Çocuk, İnsülin Direnci ve Metformin Kullanımı
Obezite bütün dünyada rastlanılan birçok ortak beslenme bozukluklarından biridir. Pediatrik yaşta önemli olan şişmanlık ve obezite prevelansı son 20 yılda dahada fazla artmıştır. Bu durum, insülin direnci, glikoz intoleransı, metabolik sendrom ve tip 2 diyabet gibi bazı metabolik değişiklikler ile obezite arasındaki ilişki nedeniyle çok önemlidir. Son yıllarda yeni oluşan veriler de insülin direncinin adölesanlar ve çocuklar arasında ortak olduğu ve obezitenin bu yaş grubu içerisinde insülin direnci gelişimi için major risk faktörü olduğunu görmekteyiz. Fakat bu durumun engellenmesi ve tedavisinde etkili stratejiler hala bulunmamaktadır(7).
Kişilerin yaşam tarzı değişiklikleri sonucunda, bu durumdan mutlaka kendi çocuklarının da etkilenmesinden kaynaklanan obezite ile mücadele, major bir halk sağlık savaşı olarak karşımıza çıkmaktadır. Meksikada yapılan bir epidemiyolojik çalışmada okul çağı çocuklarında ve dünyada yıldan yıla artan yüksek oranda genel ve abdominal obeziteye rastlanmaktadır. Kilo kazanımından sonraki adipoz doku içerisindeki morfolojik ve fonksiyonel değişiklikler insülin direnci, metabolik sendrom ve diğer eş zamanlı hastalıkların oluşumları için bir metabolik yol olarak kabul edilen kronik düşük yoğunluklu enflamasyona da yol açmaktadır. Bundan dolayı da obez çocuklar ve gençlerden en az yarısında insülin direnci, dislipidemi ve yüksek kan basıncı gibi değişikliklere rastlanmaktadır(6).
Son yıllarda görülen çocukluk çağı obezitesi puberte çağından önce proenflamatuar ve prorombotik durumlar ile ilişkilidir. Nedenleri tam olarak açıklanamasa da fiziksel harekette yetersizlik ve dengesiz beslenme muhtemel ana faktörlerdir. Yapılan bir çalışmada ortaya çıkan verilerde; adölesanların televizyon başında uzun saatler geçirdiği ve düşük besin değerine sahip enerji yoğun yiyeceklere maruz kaldığı ve karşı konulamaz bir şekilde yeterli fiziksel aktivite seviyesinde bir azalma sonucu 12-19 yaş aralığının sadece %8 inde günde 60 dakikalık ortalama bir egzersiz yoğunluğunda fiziksel aktivite durumumu mevcuttur(1). Orta şiddet ya da daha ağır bir yoğunluktaki fonksiyonel fiziksel egzersizi (8 yada 10 dakikalık) ise erkekler 20 dakikadan kızlar ise 10 dakikadan daha az yaptığı ortaya çıkmıştır.
Bilimsel deliller obezite ve insülin direncinin inflamasyon ile beraber bulunacağını göstermektedir. Buna karşılık obez bireylerdeki büyümüş ve genişlemiş adipositler leptin, interlökin 6 (IL-6) ve tümör nekroz kaktörü (TNF-ALFA) gibi inflamatuar adipokinlerin üretiminde artışa, adiponektin ve insülin duyarlı adipokinlerde ise azalmaya yol açmaktadırlar. Adipokinlerdeki bu değişiklikler enerji metabolizmasını etkilemektedir. Örnek olarak deneysel çalışmalar TNF-alfa nın insülin reseptörünün fosforilasyonunu engelleyerek glikoz tüketimine müdehale ettiğini ve IL-6’ ınında muhtemelen dolaşımdaki insülin ve serbest yağ asidi yoğunluğunun artmasıyla sonuçlanan lipoprotein lipaz aktivitesini durdurduğunu göstermektedir. Diğer taraftan diyet tedavisinden sonraki vücut ağırlığındaki azalma, liposuction yada bariyetrik cerrahi inflamatuar belirteçler ve insülin direnci indeksinde önemli bir azalma ile korelasyon göstermektedir. Fakat Ju´arez-L´opez C ve ark. yaptığı çalışmada insülin direncindeki gelişimin kilo kaybından mı yada inflamatuar durum içerisindeki değişikliklerden mi kaynaklandığı açıklanamamıştır. Yinede eğer ki inflamasyonun insülin direnci ve obezite arasında bir bağlantısı varsa obez bireylere anitiinflamatuar ajanlarla müdehale muhtemelen insülin direncinde bir azalma ile sonuçlanacağı sonucuna varılmıştır(7).
