Yüzmekten Çok Korkuyorum, Yüzme Korkumu Nasıl Yenebilirim?
Yaz geldi yüzmek istiyorum, doktorum mutlaka yüzmemi söyledi ama yüzemiyorum, daha doğrusu yüzmekten çok korkuyorum. Mutlaka ayağım yere değmeli, saçım ıslanmamalı, yüzüme su gelmemeli, kalbim çarpıyor, nefesim daralıyor, ellerim titriyor, bayılacakmışım/boğulacakmışım gibi oluyorum. Duş alırken bile fena oluyorum, su yukardan gelince kalbim duracakmış gibi oluyor, hemen kenara çekiliyorum, kabini bile kapatmadan hızlıca duş alıp çıkıyorum, daralıyorum. Denizin/havuzun dibinden bir şey çıkıp beni yutuverecek sanki. Tatilde denize, havuza girenlere bakmakla yetiniyorum. Suda debelenince de su yutuyorum, moralim bozuluyor, hevesim kaçıyor. Küçükken boğulma tehlikesi geçirdim, dalga beni aldı. Babam/arkadaşım beni birden denize attı/boğma şakası yaptı, o günden beri ayağımı sokmam suya. Hiçbir kötü anım yok ama yine de çok korkuyorum. Kursa da, doktora da gittim, ilaç da içtim ama bir şey değişmedi. Suyun kaldırma kuvveti bende işe yaramıyor, hep batıyorum. Koca koca gemileri taşıyan deniz, beni neden taşımıyor. Değil suya girmek, şimdi bunları anlatırken bile çok kötü oluyorum. Suyu seviyorum ama çok korkuyorum.
Yüzmenin saymakla bitmeyecek faydaları vardır. Öncelikle vücuttaki tüm kasları çalıştıran bu aktivite, aynı zamanda kalp ve dolaşım sisteminin, solunum sisteminin ve sinir sisteminin sağlığı açısından önemlidir. Vücudu şekillendirir. Hamilelerde formu koruma ve kasların rahatlaması için önemlidir. Eğlenceli bir aktivite olmasının yanı sıra suyun rahatlatıcı etkisi sayesinde egzersiz sonrası endorfin hormonu salgılanması ile psikolojik olarak insanı oldukça rahatlatır. Kişinin kendisine olan güveni artar.
Öyleyse; bunca yararına rağmen bazılarını yüzmekten alıkoyan korku nedir?
HİDRO-FOBİ (SU KORKUSU)
Fobi; belirli bir durumdan aşırı şekilde korkma ve bu durum karşısında kaçınma davranışı gösterilmesidir. Başka bir ifade ile, kişinin belirli bir nesne ya da durumdan fark edilir biçimde ve devamlı olarak korkuyor olması denebilir. Bir korkunun fobi olarak tanımlanması için, kişinin hayatını ciddi ölçüde sıkıntıya sokması yani sosyal yaşamında, iş hayatında, günlük etkinliklerinde aksamalara neden olması gerekir.
Fobilerde yaşanan korku mantıksız ve aşırıdır. Mantıksız korkunun belirtileri şöyledir; kişinin kalbi çarpar/sıkışır, göğsü sıkışır, nefesi daralır, titreme/terleme, uyuşma/karıncalanma, baş dönmesi, bayılma hissi, sık idrara gitme isteği olur. Kişi korktuğu durum ya da nesneyle karşılaştığında hatta düşündüğünde veya hayal ettiğinde de bu duyguları yaşayabilir.
Hidrofobi (Su Korkusu)
Hidrofobi olarak da anılan su korkusu, sıvılardan ve özellikle sudan aşırı ölçüde korkma anlamına gelir. Su korkusu, her korku (fobi) gibi beynimizde yarattığımız ve kendimizi inandırdığımız bir korkudur.
