Acil Yaklaşım Gerektiren Diş Sorunları
Acil yaklaşım gerektiren diş sorunları;
Şiddetli gece ağrısı ; genellikle en sık karşılaşılan ve şikayetçi olunan durumdur.
Şiddetli ağrının sebebi ; ileri derecede çürümüş bir dişin iltihaplanmaya başlamasıdır. Dişin sinirinin ölmeye başlaması ile iltihap oluşur. İltihabın kök dışına doğru yayılmaya çalışması ile dokularda baskı ve bu nedenle ağrı oluşur. Bu durum diş hekimliğinde ki en şiddetli ağrıdır.
Şiddetli ağrının bilhassa gece oluşmasının sebebi; gece saatlerinde hormonal farklılıklar nedeniyle damarlarımızın genişlemesidir. Kök ucunda ki iltihap ,dişte dolaşım bozukluğu oluşturur ve bu durum basınca neden olur .Basınç diş içindeki sinirler üstünde ağrı oluşturur.
Çözüm olarak öncelikle diş üzerinde ve dişlerin arasında bulunan gıda birikintileri, diş fırçası ve diş ipi kullanılarak temizlenmeli ve yarım su bardağına yarım çay kaşığı tuz ilave edilerek elde edilen ılık tuzlu su ile ağız iyice çalkalanmalıdır.Sıcak iltihabı arttıracağı için kesinlikle sıcak uygulanmamalıdır.
Ağrıyan diş üzerine herhangi bir ağrı kesici ilaç ve hatta kolonya uygulanmamalıdır. Kimyasal yapıları nedeni ile bu gibi ilaçlar dişetinde ve çevre yumuşak dokularda tahrişlere neden olabilmektedir. Bu da diş ağrısının yanında ikinci bir ağrının oluşmasına neden olacaktır.
Eğer iltihap nedeni ile yüzde şişlik oluşmuşsa o bölgeye soğuk kompres yapılmalıdır.
Dişhekimine gitmeden önce bir ağrı kesici ilaç alınabilir ancak hekimi yanıltmaması için biran önce ilaç alınmadan diş hekimine gidilmesi tercih edilmelidir. Gidilemiyorsa mutlaka bir ağrı kesici alınmalıdır.Ancak ağrı kesiciler ; kısa bir müddet etki gösterdikten sonra yetersiz kalır. Çok sayıda ağrı kesici alınması da, ağrı için bir çözüm olamamaktadır (yalnızca mideye zarar vermektedir).
Diş üzerinde çürük nedeni ile oyuk oluşmuşsa buraya çok az karanfil yağı (eugenol) emdirilmiş pamuk koyulabilir. Eugenol ağrının azalmasını sağlayacaktır. Ancak, bu işlemi yaparken eugenolün diş etine sızmasına dikkat edilmelidir;çünkü karanfil yağı da yumuşak dokuları tahrip edici özelliğe sahiptir.Eugenolün tedavi edici bir özelliği olmadığı için en kısa zamanda bir diş hekimine gidilmelidir.
Tedavi : diş doktoru tarafından anestezi yapılarak dişin çürüğü temizlenir. Böylece diş içinde meydana gelen iltihabi baskı azaltılır. Daha sonra ise dişin siniri alınarak kanal tedavisi yapılır....
Diş kırılması / Diş yaralanması
Tedaviye yardımcı olabilir düşüncesi ile -mümkünse- kırılan diş parçası bulunarak koruma altına alınmalıdır.
Bu arada bölgede kanama meydana gelmişse temiz bir gazlı bez ile basınç uygulanmalıdır. Basınç uygulamasına rağmen kanama 15 dakika içerisinde durmazsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
30 dakika içerisinde dişhekimine gidilmelidir.
Diş kırılmaları, dişlerin yerlerinde oynaması ya da çıkması,ağız dokularında yaralanmalar ve beyin sarsıntısı sıklıkla da basketbol, futbol vs. sporları yaparken oluşan çarpma ve düşmeler ile trafik kazaları sonucunda oluşmaktadır. Özellikle spor yapan çocuklarda oluşabilecek ağız yaralanmalarını ve diş kırıklarını önlemek için uygulanacak en uygun yöntem ağız koruyucusu (mounth guard) kullanmalarını sağlamaktır.