Buna alternatif ve antienflamatuar özelliği olan EPA ve DHA gibi uzun zincirli yağ asitlerinin kullanılması geniş bir çevrede bilinmekte ve kullanılmaktadır. Üstelik bu n-3 yağ asitleri adiponektin konsantrasyonunu artırarak ve PPAR-gama ve IRS-1 gibi insülin duyarlı genlerin, adipoz dokudaki GLUT-4 ve karaciğerdeki benzerlerinin ekspresyonu vasıtasıyla insülin duyarlılığı üzerine pozitif etkiler göstermektedir(7).
Metformin Çalışmları
Ju´arez-L´opez C ve ark. yaptığı çalışmada kilo kaybında ve kolesterol metabolitlerinin değişiminde metformin etkisi gözlenmiştir. Total kolesterol ve LDL ile ters HDL ile de direk bir ilişki olduğu da ortaya çıkmış olup trigliserit yoğunluğuna etki etmemiştir. Kilo kaybı konusunda, BKI azalması 0.5kg/m2 den daha az olduğundan bu durum istatistiki açıdan önemli olsa da klinik olarak bir önem taşımıyordu. Kullanılan metformin için 500 mg lık doz oldukça düşük ve 12 aylık tedavi süresi önemli değişiklikleri gözlemlemek için oldukça kısa olduğu gözlemlendi. Yapılan diğer bir çalışmada10 günlük verilen 1-2 gr metformin 6 ay süresince, planlanan diyet ve egzersiz davranışı ile birlikte BKI de 1.42 kg/m2 lik bir gelişim gözlendi. Bir diğer çalışmada11 plasebo ile karşılaştırılan metformin tedavisi 1 yıla uzatıldığında 1.1 kg/m2 lik BKI de bir azalma gözlemlendi. Metforminin metabolik değişkenler üzerinde etki eksikliği muhtemelen yetersiz zaman ve doz kullanımından kaynaklanmaktaydı. Daha önceki çalışmaların temel sonucu yüksek doz metformin insülin direncini geliştirmiş olduğudur(6).
Atabek ve ark. yaptığı rastgele, çift kör, plasebo kontrollü çalışmada(12) yaşları 9-17 olan adölesanlara günden iki kez 500 mg metformin (90 kişi) ve plasebo (30 kişi) verilmiş ve bireylere özgü diyet, egzersiz ve davranış terapisi uygulanmıştır. Plasebo ile kıyaslandığında metformin BKİ’ de ciddi anlamda bir azalmya yol açtı ve açlık insülini ve HOMA değerlerinde daha etkili bir azalmaya yol açtı.
2009 yılında Diabetes Care dergisinde metforminin hiperinsülinemili obez çocuk ve adölesanlar üzerine yapılan bir meta-analiz çalışmasında kısa dönemlerde BKI ve insülin direncinin azaltılmasında kısmen etkili olduğu gösterilmiştir. Bu meta analize alınan 5 çalışmanın sonuçlarında çalışmaların 6 ay gibi kısa süreler içerisinde yapılması, küçük örneklemlere sahip olması, daha çok metabolik bozuklukların artmış risk faktörü olarak bilinen etnik geçmişten kaynaklı Amerika kökenli örneklemlerden oluşmuştur. Metformin etkisinin araştırılmasında daha geniş ve uzun dönem çalışmalar ile farklı popülasyonların karşılaştırılmasına ihtiyaç vardır. Yayımlanan bir derlemede(2) 6 aylık süreçte metformin tedavisinin herhangi bir etkisinin olmadığı da bildirilmiştir.
Metformin BKİ’ nin azaltılmasında davranışsal tedaviler kadar etkili olmayabilir. Obez adölesanlara davranışsal müdehale ile yapılan bir meta analizde(3) 6 aylık süreçte BKI’ de -3.04 lük bir azalma olduğu devam eden 12 aylık süreçte de bu azalmanın korunduğunu gösterilmiştir. Aynı çalışmada metformin kısmen etkili olduğu orlistat etkisinin BKİ de -0.76, sibutramin etkisinin -1.66 olduğu gösterilmiştir.
