereken bilgileri sıralayabiliriz.
Krizin ardından müdürün ailelere birer mektup göndererek olaydan haberdar etmesi ve gerektiğinde okul müdürünü arayarak krize müdahale ekibinden yardım alınacağını, ve çocuklarına nasıl yaklaşmaları gerektiğini belirten bir yazı yazması da sürecin sağlıklı atlatılması açısından yararlı olacaktır (School Crisis Management, 2005).
Ayrıca, uygulanan krize müdahale programının yararlılığını ölçmek ve ilerideki müdahaleleri iyileştirmek için velilere bir değerlendirme anketi gönderilebilir.
Kapsamlı ve Verimli bir Krize Müdahale Planı İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- okul yönetimi sürecin içinde aktif olmalıdır
- planın geliştirilmesine yönelik dirençler plan uygulamaya konmadan önce belirlenmelidir
- plan uygulanabilmesi için katılımcı ve yardımlaşmacı bir yaklaşımla hazırlanmalıdır
- planın uygulanmasında var olan bireyler planın geliştirilmesinde aktif olmalıdır
- plan gerçekçi olaylara odaklanmalıdır
- plan, insanların davranışlarına uygun beklentilerde olmalıdır
- plan insanlar yerine sorumlulukların pozisyonlarına odaklanmalıdır
- plan tüm organizasyonların katılabileceği uygunlukta olmalıdır
Her ne kadar geliştirilen program verimli olsa da, bazen ekipteki üyeler için zorluklar oluşabiliyor. Örneğin, kriz oluşturan bir rolayda birçok ölü veya yaralının olması, çalışanın ölüm veya ölümlerle ilgili ilk deneyiminin olması, çocuk veya genç insanlara müdahale etme, ve müdahale eden kişinin bir yakınına veya tanıdığına müdahalede bulunmak zorunda olması (Paton, 1992; MacNeil & Topping, 2007).
Son olarak, kriz müdahale planı oluşturduktan sonra bir tatbikat yapılması eksikliklerin fark edilmesi ve işleyişin görülmesi açısından faydalı olacaktır. Ayrıca duygusal farkındalığı artıracak ve aciliyet durumunda hissedilecek duyguları önceden yaşayarak kriz anında daha etkili müdahale etmeye katkı sağlayacaktır (Barclay, 2004).
Sonuç
Ülkemize baktığımızda, okullarda krize müdahale ekiplerinin kağıt üstünde de olsa oluşturulduğunu görüyoruz. Ancak, literatür taraması yaptığımızda, bir çok ülkenin özellikle de Avrupa ülkeleri ve Amerika’da krize yönelik müdahale için özel araştırmalar yapıldığını ve dergiler çıkarıldığını görüyoruz. Ne yazıkki ülkemiz bu konuda ihmalkar davranıyor ve yeterli araştırma yapılmıyor. Bu konuda stratejiler ve politikalar geliştirilerek etkin ve hızlı krize müdahale planları geliştirilmelidir.
Kaynakça
Barclay, C. (2004). Crisis Management in a Primary School, Journal of Teacher
Development, 8 (2 &3), 297-312
Culturallay Cmpetent Crisis Response: Information for School Psychologists and Crisis
Teams, 2004, National Association of School Psychologists
Flannery, R. B. & Everly, G. S. (2000). Crisis Intervention: A Review, International Journal
of Emergency Mental Health, 2(2), 119-125
MacNeil, W. & Topping, K. (2007). Crisis Management in Schools: Evidence-Based
Prevention, Journal of Educational Enquiry, 7 (1), 64-92
School Crisis Management, Educational Psychology Service Section, School Development
Division, 2005, Education and Manpower Bureau
http://pdrciyiz.biz/okulda-kriz-yonetimi-kriz-odaklı-rehberlik-t8336.html
Giriş
Günlük hayatımızın işleyişinde bazen beklenmedik ve korkutucu olaylarla karşılaşabiliyoruz. Hazırlıklı olmadığımız ve sıra dışı bu olayların sonucu kriz dediğimiz durumları yaşıyoruz. Krizin kapsamlı bir tanımını yapacak olursak; bir bireyin, grubun, ya da topluluğun normal işlevlerini yerine getirmesini engelleyen ve acil ilgi ve çözüm gerektiren, beklenmeyen ve tolere edilemeyen bir durum ya da ani değişikliğe denir. Bu kriz durumlarının ortak özelliği aniden olmaları, rutin işleyişi bozmaları, ve acil bir müdahaleyi gerektirmeleridir.