Diş darbe nedeni ile kendi yuvasında yer değiştirir ise hafif bir parmak basıncı ile diş eski pozisyonuna getirilmeye çalışılmalıdır.
Dişi yuvasına yerleştirirken kesinlikle zorlanmamalıdır.
En geç 30 dakika içerisinde dişhekimine başvurulmalıdır.
Daimi dişin yerinden çıkması
Yerinden çıkan diş bulunmalıdır.
Bulunan diş taç (kuron) kısmından tutulmalıdır. Dişi kök kısmından tutarak buradaki dokuların daha fazla hasar görmesine neden olunmamalıdır. Eğer dişin kök kısmındaki dokular fazla hasar görürse dişin yuvasına tutunması mümkün olmaz. Kuron kısmından tutulan dişin üzerinde bulunan yabancı maddeler akan su altında yıkanmalıdır.
Diş yüzeyinin temizlenmesi sırasında ovalama işlemi yapılmamalı ve kesinlikle fırça kullanılmamalıdır
Öncelikle dişi yuvasına yerleştirmeye çalışılmalıdır.
Dişi yerine yerleştirirken aşırı kuvvet uygulanmamalıdır. Aksi taktirde diş ve diş yuvasında ciddi hasarlara neden olunabilir.
Diş yuvasına yerleştirilebilmişse yerinde sabit kalabilmesi için üzerine temiz bir gazlı bez koyularak ısırtılmalıdır.
Bu şekilde en kısa zamanda dişhekimine başvurulmalıdır.
Eğer diş yuvasına yerleştirilememişse diş hekimine gidinceye kadar süt ya da su içerisinde korunmalıdır.
Yerinden çıkmış dişi tekrar kazanılması için diş dokularının fazla zedelenmemesi ve mümkün olduğunca çabuk diş hekimine baş vurulması gereklidir.
Uygun şartlarda korunmuşsa ve en geç yarım saat içerisinde diş hekimine ulaştırılmışsa dişin tekrar kendi yuvasına yerleştirilerek (reimplantasyon) ile kurtulma şansı %90 dır.
Dudak ve yanak yaralanmaları
Yaralı bölge ılık su ile temizlenmelidir.Mümkünse antieptik bir ağız gargarası ile ağız çalkalanmalıdır.
Yara bölgesinde kanama varsa kanamanın durması için gazlı bezle basınç uygulanmalıdır.
Yanak ya da dudak dışından soğuk kompres uygulanmalıdır.
Eğer yara fazla büyükse ve kanama devam ediyorsa,en uygun olanı dişhekiminize başvurmanızdır. Bu mümkün değil ise bir çay poşetini suda ıslattıktan sonra gazlı beze sarınız ve çekim yerine basınçla uygulayınız . Çay yaprağı içerisinde bulunan kanın pıhtılaşmasına yardımcı mineraller sayesinde yarım saat içerisinde kanama duracaktır.Eğer sonuç alınmaz ise diş hekiminiz ya da en yakın sağlık merkezine başvurunuz.Dikiş atılması kanamayı durduracaktır...
Diş çekimini takiben öneriler
Hekiminizin yanından ayrıldıktan sonra, gaz tamponu ısırarak 1 saat yerinde tutunuz. Kanama var ise ikinci tamponu da çekim yerine uygulayabilirsiniz.
Çekimi takiben 4-6 saat kadar sızıntı halinde kanama meydana gelebilir.
Çekimden sonra mümkünse başınız yüksekte olmak kaydıyla yatınız.
Çekimi takiben yaklaşık 2 saat kadar herhangi bir şey yemeyiniz. Sıcak yiyeceklerden kaçınınız.
Alkol ve kanamayı arttırabilecek olan ilaçları kullanmayınız.Ancak anestezinin etkisi geçince ağrı başlayacağı için müdahaleden 2 saat sonra çekim yerine zarar vermeyecek yumuşak besinlerle beslenip(püre,çorba....gibi)mutlaka aspirin dışında bir ağrı kesici alınmalıdır.Aspirin kan sulandırıcı olduğu için kesinlikle önerilmez...
Eğer herhangi bir sorun olur ise (diş ağrısı, fazla ve uzun süre kanama) dişhekiminize başvurunuz.
Güvenle gülümsemeniz dileğiyle......