Yapılan randomize kontrollü cift-kör başka bir meta analizde(4) yaşları 19’dan küçük ve 6 aydan daha fazla metformin tedavisi verilen hiperinsülinemili çocuk ve adölesanlarda metforminin bazı yararlı etkilerinin olduğu destekleyen bazı bilgiler ortaya çıkmıştır. Tedavi 6 aydan fazla sürdüğünde BKI’ de 1.42kg/m2 , HOMA skorlarında ise 2.01 bir azalmanın olduğunu gösterilmiştir. Yine metformin kullanımı total kolesterol seviyelerinin azaltılmasında kısmen etkili olduğu bildirilmiştir.
Metforminin tip 2 diyabetli erişkinlerde kilo artışını, hiperinsülinemiyi hiperglisemiyi engellediği ve diyabetli olmayanlarda bozulmuş glikoz toleransını düzenlediği gösterilmiştir. Bu yararları hiperinsülinemili obez çocuklarda metformin kullanımında bir artışa yol açmıştır. Fakat Amerika ve birleşik krallıkta obezite de kullanılmasına lisans verilmemiştir(4).
Yüksek riskli hastalar içerisinde tip2 diyabetin engellenmesi için kullanılan diyet ve egzersiz gibi son yaklaşımlar sınırlı bir derecede başarıya ulaşmıştır. Bu nedenle diyabetik hastalarda artan glikoz toleransını engellemek için kullanılan ilaçlar bu grup hastalarda glikoz tolerans gelişiminin engellenmesinde faydalı olabileceği düşünülmektedir. Amerikan Pediatri dergisinde 2001 yılında yayımlanan ailesinde tip 2 diyabet öyküsü bulunan açlık hiperinsülinemili obez çocuklarda metforminin BKI ve glikoz toleransı üzerine etkisini araştıran çalışmada(5) yaşları 12-19 arasında değişen katılımcılara günde 2 kez 500 mg metformin yada plasebo 6 ay süre ile verilerek sonuçlar değerlendirilmiştir. Metformin kullanan grupta açlık kan şekerinde (84.9 dan 75.1 mg) ve açlık insülin seviyelerinde (31.3 ten 19.3 mU/mL) bir düşme gözlenmiştir. Buna karşılık plasebo grubunda açlık şekeri açık bir şekilde 77.2 den 82.3’ e yükselmiş ve açlık insülininde herhangi bir değişiklik gözlemlenmemiştir. Açlık kan şekerini ve açlık insülin konsantrasyonunu azaltması ve ortalama bir kilo alımına yol açması nedeniyle metforminin diyet ve egzersiz danışmanlığında tamamlayıcı bir tedavi olabileceği ve belirli hastalarda tip 2 diyabet riskinin azaltılmasında kullanılabileceği ortaya çıkmıştır. Metformin kullanımının yan etkileri olarak tedavinin başlangıcından sonra kısa bir dönem de katılımcıların 7 sinde orta derecede abdominal rahatsızlıklar ve diyare de gözlendi.
Çalışmalarda ortaya çıkan bu sonuçların örneklem miktarlarının küçük olduğu daha geniş bir popülasyon da çalışma yapılması, tedavi ve kontrol gruplarının etnik özgeçmişleri, cinsiyet yada başlangıç BKI lerine göre tam bir eşleştirme yapılmadığı, tedavi sürelerinin 6 ay gibi kısa süreler olması gibi nedenlerden kaynaklandığı bildirilmektedir.
Yapılan çalışmalardan adölesanlarda metformin tedavisinin güvenilir ve yönetilebilir olduğu ve ciddi komplikasyonlarla ilişkili olmadığı gibi görünmektedir. Bunun yanında Tip 2 DM ve PCOS lu bireylerde etkisi çok iyiyken, BKİ de obez ve normal glikoz toleranslı olanlarda sadece ortalama bir gelişim olduğu bildirilmiştir.
Bu nedenle Tip2 DM ve PCOS dışında obezite ile ilişkili metformin kullanımının destekleyen yada çürüten yeterli delil bulunmamaktadır. İkincil durumda bulunan davranışsal tedaviler kalıcı stratejiler gibi gözükmekte olup uzun dönemli yapılacak çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.