TEPKİLERİMİZ…
Hayatta karşılaştığımız olaylara belli tepkiler veririz. Bazen aynı olaya farklı tepkiler de verebiliriz. Tepkilerin farklılığı olaylara yüklediğimiz farklı anlamlar nedeniyledir. Bunlar; inançlarımız, öğrenilmiş tepkiler, öğrenilmiş korkular olabilir. Su korkusunun temelinde; nefes alamamak, sudan çıkamamak ya da boğulmak gibi kişinin bazı inançları yer alır. Bu kişilerin düşünceleri; “suda boğulma çok kolay ve sık olarak meydana gelir, kurtulma ihtimali de çok azdır” şeklindedir. Bunun yanında boğulma tehlikesi geçirdiklerinde bu tehlikeyle baş edemeyeceklerini düşünürler.
Yüklenen anlam ve Boğulma Hissi…
Tren, vapur ve uçaklardan korkan kimseler, en kötü korkunun inmek isteyip de inememek olduğunu söylerler ve bu duyguyu taşıta yansıtırlar. Kapalı alan korkusunda; asansörden çıkmak isteyip de çıkamayacağı fikri, bir boğulma olabileceği fikriyle örtüşür ve bu duyguyu asansöre yansıtır. Bazıları boğulma hissi nedeniyle sinemaya, tiyatroya gidemezler. Gitseler de dip koltuklarda oturamazlar. Boğazlı, dik yakalı giysilerden rahatsız olanlar vardır, yakalarını ilikleyemezler. Kapalı giysiler onları “boğabilir”. Sisli, kapalı havalarda huzursuz olanlar, bu havayı etrafı kapatan, korkutucu, boğucu bir duvar gibi algılarlar. Aynı zamanda hamam, duş, sauna gibi yerlerde de boğuluyor gibi olurlar.
SU KORKUSUNUN NEDENLERİ
Nedenlerine baktığımızda; korkmayı öğrenmiş olma, önceki olumsuz yaşantılar ve olumsuz yaşantısı olmadığı halde sudan korkma olarak gruplanabilir.
Korkmayı Öğrenme; korku öğrenilebilen bir şeydir. Fobiler, öğrenilmiş duygulardır. Anne ya da babada herhangi bir nesneye karşı korku varsa çocuk onları model alarak o nesneye karşı fobi geliştirebilir.
Yaşanan olumsuz olayların rolü; kişi boğulmaktan son anda kurtulmuş olabilir, babası/abisi/arkadaşı ya da bir tanıdığı boğma şakası yapmış olabilir, gözünün önünde biri boğulmuş olabilir. Kişi bu yaşantılardan olumsuz yönde etkilenebilir ve korku geliştirebilir.
Daha önce olumsuz bir yaşantısı olmadığı halde korku yaşayanlar; bir çıkış yolu bulabilen veya bulamayan bir dürtünün en basit örneği; abartılmış veya niteliği değiştirilmiş bir duygudur. Eğer bir kişi, bir olaya karşı abartılmış bir biçimde veya uygunsuz görünen bir duygu ile tepki gösterirse bu bir deplasman (yer değiştirme) belirtisidir. Bu duygu gerçekte daha önce bastırılmış bulunan bir başka duruma ilişkindir. Özetle kişinin içinde bastırılmış olan duygusu başka bir durumla yer değiştirmiştir.
Deplasmanın sağladığı avantaj, rahatsız edici fikrin yer değiştirmesidir. Babası tarafından suya batırılan ya da bir şekilde olumsuz yaşantısı olup boğulma hissini deneyimleyenleri örnek verelim. Tehdit edenlerden nefret edilir. “Baba”dan nefret edilmez ya da korkulmaz ama sudan korkulur. Eğer bir kimse babası tarafından değil de su tarafından tehdit edildiğini düşünürse, babasından korkmaktan kurtulur. Korku ve kötü duygular artık suya atılmıştır. Böylece her gün “baba”yla beraber olabilir ama suya girmez.
SU KORKUSU NASIL DÜZELİR?
Fobilerin tedavisi mümkündür ve tedavinin başarı oranı yüksektir. Tedavide psikoterapi önemli bir yere sahipken, ilaçların rolü çok azdır. Tedavi sürecinde korkunun belirlenmesi önemlidir. Korkunun kapsamı bazı durumlarda açık olabilirken, uzun zaman süren, karmaşık ve belirsiz tepkilerin anlaşılması, daha çok bunun ilk ortaya çıktığı zamanki koşulların saptanmasıyla sağlanabilir.
