İletişimde Empati - Empatik İletişim
Empati Nedir ? Empatik İletişim Nasıl Kurulur?
Günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız bir kelimedir empati. Etkili iletişim için, karşımızdaki kişiyi daha iyi anlayabilmek, onu daha etkin bir şekilde dinleyebilmek için gereklidir. Peki nedir empati?
1909 yılında Titchener, einfiihlüng terimini, eski Yunanca da ki ‘empatheia‘ teriminden yararlanarak ingilizce’ye ‘empathy’ olmak tercüme etmiş, bir olaya, objeye içine girerek bakmak anlamında kullanmıştır.
Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi süreci olarak tanımlanan empati; etkili bir iletişimin en temel öğelerindendir.
• Empati, kişinin iletişim kurabilme yeteneğidir.
• Empati, komşunun çarığıyla pazara çıkmaktır. (Kızılderili atasözü).
• Empati, kişinin kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onu anlamasıdır.
• Empati, bir şeyi başkasının gözüyle görebilmektir.
• Empati, sosyal duyarlılığa sahip olmak demektir.
• Empati, ‘ben’ in ‘başka ben’ olabilmesidir.
• Empati, karşımızdaki kişiye hak vermek demektir.
Empati Kurmak
“Ortaokuldayken, sınıf arkadaşlarımdan birisiyle ciddi bir tartışmaya girdim. Onun haksız, benim ise haklı olduğumdan emindim. Öğretmenimiz ikimizi de bütün sınıfın önüne çıkardı ve onu masanın bir tarafına, beni de diğer tarafına yerleştirdi. Masanın tam ortasında yuvarlak bir nesne vardı. Siyah renkli bir nesne.
O çocuğa nesnenin rengini sordu. Çocuk, “Beyaz” diye yanıtladı. Söylediğine inanamadım, çünkü nesne siyahtı. Yeniden tartışmaya başladık, bu kez de nesnenin rengi hakkında.
Öğretmen bu kez beni çocuğun yerine, onu da benim yerime geçirdi. Ve bu kez bana nesnenin rengini sordu. “Beyaz”, yanıtını vermek zorundaydım, çünkü belli ki nesnenin bir tarafı beyaz, diğer tarafı ise siyahtı. Öğretmenimiz o gün bana çok güzel bir ders verdi.
Karşımdaki kişinin bakış açısını anlamam için, kendimi onun yerine koymam gerekiyordu. “
Her insanın kendisine özgü bir bakış açısı vardır. Kendisini, çevresini bu biçimde algılar ve yorumlar. Bir insanı anlamak istiyorsak, dünyaya onun bakış tarzıyla bakmamız ve empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmemiz gerekir. Onun yerine geçerek olaylara bir de onun gözüyle bakmamız gerekir. Empati kurmanın ilk basamağı olan bu adımda, kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyar ve olaya onun bakış açısıyla bakarız. Bu basamakta kısa süre kalmak önemlidir. Daha sonra bu rolden çıkarak kendi rolümüze geçmemiz gerekir. Yeniden kendi
bakış açımıza dönemediğimiz takdirde empati kurmuş sayılmayız.
Empatinin ikinci basamağında ise, karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru anlamak yer alır. Karşımızdaki kişinin rolüne geçtikten sonra, olaya onun bakış açısıyla bakmamız yeterli olmaz. Bu basamağın en önemli noktası ise: karşımızdaki insanın yalnızca duygularını ya da yalnızca düşüncelerini anlamamızın yeterli olmayacağıdır. Empati tanımlanırken bu nokta vurgulanır ve empatinin iki temel bileşeninden söz edilir. : Bilişsel ve duygusal bileşenler. Karşımızdaki kişinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız bilişsel nitelikte iken, onun hissettiklerinin aynısını hissetmemiz duygusal niteliktedir.
Empati kurmanın son basamağı ise empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşı tarafa iletilmesidir. Karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlamış olsak bile eğer anladığımızı ona ifade edemezsek, empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.
Yapılan araştırmalara göre, insanlar zihinlerinde kurdukları empati ile karşı tarafa ilettikleri empati arasında farklılıklar olduğunu tespit edilmiş. Bu sonuca göre ise insanların kendilerini doğru ifade etmeleri gerektiği ortaya çıkıyor.