KAYNAKLAR
1- Troiano RP, Berrigan D, Dodd KW, Masse LC, Tilert T, McDowell M. Physical activity in the United States measured by accelerometer. Med Sci Sports Exerc. 2008;40(1):181–8.
2- McGovern L, Johnson JN, Paulo R, Hettinger A, Singhal V, Kamath C, Erwin PJ, Montori VM. Clinical review: treatment of pediatric obesity: a systematic review and meta-analysis of randomized trials. J Clin Endocrinol Metab 2008;93:4600 – 4605
3- Oude Luttikhuis H, Baur L, Jansen H,Shrewsbury VA, O’Malley C, Stolk RP,Summerbell CD. Interventions for treatingobesity in children. Cochrane DatabaseSyst Rev 2009;(1):CD001872
4- MIN HAE PARK, MSC SANJAY KINRA, MD, PHD KIRSTEN J. WARD, PHD BILLY WHITE, MBBS RUSSELL M. VINER, MBBS, PHD. 2Metformin for Obesity in Children and Adolescents: A Systematic Review.DIABETES CARE, VOLUME 32, NUMBER 9, SEPTEMBER 2009
5- Michael Freemark and Deborah Bursey Diabetes Adolescents With Fasting Hyperinsulinemia and a Family History of Type 2 Diabetes. Pediatrics 2001;107;e55
6- Ju´arez-L´opez C. Omega-3 polyunsaturated fatty acids reduce insulin resistance and triglycerides in obese children and adolescents. Pediatric Diabetes 2013: 14: 377–383
7- Mardia Lopez-Alarcon et al. Supplementation of n3 long-chain polyunsaturated fatty acid synergistically decreases insulin resistances with weight loss of obese prepubertal and pubertal hildren. Archieves of medical research 42(2011) 502-508
8- …..
9- Couet C, delarue P, AutoineJM, et al. Effect of dietary fish oil on body mass and basal fat oxidation in helathy adults. J Obes 1997; 21:637-643
10- Park MH, Kinra S, Ward KJ, White B, Viner RM. Metformin for obesity in children and adolescents: asystematic review. Diabetes Care 2009: 32: 1743–1745.
11- Pacifico L, Anania C, Martino F et al. Management of metabolic syndrome in children and adolescents. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2011: 21: 455–466.
12- Atabek ME, Pirgon O. Use ofmetformin in obese adolescentswith hyperinsulinemia: a 6-month, randomized,double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Pediatr Endocrinol Metab 2008: 21: 339–348.
Kişilerin yaşam tarzı değişiklikleri sonucunda, bu durumdan mutlaka kendi çocuklarının da etkilenmesinden kaynaklanan obezite ile mücadele, major bir halk sağlık savaşı olarak karşımıza çıkmaktadır. Meksikada yapılan bir epidemiyolojik çalışmada okul çağı çocuklarında ve dünyada yıldan yıla artan yüksek oranda genel ve abdominal obeziteye rastlanmaktadır. Kilo kazanımından sonraki adipoz doku içerisindeki morfolojik ve fonksiyonel değişiklikler insülin direnci, metabolik sendrom ve diğer eş zamanlı hastalıkların oluşumları için bir metabolik yol olarak kabul edilen kronik düşük yoğunluklu enflamasyona da yol açmaktadır. Bundan dolayı da obez çocuklar ve gençlerden en az yarısında insülin direnci, dislipidemi ve yüksek kan basıncı gibi değişikliklere rastlanmaktadır(6).
Son yıllarda görülen çocukluk çağı obezitesi puberte çağından önce proenflamatuar ve prorombotik durumlar ile ilişkilidir. Nedenleri tam olarak açıklanamasa da fiziksel harekette yetersizlik ve dengesiz beslenme muhtemel ana faktörlerdir. Yapılan bir çalışmada ortaya çıkan verilerde; adölesanların televizyon başında uzun saatler geçirdiği ve düşük besin değerine sahip enerji yoğun yiyeceklere maruz kaldığı ve karşı konulamaz bir şekilde yeterli fiziksel aktivite seviyesinde bir azalma sonucu 12-19 yaş aralığının sadece %8 inde günde 60 dakikalık ortalama bir egzersiz yoğunluğunda fiziksel aktivite durumumu mevcuttur(1). Orta şiddet ya da daha ağır bir yoğunluktaki fonksiyonel fiziksel egzersizi (8 yada 10 dakikalık) ise erkekler 20 dakikadan kızlar ise 10 dakikadan daha az yaptığı ortaya çıkmıştır.
