2007'den Bugüne 92,309 Tavsiye, 28,219 Uzman ve 19,977 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Neden Keten Tohumu?
MAKALE #12233 © Yazan Dyt.Duygu Ceyhan IRMAK | Yayın Şubat 2014 | 8,774 Okuyucu
NEDEN KETEN TOHUMU ???

Anavatanı Ortadoğu ve Mezopotamya olan keten (Linum usitatissimum yani çok faydalı bitki ), 30-100 cm boyunda, mavi çiçekli ve tek yıllık bir kültür bitkisidir. Keten, Mısırlılardan beri tarımı yapılan ve çok değişik amaçlarla kullanılan bir bitkidir. Tohumları, 4-6 mm uzunlukta, yumurta biçiminde, yassı, parlak, kırmızımtırak esmer renkli, kokusuz, yağlı ve lezzetlidir. Milattan en az 5000 yıl önce Mısırlılarca mumyaları sarmak için kullanıldığı biliniyor. Yaklaşık 1000 yıldır da gıda olarak kullanılıyor. Özellikle gıda sanayisinde, başta ekmekler, kurabiyeler, börekler olmak üzere pek çok unlu mamullere katılarak da kullanılıyor.

Keten tohumu genellikle “fonksiyonel gıda”, “biyoaktif gıda” ve/veya “endokrin aktif gıda” olarak gruplandırılır. Keten tohumunun besin değeri ve koruyucu etkisi onun kompleks doğasından kaynaklanmaktadır. Amerika Ulusal Kanser Enstitüsü, kanser önleyici gıdalar arasına aldığı ve üzerinde çalışılmasını öngördüğü 6 bitkisel materyalden birisi olarak keteni belirlemiştir.

Sağlık açısından keten bitkisinin yaprağından tohumuna kadar her tarafı yararlıdır. Keten tohumu genel olarak öğütülmemiş (tüm) tohum, öğütülmüş tohum ve keten tohumu yağı şeklinde bulunur.

Keten tohumu yüksek oranda çoklu doymamış yağ asitleri, düşük oranda doymuş yağ asidi, yüksek oranda lifle birlikte bol miktarda potasyum, az miktarlarda ise magnezyum, demir, bakır, çinko ve çeşitli vitaminler içerir. 100 gr. keten yağı 13.4 mg. E vitamini içerir. Keten tohumunun amino asit profili soya ununa benzer özellikler gösterir. İçerdiği N-3 yağ asiti oranı, (Omega-6 nın yaklaşık dört katıdır) çözünebilir ve çözünemez liflerce zenginliği ve bir çeşit bitkisel östrojen olan lignanların en zengin kaynağı olması nedeniyle keten tohumu beslenme uzmanları tarafından sıklıkla önerilir.


KETEN TOHUMU NE İÇERİR ?

• Omega-3 , omega-6 ve omega-9 yağ asitleri
• Yüksek oranda çözünür ve çözünmez lif
• Protein
• Lignanlar
• Vitaminler
• Mineraller
• Aminoasitler


Keten tohumu yağı, yağ asitlerinin yaklaşık %55’ini oluşturan omega 3 (n-3) yağ asitlerinden α-linolenik asidin (ALA) en zengin kaynaklarından birisidir .


Keten tohumu ürünlerinin kompozisyonu (100g) :

ÜRÜN ADI:
Enerji (kcal) ALA (g) Toplam diyet lifi (g) Çözünür lif (g)
Öğütülmemiş (tüm) tohum
454,5 22,7 27,3 6,82
Öğütülmüş tohum
450,0 22,5 27,5 6,88
Keten tohumu yağı
885,7 57,1 0,0 0,00

