2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Mükemmelliyetçilik (Çağımızın Sorunu)
MAKALE #11498 © Yazan Psk.İlkten ÇETİN | Yayın Ekim 2013 | 4,970 Okuyucu
ÇAĞIMIZIN SORUNU: MÜKEMMELİYETÇİLİK

Ayşe Hanım yeni aldığı işi en güzel ve hatasız olana kadar yapmaya çalıştığı ve bu süreçte çok yorulduğu için iş bittikten sonra kendini tükenmiş hissetmektedir. Mehmet Bey üzerinde çalıştığı projede en ufak hataları bile kabul edemediği için üzerinde sürekli düzeltmeler yapmaktadır. Selin ise hazırladığı dönem ödevinin son teslim tarihini sürekli erteletmektedir; çünkü eksiksiz ve yeterli değildir; tam olana kadar biraz daha zamana ihtiyacı vardır. Onur iş yerinde kendisine teklif edilen işleri almamaktadır; çünkü bilgisi o işleri henüz mükemmel derecede yapabilmesi için yeterli değildir; bu durumda hiç yapmasa daha iyidir. Suzan Hanım ise vereceği kararın en iyisi olmayabileceği korkusu ile kendisi karar verememekte ve sürekli başkalarının onun yerine karar vermesini istemektedir…Bahsedilen kişilerin hepsi kendilerini çoğu zaman gergin ve baskı altında hissetmektedirler ve mükemmeliyetçiliğin olumsuz sonuçlarını yaşamaktadırlar.

Mükemmeliyetçilik Nedir ?

Mükemmeliyetçilik, gerçekçi olmayan, ulaşılması oldukça güç yüksek hedefleri amaçlaması sonucunda kişiye zarar veren düşünce ve duygular bütünüdür. İki şekilde karşımıza çıkmaktadır : Normal ve nevrotik mükemmeliyetçiler

Normal mükemmeliyetçiler; kendilerine yüksek standartlar koymaktadırlar ; fakat bunlara ulaşma konusunda daha esnektirler. Kusursuz olma beklentisi içerisinde sıkışıp kalmazlar ve daha özgürlerdir. Kendi belirledikleri standartlara ulaştıktan sonra tatmin olabilirler.

Nevrotik mükemmeliyetçiler ise imkansız ya da çok zor amaçlar belirler ve bunlara ulaşmak için kendilerini sürekli baskı altında ve gergin hissederler. Hata yapmaktan oldukça korkarlar ve performansları her zaman en üst standartlarda olmalıdır. Kendilerinin belirlediği yüksek standartlara ulaşmaya çalışırlar ve kendi öz değerleri bu standartlara ulaşıp ulaşamadıklarına bağlıdır. Standartlara ulaşsalar bile yaptıklarından tam tatmin olamazlar, hep doyumsuzluk yaşarlar.

Bu kişilerin mükemmel olmanın getirdikleri ile ilgili bir takım inançları vardır. Eğer kusuruz olurlarsa sevileceklerine, kabul görüleceklerine, saygı göreceklerine inanırlar. Mükemmeliyetçiler sıklıkla sonuca odaklanır ve süreçten zevk alamazlar.
Mükemmeliyetçi kişilerin en büyük korkuları başarısız olmaktır. Ve bu durumla karşılaşmamak için bir takım stratejiler kullanırılar. Örneğin, sürekli kontrol etme, güvence arayışı, aşırı düşünme, kararsızlık, aşırı düzen ve planlama, erteleme gibi davranışlar gösterirler. Sürekli detaylarla uğraşırlar ve işleri hiç bitmez.
Mükemmeliyetçilik, kendi odaklı, diğerleri odaklı ve sosyal odaklı olarak üç şekilde görülebilmektedir. Kendi odaklı mükemmeliyetçide yerine getirmek istediği standartlar kendi üzerinedir. Diğeri odaklı mükemmeliyetçilikte diğerlerinin davranışlarını değerlendirir ve onlara gerçekdışı standartlar belirler, mükemmel ve hatasız olma konusunda baskı yaparlar ve hata yapmalarını kabul edemezler. Sosyal odaklı mükemmeliyetçiler ise dış dünyanın , diğerlerinin kendisi için yüksek standartlar koyduğuna ve bu baskıya uymak zorunda olduğuna inanmaktadırlar.

Mükemmeliyetçiliği Etkileyen Faktörler

Sosyal beklentiler: Kişinin kendisine değer vermesi, özgüveni , başkaları tarafından beğenilmesi ve onaylanması gibi dış etmenlere bağlıdır. Bunun sonucunda eleştirilmeye aşırı duyarlı olduğu için mükemmel olmaya çalışır.