Okullarda Kriz Çeşitleri:
Eğitim kurumlarına baktığımız zaman birçok kriz durumları ortaya çıkmaktadır. Bu kriz durumları birey (öğretmen, öğrenci, veli, idareci), doğal afet ( sel, deprem, yangın, kar yağışı), ekonomik nedenler ( ailenin veya okulun maddi krizleri) ve çevresel ( okuldaki kavga ve saldırılar, okuldan birisinin ölümü, intihar, cinsel istismar) kaynaklı olabilmektedir.
Okullarda Olası Krizlerin Sebepleri:
Krizlerin ortaya çıkış sebeplerini birkaç grup altında toplayabiliriz. Bunların içinde teknolojik gelişmeler, toplumsal ve kültürel etmenler, ekonomik durum, doğal afetler, savaş tehditleri, salgın hastalıklar, okulun sahip olduğu özelliklerden kaynaklanan sebepler, ve medyayı sayabiliriz. Kriz durumlarının ortaya çıkışında bu sebeplerden birini veya birkaçını aynı anda görebiliriz. Ülkemizde ve dünyada var olan okullardaki kriz durumlarını medya aracılığı ile hergün görmekteyiz. Bu tür durumlara karşı uygun ve etkili müdahalenin gerçekleşebilmesi için okulların geliştirdiği ve uyguladığı birçok yöntem bulunuyor ve “Krize Müdahale” ayrı bir başlık altında incelenip ele alınıyor(http://pdrciyiz.biz/okulda-kriz-yonetimi-kriz-odaklı-rehberlik-t8336.html).
Krize Müdahalenin Tanımı ve Özellikleri:
Okullarda herhangi bir kriz durumunun ardından uzun süreli müdahaleler dışında krizin hemen ardından yapılması gereken müdahaleler gereklidir. Bu süreç krize müdahale olarak adlandırılır ve çoğunlukla bu süreç yapılandırılmıştır. Planlı bir okulda krize müdahale gerektiği gibi işleyerek okulun işleyişinin tıkanmasını ve kararsızlığı büyük ölçüde azaltır. Böylece kaos ve dehşet verici durumların oluşmasına engel olur. Okul, önceden krize müdahale ekibini yapılandıramamışsa daha önceden hazırlanmış uyarı materyalleri ve kontrol listeleri okul yöneticileri için yararlı olabilir.
Kriz müdahale planında olması gereken özellikleri Flannery ve ark. (2000) şu şekilde sıralıyorlar:
• Anında etki edebilecek özellikte olmalı: tanımları gereği krizler duygusal olarak zarar verici durumlar olduğu için gerekli personelin mümkün olduğunca anında müdahale etmesine yönelik olmalıdır
• Normale döndürücü özellikte olmalı: krizde olan kişilerin rutinlerine ve düzenlerine geri dönebilmeleri için gerekli araçları sağlayıcı nitelikte olmalıdır
• Anlayışı artırıcı olmalı: krizde olan kişilerin kriz öncesi durumlarına geri dönebilmeleri için neler olduğunu anlamalarına yardımcı olacak kişilerin müdahale etmeleri gerekir. Bunun sağlanması için, olayın nasıl olduğu hakkında bilgi sahibi olma, duyguların açığa çıkarılmasında yardımcı olma, ve kişilerin olayın etkilerini anlamalarına yardımcı olmaları gerekir.
• Problem çözmeye odaklanmalı: krizdeki kişilerin kontrolü tekrardan sağlamaları için gerekli olan kaynağı sağlamada krize müdahale ekibinin yardımcı olması gereklidir. Böylece kişinin bağımsız işleyişi desteklenmiş olur.