DT.YEŞİM TÜNAL GÜZEY
Şiddetli gece ağrısı ; genellikle en sık karşılaşılan ve şikayetçi olunan durumdur.
Şiddetli ağrının sebebi ; ileri derecede çürümüş bir dişin iltihaplanmaya başlamasıdır. Dişin sinirinin ölmeye başlaması ile iltihap oluşur. İltihabın kök dışına doğru yayılmaya çalışması ile dokularda baskı ve bu nedenle ağrı oluşur. Bu durum diş hekimliğinde ki en şiddetli ağrıdır.
Şiddetli ağrının bilhassa gece oluşmasının sebebi; gece saatlerinde hormonal farklılıklar nedeniyle damarlarımızın genişlemesidir. Kök ucunda ki iltihap ,dişte dolaşım bozukluğu oluşturur ve bu durum basınca neden olur .Basınç diş içindeki sinirler üstünde ağrı oluşturur.
Çözüm olarak öncelikle diş üzerinde ve dişlerin arasında bulunan gıda birikintileri, diş fırçası ve diş ipi kullanılarak temizlenmeli ve yarım su bardağına yarım çay kaşığı tuz ilave edilerek elde edilen ılık tuzlu su ile ağız iyice çalkalanmalıdır.Sıcak iltihabı arttıracağı için kesinlikle sıcak uygulanmamalıdır.
Ağrıyan diş üzerine herhangi bir ağrı kesici ilaç ve hatta kolonya uygulanmamalıdır. Kimyasal yapıları nedeni ile bu gibi ilaçlar dişetinde ve çevre yumuşak dokularda tahrişlere neden olabilmektedir. Bu da diş ağrısının yanında ikinci bir ağrının oluşmasına neden olacaktır.
Eğer iltihap nedeni ile yüzde şişlik oluşmuşsa o bölgeye soğuk kompres yapılmalıdır.
Dişhekimine gitmeden önce bir ağrı kesici ilaç alınabilir ancak hekimi yanıltmaması için biran önce ilaç alınmadan diş hekimine gidilmesi tercih edilmelidir. Gidilemiyorsa mutlaka bir ağrı kesici alınmalıdır.Ancak ağrı kesiciler ; kısa bir müddet etki gösterdikten sonra yetersiz kalır. Çok sayıda ağrı kesici alınması da, ağrı için bir çözüm olamamaktadır (yalnızca mideye zarar vermektedir).
Diş üzerinde çürük nedeni ile oyuk oluşmuşsa buraya çok az karanfil yağı (eugenol) emdirilmiş pamuk koyulabilir. Eugenol ağrının azalmasını sağlayacaktır. Ancak, bu işlemi yaparken eugenolün diş etine sızmasına dikkat edilmelidir;çünkü karanfil yağı da yumuşak dokuları tahrip edici özelliğe sahiptir.Eugenolün tedavi edici bir özelliği olmadığı için en kısa zamanda bir diş hekimine gidilmelidir.
Tedavi : diş doktoru tarafından anestezi yapılarak dişin çürüğü temizlenir. Böylece diş içinde meydana gelen iltihabi baskı azaltılır. Daha sonra ise dişin siniri alınarak kanal tedavisi yapılır....
Diş kırılması / Diş yaralanması
Tedaviye yardımcı olabilir düşüncesi ile -mümkünse- kırılan diş parçası bulunarak koruma altına alınmalıdır.
Bu arada bölgede kanama meydana gelmişse temiz bir gazlı bez ile basınç uygulanmalıdır. Basınç uygulamasına rağmen kanama 15 dakika içerisinde durmazsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
30 dakika içerisinde dişhekimine gidilmelidir.
Diş kırılmaları, dişlerin yerlerinde oynaması ya da çıkması,ağız dokularında yaralanmalar ve beyin sarsıntısı sıklıkla da basketbol, futbol vs. sporları yaparken oluşan çarpma ve düşmeler ile trafik kazaları sonucunda oluşmaktadır. Özellikle spor yapan çocuklarda oluşabilecek ağız yaralanmalarını ve diş kırıklarını önlemek için uygulanacak en uygun yöntem ağız koruyucusu (mounth guard) kullanmalarını sağlamaktır.
Diş darbe nedeni ile kendi yuvasında yer değiştirir ise hafif bir parmak basıncı ile diş eski pozisyonuna getirilmeye çalışılmalıdır.