Bilimsel deliller obezite ve insülin direncinin inflamasyon ile beraber bulunacağını göstermektedir. Buna karşılık obez bireylerdeki büyümüş ve genişlemiş adipositler leptin, interlökin 6 (IL-6) ve tümör nekroz kaktörü (TNF-ALFA) gibi inflamatuar adipokinlerin üretiminde artışa, adiponektin ve insülin duyarlı adipokinlerde ise azalmaya yol açmaktadırlar. Adipokinlerdeki bu değişiklikler enerji metabolizmasını etkilemektedir. Örnek olarak deneysel çalışmalar TNF-alfa nın insülin reseptörünün fosforilasyonunu engelleyerek glikoz tüketimine müdehale ettiğini ve IL-6’ ınında muhtemelen dolaşımdaki insülin ve serbest yağ asidi yoğunluğunun artmasıyla sonuçlanan lipoprotein lipaz aktivitesini durdurduğunu göstermektedir. Diğer taraftan diyet tedavisinden sonraki vücut ağırlığındaki azalma, liposuction yada bariyetrik cerrahi inflamatuar belirteçler ve insülin direnci indeksinde önemli bir azalma ile korelasyon göstermektedir. Fakat Ju´arez-L´opez C ve ark. yaptığı çalışmada insülin direncindeki gelişimin kilo kaybından mı yada inflamatuar durum içerisindeki değişikliklerden mi kaynaklandığı açıklanamamıştır. Yinede eğer ki inflamasyonun insülin direnci ve obezite arasında bir bağlantısı varsa obez bireylere anitiinflamatuar ajanlarla müdehale muhtemelen insülin direncinde bir azalma ile sonuçlanacağı sonucuna varılmıştır(7).
Buna alternatif ve antienflamatuar özelliği olan EPA ve DHA gibi uzun zincirli yağ asitlerinin kullanılması geniş bir çevrede bilinmekte ve kullanılmaktadır. Üstelik bu n-3 yağ asitleri adiponektin konsantrasyonunu artırarak ve PPAR-gama ve IRS-1 gibi insülin duyarlı genlerin, adipoz dokudaki GLUT-4 ve karaciğerdeki benzerlerinin ekspresyonu vasıtasıyla insülin duyarlılığı üzerine pozitif etkiler göstermektedir(7).
Metformin Çalışmları
Ju´arez-L´opez C ve ark. yaptığı çalışmada kilo kaybında ve kolesterol metabolitlerinin değişiminde metformin etkisi gözlenmiştir. Total kolesterol ve LDL ile ters HDL ile de direk bir ilişki olduğu da ortaya çıkmış olup trigliserit yoğunluğuna etki etmemiştir. Kilo kaybı konusunda, BKI azalması 0.5kg/m2 den daha az olduğundan bu durum istatistiki açıdan önemli olsa da klinik olarak bir önem taşımıyordu. Kullanılan metformin için 500 mg lık doz oldukça düşük ve 12 aylık tedavi süresi önemli değişiklikleri gözlemlemek için oldukça kısa olduğu gözlemlendi. Yapılan diğer bir çalışmada10 günlük verilen 1-2 gr metformin 6 ay süresince, planlanan diyet ve egzersiz davranışı ile birlikte BKI de 1.42 kg/m2 lik bir gelişim gözlendi. Bir diğer çalışmada11 plasebo ile karşılaştırılan metformin tedavisi 1 yıla uzatıldığında 1.1 kg/m2 lik BKI de bir azalma gözlemlendi. Metforminin metabolik değişkenler üzerinde etki eksikliği muhtemelen yetersiz zaman ve doz kullanımından kaynaklanmaktaydı. Daha önceki çalışmaların temel sonucu yüksek doz metformin insülin direncini geliştirmiş olduğudur(6).
Atabek ve ark. yaptığı rastgele, çift kör, plasebo kontrollü çalışmada(12) yaşları 9-17 olan adölesanlara günden iki kez 500 mg metformin (90 kişi) ve plasebo (30 kişi) verilmiş ve bireylere özgü diyet, egzersiz ve davranış terapisi uygulanmıştır. Plasebo ile kıyaslandığında metformin BKİ’ de ciddi anlamda bir azalmya yol açtı ve açlık insülini ve HOMA değerlerinde daha etkili bir azalmaya yol açtı.