Karşımızdaki kişi ile iletişim halindeyken, ‘açık uçlu sorular sorma’nın, empati kurmayı desteklediği konusunda görüşler bulunuyor. Karşımızdaki kişiye “Nasıl?” sorusunu sormak, ona karşılaştırma yapma, zıtlıkları çıkarma olanağı veriyor ve “Niçin?” sorusu ise, olgu, olay ve nesnelerin nedenlerinin bulunmasına yardımcı oluyor. Bu sorularla karşımızdaki kişinin daha açıklayıcı konuşmasını sağlayabilir ve bize anlattığı konularda göremediği noktaların farkına varmasını sağlayabiliriz.
Empati kurmaya yardımcı bir diğer nokta ise, karşımızdaki kişiye karşı sabırlı davranmak ve onu anlamaya çalışırken yavaş hareket ederek, aceleci davranmamak. Anlattıklarına karşı yorum yapmak da onu dinlediğimizi bir ifadesi olarak bizi yansıtıyor.
Empati mi Sempati mi ?
Empati ile sempati sıkça karıştırılan iki kavram olarak biliniyor. Bir insana sempati duymak, o insanın sahip olduğu duygu ve düşüncelerin aynısına sahip olmaktır. Sempati duyduğumuz kişinin acısı ile üzülür, sevinci ile mutlu oluruz. Sempatide yandaşlık vardır. Fakat empatide ise karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini anlamaktır önemli olan.
Sempati duyduğumuz kişinin duygu ve düşüncelerini anlamak için kendimizi onun yerine koymamız şart değildir. Empatide de karşımızdaki kişiyle aynı duygu ve düşünceleri paylaşmamıza gerek yoktur. Onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak yeterlidir.
Empati kurma yeteneğine sahip olan insanlar:
1. Toplumda en fazla sevilen insanlar olurlar.
2. Samimi yaklaşımları dinlenen kişiye güven aşılar.
3. İletişimde yakaladıkları kalite ile hayat standartlarını devamlı yükseltirler.
Empatinin kendini açma, toplumsallaşma, sosyal duyarlılık ve topluma uyum ile pozitif ilişkisi vardır. Kaygı depresyon, çocukları ihmal etme ve saldırganlık ile empati kurma arasında negatif bir ilişki vardır
Empati Yeteneğini Geliştirmenin Yolları Nelerdir?
Yapılan araştırmalara göre uzmanlar empatiyi geliştirmenin mümkün olduğunu söylüyor. Empati becerisini geliştirmek için ise:
• Açık uçlu sorular sormak,
• Yavaş hareket etmek ve yorumda bulunmak,
• Hızlı yargılara varmaktan kaçınmak,
• Kendi davranış ve düşüncelerimizi anlamaya çalışmak,
• Geçmişten ders almak,
• Olayları akışına bırakmak ve kendimiz ve karşımızdakilerin davranışları için belli sınırlar oluşturmaktır
Empati yeteneğini geliştirmek için iyi bir dinleyici olmak önem taşıyor. Karşımızdaki kişiyi dinlediğimiz kadar, onu anladığımızı da ifade etmek, söylediklerine yorumla karşılık vermek gerekiyor. Karşımızdaki kişiyi dinlerken doğru anlamış olsak bile, kendimizi doğru şekilde ifade edemez, anladıklarımızı doğru şekilde iletemezsek empati kurmuş sayılmıyoruz. İyi dinleme yeteneğine sahip olmak içinse, sorular sormak oldukça önemli. Empati becerisi düşük kişilerin, karşılarındaki kişi konuşurken daha çok kendilerine ve karşı tarafın sözü bittiğinde ne söyleyeceklerine odaklandıkları biliniyor.
Empati becerisi geliştirmek için dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise: tahminler. Çoğu zaman insanların duygu ve düşünceleri, yüz ifadelerine yansır ve beden dili ile kendilerini farkında olmadan ifade eder. Karşı tarafın ne hissettiğini doğru şekilde tahmin edebilmek için beden diline, yüz ifadesine dikkat etmek gerekiyor. Beden dilinin verdiği gizli mesajları okumak onunla empati kurmamıza daha çok yardımcı oluyor.
Günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız bir kelimedir empati. Etkili iletişim için, karşımızdaki kişiyi daha iyi anlayabilmek, onu daha etkin bir şekilde dinleyebilmek için gereklidir. Peki nedir empati?
1909 yılında Titchener, einfiihlüng terimini, eski Yunanca da ki ‘empatheia‘ teriminden yararlanarak ingilizce’ye ‘empathy’ olmak tercüme etmiş, bir olaya, objeye içine girerek bakmak anlamında kullanmıştır.
Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi süreci olarak tanımlanan empati; etkili bir iletişimin en temel öğelerindendir.
• Empati, kişinin iletişim kurabilme yeteneğidir.
• Empati, komşunun çarığıyla pazara çıkmaktır. (Kızılderili atasözü).
• Empati, kişinin kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onu anlamasıdır.
• Empati, bir şeyi başkasının gözüyle görebilmektir.
• Empati, sosyal duyarlılığa sahip olmak demektir.
• Empati, ‘ben’ in ‘başka ben’ olabilmesidir.
• Empati, karşımızdaki kişiye hak vermek demektir.
Empati Kurmak
“Ortaokuldayken, sınıf arkadaşlarımdan birisiyle ciddi bir tartışmaya girdim. Onun haksız, benim ise haklı olduğumdan emindim. Öğretmenimiz ikimizi de bütün sınıfın önüne çıkardı ve onu masanın bir tarafına, beni de diğer tarafına yerleştirdi. Masanın tam ortasında yuvarlak bir nesne vardı. Siyah renkli bir nesne.
O çocuğa nesnenin rengini sordu. Çocuk, “Beyaz” diye yanıtladı. Söylediğine inanamadım, çünkü nesne siyahtı. Yeniden tartışmaya başladık, bu kez de nesnenin rengi hakkında.
Öğretmen bu kez beni çocuğun yerine, onu da benim yerime geçirdi. Ve bu kez bana nesnenin rengini sordu. “Beyaz”, yanıtını vermek zorundaydım, çünkü belli ki nesnenin bir tarafı beyaz, diğer tarafı ise siyahtı. Öğretmenimiz o gün bana çok güzel bir ders verdi.
Karşımdaki kişinin bakış açısını anlamam için, kendimi onun yerine koymam gerekiyordu. “
Her insanın kendisine özgü bir bakış açısı vardır. Kendisini, çevresini bu biçimde algılar ve yorumlar. Bir insanı anlamak istiyorsak, dünyaya onun bakış tarzıyla bakmamız ve empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmemiz gerekir. Onun yerine geçerek olaylara bir de onun gözüyle bakmamız gerekir. Empati kurmanın ilk basamağı olan bu adımda, kendimizi karşımızdaki kişinin yerine koyar ve olaya onun bakış açısıyla bakarız. Bu basamakta kısa süre kalmak önemlidir. Daha sonra bu rolden çıkarak kendi rolümüze geçmemiz gerekir. Yeniden kendi
bakış açımıza dönemediğimiz takdirde empati kurmuş sayılmayız.
Empatinin ikinci basamağında ise, karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru anlamak yer alır. Karşımızdaki kişinin rolüne geçtikten sonra, olaya onun bakış açısıyla bakmamız yeterli olmaz. Bu basamağın en önemli noktası ise: karşımızdaki insanın yalnızca duygularını ya da yalnızca düşüncelerini anlamamızın yeterli olmayacağıdır. Empati tanımlanırken bu nokta vurgulanır ve empatinin iki temel bileşeninden söz edilir. : Bilişsel ve duygusal bileşenler. Karşımızdaki kişinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız bilişsel nitelikte iken, onun hissettiklerinin aynısını hissetmemiz duygusal niteliktedir.
Empati kurmanın son basamağı ise empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşı tarafa iletilmesidir. Karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlamış olsak bile eğer anladığımızı ona ifade edemezsek, empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.
Yapılan araştırmalara göre, insanlar zihinlerinde kurdukları empati ile karşı tarafa ilettikleri empati arasında farklılıklar olduğunu tespit edilmiş. Bu sonuca göre ise insanların kendilerini doğru ifade etmeleri gerektiği ortaya çıkıyor.