Trigliseritler ve kolesterol düşer, böylece ateroskleroz ve buna bağlı kalp hastalıkları, kalp krizi ve akut inme riski azalır.
• Bağışıklık sistemi güçlenir
• Kansere karşı koruma sağlanır
• Beyin, retina, sperm, cilt hücreleri güçlenir
• Kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur (diyabet için faydalı)
• Kanı inceltir ve akışını kolaylaştırır, kanın pıhtılaşmasını önler
• Yangı önleyici etkisiyle romatizmal hastalıklara karşı koruma sağlar
• Depresyon tedavisini desteklenmesi , Bunama ve Alzheimer hastalığı riskinin azaltmasına yardımcı olması
• Erken doğum riskini azaltır
Keten tohumunu cazip kılan en önemli özelliği ise, zayıflatıcı özelliğe sahip olması. Bu etki keten tohumu içerdiği Omega-3 yağ asitlerine bağlı . Tokluk hissi uyandırarak kişinin daha az yemek yemesine yol açıyor.
Keten tohumu 100 g’da yaklaşık 28 g diyet lifi içerdiğinden iyi bir kaynak durumundadır. İçerdiği lifin yaklaşık olacak üçte ikisi suda çözünemeyen, geri kalanıysa çözünen lif özelliğini taşır. Suda çözünmeyen lifler dışkı yoğunluğunu arttırarak, bağırsak geçiş zamanını azaltarak kabızlığı önleyici, bağırsakları yumuşatıcı etki yaparlar. Lif olarak keten tohumunun kullanıldığı bir çalışmada günlük 50 g keten tohumu alımı ile bağırsak hareketlerinin haftada %30 oranında arttığı görülmüştür. Keten tohumunda bulunan suda çözünür lifler (mucilage zamkı/sakızı) kan şekeri seviyesini korur, kolesterol seviyesini düşürürler . Ayrıca keten tohumunun hipokolestrolemik etkileri, kolonda fermantasyon sırasında yüksek miktarda oluşan kısa zincirli yağ asitlerinden de kaynaklanmaktadır. Ayrıca yüksek lif miktarının kanseri önleyici etkisi vardır.
Keten tohumunun protein içeriği genetiksel ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişebilmektedir. Soğukta gelişme koşulları düşük protein, sıcakta gelişme koşulları ise yüksek protein içeriğine neden olmaktadır. Keten tohumu proteinlerinin emülsifiye etme özelliği pH’ya bağlıdır ve NaCl ile olumsuz yönde etkilenmektedir. Ayrıca yüksek köpürme özelliğine sahiptirler. Soya proteinlerine göre yapısal olarak daha fazla lipofilik ve daha düşük tripsin inhibitör aktivitesine sahiptirler. Keten tohumu serum ürik asit miktarında belirgin bir düşüşe sebep olur Keten tohumu proteini kan glukozunu iki farklı yolla etkileyebilmektedir; insulin salgısını teşvik ederek glisemik indekste azalmaya neden olabilir, polisakkaritlerle interaksiyona girerek gıdaların glisemik indeksinde etkili olabilir. Keten tohumu proteinlerinin antifungal özelliğe sahip olduğundan bazı gıda sistemlerinde küf gelişimini engellemek amacıyla kullanım olanağına sahiptirler.
Keten tohumunun kabuklarında bol miktarda lignan bulunmakta ve en yakınından bile 100 kat daha fazla lignan içermektedir. Lignanlar, fito-estrojenler olarak adlandırılan ve vücuttaki estrojen hormonuna benzer yapıya sahip olan bitkisel kökenli maddelerden biridir. Hormona dayalı kanserlerin (göğüs, prostat vb.) önlenmesi ve tedavisinde geleneksel estrojen terapilerine alternatif oluşturmaktadırlar. Ketendeki lignanlar ayrıca oksidatif stresi de azaltabilirler. Çoklu doymamış yağ asitlerinin peroksidasyonunu inhibe ederek antioksidan etki gösterirler. Keten tohumunda bulunan SDG lignan sadece anti-kanser ve anti-oksidan özelliğe sahip değil, aynı zamanda anti-viral, anti-bakteriyal ve anti-fungal özelliklere de sahiptir. Ayrıca güçlü bir antioksidan ve farklı hastalıklara karşı bağışıklık sistemini güçlendirici bir maddedir. Keten tohumu ekstrakları ve özellikle saflaştırılmış lignanlar, cilt kanserine karşı koruyucu olma özelliğine sahiptir. Bunlara ilaveten kolesterolden safra asidinin oluşumunda rol oynayan enzimin inhibisyonunu da sağlayarak kolestrol homeostatis’ini etkilemekte ve bu sayede de kolon kanseri riskini azaltabilmektedirler.
Keten tohumunun antioksidant, antimikrobiyal ve anti-kanser etkileri yapısında bulunan fenolik asitlerden kaynaklanmaktadır. Bunlara ilaveten fenolik ve fitik asitler hipokolestrolemik etkiye sahip olduğu gibi meme ve kolon kanser riskinde de azalmaya neden olmaktadırlar.
Keten tohumu et tüketmeyen kişiler için ideal B12 vitamini kaynağıdır. Çünkü B12 hayvansal gıdalarda bulunmakta, fakat keten tohumu bunun dışında yer alır. Dolayısıyla keten tohumu, özellikle vejetaryenler için Vitamin B12 açısından çok gerekiyor.
Bu kadar özelliği olan keten tohumunun faydalarını sıralamak istersek:
KETEN TOHUMUNUN FAYDALARI:
• Mide-bağırsak sorunlarına karşı iyi gelir ve bağırsakları yumuşatır, kabızlığı giderir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir
• Kemikleri güçlendirir. Özellikle menopoz döneminde yararlıdır
• Menopoza bağlı şikâyetleri hafifletir
• Regl düzensizliklerine ve ağrılarına iyi gelir
• Kalp-damar hastalıklarından korur
• Kolesterol, şeker seviyesini dengeler
• Yüksek tansiyonu düşürür
• Romatizmal hastalıkları önler
• Sinir sistemini ve hafızayı güçlendirir
• Ruhsal bozukluklara karşı iyi gelir
• Konsantrasyon bozukluğuna karşı iyi gelir
• Yaşlanmaya bağlı dikkat dağınıklığına karşı iyi gelir
• Haricen kullanılarak yaraların çabuk iyileşmesini sağlar
• Cildin yapısını yeniler ve parlaklık verir
• Egzama ve sedef hastalıklarında kullanılır
• Nasırlarda kompres olarak kullanılır
• Solunum yolu hastalıklarında olumlu etki yapar
• Öksürüğü giderir
• Ağız boşluğu, boğaz ve diş eti rahatsızlıklarında gargara olarak kullanılır
• İktidarsızlık, prostat ve kısırlığa karşı etkilidir.
KETEN TOHUMUNUN OLUMSUZ ETKİLERİ :
Keten tohumundaki besinsel bileşenlerin olası negatif etkisi yüksek miktardaki çoklu doymamış yağ asidi miktarı ile ilgilidir. Uzun süre diyetle alınan yüksek miktarda keten tohumu oksidatif stresi artırabilir ve antioksidan bileşiklerin azalmasına neden olabilir.
Keten tohumunda bulunan fitik asit çinko ve kalsiyum gibi pozitif yüklü minerallere bağlanarak bu minerallerin yetersizliğine neden olabilmekte ve kemik gelişimini etkileyebilmektedir .
Keten tohumunun diyetle fazla miktarda alınması B6 vitamini eksikliğine ve sonuçta da homosistein ve böbrek yetmezliğinin artmasına neden olmaktadır.
Keten tohumunun pişirilmeden tüketimi, hayvan ve insanlar için fazla miktarda alındığında toksik olabilecek bir bileşik olan siyanojenik glukosidlerin (HCN) üretimine neden olabilir. pişirme işlemi bu riski ortadan kaldırmaktadır.