2009 yılında Diabetes Care dergisinde metforminin hiperinsülinemili obez çocuk ve adölesanlar üzerine yapılan bir meta-analiz çalışmasında kısa dönemlerde BKI ve insülin direncinin azaltılmasında kısmen etkili olduğu gösterilmiştir. Bu meta analize alınan 5 çalışmanın sonuçlarında çalışmaların 6 ay gibi kısa süreler içerisinde yapılması, küçük örneklemlere sahip olması, daha çok metabolik bozuklukların artmış risk faktörü olarak bilinen etnik geçmişten kaynaklı Amerika kökenli örneklemlerden oluşmuştur. Metformin etkisinin araştırılmasında daha geniş ve uzun dönem çalışmalar ile farklı popülasyonların karşılaştırılmasına ihtiyaç vardır. Yayımlanan bir derlemede(2) 6 aylık süreçte metformin tedavisinin herhangi bir etkisinin olmadığı da bildirilmiştir.
Metformin BKİ’ nin azaltılmasında davranışsal tedaviler kadar etkili olmayabilir. Obez adölesanlara davranışsal müdehale ile yapılan bir meta analizde(3) 6 aylık süreçte BKI’ de -3.04 lük bir azalma olduğu devam eden 12 aylık süreçte de bu azalmanın korunduğunu gösterilmiştir. Aynı çalışmada metformin kısmen etkili olduğu orlistat etkisinin BKİ de -0.76, sibutramin etkisinin -1.66 olduğu gösterilmiştir.
Yapılan randomize kontrollü cift-kör başka bir meta analizde(4) yaşları 19’dan küçük ve 6 aydan daha fazla metformin tedavisi verilen hiperinsülinemili çocuk ve adölesanlarda metforminin bazı yararlı etkilerinin olduğu destekleyen bazı bilgiler ortaya çıkmıştır. Tedavi 6 aydan fazla sürdüğünde BKI’ de 1.42kg/m2 , HOMA skorlarında ise 2.01 bir azalmanın olduğunu gösterilmiştir. Yine metformin kullanımı total kolesterol seviyelerinin azaltılmasında kısmen etkili olduğu bildirilmiştir.
Metforminin tip 2 diyabetli erişkinlerde kilo artışını, hiperinsülinemiyi hiperglisemiyi engellediği ve diyabetli olmayanlarda bozulmuş glikoz toleransını düzenlediği gösterilmiştir. Bu yararları hiperinsülinemili obez çocuklarda metformin kullanımında bir artışa yol açmıştır. Fakat Amerika ve birleşik krallıkta obezite de kullanılmasına lisans verilmemiştir(4).
Yüksek riskli hastalar içerisinde tip2 diyabetin engellenmesi için kullanılan diyet ve egzersiz gibi son yaklaşımlar sınırlı bir derecede başarıya ulaşmıştır. Bu nedenle diyabetik hastalarda artan glikoz toleransını engellemek için kullanılan ilaçlar bu grup hastalarda glikoz tolerans gelişiminin engellenmesinde faydalı olabileceği düşünülmektedir. Amerikan Pediatri dergisinde 2001 yılında yayımlanan ailesinde tip 2 diyabet öyküsü bulunan açlık hiperinsülinemili obez çocuklarda metforminin BKI ve glikoz toleransı üzerine etkisini araştıran çalışmada(5) yaşları 12-19 arasında değişen katılımcılara günde 2 kez 500 mg metformin yada plasebo 6 ay süre ile verilerek sonuçlar değerlendirilmiştir. Metformin kullanan grupta açlık kan şekerinde (84.9 dan 75.1 mg) ve açlık insülin seviyelerinde (31.3 ten 19.3 mU/mL) bir düşme gözlenmiştir. Buna karşılık plasebo grubunda açlık şekeri açık bir şekilde 77.2 den 82.3’ e yükselmiş ve açlık insülininde herhangi bir değişiklik gözlemlenmemiştir. Açlık kan şekerini ve açlık insülin konsantrasyonunu azaltması ve ortalama bir kilo alımına yol açması nedeniyle metforminin diyet ve egzersiz danışmanlığında tamamlayıcı bir tedavi olabileceği ve belirli hastalarda tip 2 diyabet riskinin azaltılmasında kullanılabileceği ortaya çıkmıştır. Metformin kullanımının yan etkileri olarak tedavinin başlangıcından sonra kısa bir dönem de katılımcıların 7 sinde orta derecede abdominal rahatsızlıklar ve diyare de gözlendi.