Karşımızdaki kişi ile iletişim halindeyken, ‘açık uçlu sorular sorma’nın, empati kurmayı desteklediği konusunda görüşler bulunuyor. Karşımızdaki kişiye “Nasıl?” sorusunu sormak, ona karşılaştırma yapma, zıtlıkları çıkarma olanağı veriyor ve “Niçin?” sorusu ise, olgu, olay ve nesnelerin nedenlerinin bulunmasına yardımcı oluyor. Bu sorularla karşımızdaki kişinin daha açıklayıcı konuşmasını sağlayabilir ve bize anlattığı konularda göremediği noktaların farkına varmasını sağlayabiliriz.
Empati kurmaya yardımcı bir diğer nokta ise, karşımızdaki kişiye karşı sabırlı davranmak ve onu anlamaya çalışırken yavaş hareket ederek, aceleci davranmamak. Anlattıklarına karşı yorum yapmak da onu dinlediğimizi bir ifadesi olarak bizi yansıtıyor.
Empati mi Sempati mi ?
Empati ile sempati sıkça karıştırılan iki kavram olarak biliniyor. Bir insana sempati duymak, o insanın sahip olduğu duygu ve düşüncelerin aynısına sahip olmaktır. Sempati duyduğumuz kişinin acısı ile üzülür, sevinci ile mutlu oluruz. Sempatide yandaşlık vardır. Fakat empatide ise karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini anlamaktır önemli olan.
Sempati duyduğumuz kişinin duygu ve düşüncelerini anlamak için kendimizi onun yerine koymamız şart değildir. Empatide de karşımızdaki kişiyle aynı duygu ve düşünceleri paylaşmamıza gerek yoktur. Onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak yeterlidir.
Empati kurma yeteneğine sahip olan insanlar:
1. Toplumda en fazla sevilen insanlar olurlar.
2. Samimi yaklaşımları dinlenen kişiye güven aşılar.
3. İletişimde yakaladıkları kalite ile hayat standartlarını devamlı yükseltirler.
Empatinin kendini açma, toplumsallaşma, sosyal duyarlılık ve topluma uyum ile pozitif ilişkisi vardır. Kaygı depresyon, çocukları ihmal etme ve saldırganlık ile empati kurma arasında negatif bir ilişki vardır
Empati Yeteneğini Geliştirmenin Yolları Nelerdir?
Yapılan araştırmalara göre uzmanlar empatiyi geliştirmenin mümkün olduğunu söylüyor. Empati becerisini geliştirmek için ise:
• Açık uçlu sorular sormak,
• Yavaş hareket etmek ve yorumda bulunmak,
• Hızlı yargılara varmaktan kaçınmak,
• Kendi davranış ve düşüncelerimizi anlamaya çalışmak,
• Geçmişten ders almak,
• Olayları akışına bırakmak ve kendimiz ve karşımızdakilerin davranışları için belli sınırlar oluşturmaktır
Empati yeteneğini geliştirmek için iyi bir dinleyici olmak önem taşıyor. Karşımızdaki kişiyi dinlediğimiz kadar, onu anladığımızı da ifade etmek, söylediklerine yorumla karşılık vermek gerekiyor. Karşımızdaki kişiyi dinlerken doğru anlamış olsak bile, kendimizi doğru şekilde ifade edemez, anladıklarımızı doğru şekilde iletemezsek empati kurmuş sayılmıyoruz. İyi dinleme yeteneğine sahip olmak içinse, sorular sormak oldukça önemli. Empati becerisi düşük kişilerin, karşılarındaki kişi konuşurken daha çok kendilerine ve karşı tarafın sözü bittiğinde ne söyleyeceklerine odaklandıkları biliniyor.
Empati becerisi geliştirmek için dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise: tahminler. Çoğu zaman insanların duygu ve düşünceleri, yüz ifadelerine yansır ve beden dili ile kendilerini farkında olmadan ifade eder. Karşı tarafın ne hissettiğini doğru şekilde tahmin edebilmek için beden diline, yüz ifadesine dikkat etmek gerekiyor. Beden dilinin verdiği gizli mesajları okumak onunla empati kurmamıza daha çok yardımcı oluyor.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "İletişimde Empati - Empatik İletişim" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Filiz OKUŞ TEZEL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Filiz OKUŞ TEZEL'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
19 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