• Kendine güveni cesaretlendirmeli: krize müdahale ekibindeki kişilerin uyguladığı program, krizdeki kişilerin problemi değerlendirmeleri, bunu yapmaları için de bu problemleri çözmede gerekli stratejileri gösterme ve normale dönüş sürecini desteklemeleri gerekmektedir.
Ne yazıkki ülkemizde bu konuda yeterli önem ve özen gösterilmemekle birlikte varolan müdahalelerin verimli kullanılamadığını görmekteyiz. Diğer ülkelere baktığımızda bazı ülkelerin son derece yapılandırılmış müdahale ekiplerinin olduğunu görüyoruz. Bunların bazılarından ileriki kısımlarda bahsedeceğim.
Kültüre Uygun Kriz Planları Uygulamanın Önemi
Krize müdahale planları geliştirilirken veya diğer toplumlardan uyarlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta okula uygun bir müdahale planının seçilmesidir. Böylece uygulanan müdahale de etkili olacaktır.
Toplumun farklı sosyal, etnik ve dil yönelimlerinin olup olmadığı, okulun gelişmiş bir kent veya küçük bir köyde olup olmadığı geliştirilecek müdahale için çok önemlidir. Bunun için öncelikle okulun bulunduğu bölgenin bir profili çıkarılmalıdır. Örneğin, eğer okulda farklı din veye dilde öğrenciler varsa bölgedeki toplumsal kuruluş ve vakıflardan gerektiğinde destek istenmelidir ( National Association of School Psychologists, 2004).
Krize Müdahale Planı Oluşturma
Bir kriz müdahale planının amacı her şeyden önce acil bir durumda cevap verebilmek için birlikte harekete geçebilmektir. Merkezi bir ekibin üyeleri, kriz öncesi hazır bulunurlar ve olası bir kriz durumunda harekete geçerler.
Okul içinde oluşturulacak kriz müdahale ekibi okulun örgütsel yapısına uygun ve sahip olduğu kaynaklara göre farklılık gösterebilmektedir. Bu ekibin kişi sayısı 4 ile 8 arasında değişebilir. Çok küçük sayıdaki gruplarda bir kişinin olmaması sıkıntı yaratabileceği gibi fazla kişinin olması da görev dağılımı açısından karışıklık oluşturacaktır. Geniş kapsamlı bir takımda öğretmenler, veliler, rehber öğretmenler, rehberlik araştırma merkezlerinde görev yapanlar, polisler, sekreterler, hemşireler, doktorlar, ve ilk yardım uzmanları bulunabilir. Ayrıca, daha yapılandırılmış bir model olarak, kriz kurulu, tahliye ekibi, iletişim ekibi, kurtarma ekibi, ve ilkyardım ekibi şeklinde listeler oluşturarak olası bir kriz durumunda daha planlı çalışılabilir.
okulda bir kriz planı çizme
• krizin bilgilerini toplama ve düzenleme
• okul içinde ve dışındaki tüm kaynakları organize etme ve krize olabildiğince hızlı cevap verme
• öğretmenlere, öğrencilere ve velilere destek sağlama
• kriz yönetimi sürecini organize etme
• kriz planını değerlendirme
• takip sürecini yönetme
Görevlerin belirlenmesinin yanı sıra, haberleşmeyi en çabuk ve verimli hale getirmek için bir telefon zinciri oluşturmak gerekir. Böylece öğrencilerle, ailelerle ve ekiple haberleşme daha kolaylaşacaktır. Telefon zincirini oluşturmanın en iyi zamanı, dönemin başlangıcıdır. Bir tanesi okulda bir tanesi evde bulunmak üzere herkeste iki tane kopya bulunması yararlı olacaktır.
Telefon zincirinde konuşulacak şeyler arasında, krizin bilgileri, grubun toplanacağı yer ve saat, ve sadece grupta kalması gereken bilgileri sıralayabiliriz.