Model alma ve taklit: Anne ve babası mükemmel olan kişiler sosyal öğrenme ile onları model alır ve onların inançlarını benimseyebilirler.

Ebeveyn tutumları: Çocuğun gelişim sürecinde, ebeveynlerin tutumu mükemmeliyetçilik konusunda oldukça etkilidir. Özellikle sürekli olarak eleştiren ve fazla talepkar olan ebeveynler, yüksek performans beklentisi olan aileler, aile onayının olmaması ya da yetersiz olması kişileri mükemmeliyetçi olmaları konusunda tetikleyici bir faktör olabilir.

Mükemmeliyetçi Düşünce Biçimleri

Mükemmeliyetçi kişiler ya hep ya hiç tarzı düşünme, sonuçları felaket gibi görme, olumsuzu abartma, olumluyu küçültme , uygunsuz kıyaslama, aşırı sorumluluk ve kontrol ihtiyacı gibi bir takım düşünce biçimlerine sahiptir. Aşağıda bunlara örnekler verilmiştir :
“Başkaları tarafından beğenilmek için hiç hata yapmamalıyım. “
“Hata yapmam demek tümden başarısız bir kişi olduğumu gösterir. “
“Mükemmeliyetçiliğim sayesinde bugün bu kadar başarılıyım.”
“Eğer yeterince iyi yapamayacaksam o işi hiç yapmamalıyım.”
“Asla başarısız olmamalıyım , buna tahammül edemem.”
“Ortalama olmak benim için kabul edilemez bir şeydir.”
“Yeterince iyi olduğundan emin olmak için çok çalışmak ve defalarca kontrol etmek zorundayım. “
“Her zaman her konuda en başarılı olmalıyım. “

Olumsuz Mükemmeliyetçilik ile Baş Etmenin Yolları :
  • Mükemmelliyetçi düşüncelerinizin farkına varın.
  • Mükemmel olmanınyarar ve zararlarını sıralayın. Bunun sonucunda kazandığınız ödüller ve ödediğiniz bedeller ile ilgili kar – zarar hesabı yapın .
  • Yaptığınız bir iş sonucunda buna eleştirel düşünceler getirmektense, bir başkasının bu duruma nasıl bakabileceğini onun neler düşünebileceğini aklınıza getirin.
  • Elinize aldığınız işe sınırlı bir zaman vererek o sürede bitirmeye çalışın, böylelikle defalarca kontrol etmeyin ve işi ertelemeyin.
  • Bir konuda bilerek hata yapın ve sonucun felaket olmadığının farkına varın.
  • Standartlarınızı değiştirin. Bir aktivite belirleyin ve standart olarak 100 birim başarıyı değil 60 birim başarıyı hedefleyin.
  • Mükemmel olmadan da değerli olduğunuz ile ilgili kanıtlar bulmaya çalışın.
  • Yaptığınız hatalar konusunda kendinizi affetmeyi öğrenin.
  • Sonuç değil sürece odaklanın ve yapılan işten keyif almaya çalışın. Bunun için hedefiniz iş bittiğinde aldığınız başarı olmamalıdır. İşi yapma sürecinde hangi noktaları gerçekleştirmek istediğinizi belirleyin. Ve sonunda alacağınız başarıyı değil bu süreç içerisindeki noktaları göz önünde bulundurun.
  • Hata yapmaktan korkmayın. Her hatadan sonra bu hatadan ne öğrenebileceğinizi değerlendirin.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Mükemmelliyetçilik (Çağımızın Sorunu)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İlkten ÇETİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İlkten ÇETİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     3 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İlkten ÇETİN Fotoğraf
Psk.İlkten ÇETİN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi259 kez tavsiye edildiİş Adresi KayıtlıTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.İlkten ÇETİN'in Makaleleri
► Çağımızın Sorunu Ertelemek Psk.Melis TUNCAY NEÇARE
► Mükemmelliyetçilik Psk.Elif BAYBUĞA
► Mükemmelliyetçilik Psk.Nilüfer YALINÇETİN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Mükemmelliyetçilik (Çağımızın Sorunu)' başlığıyla benzeşen toplam 43 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendine Sevgili Misin? Şubat 2022
► Bilişsel Çarpıtmalar (Düşünce Hataları) ÇOK OKUNUYOR Temmuz 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


13:28
Top