Çözüm ise; korkulan durumlarla ilgili akıldışı ve mantıklı olmayan düşüncelerin ortaya çıkarılması, bunların daha uyumlu düşüncelerle yer değiştirmesi ve korkulan durumla aşamalı olarak karşı karşıya gelinmesi şeklindedir.
Korkulan durumlarla ilgili akıldışı ve mantıklı olmayan düşüncelerin ortaya çıkarılması; “Boğulacakmışım, Ölecekmişim gibi geliyor, Beni kimse kurtaramazmış gibi geliyor, Yüzmeyi öğrenemezmişim gibi geliyor” şeklinde kişinin anlık olarak zihninden geçen düşüncelerin saptanmasını içerir.
Bu fikirlerin uyumlu düşüncelerle yer değiştirmesi; “Havuza girebilirim, Denize girebilirim, Yüzme öğrenebilirim” gibi olumlu ifadeleri içerir.
Korkulan durumla aşamalı olarak karşı karşıya gelinmesi için alıştırma yöntemi önerilebilir. Alıştırma yönteminde, kişinin korktuğu durumun saptanmasından sonra, korkulan durumla gitgide artan derecede yüzleşmesi sağlanır. Başlangıçta sıkıntı ve korku verici olan bu işlem, kişi korkulan ortamda yeteri kadar süre kalabilirse alışmayla (ve korkunun azalmasıyla) sonuçlanır. İstekli ve uyumlu olanlarda kısa sürede düzelme elde etmek mümkündür.
Neler Yapılabilir?
Korkuyu yaşayan kişi henüz çocuksa; denize/havuza girmeye zorlanmamalıdır. Yüzenleri ve sudan keyif alanları izlemek yararlı olur. Suya girebilenlerin yavaş yavaş suya alışması önemlidir. Suyun dinlendirici etkisini görmek, psikolojik açıdan gevşemeyi sağlar. Destek alarak suda batıp çıkabilmek suya alışma açısından önemlidir. Suyun üstünde sabit kalabilmek, suda kendini bırakabilmek ise; suyun üzerinde kaldığını göreceğinden kişiye güven sağlar. Yanı sıra eğer bir antrenör size eşlik ediyorsa, onun önerilerini dikkate almak çok önemli ve yararlıdır.
Sonuç Olarak…
Korkunun kendiliğinden geçme gibi bir durumu da vardır. Zaman içinde geçmeyip çok rahatsız eden ya da denizden, havuzdan, saunadan, duş almaktan, su içmekten korkmak gibi kapsamı geniş korkular için uzman yardımı almak önemlidir.
Funda GÜL YILMAZ
Psikoterapist
Yüzmenin saymakla bitmeyecek faydaları vardır. Öncelikle vücuttaki tüm kasları çalıştıran bu aktivite, aynı zamanda kalp ve dolaşım sisteminin, solunum sisteminin ve sinir sisteminin sağlığı açısından önemlidir. Vücudu şekillendirir. Hamilelerde formu koruma ve kasların rahatlaması için önemlidir. Eğlenceli bir aktivite olmasının yanı sıra suyun rahatlatıcı etkisi sayesinde egzersiz sonrası endorfin hormonu salgılanması ile psikolojik olarak insanı oldukça rahatlatır. Kişinin kendisine olan güveni artar.
Öyleyse; bunca yararına rağmen bazılarını yüzmekten alıkoyan korku nedir?
HİDRO-FOBİ (SU KORKUSU)
Fobi; belirli bir durumdan aşırı şekilde korkma ve bu durum karşısında kaçınma davranışı gösterilmesidir. Başka bir ifade ile, kişinin belirli bir nesne ya da durumdan fark edilir biçimde ve devamlı olarak korkuyor olması denebilir. Bir korkunun fobi olarak tanımlanması için, kişinin hayatını ciddi ölçüde sıkıntıya sokması yani sosyal yaşamında, iş hayatında, günlük etkinliklerinde aksamalara neden olması gerekir.