Krizin ardından müdürün ailelere birer mektup göndererek olaydan haberdar etmesi ve gerektiğinde okul müdürünü arayarak krize müdahale ekibinden yardım alınacağını, ve çocuklarına nasıl yaklaşmaları gerektiğini belirten bir yazı yazması da sürecin sağlıklı atlatılması açısından yararlı olacaktır (School Crisis Management, 2005).
Ayrıca, uygulanan krize müdahale programının yararlılığını ölçmek ve ilerideki müdahaleleri iyileştirmek için velilere bir değerlendirme anketi gönderilebilir.
Kapsamlı ve Verimli bir Krize Müdahale Planı İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- okul yönetimi sürecin içinde aktif olmalıdır
- planın geliştirilmesine yönelik dirençler plan uygulamaya konmadan önce belirlenmelidir
- plan uygulanabilmesi için katılımcı ve yardımlaşmacı bir yaklaşımla hazırlanmalıdır
- planın uygulanmasında var olan bireyler planın geliştirilmesinde aktif olmalıdır
- plan gerçekçi olaylara odaklanmalıdır
- plan, insanların davranışlarına uygun beklentilerde olmalıdır
- plan insanlar yerine sorumlulukların pozisyonlarına odaklanmalıdır
- plan tüm organizasyonların katılabileceği uygunlukta olmalıdır
Her ne kadar geliştirilen program verimli olsa da, bazen ekipteki üyeler için zorluklar oluşabiliyor. Örneğin, kriz oluşturan bir rolayda birçok ölü veya yaralının olması, çalışanın ölüm veya ölümlerle ilgili ilk deneyiminin olması, çocuk veya genç insanlara müdahale etme, ve müdahale eden kişinin bir yakınına veya tanıdığına müdahalede bulunmak zorunda olması (Paton, 1992; MacNeil & Topping, 2007).
Son olarak, kriz müdahale planı oluşturduktan sonra bir tatbikat yapılması eksikliklerin fark edilmesi ve işleyişin görülmesi açısından faydalı olacaktır. Ayrıca duygusal farkındalığı artıracak ve aciliyet durumunda hissedilecek duyguları önceden yaşayarak kriz anında daha etkili müdahale etmeye katkı sağlayacaktır (Barclay, 2004).
Sonuç
Ülkemize baktığımızda, okullarda krize müdahale ekiplerinin kağıt üstünde de olsa oluşturulduğunu görüyoruz. Ancak, literatür taraması yaptığımızda, bir çok ülkenin özellikle de Avrupa ülkeleri ve Amerika’da krize yönelik müdahale için özel araştırmalar yapıldığını ve dergiler çıkarıldığını görüyoruz. Ne yazıkki ülkemiz bu konuda ihmalkar davranıyor ve yeterli araştırma yapılmıyor. Bu konuda stratejiler ve politikalar geliştirilerek etkin ve hızlı krize müdahale planları geliştirilmelidir.
Kaynakça
Barclay, C. (2004). Crisis Management in a Primary School, Journal of Teacher
Development, 8 (2 &3), 297-312
Culturallay Cmpetent Crisis Response: Information for School Psychologists and Crisis
Teams, 2004, National Association of School Psychologists
Flannery, R. B. & Everly, G. S. (2000). Crisis Intervention: A Review, International Journal
of Emergency Mental Health, 2(2), 119-125
MacNeil, W. & Topping, K. (2007). Crisis Management in Schools: Evidence-Based
Prevention, Journal of Educational Enquiry, 7 (1), 64-92
School Crisis Management, Educational Psychology Service Section, School Development
Division, 2005, Education and Manpower Bureau
http://pdrciyiz.biz/okulda-kriz-yonetimi-kriz-odaklı-rehberlik-t8336.html
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Okulda Kriz Durumlarına Erken Müdahale" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Esra ÜNAL ŞENGÜL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Esra ÜNAL ŞENGÜL'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
okulda kriz, okullarda kriz, okulda kriz çeşitleri, okullarda kriz çeşitleri, kriz çeşitleri, kriz durumu, krize müdahale
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