KETEN TOHUMUNUN TÜKETİMİ:

Keten tohumu çiğneyerek yenilebilir fakat sert olması nedeniyle yeterince sindirilmeden atılabilir.
Öğütülmüş keten tohumu mutfakta elinizinaltında bulundurarak, salatalarınıza, yoğurdunuza, müslinize serpebilir, fırında yaptığınız hamur işlerine katabilir, pilavdan çorbalara, tatlılardan tuzlulara her yemeğinizde kullanabilirsiniz.
Ayrıca çay olarak 1 kaşık keten tohumu 1 bardak sıcak suda demlenir ve süzüldükten sonra içilir.
1 çorba kaşığı keten tohumu bal ile karıştırlıp yemekten bir saat önce yenir.

Sağlığınıza ve kilonuza dikkat etmek istiyorsanız keten tohumunu tercih edebilirsiniz.

DYT. DUYGU CEYHAN IRMAK
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Neden Keten Tohumu?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Duygu Ceyhan IRMAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Duygu Ceyhan IRMAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Duygu Ceyhan IRMAK'ın Makaleleri
► Keten Tohumu Dyt.Yusuf YAŞAR
► Pikan Cevizi ve Keten Tohumu Dyt.Fatma Merve KALELİOĞLU
► Chia Tohumu: Diyete Chia Tohumu Eklemek İçin 10 Neden ÇOK OKUNUYOR Dyt.Perran AYDEMİR
► Teff Tohumu Dyt.Pınar ERMİŞ
► Chia Tohumu Mucize mi? Dyt.Tuğba BALDEDE
► Chia Tohumu Nedir? Dyt.Yunus Emre UZUN
► Chia Tohumu Hakkında Bilmedikleriniz Dyt.Yunus Emre UZUN
► Teff Tohumu Hakkında Merak Edilenler Dyt.Büşra DAYIOĞLU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,977 uzman makalesi arasında 'Neden Keten Tohumu?' başlığıyla benzeşen toplam 18 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Ramazanda Beslenme Temmuz 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


19:01
Top