Fobilerde yaşanan korku mantıksız ve aşırıdır. Mantıksız korkunun belirtileri şöyledir; kişinin kalbi çarpar/sıkışır, göğsü sıkışır, nefesi daralır, titreme/terleme, uyuşma/karıncalanma, baş dönmesi, bayılma hissi, sık idrara gitme isteği olur. Kişi korktuğu durum ya da nesneyle karşılaştığında hatta düşündüğünde veya hayal ettiğinde de bu duyguları yaşayabilir.
Hidrofobi (Su Korkusu)
Hidrofobi olarak da anılan su korkusu, sıvılardan ve özellikle sudan aşırı ölçüde korkma anlamına gelir. Su korkusu, her korku (fobi) gibi beynimizde yarattığımız ve kendimizi inandırdığımız bir korkudur.
TEPKİLERİMİZ…
Hayatta karşılaştığımız olaylara belli tepkiler veririz. Bazen aynı olaya farklı tepkiler de verebiliriz. Tepkilerin farklılığı olaylara yüklediğimiz farklı anlamlar nedeniyledir. Bunlar; inançlarımız, öğrenilmiş tepkiler, öğrenilmiş korkular olabilir. Su korkusunun temelinde; nefes alamamak, sudan çıkamamak ya da boğulmak gibi kişinin bazı inançları yer alır. Bu kişilerin düşünceleri; “suda boğulma çok kolay ve sık olarak meydana gelir, kurtulma ihtimali de çok azdır” şeklindedir. Bunun yanında boğulma tehlikesi geçirdiklerinde bu tehlikeyle baş edemeyeceklerini düşünürler.
Yüklenen anlam ve Boğulma Hissi…
Tren, vapur ve uçaklardan korkan kimseler, en kötü korkunun inmek isteyip de inememek olduğunu söylerler ve bu duyguyu taşıta yansıtırlar. Kapalı alan korkusunda; asansörden çıkmak isteyip de çıkamayacağı fikri, bir boğulma olabileceği fikriyle örtüşür ve bu duyguyu asansöre yansıtır. Bazıları boğulma hissi nedeniyle sinemaya, tiyatroya gidemezler. Gitseler de dip koltuklarda oturamazlar. Boğazlı, dik yakalı giysilerden rahatsız olanlar vardır, yakalarını ilikleyemezler. Kapalı giysiler onları “boğabilir”. Sisli, kapalı havalarda huzursuz olanlar, bu havayı etrafı kapatan, korkutucu, boğucu bir duvar gibi algılarlar. Aynı zamanda hamam, duş, sauna gibi yerlerde de boğuluyor gibi olurlar.
SU KORKUSUNUN NEDENLERİ
Nedenlerine baktığımızda; korkmayı öğrenmiş olma, önceki olumsuz yaşantılar ve olumsuz yaşantısı olmadığı halde sudan korkma olarak gruplanabilir.
Korkmayı Öğrenme; korku öğrenilebilen bir şeydir. Fobiler, öğrenilmiş duygulardır. Anne ya da babada herhangi bir nesneye karşı korku varsa çocuk onları model alarak o nesneye karşı fobi geliştirebilir.
Yaşanan olumsuz olayların rolü; kişi boğulmaktan son anda kurtulmuş olabilir, babası/abisi/arkadaşı ya da bir tanıdığı boğma şakası yapmış olabilir, gözünün önünde biri boğulmuş olabilir. Kişi bu yaşantılardan olumsuz yönde etkilenebilir ve korku geliştirebilir.
Daha önce olumsuz bir yaşantısı olmadığı halde korku yaşayanlar; bir çıkış yolu bulabilen veya bulamayan bir dürtünün en basit örneği; abartılmış veya niteliği değiştirilmiş bir duygudur. Eğer bir kişi, bir olaya karşı abartılmış bir biçimde veya uygunsuz görünen bir duygu ile tepki gösterirse bu bir deplasman (yer değiştirme) belirtisidir. Bu duygu gerçekte daha önce bastırılmış bulunan bir başka duruma ilişkindir. Özetle kişinin içinde bastırılmış olan duygusu başka bir durumla yer değiştirmiştir.
