Astım Nasıl Teşhis Edilir?
Astım tanısında hastanın öyküsü çok önemlidir. Astımlı hasta için tipik olan bulgular öksürük, hışıltılı solunum, nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissidir. Bu bulguların hepsi aynı anda görülmeyebilir. Yakınmaların çeşidi ve ağırlığı hastadan hastaya ve aynı hastada zaman içinde değişebilir. Şikayetler özellikle gece sabaha karşı artar.
Viral solunum yolu enfeksiyonları, allerjenler egzersiz gibi tetikleyici faktörlerle karşılaşma sonucu yakınmalarda belirgin bir artmanın olması, şikayeti olmayan, stabil seyreden bir hastanın gribal enfeksiyonu takiben, ya da duyarlı olduğu allerjen ile karşılaşma sonucu nöbete girmesi sık görülebilen bir durumdur.
Bu bulgular kendiliğinden ya da, tedavi azalır ya da kaybolur. Ayrıca, özellikle alerjik astımlı hastalarda belirtilerin mevsimsel değişmeler göstermesi, ailede astım veya atopi öyküsünün olması tanıda yardımcı olur. Astım ile uyumlu bulguları olan erişkin hastalarda; astım ile birlikte rinit, nazal polip öyküsü olması da astım tanısı için önemli ipuçlarıdır.
Ataklar dışında hastalarda fizik muayene bulguları genellikle normaldir.
2) Solunum fonksiyon testleri tanıda yardımcı olur.
Bronşial astımın tanısında daha objektif sonuçlar vermesi nedeniyle solunum fonksiyon testleri önemlidir.
3) Diğer laboratuar incelemelerinden
Akciğer grafisi: Genellikle normaldir. Astım atağının akciğer zarları arasına hava dolması yani pnömotoraks gibi durumlar ile ayırıcı tanısı açısından yaralıdır.
Alerjik deri testleri: Kişinin duyarlı olduğu allerjenin saptanması, bu allerjenin uzaklaştırılması açısından önemlidir.
Özet olarak; bronşial astım tanısı hastanın öyküsü ve klinik bulguları ile konur. Solunum fonksiyon testleri ve alerji düşünülüyorsa allerjik deri testleri tanıda yardımcı olur. Diğer laboratuar incelemelerinin ise tanıda önemli rolleri yoktur.
Tanısal testlerin pozitif olması tanıyı destekler, ancak negatif olması tanıyı dışlamaz.
Astım hastalığı tespitinde solunum fonksiyon testi nasıl yapılır?
Solunum fonksiyon testleri spirometre denilen cihazlarla yapılan, akciğerlerin kapasitesini ve fonksiyonel durumunu objektif olarak ölçmeye yarayan, göğüs hastalıkları uzmanlarının en sık başvurduğu tanı yöntemidir. Yani bu test ile, bir solukta akciğerlerin alabildiği hava hacmi ve ardından bu havanın güçlü bir şekilde dışarıya verilmesi sırasındaki hava akım hızı ölçülebilir. Solunum fonksiyon testleri ile akciğerlere giren ve çıkan hava hacmi istirahatte, zorlu nefes alıp verme esnasında ve gerekirse egzersizde ölçülür ve testi yapılan kişiden elde edilen değerler, aynı yaşta, cinste, boyda kişilerden elde edilen değerlerle karşılaştırılır.
Akciğerlere giren hava solunum yollarında belli bir hızla akciğerlere ulaşır. Solunum yollarında darlık olduğunda giren ve özellikle çıkan havanın hızı azalır. Bunu göstermek için çok derin bir nefes ile ciğerler tam doldurulup ardından çok hızlı bir nefes verilerek, ilk bir saniyede çıkarılan maksimum hava miktarı (FEV1) ölçülür. Ölçülen hızlar düşükse, nefes açıcı ilaçlar solutulup hızın artıp artmadığı da ölçülür. Bu teste reversibilite (ilaca cevaplılık) testi denir. Bazen ölçülen değerler normalse de ilaca cevaplılık ölçümü gerekli olabilir, buna muayene eden hekim karar verecektir.
Şikayetleri olmasına rağmen fonksiyon testleri bazı hastalarda normal bulunabilir. Bu durumda provakasyon testi dediğimiz daha ileri testler yapılabilir.