Dişi yuvasına yerleştirirken kesinlikle zorlanmamalıdır.
En geç 30 dakika içerisinde dişhekimine başvurulmalıdır.
Daimi dişin yerinden çıkması
Yerinden çıkan diş bulunmalıdır.
Bulunan diş taç (kuron) kısmından tutulmalıdır. Dişi kök kısmından tutarak buradaki dokuların daha fazla hasar görmesine neden olunmamalıdır. Eğer dişin kök kısmındaki dokular fazla hasar görürse dişin yuvasına tutunması mümkün olmaz. Kuron kısmından tutulan dişin üzerinde bulunan yabancı maddeler akan su altında yıkanmalıdır.
Diş yüzeyinin temizlenmesi sırasında ovalama işlemi yapılmamalı ve kesinlikle fırça kullanılmamalıdır
Öncelikle dişi yuvasına yerleştirmeye çalışılmalıdır.
Dişi yerine yerleştirirken aşırı kuvvet uygulanmamalıdır. Aksi taktirde diş ve diş yuvasında ciddi hasarlara neden olunabilir.
Diş yuvasına yerleştirilebilmişse yerinde sabit kalabilmesi için üzerine temiz bir gazlı bez koyularak ısırtılmalıdır.
Bu şekilde en kısa zamanda dişhekimine başvurulmalıdır.
Eğer diş yuvasına yerleştirilememişse diş hekimine gidinceye kadar süt ya da su içerisinde korunmalıdır.
Yerinden çıkmış dişi tekrar kazanılması için diş dokularının fazla zedelenmemesi ve mümkün olduğunca çabuk diş hekimine baş vurulması gereklidir.
Uygun şartlarda korunmuşsa ve en geç yarım saat içerisinde diş hekimine ulaştırılmışsa dişin tekrar kendi yuvasına yerleştirilerek (reimplantasyon) ile kurtulma şansı %90 dır.
Dudak ve yanak yaralanmaları
Yaralı bölge ılık su ile temizlenmelidir.Mümkünse antieptik bir ağız gargarası ile ağız çalkalanmalıdır.
Yara bölgesinde kanama varsa kanamanın durması için gazlı bezle basınç uygulanmalıdır.
Yanak ya da dudak dışından soğuk kompres uygulanmalıdır.
Eğer yara fazla büyükse ve kanama devam ediyorsa,en uygun olanı dişhekiminize başvurmanızdır. Bu mümkün değil ise bir çay poşetini suda ıslattıktan sonra gazlı beze sarınız ve çekim yerine basınçla uygulayınız . Çay yaprağı içerisinde bulunan kanın pıhtılaşmasına yardımcı mineraller sayesinde yarım saat içerisinde kanama duracaktır.Eğer sonuç alınmaz ise diş hekiminiz ya da en yakın sağlık merkezine başvurunuz.Dikiş atılması kanamayı durduracaktır...
Diş çekimini takiben öneriler
Hekiminizin yanından ayrıldıktan sonra, gaz tamponu ısırarak 1 saat yerinde tutunuz. Kanama var ise ikinci tamponu da çekim yerine uygulayabilirsiniz.
Çekimi takiben 4-6 saat kadar sızıntı halinde kanama meydana gelebilir.
Çekimden sonra mümkünse başınız yüksekte olmak kaydıyla yatınız.
Çekimi takiben yaklaşık 2 saat kadar herhangi bir şey yemeyiniz. Sıcak yiyeceklerden kaçınınız.
Alkol ve kanamayı arttırabilecek olan ilaçları kullanmayınız.Ancak anestezinin etkisi geçince ağrı başlayacağı için müdahaleden 2 saat sonra çekim yerine zarar vermeyecek yumuşak besinlerle beslenip(püre,çorba....gibi)mutlaka aspirin dışında bir ağrı kesici alınmalıdır.Aspirin kan sulandırıcı olduğu için kesinlikle önerilmez...
Eğer herhangi bir sorun olur ise (diş ağrısı, fazla ve uzun süre kanama) dişhekiminize başvurunuz.
Güvenle gülümsemeniz dileğiyle......
DT.YEŞİM TÜNAL GÜZEY
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Acil Yaklaşım Gerektiren Diş Sorunları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dt.Yeşim TÜNAL GÜZEY'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dt.Yeşim TÜNAL GÜZEY'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