Deplasmanın sağladığı avantaj, rahatsız edici fikrin yer değiştirmesidir. Babası tarafından suya batırılan ya da bir şekilde olumsuz yaşantısı olup boğulma hissini deneyimleyenleri örnek verelim. Tehdit edenlerden nefret edilir. “Baba”dan nefret edilmez ya da korkulmaz ama sudan korkulur. Eğer bir kimse babası tarafından değil de su tarafından tehdit edildiğini düşünürse, babasından korkmaktan kurtulur. Korku ve kötü duygular artık suya atılmıştır. Böylece her gün “baba”yla beraber olabilir ama suya girmez.
SU KORKUSU NASIL DÜZELİR?
Fobilerin tedavisi mümkündür ve tedavinin başarı oranı yüksektir. Tedavide psikoterapi önemli bir yere sahipken, ilaçların rolü çok azdır. Tedavi sürecinde korkunun belirlenmesi önemlidir. Korkunun kapsamı bazı durumlarda açık olabilirken, uzun zaman süren, karmaşık ve belirsiz tepkilerin anlaşılması, daha çok bunun ilk ortaya çıktığı zamanki koşulların saptanmasıyla sağlanabilir.
Çözüm ise; korkulan durumlarla ilgili akıldışı ve mantıklı olmayan düşüncelerin ortaya çıkarılması, bunların daha uyumlu düşüncelerle yer değiştirmesi ve korkulan durumla aşamalı olarak karşı karşıya gelinmesi şeklindedir.
Korkulan durumlarla ilgili akıldışı ve mantıklı olmayan düşüncelerin ortaya çıkarılması; “Boğulacakmışım, Ölecekmişim gibi geliyor, Beni kimse kurtaramazmış gibi geliyor, Yüzmeyi öğrenemezmişim gibi geliyor” şeklinde kişinin anlık olarak zihninden geçen düşüncelerin saptanmasını içerir.
Bu fikirlerin uyumlu düşüncelerle yer değiştirmesi; “Havuza girebilirim, Denize girebilirim, Yüzme öğrenebilirim” gibi olumlu ifadeleri içerir.
Korkulan durumla aşamalı olarak karşı karşıya gelinmesi için alıştırma yöntemi önerilebilir. Alıştırma yönteminde, kişinin korktuğu durumun saptanmasından sonra, korkulan durumla gitgide artan derecede yüzleşmesi sağlanır. Başlangıçta sıkıntı ve korku verici olan bu işlem, kişi korkulan ortamda yeteri kadar süre kalabilirse alışmayla (ve korkunun azalmasıyla) sonuçlanır. İstekli ve uyumlu olanlarda kısa sürede düzelme elde etmek mümkündür.
Neler Yapılabilir?
Korkuyu yaşayan kişi henüz çocuksa; denize/havuza girmeye zorlanmamalıdır. Yüzenleri ve sudan keyif alanları izlemek yararlı olur. Suya girebilenlerin yavaş yavaş suya alışması önemlidir. Suyun dinlendirici etkisini görmek, psikolojik açıdan gevşemeyi sağlar. Destek alarak suda batıp çıkabilmek suya alışma açısından önemlidir. Suyun üstünde sabit kalabilmek, suda kendini bırakabilmek ise; suyun üzerinde kaldığını göreceğinden kişiye güven sağlar. Yanı sıra eğer bir antrenör size eşlik ediyorsa, onun önerilerini dikkate almak çok önemli ve yararlıdır.
Sonuç Olarak…
Korkunun kendiliğinden geçme gibi bir durumu da vardır. Zaman içinde geçmeyip çok rahatsız eden ya da denizden, havuzdan, saunadan, duş almaktan, su içmekten korkmak gibi kapsamı geniş korkular için uzman yardımı almak önemlidir.
Funda GÜL YILMAZ
Psikoterapist
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Yüzmekten Çok Korkuyorum, Yüzme Korkumu Nasıl Yenebilirim?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Funda GÜL YILMAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Funda GÜL YILMAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
22 Beğeni 
Yazan Uzman
|
yüzmekten korkuyorum, yüzmekten çok korkuyorum, yüzme korkusunu yenmek, yüzme korkusu, deniz korkusu, yüzmekten korkmak, denizden korkmak, su korkusu, hidrofobi
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