Solunum Fonksiyon Testleri spesifik üniteler dışında, mümkünse Göğüs Hastalıkları Uzmanı tarafından yapılmalı ve değerlendirilmelidir.
Uzm. Dr. Sevin Karalar
Viral solunum yolu enfeksiyonları, allerjenler egzersiz gibi tetikleyici faktörlerle karşılaşma sonucu yakınmalarda belirgin bir artmanın olması, şikayeti olmayan, stabil seyreden bir hastanın gribal enfeksiyonu takiben, ya da duyarlı olduğu allerjen ile karşılaşma sonucu nöbete girmesi sık görülebilen bir durumdur.
Bu bulgular kendiliğinden ya da, tedavi azalır ya da kaybolur. Ayrıca, özellikle alerjik astımlı hastalarda belirtilerin mevsimsel değişmeler göstermesi, ailede astım veya atopi öyküsünün olması tanıda yardımcı olur. Astım ile uyumlu bulguları olan erişkin hastalarda; astım ile birlikte rinit, nazal polip öyküsü olması da astım tanısı için önemli ipuçlarıdır.
Ataklar dışında hastalarda fizik muayene bulguları genellikle normaldir.
2) Solunum fonksiyon testleri tanıda yardımcı olur.
Bronşial astımın tanısında daha objektif sonuçlar vermesi nedeniyle solunum fonksiyon testleri önemlidir.
3) Diğer laboratuar incelemelerinden
Akciğer grafisi: Genellikle normaldir. Astım atağının akciğer zarları arasına hava dolması yani pnömotoraks gibi durumlar ile ayırıcı tanısı açısından yaralıdır.
Alerjik deri testleri: Kişinin duyarlı olduğu allerjenin saptanması, bu allerjenin uzaklaştırılması açısından önemlidir.
Özet olarak; bronşial astım tanısı hastanın öyküsü ve klinik bulguları ile konur. Solunum fonksiyon testleri ve alerji düşünülüyorsa allerjik deri testleri tanıda yardımcı olur. Diğer laboratuar incelemelerinin ise tanıda önemli rolleri yoktur.
Tanısal testlerin pozitif olması tanıyı destekler, ancak negatif olması tanıyı dışlamaz.
Astım hastalığı tespitinde solunum fonksiyon testi nasıl yapılır?
Solunum fonksiyon testleri spirometre denilen cihazlarla yapılan, akciğerlerin kapasitesini ve fonksiyonel durumunu objektif olarak ölçmeye yarayan, göğüs hastalıkları uzmanlarının en sık başvurduğu tanı yöntemidir. Yani bu test ile, bir solukta akciğerlerin alabildiği hava hacmi ve ardından bu havanın güçlü bir şekilde dışarıya verilmesi sırasındaki hava akım hızı ölçülebilir. Solunum fonksiyon testleri ile akciğerlere giren ve çıkan hava hacmi istirahatte, zorlu nefes alıp verme esnasında ve gerekirse egzersizde ölçülür ve testi yapılan kişiden elde edilen değerler, aynı yaşta, cinste, boyda kişilerden elde edilen değerlerle karşılaştırılır.
Akciğerlere giren hava solunum yollarında belli bir hızla akciğerlere ulaşır. Solunum yollarında darlık olduğunda giren ve özellikle çıkan havanın hızı azalır. Bunu göstermek için çok derin bir nefes ile ciğerler tam doldurulup ardından çok hızlı bir nefes verilerek, ilk bir saniyede çıkarılan maksimum hava miktarı (FEV1) ölçülür. Ölçülen hızlar düşükse, nefes açıcı ilaçlar solutulup hızın artıp artmadığı da ölçülür. Bu teste reversibilite (ilaca cevaplılık) testi denir. Bazen ölçülen değerler normalse de ilaca cevaplılık ölçümü gerekli olabilir, buna muayene eden hekim karar verecektir.
Şikayetleri olmasına rağmen fonksiyon testleri bazı hastalarda normal bulunabilir. Bu durumda provakasyon testi dediğimiz daha ileri testler yapılabilir.
Solunum Fonksiyon Testleri spesifik üniteler dışında, mümkünse Göğüs Hastalıkları Uzmanı tarafından yapılmalı ve değerlendirilmelidir.
Uzm. Dr. Sevin Karalar
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Astım Nasıl Teşhis Edilir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Sevin KARALAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Sevin KARALAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
