Çocuğum Benden Ayrılmıyor! Bağımlı Kişilik Nasıl Olur? Ne Yapmak Gerekir?
ÇOCUĞUM BENDEN AYRILMIYOR!
Bebekler doğduklarında birinin bakımına muhtaçtır. Onlara bakan kişi, her türlü ihtiyaçlarını karşılar; doyurur, sever, kendilerini güvende hissettirir. Bunun sonucu olarak da bebek, kendisine bakan kişiye bağlanır. Son derece öneme sahip bu bağlanmanın niteliği, çocuğun ilerideki yaşlarında tüm hayatına yön veren temel ilişki olacaktır. Doğal olan, yardıma muhtaç bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması, sonrasında yavaş yavaş çocuğun yapabileceği aktivitelere izin verilerek ayrışmasının sağlanmasıdır. Özetle çocuk önce ihtiyaçları doyurularak bağlanmayı yaşamalı, ardından ayrışmasına ve kendi başına davranmasına izin verilmelidir. İhtiyaçlarına karşılık bulamayan, sevgi, ilgi yoksunluğu yaşayan bebekler ilerideki yaşlarında donuk, ilgisiz, solunum problemi, mide problemi, bağırsak problemi yaşayan bireyler olacaklardır.
Anne çocuk ilişkisinin dengeli olması sonucunda; çocuk, sağlıklı bir kişilik gelişimi ile bağımsız bir birey haline gelecektir. Aksi durumda odada yalnız kalamayan, yuvaya gitmek istemeyen, okul korkusu yaşayan, askere gittiğinde, iş yerinde, evlendiğinde ilişkilerinde ayrılma-bireyleşme temelli sorun yaşayan bağımlı kişilik geliştirecektir.
Kişilik yapısının bağımlı olması sonucunda, kişi dış odaklı davranır. Neyin doğru ya da uygun, neyin yanlış olduğunu karşısındakine bakarak karar verirler. Yapacağı işler, alacağı kararlar, söyleyeceği sözler hep başkalarına göre şekillenir. Yapmak istemediği şeyleri de hep başkaları istiyor diye kabul ettiğini, kimseye hayır diyemediğini söylerler. Sonucunda “ben başka meslek seçecektim ama annem babam bu mesleği yap dedi, annemin babamın uygun gördüğü kişi ile evlendim, sizce burada ne söylemek gerekir ya da sosyal hayatta bazı şeyleri nasıl yapacağımı bilemiyorum, ben kendimi doğru ifade edemiyorum benimle gelip sen anlatır mısın” dedikleri gözlenir.
“Annesinden ayrılamıyor”, “koca adam olmuş hala annesinin sözünden çıkmıyor” şeklindeki ifadeler; annesi ile yaşadığı bağlanmadan sonra ayrışmayı yaşayamayan, yetişkin bir birey olamayan kişiler için söylenen ifadelerdir.
Toplumumuzda anne bağımlısı çocukların yanı sıra “çocuğuna bağımlı anneler” de gözlemlenmektedir. Anne çocuğa o kadar bağımlıdır ki; adeta çocuğa yapışır, onun her işini yapar. Çocuğun ne zaman tuvaletini yapacağına, ne zaman oyun oynayacağına, hatta kiminle oynayıp oynayamayacağına, hangi oyuncakla ne kadar süre oynayacağına, resim yaparken hangi resmi yapacağına annesi karar verir. Sonucunda çocuk annesine ve annesinin talimatlarına o kadar alışır ki, annesinin olmadığı yerde duramaz, anaokuluna gitmek istemez, hangi oyuncağı alacağına karar veremez. “Hangisini alayım sen söyle”, “ne resmi yapayım hadi söyle”, “çiçeği hangi renge boyayayım?” gibi sorular sorar. Okul ortamında yaşıtlarına göre pasif kalır. İçe kapanık, utangaç, çekingen, oyunlara katılamayan ilerideki yaşlarında nerede, ne zaman, kimlerle ne şekilde ilişkiye gireceğini, nerede nasıl davranacağını bilemeyen bir yetişkin haline gelir.
Özellikle okul dönemindeki çocuklar ayrılma ile ilgili kaygılarını;
• Okula başlayacağı gün hastalanıp okula gitmek istemeyerek,
• Sınıfın içinde annesini de isteyerek,
• Okulda pasif, edilgen, içe kapanık kalarak,
• Tırnak yeme, altını ıslatma, ya da öfkeli davranışlar sergileyerek gösterebilirler.
Küçük yaşta doğal süreçte meydana gelebilecek ayrılma-bireyleşme süreci ilerideki yaşlarda da devam ederek tüm yaşamına egemen olur.
NE YAPMALI?
Çocuğun yaş grubu göz önüne alınmalıdır. Eğer 0-3 yaş dönemindeyse, öncelikle ihtiyaçları karşılanarak sonrasında bağımsız davranışları ödüllendirilmelidir.
Okul dönemindeki çocukların, büyümeye yönelik davranışları teşvik edilmelidir. Okula gitmek istemeyen çocuklara; anne baba aynı tutumu sergilemeli, kararlı bir şekilde çocuğun okula gitmesi sağlanmalıdır. Sınıf öğretmeni ve okul rehber öğretmeni ile iletişim halinde olunmalıdır.
Çocuğunuzda ya da kendinizde böyle bir durumun söz konusu olduğunu düşünüyorsanız uzman yardımına başvurmanız faydalı olacaktır.
Funda GÜL YILMAZ
Psikolojik Danışman
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuğum Benden Ayrılmıyor! Bağımlı Kişilik Nasıl Olur? Ne Yapmak Gerekir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Funda GÜL YILMAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Funda GÜL YILMAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