Çalışmalarda ortaya çıkan bu sonuçların örneklem miktarlarının küçük olduğu daha geniş bir popülasyon da çalışma yapılması, tedavi ve kontrol gruplarının etnik özgeçmişleri, cinsiyet yada başlangıç BKI lerine göre tam bir eşleştirme yapılmadığı, tedavi sürelerinin 6 ay gibi kısa süreler olması gibi nedenlerden kaynaklandığı bildirilmektedir.
Yapılan çalışmalardan adölesanlarda metformin tedavisinin güvenilir ve yönetilebilir olduğu ve ciddi komplikasyonlarla ilişkili olmadığı gibi görünmektedir. Bunun yanında Tip 2 DM ve PCOS lu bireylerde etkisi çok iyiyken, BKİ de obez ve normal glikoz toleranslı olanlarda sadece ortalama bir gelişim olduğu bildirilmiştir.
Bu nedenle Tip2 DM ve PCOS dışında obezite ile ilişkili metformin kullanımının destekleyen yada çürüten yeterli delil bulunmamaktadır. İkincil durumda bulunan davranışsal tedaviler kalıcı stratejiler gibi gözükmekte olup uzun dönemli yapılacak çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.
KAYNAKLAR
1- Troiano RP, Berrigan D, Dodd KW, Masse LC, Tilert T, McDowell M. Physical activity in the United States measured by accelerometer. Med Sci Sports Exerc. 2008;40(1):181–8.
2- McGovern L, Johnson JN, Paulo R, Hettinger A, Singhal V, Kamath C, Erwin PJ, Montori VM. Clinical review: treatment of pediatric obesity: a systematic review and meta-analysis of randomized trials. J Clin Endocrinol Metab 2008;93:4600 – 4605
3- Oude Luttikhuis H, Baur L, Jansen H,Shrewsbury VA, O’Malley C, Stolk RP,Summerbell CD. Interventions for treatingobesity in children. Cochrane DatabaseSyst Rev 2009;(1):CD001872
4- MIN HAE PARK, MSC SANJAY KINRA, MD, PHD KIRSTEN J. WARD, PHD BILLY WHITE, MBBS RUSSELL M. VINER, MBBS, PHD. 2Metformin for Obesity in Children and Adolescents: A Systematic Review.DIABETES CARE, VOLUME 32, NUMBER 9, SEPTEMBER 2009
5- Michael Freemark and Deborah Bursey Diabetes Adolescents With Fasting Hyperinsulinemia and a Family History of Type 2 Diabetes. Pediatrics 2001;107;e55
6- Ju´arez-L´opez C. Omega-3 polyunsaturated fatty acids reduce insulin resistance and triglycerides in obese children and adolescents. Pediatric Diabetes 2013: 14: 377–383
7- Mardia Lopez-Alarcon et al. Supplementation of n3 long-chain polyunsaturated fatty acid synergistically decreases insulin resistances with weight loss of obese prepubertal and pubertal hildren. Archieves of medical research 42(2011) 502-508
8- …..
9- Couet C, delarue P, AutoineJM, et al. Effect of dietary fish oil on body mass and basal fat oxidation in helathy adults. J Obes 1997; 21:637-643
10- Park MH, Kinra S, Ward KJ, White B, Viner RM. Metformin for obesity in children and adolescents: asystematic review. Diabetes Care 2009: 32: 1743–1745.
11- Pacifico L, Anania C, Martino F et al. Management of metabolic syndrome in children and adolescents. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2011: 21: 455–466.
12- Atabek ME, Pirgon O. Use ofmetformin in obese adolescentswith hyperinsulinemia: a 6-month, randomized,double-blind, placebo-controlled clinical trial. J Pediatr Endocrinol Metab 2008: 21: 339–348.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuk, İnsülin Direnci ve Metformin Kullanımı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Atilla ZEYREK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Atilla ZEYREK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
